• 综述 •
王萌, 宋贺, 祝伊飞. 智能响应蓝相液晶光子晶体[J]. 化学进展, 2022, 34(12): 2588-2603.
Meng Wang, He Song, Yifei Zhu. Stimuli-Responsive Blue Phase Liquid Crystalline Photonic Crystal[J]. Progress in Chemistry, 2022, 34(12): 2588-2603.
具有刺激响应性的智能驱动材料已成为材料科学领域的研究热点之一。液晶的超分子自组装结构与其刺激响应特性使其在新型智能功能材料的开发应用上具有天然优势。蓝相液晶由于其独特的三维超分子自组装结构、软物质特性以及可见光波段的选择性光反射,被认为是最具潜力的智能光子晶体材料之一。在温度、光照、电场、湿度等外场刺激作用下,蓝相超分子自组装结构的晶体学参数或相态非常容易发生变化,造成光子带隙的改变进而呈现出反射颜色的变化。因此,蓝相的外场响应性能及在智能材料上的应用引起了研究者的广泛关注。本文综述了智能响应蓝相液晶光子晶体外场响应性能方面的前沿动态,对蓝相液晶光子晶体的光、磁、电、力、湿度响应等方面取得的系列重要的研究成果进行了总结,并对该领域目前存在的挑战以及未来发展趋势做出展望。
分享此文:
[1] |
Oliveira J, Correia V, Castro H, Martins P, Lanceros-Mendez S. Addit. Manuf., 2018, 21: 269.
|
[2] |
Shang L R, Zhang W X, Xu K, Zhao Y J. Mater. Horiz., 2019, 6: 945.
|
[3] |
Iqbal S, Ahmed F, Xiong H. Chem. Eng. J., 2021, 420: 130384.
|
[4] |
Choi Y K, Lee S Y, Ahn D J. J. Mater. Chem. C, 2019, 7: 13130.
|
[5] |
Li X K, Liu J Z, Li D D, Huang S Q, Huang K, Zhang X X. Adv. Sci., 2021, 8: 2101295.
|
[6] |
Yang M Y, Yang X, Feng W, Wang L. Chinese Journal of Liquid Crystals and Displays, 2020, 35(07): 631.
|
(杨梦园, 杨潇, 封伟, 王玲. 液晶与显示, 2020, 35(07): 631.).
|
|
[7] |
Takashi K. Liquid Crystalline Functional Assemblies and Their Supramolecular Structures. Berlin:
|
[8] |
Hornreich R M, Shtrikman S, Sommers C. Phys. Rev. E, 1993, 47: 2067.
pmid: 9960227 |
[9] |
Ford A D, Morris S M, Coles H J. Mater. Today, 2006, 9: 36.
|
[10] |
Yang J, Liu J, Guan B, He W, Yang Z, Wang J, Ikeda T, Jiang L. J. Mater. Chem. C, 2019, 7: 9460.
|
[11] |
Coles H, Morris S. Nat. Photonics, 2010, 4: 676.
|
[12] |
Kikuchi H, Yokota M, Hisakado Y, Yang H, Kajiyama T. Nat. Mater., 2002, 1: 64.
|
[13] |
Zheng Z G, Wang H F, Zhu G, Lin X W, Li J N, Hu W, Cui H Q, Shen D, Lu Y Q. J. Soc. Inf. Disp., 2012, 20: 326.
|
[14] |
Li X, Yang W Q, Yuan C L, Liu Z, Zhou K, Wang X Q, Shen D, Zheng Z G. Sci. Rep., 2017, 7: 1.
|
[15] |
He W, Pan G, Yang Z, Zhao D, Niu G, Huang W, Yuan X, Guo J, Cao H, Yang H. Adv. Mater., 2009, 21: 2050.
|
[16] |
Yoshida H, Tanaka Y, Kawamoto K, Kubo H, Tsuda T, Fujii A, Kuwabata S, Kikuchi H, Ozaki M. Appl. Phys. Express, 2009, 2: 121501.
|
[17] |
Wang L, He W, Xiao X, Wang M, Wang M, Yang P, Zhou Z, Yang H, Yu H, Lu Y. J. Mater. Chem., 2012, 22: 19629.
|
[18] |
Karatairi E, Rozic B, Kutnjak Z, Tzitzios V, Nounesis G, Cordoyiannis G, Thoen J, Glorieux C, Kralj S. Phys. Rev. E, 2010, 81: 041703.
|
[19] |
Wang L, He W L, Xiao X, Meng F U, Zhang Y, Yang P Y, Wang L P, Xiao J M, Yang H, Lu Y F. Small, 2012, 8: 2189.
|
[20] |
Gharbi M A, Manet S, Lhermitte J, Brown S, Milette J, Toader V, Sutton M, Reven L. ACS Nano, 2016, 10: 3410.
|
[21] |
Ravnik M, Alexander G P, Yeomans J M, Zumer S. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 2011, 108: 5188.
|
[22] |
Rokunohe J, Yoshizawa A. J. Mater. Chem., 2005, 15: 275.
|
[23] |
Lee M, Hur S T, Higuchi H, Song K, Choi S W, Kikuchi H. J. Mater. Chem., 2010, 20: 5813.
|
[24] |
Wang L, He W L, Xiao X, Yang Q, Li B R, Yang P Y, Yang H. J. Mater. Chem., 2012, 22: 2383.
|
[25] |
Wang L, Yu L L, Xiao X, Wang Z, Yang P Y, He W L, Yang H. Liq. Cryst., 2012, 39: 629.
|
[26] |
Wang L, He W L, Wang M, Wei M J, Sun J, Chen X W, Yang H. Liq. Cryst., 2013, 40: 354.
|
[27] |
Yu Y B, He W L, Jiang Z M, Yu Z F, Ren L, Lu Y, Yang Z, Cao H, Wang D. Liq. Cryst., 2019, 46: 1024.
|
[28] |
Hu W, Wang L, Wang M, Zhong T, Wang Q, Zhang L, Chen F, Li K, Miao Z, Yang D. Nat. Commun., 2021, 12: 1.
|
[29] |
Liu B, Yuan C L, Hu H L, Wang H, Zhu Y W, Sun P Z, Li Z Y, Zheng Z G, Li Q. Nat. Commun., 2022, 13: 2712.
|
[30] |
Zheng Z, Hu H, Zhang Z, Liu B, Li M, Qu D H, Tian H, Zhu W H, Feringa B L. Nat. Photonics, 2022, 16: 226.
|
[31] |
Hu H, Liu B, Li M, Zheng Z, Zhu W H. Adv. Mater., 2022, 34: 2110170.
|
[32] |
Wang M, Song H, Li Y W. Progress in Chemistry, 2022, 34: 1734.
|
(王萌, 宋贺, 李烨文. 化学进展, 2022, 34: 1734.).
doi: 10.7536/PC211013 |
|
[33] |
Bisoyi H K, Li Q. Chem. Rev., 2022, 122: 4887.
|
[34] |
Zheng Z G, Lu Y Q, Li Q. Adv. Mater., 2020, 32: e1905318.
|
[35] |
Yang Y, Wang L, Yang H, Li Q. Small Science, 2021, 1: 2100007.
|
[36] |
Yang J, Zhao W, He W, Yang Z, Wang D, Cao H. J. Mater. Chem. C, 2019, 7: 13352.
|
[37] |
Henrich O, Stratford K, Cates M E, Marenduzzo D. Phys. Rev. Lett., 2011, 106: 107801.
|
[38] |
Shibayama S, Higuchi H, Okumura Y, Kikuchi H. Adv. Funct. Mater., 2013, 23: 2387.
|
[39] |
Zhang Y X, Yoshida H, Cho S, Fukuda J I, Ozaki M. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2021, 13: 36130.
|
[40] |
Yang J, Zhao W, Yang Z, He W, Wang J, Ikeda T, Jiang L. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2019, 11: 46124.
|
[41] |
Kikuchi H, Izena S, Higuchi H, Okumura Y, Higashiguchi K. Soft Matter, 2015, 11: 4572.
doi: 10.1039/c5sm00711a pmid: 25947305 |
[42] |
Higashiguchi K, Yasui K, Kikuchi H. J. Am. Chem. Soc., 2008, 130: 6326.
doi: 10.1021/ja801553g pmid: 18439009 |
[43] |
Tanaka S, Yoshida H, Kawata Y, Kuwahara R, Nishi R, Ozaki M. Sci. Rep., 2015, 5: 1.
|
[44] |
Wang L, Li Q. Adv. Funct. Mater., 2016, 26: 10.
|
[45] |
Cao W, Munoz A, Palffy-Muhoray P, Taheri B. Nat. Mater., 2002, 1: 111.
|
[46] |
Wu Y P, Wu S, Tian X J, Wang X, Wu W X, Zou G, Zhang Q J. Soft Matter, 2011, 7: 716.
|
[47] |
White T J, Bricker R L, Natarajan L V, Tabiryan N V, Green L, Li Q, Bunning T J. Adv. Funct. Mater., 2009, 19: 3484.
|
[48] |
Gao J, Tian M, He Y, Yi H, Guo J. Adv. Funct. Mater., 2021, 32: 2107145.
|
[49] |
Xiong X Y, Huang X, Liu Y, Feng A, Wang Z M, Cheng X, He Z X, Wang S, Guo J T, Yan X B. Chem. Eng. J., 2022, 445: 136576.
|
[50] |
Petriashvili G, De Santo M P, Devadze L, Zurabishvili T, Sepashvili N, Gary R, Barberi R. Macromol. Rapid Commun., 2016, 37: 500.
|
[51] |
Zhan Y, Schenning A P, Broer D J, Zhou G, Liu D. Adv. Funct. Mater., 2018, 28: 1707436.
|
[52] |
Malin?ík J, Kohout M, Svoboda J, Stulov S, Pociecha D, Böhmová Z, Novotná V. J. Mol. Liq., 2022, 346: 117842.
|
[53] |
Ali A A, Kharbash R, Kim Y. Anal. Chim. Acta, 2020, 1110: 199.
|
[54] |
Epstein E S, Martinetti L, Kollarigowda R H, Carey-De La Torre O, Moore J S, Ewoldt R H, Braun P V. J. Am. Chem. Soc., 2019, 141: 3597.
doi: 10.1021/jacs.8b12762 pmid: 30661352 |
[55] |
Kawabata K, Yoneyama H, Goto H. Mol. Cryst. Liq. Cryst., 2009, 515: 3.
|
[56] |
Yan J, Li Y, Wu S T. Opt. Lett., 2011, 36: 1404.
|
[57] |
Kim D Y, Lee S A, Kong D G, Park M, Choi Y J, Jeong K U. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2015, 7: 6195.
|
[58] |
Wang M, Zou C, Li C, Sun J, Wang L, Hu W, Zhang C, Zhang L, He W, Yang H. Adv. Opt. Mater., 2018, 6: 1800409.
|
[59] |
Chen X, Wang L, Li C, Xiao J, Ding H, Liu X, Zhang X, He W I, Yang H. Chem. Commun., 2013, 49: 10097.
|
[60] |
Zhou K, Bisoyi H K, Jin J Q, Yuan C L, Liu Z, Shen D, Lu Y Q, Zheng Z G, Zhang W, Li Q. Adv. Mater., 2018, 30: 1800237.
|
[61] |
Wang J, Lin C G, Zhang J, Wei J, Song Y F, Guo J. J. Mater. Chem. C, 2015, 3: 4179.
|
[62] |
Wang M, Hu W, Wang L, Guo D Y, Lin T H, Zhang L, Yang H. J. Mater. Chem. C, 2018, 6: 7740.
|
[63] |
Jiang S A, Wu C H, Mo T S, Huang S Y, Lee C R. Crystals, 2020, 10: 906.
|
[64] |
Sharadhi N, Vimala S, Nurjahan K, Veerabhadraswamy B N, Nair G G. Liq. Cryst., 2019, 1.
|
[65] |
Wang L, Gutierrez-Cuevas K G, Bisoyi H K, Xiang J, Singh G, Zola R S, Kumar S, Lavrentovich O D, Urbas A, Li Q. Chem. Commun. (Camb.), 2015, 51: 15039.
|
[66] |
Qiu Y, Yang Y, Valenzuela C, Zhang X, Yang M, Xue P, Ma J, Liu Z, Wang L, Feng W. Adv. Opt. Mater., 2022, 10: 2102475.
|
[67] |
He W L, Zhang W K, Xu H, Li L H, Yang Z, Cao H, Wang D, Zheng Z G, Yang H A. Phys. Chem. Chem. Phys., 2016, 18: 29028.
pmid: 27752664 |
[68] |
Heppke G, Krumrey M, Oestreicher F. Mol. Cryst. Liq. Cryst., 1983, 99: 99.
|
[69] |
Hisakado Y, Kikuchi H, Nagamura T, Kajiyama T. Adv. Mater., 2005, 17: 96.
|
[70] |
Yan J, Cheng H C, Gauza S, Li Y, Jiao M, Rao L, Wu S-T. Appl. Phys. Lett., 2010, 96: 071105.
|
[71] |
Chen Y, Wu S-T. Appl. Phys. Lett., 2013, 102: 171110.
|
[72] |
Kitzerow H S. Mol. Cryst. Liq. Cryst., 1991, 202: 51.
|
[73] |
Alexander G P, Marenduzzo D. EPL, 2008, 81: 66004.
|
[74] |
Sridurai V, Mathews M, Yelamaggad C V, Nair G G. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2017, 9: 39569.
|
[75] |
Chen C W, Li C C, Jau H C, Yu L C, Hong C L, Guo D Y, Wang C T, Lin T H. ACS Photonics, 2015, 2: 1524.
|
[76] |
Du X W, Hou D S, Li X, Sun D P, Lan J F, Zhu J L, Ye W J. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2019, 11: 22015.
|
[77] |
Lu S-Y, Chien L-C. Opt. Lett., 2010, 35: 562.
|
[78] |
Wang M, Zou C, Sun J, Zhang L, Wang L, Xiao J, Li F, Song P, Yang H. Adv. Funct. Mater., 2017, 27: 1702261.
|
[79] |
Wang M, Hu W, Li Z, Song H, Jiang P, Yang S, Yang H. Liq. Cryst., 2021, 48: 2046.
|
[80] |
Manda R, Pagidi S, Heo Y, Lim Y J, Kim M, Lee S H. NPG Asia Mater., 2020, 12: 1.
|
[81] |
Guo D Y, Chen C W, Li C C, Jau H C, Lin K H, Feng T M, Wang C T, Bunning T J, Khoo I C, Lin T H. Nat. Mater., 2020, 19: 94.
|
[82] |
Castles F, Morris S M, Hung J M, Qasim M M, Wright A D, Nosheen S, Choi S S, Outram B I, Elston S J, Burgess C, Hill L, Wilkinson T D, Coles H J. Nat. Mater., 2014, 13: 817.
doi: 10.1038/nmat3993 pmid: 24880732 |
[83] |
Zhang Y S, Jiang S A, Lin J D, Yang P C, Lee C R. Adv. Opt. Mater., 2021, 9: 2001427.
|
[84] |
Schlafmann K R, White T J. Nat. Commun., 2021, 12: 4916.
doi: 10.1038/s41467-021-25112-6 pmid: 34389708 |
[85] |
Hu W, Sun J, Wang Q, Zhang L, Yuan X, Chen F, Li K, Miao Z, Yang D, Yu H. Adv. Funct. Mater., 2020, 30: 2004610.
|
[86] |
Yang Y, Zhang X, Chen Y, Yang X, Ma J, Wang J, Wang L, Feng W. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2021, 13: 41102.
|
[87] |
Meng F S, Zheng C L, Yang W J, Guan B, Wang J X, Ikeda T, Jiang L. Adv. Funct. Mater., 2022, 32: 2110985.
|
[1] | 张婉萍, 刘宁宁, 张倩洁, 蒋汶, 王梓鑫, 张冬梅. 刺激响应性聚合物微针系统经皮药物递释[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 735-756. |
[2] | 王萌, 宋贺, 李烨文. 三维自组装蓝相液晶光子晶体[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1734-1747. |
[3] | 李姝慧, 李倩倩, 李振. 从单分子到分子聚集态科学[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1554-1575. |
[4] | 韩冬雪, 金雪, 苗碗根, 焦体峰, 段鹏飞. 超分子组装体激发态手性的响应性[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1252-1262. |
[5] | 仲宣树, 刘宗建, 耿雪, 叶霖, 冯增国, 席家宁. 材料表面性质调控细胞黏附[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1153-1165. |
[6] | 李振兴, 骆支旺, 王平, 余振强, 陈尔强, 谢鹤楼. 发光液晶高分子:分子构筑、结构与性能及其应用[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 787-800. |
[7] | 钟琴, 周帅, 王翔美, 仲维, 丁晨迪, 傅佳骏. 介孔二氧化硅基智能递送体系的构建及其在各类疾病治疗中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 696-716. |
[8] | 李庚, 李洁, 姜泓宇, 梁效中, 郭鹍鹏. 力刺激响应发光聚合物[J]. 化学进展, 2022, 34(10): 2222-2238. |
[9] | 王猛, 杨剑峰. 基于液晶弹性体的软体机器人[J]. 化学进展, 2022, 34(1): 168-177. |
[10] | 陈永杭, 李欣芳, 余伟江, 王幽香. 刺激响应聚合物微针在经皮给药中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(7): 1152-1158. |
[11] | 侯慧鹏, 梁阿新, 汤波, 刘宗坤, 罗爱芹. 光子晶体生化传感器的构建及应用[J]. 化学进展, 2021, 33(7): 1126-1137. |
[12] | 荆晓东, 孙莹, 于冰, 申有青, 胡浩, 丛海林. 肿瘤微环境响应药物递送系统的设计[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 926-941. |
[13] | 郑明心, 曾敏, 陈曦, 袁金颖. 光响应形变液晶聚合物的结构与应用[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 914-925. |
[14] | 穆蒙, 宁学文, 罗新杰, 冯玉军. 刺激响应性聚合物微球的制备、性能及应用[J]. 化学进展, 2020, 32(7): 882-894. |
[15] | 吴晴, 唐一源, 余淼, 张悦莹, 李杏梅. 基于肿瘤微环境响应的DNA纳米结构递药系统[J]. 化学进展, 2020, 32(7): 927-934. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||