• 综述 •
钟琴, 周帅, 王翔美, 仲维, 丁晨迪, 傅佳骏. 介孔二氧化硅基智能递送体系的构建及其在各类疾病治疗中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 696-716.
Qin Zhong, Shuai Zhou, Xiangmei Wang, Wei Zhong, Chendi Ding, Jiajun Fu. Construction of Mesoporous Silica Based Smart Delivery System and its Therapeutic Application in Various Diseases[J]. Progress in Chemistry, 2022, 34(3): 696-716.
利用先进纳米技术开发的药物递送体系能够改善药物的理化性质和治疗效果,同时削弱其毒副作用,因而纳米药物递送体系成为现代药剂学研究的热点和主流方向。其中,介孔二氧化硅作为纳米载体的基质材料具有比表面积大、形貌结构可调、表面易于修饰及生物相容性良好等优点,引发生物医学研究人员的广泛关注,为构筑新型智能药物递送体系提供了新的设计思路。本文就介孔二氧化硅基智能递送体系在设计构筑和疾病治疗应用等方面的最新研究进展进行了综述。首先,本文对介孔硅的发展历程、制备方法及结构特性进行了简要概述;其次,从药物装载和门控释放两大角度系统阐述了近些年介孔硅基智能递送体系的构建策略,重点介绍了各种刺激响应性介孔硅基递送体系的门控开关(如聚合物、无机纳米颗粒、超分子组装体及生物大分子等)及其可控释放机制;随后,详细描述了介孔硅基控释体系在各种类型疾病(包括癌症、细菌感染、糖尿病和阿尔茨海默病等)治疗中的应用进展;最后,总结和分析了介孔硅基智能纳米载体研究中存在的问题并对其未来发展作了展望。
分享此文:
MSNs | Surface area (m2/g) | Pore volume (cm3/g) | Pore diameter (nm) | Structure | Application | ref |
---|---|---|---|---|---|---|
MCM-41 | 610~1157 | 0.30~0.98 | 2~10 | 2D hexagonal,p6mm | drug delivery or catalyze | |
MCM-48 | 604~1480 | 0.41~0.94 | 2~10 | 3D cubic, Ia3d | drug delivery and tumor therapy | |
MCM-50 | / | / | / | lamellar, p2 | / | |
SBA-1 | 606~1221 | 0.28~0.67 | 2~3 | 3D cubic, Pm3n | tumor therapy | |
SBA-2 | 120~350 | 0.15~0.60 | 2~3 | 3D hexagonal, P63/mmc | adsorption | |
SBA-8 | 944~1022 | 0.30~0.90 | 2~3 | 2D square, c2mm | adsorption | |
SBA-11 | 620~815 | 0.20~0.86 | 2~3 | 3D cubic, Pm3n | adsorption or catalyze | |
SBA-15 | 400~900 | 0.42~1.08 | 5~30 | 2D hexagonal, p6mm | tumor therapy or catalyze | |
SBA-16 | 370~810 | 0.21~0.72 | 5~30 | 3D cubic, Im3m | tumor therapy or adsorption | |
AMS | 501~963 | 0.22~0.79 | 1.3~6.2 | 3D hexagonal or 2D hexagonal or 3D cubic | heterogeneous solid base catalysts | |
IBN | 575~821 | 0.54~0.88 | 5.3~19.5 | 3D cubic or 2D hexagonal | catalysis and gas adsorption | |
KIT | 506~889 | 0.90~1.36 | 5.0~9.8 | 3D cubic or 2D hexagonal | adsorption |
Silica frameworks | Gatekeepers | Stimuli | Payloads | Treatment model | Applications | Year | ref |
---|---|---|---|---|---|---|---|
MSNs | Charge-reversal polymers with acid-labile hydrazone linker | pH | DOX | HepG2 cells | Cancer chemotherapy | 2019 | |
MSNs | Succinylated casein | Intestinal protease | T7E21R-HD5 | MDR E. coli | Combating intestinal bacterial infection | 2019 | |
MSNs | Hyaluronic acid | HAase | DOX | MGC-803 cells | Cancer chemotherapy | 2019 | |
MSNs | Poly (L-lysine) & Hyaluronic acid | pH | GOx, PTX | Sub-q HepG2 cells | Synergistic cancer starvation- chemistry therapy | 2019 | |
HMSNs | Macrocycle-capped CuS | Temperature, pH, Competitive binding, light | DOX | Sub-q Hela cells | Synergistic chemo- photothermal therapy | 2020 | |
HMSNs | β-cyclodextrin throughdisulfide bond & adamantine-citraconic anhydride-functionalized poly- l-lysine | pH, GSH | DOX | Sub-q 4T1 cells | Cancer chemotherapy | 2020 | |
Dendritic large pore MSNs | Leukocyte/platelet hybrid membrane | NIR laser | DOX, IR780 | Sub-q 4T1 cells | Combination of PTT/PDT and chemotherapy | 2021 | |
MSNs | Polydopamine manganese oxide coating | GSH | DOX | MCF-7 cells | Cancer chemotherapy | 2021 | |
MSNs | Tannic acid/Fe3+ complex | pH | DOX | Sub-q 4T1 cells | Combined chemo- photothermal therapy | 2021 | |
Dendritic MSNs | Thiol-modified poly(methacrylic acid) | GSH | PTX | Sub-q A549 cells | Cancer chemotherapy | 2021 |
[1] |
Estanqueiro M, Amaral M H, Conceição J, Sousa Lobo J M. Colloids Surf. B: Biointerfaces, 2015, 126: 631.
doi: 10.1016/j.colsurfb.2014.12.041 URL |
[2] |
Srinivasan M, Rajabi M, Mousa S. Nanomaterials, 2015, 5(4): 1690.
doi: 10.3390/nano5041690 pmid: 28347089 |
[3] |
Baek S, Singh R K, Khanal D, Patel K D, Lee E J, Leong K W, Chrzanowski W, Kim H W. Nanoscale, 2015, 7(34): 14191.
doi: 10.1039/C5NR02730F URL |
[4] |
Son S, Deepagan V G, Shin S, Ko H, Min J, Um W, Jeon J, Kwon S, Lee E S, Suh M, Lee D S, Park J H. Acta Biomater., 2018, 79: 294.
doi: 10.1016/j.actbio.2018.08.019 URL |
[5] |
Mutlu E C, Bahadori F, Bostan M S, Sarilmiser H K, ToksoyOner E, Eroğlu M S. Eur. Polym. J., 2021, 144: 110239.
doi: 10.1016/j.eurpolymj.2020.110239 URL |
[6] |
Tian X, Zhang L, Yang M, Bai L, Dai Y, Yu Z, Pan Y. Wiley Interdiscip. Rev. Nanomed. Nanobiotechnol., 2018, 10: e1476.
|
[7] |
Zhou S, Chen W, Xiao Z L, Ye S, Ding C D, Fu J J. Progress in Chemistry, 2017, 29(5): 502.
|
(周帅, 陈未, 肖自林, 叶盛, 丁晨迪, 傅佳骏. 化学进展, 2017, 29(5): 502.).
doi: 10.7536/PC170350 |
|
[8] |
Dong D W, Xiang B, Gao W, Yang Z Z, Li J Q, Qi X R. Biomaterials, 2013, 34(20): 4849.
doi: 10.1016/j.biomaterials.2013.03.018 URL |
[9] |
Imani R, Prakash S, Vali H, Faghihi S. Biomater. Sci., 2018, 6(6): 1636.
doi: 10.1039/C8BM00058A URL |
[10] |
Yao M H, Ma M, Zhang H B, Zhang Y Z, Wan G, Shen J, Chen H R, Wu R. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(47): 1804497.
doi: 10.1002/adfm.201804497 URL |
[11] |
Samykutty A, Grizzle W E, Fouts B L, McNally M W, Chuong P, Thomas A, Chiba A, Otali D, Woloszynska A, Said N, Frederick P J, Jasinski J, Liu J, McNally L R. Biomaterials, 2018, 182: 114.
doi: S0142-9612(18)30555-6 pmid: 30118979 |
[12] |
Cai C, Li X, Wang Y, Liu M X, Shi X Y, Xia J D, Shen M W. Chem. Eng. J., 2019, 362: 842.
doi: 10.1016/j.cej.2019.01.072 URL |
[13] |
Ren S S, Yang J, Ma L, Li X C, Wu W L, Liu C, He J, Miao L Y. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(38): 31947.
doi: 10.1021/acsami.8b10564 URL |
[14] |
Yan Y F, Sun T, Zhang H B, Ji X L, Sun Y L, Zhao X, Deng L F, Qi J, Cui W G, Santos H A, Zhang H Y. Adv. Funct. Mater., 2019, 29(4): 1807559.
doi: 10.1002/adfm.201807559 URL |
[15] |
Cheng C S, Liu T P, Chien F C, Mou C Y, Wu S H, Chen Y P. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2019, 11(17): 15322.
doi: 10.1021/acsami.9b02797 URL |
[16] |
González B, Colilla M, Díez J, Pedraza D, Guembe M, Izquierdo-Barba I, Vallet-Regí M. Acta Biomater., 2018, 68: 261.
doi: S1742-7061(17)30807-3 pmid: 29307796 |
[17] |
Zhang Y, Jiang G H, Hong W J, Gao M Y, Xu B, Zhu J Y, Song G, Liu T Q. ACS Appl. Bio Mater., 2018, 1(6): 1906.
doi: 10.1021/acsabm.8b00470 URL |
[18] |
Selvarajan V, Obuobi S, Ee P L R. Front. Chem., 2020, 8: 602.
doi: 10.3389/fchem.2020.00602 pmid: 32760699 |
[19] |
Kankala R K, Han Y H, Na J, Lee C H, Sun Z Q, Wang S B, Kimura T, Ok Y S, Yamauchi Y, Chen A Z, Wu K C W. Adv. Mater., 2020, 32(23): 1907035.
doi: 10.1002/adma.201907035 URL |
[20] |
Liu T L, Li L L, Fu C H, Liu H Y, Chen D, Tang F Q. Biomaterials, 2012, 33(7): 2399.
doi: 10.1016/j.biomaterials.2011.12.008 URL |
[21] |
Lee S, Kim M S, Lee D, Kwon T K, Khang D, Yun H S, Kim S H. Int. J. Nanomedicine, 2013, 8: 147.
|
[22] |
Luo Z, Hu Y, Xin R L, Zhang B L, Li J H, Ding X W, Hou Y H, Yang L, Cai K Y. J. Biomed. Mater. Res., 2014, 102(11): 3781.
doi: 10.1002/jbm.a.35049 URL |
[23] |
Vasudevan S V, Kong X H, Cao M J, Wang M, Mao H P, Bu Q. Sci. Total. Environ., 2021, 760: 143379.
doi: 10.1016/j.scitotenv.2020.143379 URL |
[24] |
Abukhadra M R, Eid M H, El-Meligy M A, Sharaf M, Soliman A T. Int. J. Biol. Macromol., 2021, 173: 435.
doi: 10.1016/j.ijbiomac.2021.01.136 pmid: 33493560 |
[25] |
Seisenbaeva G A, Ali L M A, Vardanyan A, Gary-Bobo M, Budnyak T M, Kessler V G, Durand J O. J. Hazard. Mater., 2021, 406: 124698.
doi: 10.1016/j.jhazmat.2020.124698 URL |
[26] |
Zhan W H, Li H R, Guo Y Y, Yang L, Pang L J, Zhang C L. Nanotechnology, 2021, 32(16): 165703.
doi: 10.1088/1361-6528/abda74 URL |
[27] |
Stöber W, Fink A, Bohn E. J. Colloid Interface Sci., 1968, 26(1): 62.
doi: 10.1016/0021-9797(68)90272-5 URL |
[28] |
Beck J S, Vartuli J C, Roth W J, Leonowicz M E, Kresge C T, Schmitt K D, Chu C T W, Olson D H, Sheppard E W, McCullen S B, Higgins J B, Schlenker J L. J. Am. Chem. Soc., 1992, 114(27): 10834.
doi: 10.1021/ja00053a020 URL |
[29] |
Zhao D, Feng J, Huo Q, Melosh N, Fredrickson G H, Chmelka B F, Stucky G D. Science, 1998, 279: 548.
pmid: 9438845 |
[30] |
Chiang Y D, Lian H Y, Leo S Y, Wang S G, Yamauchi Y, Wu K C W. J. Phys. Chem. C, 2011, 115(27): 13158.
doi: 10.1021/jp201017e URL |
[31] |
Narayan R, Nayak U, Raichur A, Garg S. Pharmaceutics, 2018, 10(3): 118.
doi: 10.3390/pharmaceutics10030118 URL |
[32] |
Wu S H, Mou C Y, Lin H P. Chem. Soc. Rev., 2013, 42(9): 3862.
doi: 10.1039/c3cs35405a URL |
[33] |
Lin Y S, Abadeer N, Hurley K R, Haynes C L. J. Am. Chem. Soc., 2011, 133(50): 20444.
doi: 10.1021/ja208567v URL |
[34] |
Sun K, Gao Z G, Zhang Y, Wu H S, You C Q, Wang S L, An P J, Sun C, Sun B W. J. Mater. Chem. B, 2018, 6(37): 5876.
doi: 10.1039/C8TB01731J URL |
[35] |
Tarn D, Ashley C E, Xue M, Carnes E C, Zink J I, Brinker C J. Acc. Chem. Res., 2013, 46(3): 792.
doi: 10.1021/ar3000986 URL |
[36] |
Huang X L, Li L L, Liu T L, Hao N J, Liu H Y, Chen D, Tang F Q. ACS Nano, 2011, 5(7): 5390.
doi: 10.1021/nn200365a URL |
[37] |
Muñoz B, Rámila A, Pérez-Pariente J, Díaz I, Vallet-Regí M. Chem. Mater., 2003, 15(2): 500.
doi: 10.1021/cm021217q URL |
[38] |
Roth W J. Adsorption :Journal of the International Adsorption Society, 2009, 15: 221.
doi: 10.1007/s10450-009-9161-1 URL |
[39] |
Díaz I, Pérez-Pariente J, Terasaki O. J. Mater. Chem., 2004, 14(1): 48.
doi: 10.1039/B310281E URL |
[40] |
Yoshitake H, Yokoi T, Tatsumi T. Chem. Mater., 2002, 14(11): 4603.
doi: 10.1021/cm0202355 URL |
[41] |
Emparan-Legaspi M J, Gonzalez J, Gonzalez-Carrillo G, Ceballos-Magaña S G, Canales-Vazquez J, Aguayo-Villarreal I A, Muñiz-Valencia R. Microporous Mesoporous Mater., 2020, 294: 109942.
doi: 10.1016/j.micromeso.2019.109942 URL |
[42] |
Haskouri J E, Cabrera S, Caldés M, Guillem C, Latorre J, Beltrán A, Beltrán D, Marcos M D, Amorós P. Chem. Mater., 2002, 14(6): 2637.
doi: 10.1021/cm0116929 URL |
[43] |
Aqeel T, Greer H F. Crystals, 2020, 10(6): 549.
doi: 10.3390/cryst10060549 URL |
[44] |
Kruk M, Jaroniec M, Ko C H, Ryoo R. Chem. Mater., 2000, 12(7): 1961.
doi: 10.1021/cm000164e URL |
[45] |
Kim T W, Ryoo R, Kruk M, Gierszal K P, Jaroniec M, Kamiya S, Terasaki O. J. Phys. Chem. B, 2004, 108(31): 11480.
doi: 10.1021/jp048582k URL |
[46] |
Han L, Che S N. Chem. Soc. Rev., 2013, 42(9): 3740.
doi: 10.1039/c2cs35297d pmid: 23081758 |
[47] |
Han Y, Ying J Y. Angew. Chem. Int. Ed., 2005, 44(2): 288.
|
[48] |
Hussain M, Fino D, Russo N. Chem. Eng. J., 2014, 238: 198.
doi: 10.1016/j.cej.2013.06.032 URL |
[49] |
Vallet-Regi M, Rámila A, del Real R P, Pérez-Pariente J. Chem. Mater., 2001, 13(2): 308.
|
[50] |
Liu H J, Luan X, Feng H Y, Dong X, Yang S C, Chen Z J, Cai Q Y, Lu Q, Zhang Y P, Sun P, Zhao M, Chen H Z, Lovell J F, Fang C. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(28): 1801118.
doi: 10.1002/adfm.201801118 URL |
[51] |
Zhang M K, Ye J J, Xia Y, Wang Z Y, Li C X, Wang X S, Yu W Y, Song W, Feng J, Zhang X Z. ACS Nano, 2019, 13(12): 14230.
doi: 10.1021/acsnano.9b07330 URL |
[52] |
Du X, Xiong L, Dai S, Qiao S Z. Adv. Healthcare Mater., 2015, 4(5): 771.
doi: 10.1002/adhm.201400726 URL |
[53] |
Zhao S, Xu M M, Cao C W, Yu Q Q, Zhou Y H, Liu J. J. Mater. Chem. B, 2017, 5(33): 6908.
doi: 10.1039/C7TB00613F URL |
[54] |
Shan L L, Fan W P, Wang W W, Tang W, Yang Z, Wang Z T, Liu Y J, Shen Z Y, Dai Y L, Cheng S Y, Jacobson O, Zhai K F, Hu J K, Ma Y, Kiesewetter D O, Gao G Z, Chen X Y. ACS Nano, 2019, 13(8): 8903.
doi: 10.1021/acsnano.9b02477 URL |
[55] |
Qian M, Chen L L, Du Y L, Jiang H L, Huo T T, Yang Y F, Guo W, Wang Y, Huang R Q. Nano Lett., 2019, 19(12): 8409.
doi: 10.1021/acs.nanolett.9b02448 pmid: 31682447 |
[56] |
Slowing I, Viveroescoto J, Wu C, Lin V. Adv. Drug Deliv. Rev., 2008, 60(11): 1278.
doi: 10.1016/j.addr.2008.03.012 URL |
[57] |
Wen J, Yang K, Liu F Y, Li H J, Xu Y Q, Sun S G. Chem. Soc. Rev., 2017, 46(19): 6024.
doi: 10.1039/C7CS00219J URL |
[58] |
Yuan X Z, Peng S Y, Lin W J, Wang J F, Zhang L J. J. Colloid Interface Sci., 2019, 555: 82.
doi: 10.1016/j.jcis.2019.07.061 URL |
[59] |
Zhao G M, Chen Y, He Y W, Chen F, Gong Y L, Chen S L, Xu Y, Su Y P, Wang C, Wang J P. Biomater. Sci., 2019, 7(6): 2440.
doi: 10.1039/C9BM00003H URL |
[60] |
Naz S, Wang M Y, Han Y N, Hu B, Teng L P, Zhou J, Zhang H J, Chen J H. Int. J. Nanomed., 2019, 14: 2533.
doi: 10.2147/IJN.S202210 URL |
[61] |
Du X, Zhang T, Ma G L, Gu X C, Wang G J, Li J. Int. J. Nanomed., 2019, 14: 2233.
doi: 10.2147/IJN.S195900 URL |
[62] |
Yang J, Dai D H, Lou X Y, Ma L J, Wang B L, Yang Y W. Theranostics, 2020, 10(2): 615.
doi: 10.7150/thno.40066 pmid: 31903141 |
[63] |
Chen Z Y, Wan L H, Yuan Y, Kuang Y, Xu X Y, Liao T, Liu J, Xu Z Q, Jiang B B, Li C. ACS Biomater. Sci. Eng., 2020, 6(6): 3375.
doi: 10.1021/acsbiomaterials.0c00073 URL |
[64] |
Zhang T, Liu H, Li L, Guo Z Y, Song J, Yang X Y, Wan G Y, Li R S, Wang Y S. Bioact. Mater., 2021, 6(11): 3865.
doi: 10.1016/j.bioactmat.2021.04.004 pmid: 33937590 |
[65] |
Miao Y L, Feng Y C, Bai J, Liu Z Y, Zhao X B. J. Colloid Interface Sci., 2021, 592: 227.
doi: 10.1016/j.jcis.2021.02.054 URL |
[66] |
Shi Q, Wu K, Huang X Y, Xu R, Zhang W, Bai J, Du S Y, Han N. Colloids Surf. A: Physicochem. Eng. Aspects, 2021, 618: 126475.
doi: 10.1016/j.colsurfa.2021.126475 URL |
[67] |
Deng C, Liu Y H, Zhou F Z, Wu M Y, Zhang Q, Yi D L, Yuan W, Wang Y J. J. Colloid Interface Sci., 2021, 593: 424.
doi: 10.1016/j.jcis.2021.02.098 URL |
[68] |
Wang P J, Chen S, Cao Z Q, Wang G J. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2017, 9(34): 29055.
doi: 10.1021/acsami.7b07468 URL |
[69] |
Yu F, Wu H J, Tang Y, Xu Y F, Qian X H, Zhu W P. Int. J. Pharm., 2018, 536(1): 11.
doi: 10.1016/j.ijpharm.2017.11.025 URL |
[70] |
Sun J T, Piao J G, Wang L H, Javed M, Hong C Y, Pan C Y. Macromol. Rapid Commun., 2013, 34(17): 1387.
doi: 10.1002/marc.201300477 URL |
[71] |
Zhou S, Ding C D, Wang C, Fu J J. Mater. Sci. Eng.: C, 2020, 108: 110469.
doi: 10.1016/j.msec.2019.110469 URL |
[72] |
Peng S Y, Yuan X Z, Lin W J, Cai C Z, Zhang L J. Colloids Surf. B: Biointerfaces, 2019, 176: 394.
doi: 10.1016/j.colsurfb.2019.01.024 URL |
[73] |
Lin J T, Liu Z K, Zhu Q L, Rong X H, Liang C L, Wang J, Ma D, Sun J, Wang G H. Colloids Surf. B: Biointerfaces, 2017, 155: 41.
doi: 10.1016/j.colsurfb.2017.04.002 URL |
[74] |
Knežević N Ž Lin V S Y. Nanoscale, 2013, 5(4): 1544.
doi: 10.1039/c2nr33417h pmid: 23322330 |
[75] |
Chen T, Yu H, Yang N W, Wang M D, Ding C D, Fu J J. J. Mater. Chem. B, 2014, 2(31): 4979.
doi: 10.1039/c4tb00849a pmid: 32261829 |
[76] |
Zheng F F, Zhang P H, Xi Y, Chen J J, Li L L, Zhu J J. Anal. Chem., 2015, 87(23): 11739.
doi: 10.1021/acs.analchem.5b03131 URL |
[77] |
Liu R, Zhang Y, Zhao X, Agarwal A, Mueller L J, Feng P Y. J. Am. Chem. Soc., 2010, 132(5): 1500.
doi: 10.1021/ja907838s URL |
[78] |
Zhang Z H, Liu C H, Bai J H, Wu C C, Xiao Y, Li Y H, Zheng J, Yang R H, Tan W H. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2015, 7(11): 6211.
doi: 10.1021/acsami.5b00368 URL |
[79] |
Giri S, Trewyn B G, Stellmaker M P, Lin V S Y. Angew. Chem., 2005, 117(32): 5166.
doi: 10.1002/ange.200501819 URL |
[80] |
Gan Q, Lu X Y, Yuan Y, Qian J C, Zhou H J, Lu X, Shi J L, Liu C S. Biomaterials, 2011, 32(7): 1932.
doi: 10.1016/j.biomaterials.2010.11.020 pmid: 21131045 |
[81] |
Chen W H, Luo G F, Lei Q, Cao F Y, Fan J X, Qiu W X, Jia H Z, Hong S, Fang F, Zeng X, Zhuo R X, Zhang X Z. Biomaterials, 2016, 76: 87.
doi: 10.1016/j.biomaterials.2015.10.053 URL |
[82] |
Yin H, Zhang X J, Wei J W, Lu S Y, Bardelang D, Wang R B. Theranostics, 2021, 11(3): 1513.
doi: 10.7150/thno.53459 URL |
[83] |
Hernandez R, Tseng H R, Wong J W, Stoddart J F, Zink J I. J. Am. Chem. Soc., 2004, 126(11): 3370.
pmid: 15025433 |
[84] |
Nguyen T D, Tseng H R, Celestre P C, Flood A H, Liu Y, Stoddart J F, Zink J I. PNAS, 2005, 102(29): 10029.
pmid: 16006520 |
[85] |
Nguyen T D, Liu Y, Saha S, Leung K C F, Stoddart J F, Zink J I. J. Am. Chem. Soc., 2007, 129(3): 626.
pmid: 17227026 |
[86] |
Angelos S, Khashab N M, Yang Y W, Trabolsi A, Khatib H A, Stoddart J F, Zink J I. J. Am. Chem. Soc., 2009, 131(36): 12912.
doi: 10.1021/ja9010157 pmid: 19705840 |
[87] |
Zhao Y L, Li Z X, Kabehie S, Botros Y Y, Stoddart J F, Zink J I. J. Am. Chem. Soc., 2010, 132(37): 13016.
doi: 10.1021/ja105371u URL |
[88] |
del Valle E M M. Process. Biochem., 2004, 39(9): 1033.
doi: 10.1016/S0032-9592(03)00258-9 URL |
[89] |
Liu J, Liu X X, Yuan Y, Li Q L, Chang B C, Xu L M, Cai B, Qi C, Li C, Jiang X L, Wang G B, Wang Z, Wang L. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(31): 26473.
doi: 10.1021/acsami.8b05232 URL |
[90] |
Wang M D, Wang T, Wang D, Jiang W, Fu J J. J. Mater. Sci., 2019, 54(8): 6199.
doi: 10.1007/s10853-019-03325-x URL |
[91] |
Ogoshi T, Kanai S, Fujinami S, Yamagishi T A, Nakamoto Y. J. Am. Chem. Soc., 2008, 130(15): 5022.
doi: 10.1021/ja711260m URL |
[92] |
Ding C D, Liu Y, Wang T, Fu J J. J. Mater. Chem. B, 2016, 4(16): 2819.
doi: 10.1039/C6TB00459H URL |
[93] |
Huang X, Wu S S, Ke X K, Li X Y, Du X Z. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2017, 9(23): 19638.
doi: 10.1021/acsami.7b04015 URL |
[94] |
Li X S, Han J Y, Wang X, Zhang Y X, Jia C G, Qin J C, Wang C Y, Wu J R, Fang W H, Yang Y W. Mater. Chem. Front., 2019, 3(1): 103.
doi: 10.1039/C8QM00509E URL |
[95] |
Zhu Y F, Tao C L. RSC Adv., 2015, 5(29): 22365.
doi: 10.1039/C5RA00701A URL |
[96] |
Zhang P H, Cheng F F, Zhou R, Cao J T, Li J J, Burda C, Min Q H, Zhu J J. Angew. Chem. Int. Ed., 2014, 53(9): 2371.
doi: 10.1002/anie.201308920 URL |
[97] |
Hu J J, Liu L H, Li Z Y, Zhuo R X, Zhang X Z. J. Mater. Chem. B, 2016, 4(11): 1932.
doi: 10.1039/C5TB02490K URL |
[98] |
Tang Y X, Teng Z G, Liu Y, Tian Y, Sun J, Wang S J, Wang C Y, Wang J D, Lu G M. J. Mater. Chem. B, 2014, 2(27): 4356.
doi: 10.1039/C4TB00497C URL |
[99] |
Liu C M, Chen G B, Chen H H, Zhang J B, Li H Z, Sheng M X, Weng W B, Guo S M. Colloids Surf. B: Biointerfaces, 2019, 175: 477.
doi: 10.1016/j.colsurfb.2018.12.038 URL |
[100] |
Zeng X W, Liu G, Tao W, Ma Y, Zhang X D, He F, Pan J M, Mei L, Pan G Q. Adv. Funct. Mater., 2017, 27(11): 1605985.
doi: 10.1002/adfm.201605985 URL |
[101] |
Bray F, Ferlay J, Soerjomataram I, Siegel R L, Torre L A, Jemal A. CA: A Cancer J. Clin., 2018, 68(6): 313.
|
[102] |
Chen B L, Dai W B, He B, Zhang H, Wang X Q, Wang Y G, Zhang Q. Theranostics, 2017, 7(3): 538.
doi: 10.7150/thno.16684 URL |
[103] |
Liu J J, Zhang B L, Luo Z, Ding X W, Li J H, Dai L L, Zhou J, Zhao X J, Ye J Y, Cai K Y. Nanoscale, 2015, 7(8): 3614.
doi: 10.1039/C5NR00072F URL |
[104] |
Sun L, Liu Y J, Yang Z Z, Qi X R. RSC Adv., 2015, 5(68): 55566.
doi: 10.1039/C5RA09633B URL |
[105] |
Cheng W, Liang C Y, Wang X S, Tsai H I, Liu G, Peng Y M, Nie J P, Huang L Q, Mei L, Zeng X W. Nanoscale, 2017, 9(43): 17063.
doi: 10.1039/c7nr05450e pmid: 29085938 |
[106] |
Xiao D, Hu J J, Zhu J Y, Wang S B, Zhuo R X, Zhang X Z. Nanoscale, 2016, 8(37): 16702.
doi: 10.1039/C6NR04784J URL |
[107] |
Zhu Y, Lin W H, Wang X, Zhang W, Chen L, Xie Z G. Chem. Commun., 2018, 54(84): 11921.
doi: 10.1039/C8CC07106C URL |
[108] |
Yang H, Chen Y, Chen Z Y, Geng Y, Xie X X, Shen X, Li T T, Li S, Wu C H, Liu Y Y. Biomater. Sci., 2017, 5(5): 1001.
doi: 10.1039/C7BM00043J URL |
[109] |
Ho Y J, Wu C H, Jin Q F, Lin C Y, Chiang P H, Wu N, Fan C H, Yang C M, Yeh C K. Biomaterials, 2020, 232: 119723.
doi: 10.1016/j.biomaterials.2019.119723 URL |
[110] |
Zhang M Y, Liu X J, Luo Q, Wang Q, Zhao L J, Deng G Y, Ge R B, Zhang L, Hu J Q, Lu J. Chem. Eng. J., 2020, 389: 124450.
doi: 10.1016/j.cej.2020.124450 URL |
[111] |
Wang Z, Chang Z M, Shao D, Zhang F, Chen F M, Li L, Ge M F, Hu R, Zheng X, Wang Y S, Dong W F. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2019, 11(38): 34755.
doi: 10.1021/acsami.9b12879 URL |
[112] |
Dai L L, Zhang Q F, Li J H, Shen X K, Mu C Y, Cai K Y. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2015, 7(13): 7357.
doi: 10.1021/acsami.5b00746 URL |
[113] |
Vijayakameswara Rao N, Han H S, Lee H, Nguyen V Q, Jeon S, Jung D W, Lee J, Yi G R, Park J H. Nanoscale, 2018, 10(20): 9616.
doi: 10.1039/c8nr00888d pmid: 29756137 |
[114] |
European Food Safety Authority, European Centre for Disease Prevention and Control. EFSA Journal, 2018, 16: e05182.
|
[115] |
Gupta P, Sarkar S, Das B, Bhattacharjee S, Tribedi P. Arch. Microbiol., 2016, 198(1): 1.
doi: 10.1007/s00203-015-1148-6 URL |
[116] |
Zhou X J, Weng W Z, Chen B, Feng W, Wang W Z, Nie W, Chen L, Mo X M, Su J C, He C L. J. Mater. Chem. B, 2018, 6(5): 740.
doi: 10.1039/C7TB01246B URL |
[117] |
Martínez-Carmona M, Gun'ko Y, Vallet-Regí M. Pharmaceutics, 2018, 10(4): 279.
doi: 10.3390/pharmaceutics10040279 URL |
[118] |
ŞenKaraman D, Manner S, Rosenholm J M. Ther. Deliv., 2018, 9(4): 241.
doi: 10.4155/tde-2017-0111 pmid: 29495945 |
[119] |
Bernardos A, Piacenza E, Sancenón F, Hamidi M, Maleki A, Turner R J, Martínez-Máñez R. Small, 2019, 15(24): 1900669.
doi: 10.1002/smll.201900669 URL |
[120] |
Song Y Y, Jiang H J, Wang B B, Kong Y, Chen J. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(2): 1792.
doi: 10.1021/acsami.7b18136 URL |
[121] |
Albright V, Zhuk I, Wang Y H, Selin V, van de Belt-Gritter B, Busscher H J, van der Mei H C, Sukhishvili S A. Acta Biomater., 2017, 61: 66.
doi: 10.1016/j.actbio.2017.08.012 URL |
[122] |
Rosenau F. Biochimie, 2000, 82(11): 1023.
pmid: 11099799 |
[123] |
Chen X, Liu Y N, Lin A G, Huang N, Long L Q, Gang Y, Liu J. Biomater. Sci., 2018, 6(7): 1923.
doi: 10.1039/C8BM00262B URL |
[124] |
Sun P P, Zhang Y, Ran X, Liu C Y, Wang Z Z, Ren J S, Qu X G. Nano Res., 2018, 11(7): 3762.
doi: 10.1007/s12274-017-1947-y URL |
[125] |
Yu Q L, Deng T, Lin F C, Zhang B, Zink J I. ACS Nano, 2020, 14(5): 5926.
doi: 10.1021/acsnano.0c01336 URL |
[126] |
American Diabetes Association. Diabetes Care, 2004, 27: S5.
doi: 10.2337/diacare.27.2007.S5 URL |
[127] |
Ross S A, Gulve E A, Wang M H. Chem. Rev., 2004, 104(3): 1255.
doi: 10.1021/cr0204653 URL |
[128] |
Mo R, Jiang T Y, Di J, Tai W Y, Gu Z. Chem. Soc. Rev., 2014, 43(10): 3595.
doi: 10.1039/c3cs60436e URL |
[129] |
Xu B, Jiang G H, Yu W J, Liu D P, Zhang Y, Zhou J Y, Sun S Q, Liu Y K. J. Mater. Chem. B, 2017, 5(41): 8200.
doi: 10.1039/C7TB02082A URL |
[130] |
Hou L, Zheng Y Z, Wang Y C, Hu Y R, Shi J J, Liu Q, Zhang H J, Zhang Z Z. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(26): 21927.
doi: 10.1021/acsami.8b06998 URL |
[131] |
Sönmez M, Ficai D, Ficai A, Alexandrescu L, Georgescu M, Trusca R, Gurau D, Titu M A, Andronescu E. Int. J. Pharm., 2018, 5491-5492: 179.
|
[132] |
Sun L, Zhang X, Wu Z, Zheng C, Li C. Polymer Chemistry, 2014, 5: 1929.
|
[133] |
Qiang W, Yau W M, Lu J X, Collinge J, Tycko R. Nature, 2017, 541(7636): 217.
doi: 10.1038/nature20814 URL |
[134] |
Geng J, Li M, Wu L, Chen C E, Qu X G. Adv. Healthc. Mater., 2012, 1(3): 332.
doi: 10.1002/adhm.201200067 URL |
[135] |
Chen T K, Liu W, Xiong S, Li D L, Fang S H, Wu Z F, Wang Q, Chen X J. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2019, 11(48): 45276.
doi: 10.1021/acsami.9b16047 URL |
[136] |
Yang L C, Yin T T, Liu Y N, Sun J, Zhou Y H, Liu J. Acta Biomater., 2016, 46: 177.
doi: 10.1016/j.actbio.2016.09.010 URL |
[137] |
Teruel A H, Pérez-Esteve É, González-Álvarez I, González-Álvarez M, Costero A M, Ferri D, Parra M, Gaviña P, Merino V, Martínez-Mañez R, Sancenón F. J. Control. Release, 2018, 281: 58.
doi: 10.1016/j.jconrel.2018.05.007 URL |
[138] |
Tan S Y, Teh C, Ang C Y, Li M H, Li P Z, Korzh V, Zhao Y L. Nanoscale, 2017, 9(6): 2253.
doi: 10.1039/c6nr08869d pmid: 28124705 |
[139] |
Zhao Y N, Sun X X, Zhang G N, Trewyn B G, Slowing I I, Lin V S Y. ACS Nano, 2011, 5(2): 1366.
doi: 10.1021/nn103077k URL |
[140] |
Yang X F, He C E, Li J, Chen H B, Ma Q, Sui X J, Tian S L, Ying M, Zhang Q, Luo Y G, Zhuang Z X, Liu J J. Toxicol. Lett., 2014, 229(1): 240.
doi: 10.1016/j.toxlet.2014.05.009 URL |
[141] |
Burns A A, Vider J, Ow H, Herz E, Penate-Medina O, Baumgart M, Larson S M, Wiesner U, Bradbury M. Nano Lett., 2009, 9(1): 442.
doi: 10.1021/nl803405h URL |
[142] |
Ma K, Mendoza C, Hanson M, Werner-Zwanziger U, Zwanziger J, Wiesner U. Chem. Mater., 2015, 27(11): 4119.
doi: 10.1021/acs.chemmater.5b01222 URL |
[143] |
Phillips E, Penate-Medina O, Zanzonico P B, Carvajal R D, Mohan P, Ye Y, Humm J, Gonen M, Kalaigian H, Schoder H, Strauss H W, Larson S M, Wiesner U, Bradbury M S. Sci. Transl. Med., 2014, 6(260): 260ra149.
|
[144] |
Chen F, Madajewski B, Ma K, Karassawa Zanoni D, Stambuk H, Turker M Z, Monette S, Zhang L, Yoo B, Chen P M, Meester R J C, de Jonge S, Montero P, Phillips E, Quinn T P, Gönen M, Sequeira S, de Stanchina E, Zanzonico P, Wiesner U, Patel S G, Bradbury M S. Sci. Adv., 2019, 5(12): eaax5208.
doi: 10.1126/sciadv.aax5208 URL |
[145] |
Zhou S, Zhong Q, Wang Y, Hu P, Zhong W, Huang C B, Yu Z Q, Ding C D, Liu H X, Fu J J. Coord. Chem. Rev., 2022, 452: 214309.
doi: 10.1016/j.ccr.2021.214309 URL |
[1] | 张婉萍, 刘宁宁, 张倩洁, 蒋汶, 王梓鑫, 张冬梅. 刺激响应性聚合物微针系统经皮药物递释[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 735-756. |
[2] | 李姝慧, 李倩倩, 李振. 从单分子到分子聚集态科学[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1554-1575. |
[3] | 韩冬雪, 金雪, 苗碗根, 焦体峰, 段鹏飞. 超分子组装体激发态手性的响应性[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1252-1262. |
[4] | 仲宣树, 刘宗建, 耿雪, 叶霖, 冯增国, 席家宁. 材料表面性质调控细胞黏附[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1153-1165. |
[5] | 王萌, 宋贺, 祝伊飞. 智能响应蓝相液晶光子晶体[J]. 化学进展, 2022, 34(12): 2588-2603. |
[6] | 李庚, 李洁, 姜泓宇, 梁效中, 郭鹍鹏. 力刺激响应发光聚合物[J]. 化学进展, 2022, 34(10): 2222-2238. |
[7] | 陈永杭, 李欣芳, 余伟江, 王幽香. 刺激响应聚合物微针在经皮给药中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(7): 1152-1158. |
[8] | 荆晓东, 孙莹, 于冰, 申有青, 胡浩, 丛海林. 肿瘤微环境响应药物递送系统的设计[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 926-941. |
[9] | 官启潇, 郭和泽, 窦红静. 细胞膜修饰的纳米载体与肿瘤免疫治疗[J]. 化学进展, 2021, 33(10): 1823-1840. |
[10] | 穆蒙, 宁学文, 罗新杰, 冯玉军. 刺激响应性聚合物微球的制备、性能及应用[J]. 化学进展, 2020, 32(7): 882-894. |
[11] | 吴晴, 唐一源, 余淼, 张悦莹, 李杏梅. 基于肿瘤微环境响应的DNA纳米结构递药系统[J]. 化学进展, 2020, 32(7): 927-934. |
[12] | 马明放, 栾天翔, 邢鹏遥, 李兆楼, 初晓晓, 郝爱友. 基于β-环糊精的有机小分子凝胶[J]. 化学进展, 2019, 31(2/3): 225-235. |
[13] | 刘耀华, 刘育. 基于偶氮功能基的光控超分子组装[J]. 化学进展, 2019, 31(11): 1528-1539. |
[14] | 郭家田, 卢玉超, 毕晨, 樊佳婷, 许国贺, 马晶军. 刺激响应型肽自组装及其应用[J]. 化学进展, 2019, 31(1): 83-93. |
[15] | 袁静, 廖芳芳, 郭雅妮, 梁丽芸. 超亲水超疏油油水分离膜的制备及其性能[J]. 化学进展, 2019, 31(1): 144-155. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||