• 综述 •
刘雪晨, 邢娟娟, 王海鹏, 周沅逸, 张玲, 王文中. HMF催化合成生物基聚酯单体FDCA[J]. 化学进展, 2020, 32(9): 1294-1306.
Xuechen Liu, Juanjuan Xing, Haipeng Wang, Yuanyi Zhou, Ling Zhang, Wenzhong Wang. Selective HMF Oxidation into Bio-Based Polyester Monomer FDCA[J]. Progress in Chemistry, 2020, 32(9): 1294-1306.
在石油资源日渐紧缺的背景下,充分利用自然界中可再生的生物质资源无疑是缓解当前和未来资源危机的有效手段,基于生物质平台分子的绿色化工正在逐渐替代传统石化产品的生产模式。来源于生物质的5-羟甲基糠醛(HMF)经过催化氧化可合成高附加值化学品2,5-呋喃二甲酸(FDCA)。FDCA是生产绿色聚合物聚2,5-呋喃二甲酸乙二酯(PEF)的重要单体。综合近年来利用热、电、光与生物催化模式进行的HMF氧化研究成果,热催化在产率与产品纯度方面显示出明显优势,但其对高能耗与高氧压的依赖限制了在工业中的应用。以电催化和光催化为基础的催化模式能够高效利用电能和太阳能,氧化活性物种丰富可调,有广阔应用前景。此外,生物催化模式虽目前产率较低,但具有反应条件温和、选择性高的突出特点,是未来有效利用生物质资源的重要发展方向。本文对氧化途径与相应反应机理进行讨论,并全面地总结了目前由HMF催化氧化生产FDCA的研究现状,包括已取得的进展与将面临的挑战,最后对未来发展方向与前景进行了展望。
分享此文:
[1] |
Sajid M , Zhao X , Liu D. , Green Chem. 2018, 20: 5427.
|
[2] |
Bender T A , Dabrowski J A , Gagné M R. Nat. Rev. Chem., 2018, 2: 35.
|
[3] |
Galkin K I , Krivodaeva E A , Romashov L V , Zalesskiy S S , Kachala V V , Burykina J V , Ananikov V P. Angew. Chem. Int. Ed. Engl., 2016, 55: 8338.
|
[4] |
Sun Z , Wang S , Wang X , Jiang Z. Fuel, 2016, 164: 262.
|
[5] |
Lv G , Wang H , Yang Y , Deng T , Chen C , Zhu Y , Hou X. , ACS Catal. 2015, 5: 5636.
|
[6] |
Liu X , Xiao J , Ding H , Zhong W , Xu Q , Su S , Yin D. Chem. Eng. J., 2016, 283: 1315.
|
[7] |
Chidambaram M , Bell A T. Green Chem., 2010, 12: 1253.
|
[8] |
Song D , An S , Lu B , Guo Y , Leng J. Appl.Catal. B-Environ., 2015, 179: 445.
|
[9] |
Yin S , Sun J , Liu B , Zhang Z. J Mater. Chem. A, 2015, 3: 4992.
|
[10] |
Xia Q N , Cuan Q , Liu X H , Gong X Q , Lu G Z , Wang Y Q. Angew. Chem. Int. Ed. Engl., 2014, 53: 9755.
|
[11] |
Auvergne R , Caillol S , David G , Boutevin B , Pascault J P. Chem. Rev., 2014, 114: 1082.
|
[12] |
Swan S H. Environ. Res., 2008, 108: 177.
|
[13] |
Eerhart A J J E, Faaij A P C , Patel M K . Energy Environ. Sci., 2012, 5: 6407.
|
[14] |
Sousa A F , Vilela C , Fonseca A C , Matos M , Freire C S R, Gruter G-J M, Coelho J F J, Silvestre A J D. Polym. Chem., 2015, 6: 5961.
|
[15] |
Mishra D K , Lee H J , Kim J , Lee H S , Cho J K , Suh Y W , Yi Y , Kim Y J. Green Chem., 2017, 19: 1619.
|
[16] |
Nguyen C V , Liao Y T , Kang T C , Chen J E , Yoshikawa T , Nakasaka Y , Masuda T , Wu K C W. Green Chem., 2016, 18: 5957.
|
[17] |
Zhu M M , Du X L , Zhao Y , Mei B B , Zhang Q , Sun F F , Jiang Z , Liu Y M , He H Y , Cao Y. ACS Catal., 2019, 9: 6212.
|
[18] |
Ait Rass H , Essayem N , Besson M. , Green Chem. 2013, 15.
|
[19] |
Chen C T , Nguyen C V , Wang Z Y , Bando Y , Yamauchi Y , Bazziz M T S, Fatehmulla A, Farooq W A, Yoshikawa T, Masuda T, Wu K C W. ChemCatChem, 2018, 10: 361.
|
[20] |
Hansen T S , Sádaba I , García-Suárez E J, Riisager A. Appl. Catal. A-Gen., 2013, 456: 44.
|
[21] |
Miura T , Kakinuma H , Kono T , Matsuhisa H. JP5012348- B2, 2008.
|
[22] |
Araji N , Madjinza D D , Chatel G , Moores A , Jérôme F , De Oliveira Vigier K. Green Chem., 2017, 19: 98.
|
[23] |
Gawade A B , Nakhate A V , Yadav G D. Catal. Today, 2018, 309: 119.
|
[24] |
Tong X , Sun Y , Bai X , Li Y. , RSC Adv.2014, 4: 44307.
|
[25] |
Choudhary H , Nishimura S , Ebitani K. Appl. Catal. A-Gen., 2013, 458: 55.
|
[26] |
Davis S E , Zope B N , Davis R J. Green Chem., 2012, 14: 143.
|
[27] |
Siankevich S , Savoglidis G , Fei Z , Laurenczy G , Alexander D T L, Yan N, Dyson P J. J. Catal., 2014, 315: 67.
|
[28] |
Shuai L , Luterbacher J. ChemSusChem, 2016, 9: 133.
|
[29] |
Ghezali W , De Oliveira Vigier K, Kessas R, Jérôme F. Green Chem., 2015, 17: 4459.
|
[30] |
Liu H , Cao X , Wang T , Wei J , Tang X , Zeng X , Sun Y , Lei T , Liu S , Lin L. J. Ind. Eng. Chem., 2019, 77: 209.
|
[31] |
Tsilomelekis G , Josephson T R , Nikolakis V , Caratzoulas S. ChemSusChem, 2014, 7: 117.
|
[32] |
Sang B , Li J , Tian X , Yuan F , Zhu Y. Mol. Catal., 2019, 470: 67.
|
[33] |
Wan X , Zhou C , Chen J , Deng W , Zhang Q , Yang Y , Wang Y. , ACS Catal. 2014, 4: 2175.
|
[34] |
Nishimura Y , Suda M , Kuroha M , Kobayashi H , Nakajima K , Fukuoka A. , Carbohydr. Res. 2019, 486: 107826.
|
[35] |
Hu L , Lin L , Wu Z , Zhou S , Liu S. Renew. Sust. Energ. Rev., 2017, 74: 230.
|
[36] |
Lu Z , Chen G , Siahrostami S , Chen Z , Liu K , Xie J , Liao L , Wu T , Lin D , Liu Y , Jaramillo T F , Nørskov J K , Cui Y. , Nat. Catal. 2018, 1: 156.
|
[37] |
Zhou C , Deng W , Wan X , Zhang Q , Yang Y , Wang Y. ChemCatChem, 2015, 7: 2853.http://doi.wiley.com/10.1002/cctc.v7.18
doi: 10.1002/cctc.v7.18 URL |
[38] |
Wang Y , Zhou W , Gao J , Ding Y , Kou K. J. Electroanal. Chem., 2019, 833: 258.
|
[39] |
Yan Y , Miao J , Yang Z , Xiao F X , Yang H B , Liu B , Yang Y. Chem. Soc. Rev., 2015, 44: 3295.
|
[40] |
Liu Z Q , Ma J , Cui Y H , Zhao L , Zhang B P. Appl. Catal.B-Environ., 2010, 101: 74.
|
[41] |
Zhou J , An X , Lan H , Liu H , Qu J. Appl. Surf. Sci., 2020, 509.
|
[42] |
Megías-Sayago C , Chakarova K , Penkova A , Lolli A , Ivanova S , Albonetti S , Cavani F , Odriozola J A. ACS Catal., 2018, 8: 11154.
|
[43] |
Yi G , Teong S P , Zhang Y. , Green Chem. 2016, 18: 979.
|
[44] |
Villa A , Schiavoni M , Campisi S , Veith G M , Prati L. ChemSusChem, 2013, 6: 609.
|
[45] |
Antonyraj C A , Huynh N T T, Park S K, Shin S, Kim Y J, Kim S, Lee K Y, Cho J K. Appl. Catal. A-Gen., 2017, 547: 230.
|
[46] |
Siyo B , Schneider M , Pohl M M , Langer P , Steinfeldt N. , Catal. Lett. 2014, 144: 498.
|
[47] |
Hayashi E , Yamaguchi Y , Kamata K , Tsunoda N , Kumagai Y , Oba F , Hara M. J. Am. Chem. Soc., 2019, 141: 890.
|
[48] |
Han X , Li C , Liu X , Xia Q , Wang Y. , Green Chem. 2017, 19: 996.
|
[49] |
Ventura M , Nocito F, de Giglio E, Cometa S, Altomare A, Dibenedetto A. Green Chem., 2018, 20: 3921.
|
[50] |
Verma S , Nadagouda M N , Varma R S. Sci. Rep., 2017, 7: 13596.
|
[51] |
Sahu R , Dhepe P L. React. Kinet. Mech.Cat., 2014, 112: 173.
|
[52] |
Ventura M , Aresta M , Dibenedetto A. ChemSusChem, 2016, 9: 1096.
|
[53] |
Liu W J , Dang L , Xu Z , Yu H Q , Jin S , Huber G W. ACS Catal., 2018, 8: 5533.
|
[54] |
Chadderdon D J , Xin L , Qi J , Qiu Y , Krishna P , More K L , Li W. , Green Chem. 2014, 16: 3778.
|
[55] |
Vuyyuru K R , Strasser P. Catal. Today, 2012, 195: 144.
|
[56] |
Kubota S R , Choi K S. ChemSusChem, 2018, 11: 2138.
|
[57] |
Cao T , Wu M , Ordomsky V V , Xin X , Wang H , Metivier P , Pera-Titus M. ChemSusChem, 2017, 10: 4851.
|
[58] |
Li K , Sun Y. Chem. Eur. J., 2018, 24: 18258.
|
[59] |
Chernysheva D V , Klushin V A , Zubenko A F , Pudova L S , Kravchenko O A , Chernyshev V M , Smirnova N V. Mendeleev Commun., 2018, 28: 431.
|
[60] |
Grzegorz Grabowski J L a R S. Electrochim. Acta, 1991, 36: 1995.
|
[61] |
Kang M J , Park H , Jegal J , Hwang S Y , Kang Y S , Cha H G. Appl. Catal.B -Environ., 2019, 242: 85.
|
[62] |
Gao L , Bao Y , Gan S , Sun Z , Song Z , Han D , Li F , Niu L. ChemSusChem, 2018, 11: 2547.
|
[63] |
Weidner J , Barwe S , Sliozberg K , Piontek S , Masa J , Apfel U P , Schuhmann W. Beilstein J. Org. Chem., 2018, 14: 1436.
|
[64] |
Nam D H , Taitt B J , Choi K S. ACS Catal., 2018, 8: 1197.
|
[65] |
Taitt B J , Nam D H , Choi K S. ACS Catal., 2018, 9: 660.
|
[66] |
Gao L , Liu Z , Ma J , Zhong L , Song Z , Xu J , Gan S , Han D , Niu L. Appl. Catal.B-Environ., 2020, 261.
|
[67] |
Li W , Jiang N , Hu B , Liu X , Song F , Han G , Jordan T J , Hanson T B , Liu T L , Sun Y. Chem, 2018, 4: 637.
|
[68] |
Chen C W , Ho C T. Agric. Food Chem., 1996, 44: 2078.
|
[69] |
Nosaka Y , Nosaka A Y. Chem. Rev., 2017, 117: 11302.
|
[70] |
Heugebaert T S , Stevens C V , Kappe C O. ChemSusChem, 2015, 8: 1648.
|
[71] |
Zhang H , Feng Z , Zhu Y , Wu Y , Wu T. J. Photochem. Photobiol. A: Chem., 2019, 371: 1.
|
[72] |
Lolli A , Maslova V , Bonincontro D , Basile F , Ortelli S , Albonetti S. Molecules, 2018, 23.
|
[73] |
Yurdakal S , Tek B S , Alagöz O , Augugliaro V , Loddo V , Palmisano G , Palmisano L. ACS Sustain. Chem. Eng., 2013, 1: 456.
|
[74] |
Marcì G , García-López E I, Palmisano L. Catal. Today, 2018, 315: 126.
|
[75] |
Wang H , Zhang X , Xie Y. ACS Nano, 2018, 12: 9648.
|
[76] |
Planas O , Macia N , Agut M , Nonell S , Heyne B. J. Am. Chem. Soc., 2016, 138: 2762.
|
[77] |
Macia N , Bresoli-Obach R , Nonell S , Heyne B. J. Am. Chem. Soc., 2019, 141: 684.
|
[78] |
Iqbal N , Choi S , You Y , Cho E J. Tetrahedron Lett., 2013, 54: 6222.
|
[79] |
Wang H , Jiang S , Chen S , Li D , Zhang X , Shao W , Sun X , Xie J , Zhao Z , Zhang Q , Tian Y , Xie Y. , Adv. Mater. 2016, 28: 6940.
|
[80] |
Wang H , Jiang S , Chen S , Zhang X , Shao W , Sun X , Zhao Z , Zhang Q , Luo Y , Xie Y. Chem. Sci., 2017, 8: 4087.
|
[81] |
Xiao C , Zhang L , Hao H , Wang W. ACS Sustain. Chem. Eng., 2019, 7: 7268.
|
[82] |
Xu S , Zhou P , Zhang Z , Yang C , Zhang B , Deng K , Bottle S , Zhu H. J. Am. Chem. Soc., 2017, 139: 14775.
|
[83] |
Ilkaeva M , Krivtsov I , García-López E I, Marcì G, Khainakova O, García J R, Palmisano L, Díaz E, Ordóñez S. J. Catal., 2018, 359: 212.
|
[84] |
van Deurzen M P J, van Rantwijk F , Sheldon R A . Tetrahedron, 1997, 53: 13183.
|
[85] |
Zhang C , Chang X , Zhu L , Xing Q , You S , Qi W , Su R , He Z. Int. J. Biol. Macromol., 2019, 128: 132.
|
[86] |
Qin Y Z , Li Y M , Zong M H , Wu H , Li N. Green Chem., 2015, 17: 3718.
|
[87] |
Dijkman W P , Fraaije M W. Appl. Environ. Microbiol., 2014, 80: 1082.
|
[88] |
Martin C , Ovalle Maqueo A , Wijma H J , Fraaije M W. Biotechnol Biofuels, 2018, 11: 56.
|
[89] |
Dijkman W P , Binda C , Fraaije M W , Mattevi A. , ACS Catal. 2015, 5: 1833.
|
[90] |
McKenna S M , Mines P , Law P , Kovacs-Schreiner K , Birmingham W R , Turner N J , Leimkühler S , Carnell A J . Green Chem., 2017, 19: 4660.
|
[91] |
Dijkman W P , Groothuis D E , Fraaije M W. Angew. Chem. Int. Ed. Engl., 2014, 53: 6515.
|
[92] |
Krystof M , Perez-Sanchez M , Dominguez de Maria P. ChemSusChem, 2013, 6: 826.
|
[93] |
Yang Z Y , Wen M , Zong M H , Li N. , Catal. Commun. 2020, 139.
|
[94] |
Koopman F , Wierckx N, de Winde J H, Ruijssenaars H J. Bioresour. Technol., 2010, 101: 6291.
|
[95] |
Hossain G S , Yuan H , Li J , Shin H D , Wang M , Du G , Chen J , Liu L. Appl. Environ. Microbiol., 2017, 83.
|
[96] |
Yuan H , Li J , Shin H D , Du G , Chen J , Shi Z , Liu L. , Bioresour. Technol. 2018, 247: 1184.
|
[97] |
Jia H Y , Zong M H , Zheng G W , Li N. ChemSusChem, 2019, 12: 4764.
|
[98] |
Guajardo N , Domínguez de María P. ChemCatChem, 2019, 11: 3128.
|
[1] | 李佳烨, 张鹏, 潘原. 在大电流密度电催化二氧化碳还原反应中的单原子催化剂[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 643-654. |
[2] | 王丹丹, 蔺兆鑫, 谷慧杰, 李云辉, 李洪吉, 邵晶. 钼酸铋在光催化技术中的改性与应用[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 606-619. |
[3] | 刘雨菲, 张蜜, 路猛, 兰亚乾. 共价有机框架材料在光催化CO2还原中的应用[J]. 化学进展, 2023, 35(3): 349-359. |
[4] | 李锋, 何清运, 李方, 唐小龙, 余长林. 光催化产过氧化氢材料[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 330-349. |
[5] | 叶淳懿, 杨洋, 邬学贤, 丁萍, 骆静利, 符显珠. 钯铜纳米电催化剂的制备方法及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1896-1910. |
[6] | 顾顺心, 姜琴, 施鹏飞. 发光铱(Ⅲ)配合物抗肿瘤活性研究及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1957-1971. |
[7] | 薛宗涵, 马楠, 王炜罡. 大气中的单环芳香族硝基化合物[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2094-2107. |
[8] | 范倩倩, 温璐, 马建中. 无铅卤系钙钛矿纳米晶:新一代光催化材料[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1809-1814. |
[9] | 夏博文, 朱斌, 刘静, 谌春林, 张建. 电催化氧化制备2,5-呋喃二甲酸[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1661-1677. |
[10] | 贾斌, 刘晓磊, 刘志明. 贵金属催化剂上氢气选择性催化还原NOx[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1678-1687. |
[11] | 马晓清. 石墨炔在光催化及光电催化中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1042-1060. |
[12] | 高文艳, 赵玄, 周曦琳, 宋雅然, 张庆瑞. 提高非均相芬顿催化活性策略、研究进展及启示[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1191-1202. |
[13] | 李晓微, 张雷, 邢其鑫, 昝金宇, 周晋, 禚淑萍. 磁性NiFe2O4基复合材料的构筑及光催化应用[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 950-962. |
[14] | 李振兴, 骆支旺, 王平, 余振强, 陈尔强, 谢鹤楼. 发光液晶高分子:分子构筑、结构与性能及其应用[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 787-800. |
[15] | 赵洁, 邓帅, 赵力, 赵睿恺. 湿气源吸附碳捕集: CO2/H2O共吸附机制及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 643-664. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||