English
新闻公告
More
化学进展 2007, Vol. 19 Issue (05): 769-778 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

氢键识别超分子聚合物的新进展*

王宇;唐黎明 **   

  1. 清华大学化工系高分子研究所 北京 100084
  • 收稿日期:2006-07-06 修回日期:2006-09-21 出版日期:2007-05-24 发布日期:2007-05-24
  • 通讯作者: 唐黎明

Hydrogen Bonding Recognition in Supramolecular Polymers

Wang Yu;Tang Liming**   

  1. Institute of Polymer Research, Department of Chemical Engineering, Tsinghua University, Beijing 100084, China
  • Received:2006-07-06 Revised:2006-09-21 Online:2007-05-24 Published:2007-05-24
近年来,由于氢键作用对聚合物的热力学性质、微观自组装、结晶及液晶行为的重要影响,氢键识别在超分子聚合物的分子设计与结构控制方面的应用受到广泛关注。本文系统介绍了氢键识别体系的类型与性质,以及分子结构、分子内氢键对氢键识别强度的影响,讨论了羧酸与吡啶间氢键识别体系、与核苷相关的氢键识别体系以及四重氢键识别体系在超分子聚合物中的最新应用,主要介绍了氢键识别超分子聚合物的合成、结构、性质及功能。
The application of hydrogen bonding recognition in designing and controlling over supramolecular polymers has attracted great attention recently due to the influence of hydrogen bonds on the thermodynamic properties, microscopic self-assembling, crystallizing and liquid crystallizing behaviors of such polymers. In this paper, the types and characters of hydrogen bonding systems and the influences of molecular structures and intermolecular hydrogen bonds on the stability of hydrogen bonding systems are described systematically. The recent application of hydrogen bonding recognition systems, including carboxylic acids and pyridine based system, nucleobase derived system and quadrupolar hydrogen bonding system, in supramolecular polymers are introduced. The synthetic methods, structures, properties and functions of hydrogen bonded supramolecular polymers are mainly addressed.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Lehn J M 著, 沈兴海(Shen X H) 等译. 超分子化学———概念和展望( Supramolecular Chemistry : Concepts and Perspectives) . 北京: 北京大学出版社( Beijing : Peking University Press) , 2002. 12 —33
[ 2 ] Brunsveld L , Folmer B J B , Meijer E W, Sijbesma R P. Chem.Rev. , 2001 , 101 : 4071 —4097
[ 3 ] Farnik D , Kluger C , Kunz M J , Machl D , Petraru L , Binder W H. Macromol . Symp. , 2004 , 217 : 247 —266
[ 4 ] 王毓江(Wang Y J ) , 唐黎明( Tang L M) . 化学进展(Progress in Chemistry) , 2006 , 18(2/3) : 308 —316
[ 5 ] 王晓钟(Wang X Z) , 陈英奇(Chen Y Q) , 陈新志(Chen X Z) . 化学进展( Progress in Chemistry) , 2005 , 17 (3) : 451 —458
[ 6 ] Prins L J , Reinhoudt D N , Timmerman P. Angew. Chem. Int .Ed. , 2001 , 40 : 2382 —2426
[ 7 ] Singh A , Lvov Y, Qadri S B. Chem. Mater. , 1999 , 11 : 3196 —3200
[ 8 ] Takashi K, Hideyuki K, Seiji U , Toshiyuki U , Fréchet J M J .Macromolecules , 1996 , 29 : 8734 —8739
[ 9 ] Pourcain C B S , Griffin A C. Macromolecules , 1995 , 28 : 4116 —4121
[10] Wiegel K N , Griffin A C , Black M S , Schiraldi D A. Journal of Applied Polymer Science , 2004 , 92 : 3097 —3106
[11] Chen D Y, Jiang M. Acc. Chem. Res. , 2005 , 38 : 494 —502
[12] He C B , Donald A M, Griffin A C , Waigh T , Windle A H. J .Polym. Sci . B : Polym. Phys. , 1998 , 36 : 1617 —1624
[13] Lu X H , He C B , Griffin A C. Macromolecules , 2003 , 36 :5195 —5200
[14] Felekis T , Tziveleka L , Tsiourvas D , Paleos C M.Macromolecules , 2005 , 38 : 1705 —1710
[15] Ambrozic G, Zigon M. Macromol . Rapid Commun. , 2000 , 21 :53 —56
[16] Ambrozic G, Mavri J , Zigon M. Macromol . Chem. Phys. , 2002 ,203 : 439 —447
[17] Ambrozic G, Zigon M. Polym. Int . , 2005 , 54 : 606 —613
[18] Liu S Y, Zhang G Z , Jiang M. Polymer , 1999 , 40 : 5449 —5453
[19] Liu S Y, Pan Q M, Xie J W, Jiang M. Polymer , 2000 , 41 :6919 —6929
[20] Liu S Y, Jiang M, Liang H J , Wu C. Polymer , 2000 , 41 :8697 —8702
[21] Kuang M, Duan H W, Wang J , Chen D Y, Jiang M. Chem.Commun. , 2003 , 57 : 496 —497
[22] Wang Y J , Tang L M, Wang Y. Chemistry Letters , 2006 , 35 :548 —549
[23] 王毓江(Wang Y J) , 唐黎明(Tang L M) , 王琰(Wang Y) .高等学校化学学报(Chemical Journal of Chinese Universities) ,2006 , 8 : 207 —209
[24] 王毓江(Wang Y J) , 唐黎明(Tang L M) , 陈亮(Chen L) . 高分子学报(Acta Polymerica Sinica) , 2006 , 2 : 364 —367
[25] Bazzi H S , Sleiman H F. Macromolecules , 2002 , 35 : 9617 —9620
[26] Drechsler U , Thibault R J , Rotello V M. Macromolecules , 2002 ,35 : 9621 —9623
[27] Dahman Y, Puskas J E , Margaritis A , et al . Macromolecules ,2003 , 36 : 2198 —2205
[28] Marsh A , Khan A , Haddleton D M, Hannon M J .Macromolecules , 1999 , 32 : 8725 —8731
[29] Yamauchi K, Lizotte J R , Long T E. Macromolecules , 2002 , 35 :8745 —8750
[30] Kunz M J , Hayn G, Saf R , Binder W H. J . Polym. Sci . Part A:Polym. Chem. , 2004 , 42 : 661 —674
[31] Viswanathan K, Ozhalici H , Elkins C L , Heisey C , Ward T C ,Long T E. Langmuir , 2006 , 22 : 1099 —1105
[32] Khan A , Haddleton D M, Hannon M J , Kukulj D , Marsh A.Macromolecules , 1999 , 32 : 6560 —6564
[33] Corbin P S , Zimmerman S C. J . Am. Chem. Soc. , 1998 , 120 :9710 —9711
[34] Beijer F H , Kooijman H , Spek A L , Sijbesma R P , Meijer E W.Angew. Chem. Int . Ed. , 1998 , 37 : 75 —78
[35] Schenning A P H J , Jonkheijm P , Peeters E , Meijer E W. J .Am. Chem. Soc. , 2001 , 123 : 409 —416
[36] Beijer F H , Sijbesma R P , Kooijman H , Spek A L , Meijer E W.J . Am. Chem. Soc. , 1998 , 120 : 6761 —6769
[37] Schmuck C , Wienand W. Angew. Chem. Int . Ed. , 2001 , 40 :4363 —4369
[38] Bosman A W, Brunsveld L , Folmer B J B , Sijbesma R P , Meijer E W. Macromol . Symp. , 2003 , 201 : 143 —154
[39] Folmer B J B , Sijbesma R P , Versteegen RM, Rijt J AJ , Meijer E W. Adv. Mater. , 2000 , 12 : 874 —878
[40] Yamauchi K, Lizotte J R , Long T E. Macromolecules , 2003 , 36 :1083 —1088
[41] McKee M G, Elkins C L , Park T , Long T E. Macromolecules ,2005 , 38 : 6015 —6023
[42] Elkins CL , Park T , Mckee M G, Long T E. J . Polym. Sci . Part A: Polym. Chem. , 2005 , 43 : 4618 —4631
[43] Sánchez L , Rispens M T , Hummelen J C. Angew. Chem. Int .Ed. , 2002 , 41 : 838 —840
[44] Zou S , Zhang Z H , Fêrch R , Knoll W, Schênherr H , Vancso G J . Langmuir , 2003 , 19 : 8618 —8621
[45] Han J T , Lee D H , Ryu C Y, Cho K. J . Am. Chem. Soc. ,2004 , 126 : 4796 —4797
[46] Scherman O A , Ligthart GB WL , Sijbesma R P , Meijer E W.Angew. Chem. Int . Ed. , 2006 , 45 : 2072 —2076
[47] Ligthart GB WL , Ohkawa H , Sijbesma R P , Meijer E W. J .Am. Chem. Soc. , 2005 , 127 : 810 —811
[48] Park T , Zimmerman S C , Nakashima S. J . Am. Chem. Soc. ,2005 , 127 : 6520 —6521

[1] 李良春, 郑仁林, 黄毅, 孙荣琴. 多组分自组装小分子水凝胶中的自分类组装[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 274-286.
[2] 王萌, 宋贺, 李烨文. 三维自组装蓝相液晶光子晶体[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1734-1747.
[3] 刘亚伟, 张晓春, 董坤, 张锁江. 离子液体的凝聚态化学研究[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1509-1523.
[4] 韩冬雪, 金雪, 苗碗根, 焦体峰, 段鹏飞. 超分子组装体激发态手性的响应性[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1252-1262.
[5] 尹航, 李智, 郭晓峰, 冯岸超, 张立群, 汤华燊. RAFT链转移剂的选用原则及通用型RAFT链转移剂[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1298-1307.
[6] 刘玉玲, 胡腾达, 李伊莲, 林洋, Borsali Redouane, 廖英杰. 嵌段共聚物薄膜快速自组装方法[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 609-615.
[7] 李红, 史晓丹, 李洁龄. 肽自组装水凝胶的制备及在生物医学中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 568-579.
[8] 闫楚璇, 李青璘, 巩正奇, 陈颖芝, 王鲁宁. 纳米有机半导体光催化剂[J]. 化学进展, 2021, 33(11): 1917-1934.
[9] 冯业娜, 刘书河, 张书博, 薛彤, 庄鸿麟, 冯岸超. 基于聚合诱导自组装制备二氧化硅/聚合物纳米复合材料[J]. 化学进展, 2021, 33(11): 1953-1963.
[10] 王子瑄, 王跃飞, 齐崴, 苏荣欣, 何志敏. DNA-多肽复合分子的设计、组装与应用[J]. 化学进展, 2020, 32(6): 687-697.
[11] 俞杰, 龚流柱. 手性氨基酸酰胺催化剂的发现及研究进展[J]. 化学进展, 2020, 32(11): 1729-1744.
[12] 张丹维, 王辉, 黎占亭. 芳香大分子和超分子螺旋管构筑及其功能[J]. 化学进展, 2020, 32(11): 1665-1679.
[13] 智康康, 杨鑫. 天然产物凝胶及其凝胶质[J]. 化学进展, 2019, 31(9): 1314-1328.
[14] 裴强, 丁爱祥. 四重氢键自组装体系的设计与应用[J]. 化学进展, 2019, 31(2/3): 258-274.
[15] 林代武, 邢起国, 王跃飞, 齐崴, 苏荣欣, 何志敏. 多肽超分子手性自组装与应用[J]. 化学进展, 2019, 31(12): 1623-1636.
阅读次数
全文


摘要

氢键识别超分子聚合物的新进展*