• 综述 •
廖子萱, 王宇辉, 郑建萍. 碳点基水相室温磷光复合材料研究进展[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 263-373.
Zixuan Liao, Yuhui Wang, Jianping Zheng. Research Advance of Carbon-Dots Based Hydrophilic Room Temperature Phosphorescent Composites[J]. Progress in Chemistry, 2023, 35(2): 263-373.
室温磷光(RTP)凭借较长的发光寿命和强烈的环境敏感特性,在化学/生物传感、生物成像、高级光学防伪与信息加密等诸多领域表现出广阔的应用前景。近些年,具有制备简单、化学惰性、低毒性、易功能化等优势的固态非金属室温磷光碳点获得了研究者的青睐。然而,其磷光发射易受水环境中溶解氧和水分子影响而淬灭,导致其应用局限于固态基质(如防伪油墨)。因而,如何稳定水相下碳点的激发三重态是实现其RTP发射与应用的关键。本文依据近年来碳点基水相RTP复合材料的最新研究进展,归纳总结了其构建策略及在传感、成像及防伪等方面的应用,并探讨了其面临的挑战及未来的发展方向。
分享此文:
[1] |
O'Haver T C. J. Chem. Educ., 1978, 55(7): 423.
doi: 10.1021/ed055p423 URL |
[2] |
Lewis G N, Kasha M. J. Am. Chem. Soc., 1944, 66(12): 2100.
doi: 10.1021/ja01240a030 URL |
[3] |
Lewis G N, Lipkin D, Magel T T. J. Am. Chem. Soc., 1941, 63(11): 3005.
doi: 10.1021/ja01856a043 URL |
[4] |
Kuijt J, Ariese F, Brinkman U A T, Gooijer C. Anal. Chimica Acta, 2003, 488(2): 135.
doi: 10.1016/S0003-2670(03)00675-5 URL |
[5] |
Roth M. J. Chromatogr. A, 1967, 30: 276.
doi: 10.1016/S0021-9673(00)84159-X URL |
[6] |
Abdukayum A, Chen J T, Zhao Q, Yan X P. J. Am. Chem. Soc., 2013, 135(38): 14125.
doi: 10.1021/ja404243v URL |
[7] |
Xu H, Chen R F, Sun Q, Lai W Y, Su Q Q, Huang W, Liu X G. Chem. Soc. Rev., 2014, 43(10): 3259.
doi: 10.1039/C3CS60449G URL |
[8] |
Li Z J, Zhang Y W, Wu X, Huang L, Li D S, Fan W, Han G. J. Am. Chem. Soc., 2015, 137(16): 5304.
doi: 10.1021/jacs.5b00872 URL |
[9] |
Bolton O, Lee K, Kim H J, Lin K Y, Kim J. Nat. Chem., 2011, 3(3): 205.
doi: 10.1038/nchem.984 pmid: 21336325 |
[10] |
Kwon M S, Lee D, Seo S, Jung J, Kim J. Angew. Chem., 2014, 126(42): 11359.
doi: 10.1002/ange.201404490 URL |
[11] |
Bolton O, Lee K, Kim H J, Lin K Y, Kim J. Nat. Chem., 2011, 3(3): 205.
doi: 10.1038/nchem.984 pmid: 21336325 |
[12] |
Yuan W Z, Shen X Y, Zhao H, Lam J W Y, Tang L, Lu P, Wang C L, Liu Y, Wang Z M, Zheng Q, Sun J Z, Ma Y G, Tang B Z. J. Phys. Chem. C, 2010, 114(13): 6090.
doi: 10.1021/jp909388y URL |
[13] |
Hirata S. Adv. Opt. Mater., 2017, 5(17): 1700116.
doi: 10.1002/adom.201700116 URL |
[14] |
Lower S K, El-Sayed M A. Chem. Rev., 1966, 66(2): 199.
doi: 10.1021/cr60240a004 URL |
[15] |
Modern Molecular Photochemistry. Eds.: Turro N. J, University science books, 1991.
|
[16] |
Zhang G Q, Palmer G M, Dewhirst M W, Fraser C L. Nat. Mater., 2009, 8(9): 747.
doi: 10.1038/nmat2509 |
[17] |
Deng Y C, Li P, Jiang H Y, Ji X, Li H R. J. Mater. Chem. C, 2019, 7(43): 13640.
doi: 10.1039/C9TC04863D URL |
[18] |
Han Z C, Li P, Deng Y C, Li H R. Chem. Eng. J., 2021, 415: 128999.
doi: 10.1016/j.cej.2021.128999 URL |
[19] |
Jiang K, Hu S Z, Wang Y C, Li Z J, Lin H W. Small, 2020, 16(31): 2001909.
doi: 10.1002/smll.v16.31 URL |
[20] |
Sun Y Q, Liu S T, Sun L Y, Wu S S, Hu G Q, Pang X L, Smith A T, Hu C F, Zeng S S, Wang W X, Liu Y L, Zheng M T. Nat. Commun., 2020, 11: 5591.
doi: 10.1038/s41467-020-19422-4 |
[21] |
Tan J, Li Q J, Meng S, Li Y C, Yang J, Ye Y X, Tang Z K, Qu S N, Ren X D. Adv. Mater., 2021, 33(16): 2006781.
doi: 10.1002/adma.v33.16 URL |
[22] |
Zhou Z J, Ushakova E V, Liu E S, Bao X, Li D, Zhou D, Tan Z N, Qu S N, Rogach A L. Nanoscale, 2020, 12(20): 10987.
doi: 10.1039/D0NR02639E URL |
[23] |
Bao X, Ushakova E V, Liu E S, Zhou Z J, Li D, Zhou D, Qu S N, Rogach A L. Nanoscale, 2019, 11(30): 14250.
doi: 10.1039/C9NR05123F URL |
[24] |
Zhao B, Tan Z A. Adv. Sci., 2021, 8(7): 2001977.
doi: 10.1002/advs.v8.7 URL |
[25] |
Zhu S J, Song Y B, Wang J, Wan H, Zhang Y, Ning Y, Yang B. Nano Today, 2017, 13: 10.
doi: 10.1016/j.nantod.2016.12.006 URL |
[26] |
Zhu S J, Song Y B, Zhao X H, Shao J R, Zhang J H, Yang B. Nano Res., 2015, 8(2): 355.
doi: 10.1007/s12274-014-0644-3 URL |
[27] |
Zhu S J, Song Y B, Shao J R, Zhao X H, Yang B. Angew. Chem. Int. Ed., 2015, 54(49): 14626.
doi: 10.1002/anie.v54.49 URL |
[28] |
Jiang K, Gao X L, Feng X Y, Wang Y H, Li Z J, Lin H W. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59: 1263.
doi: 10.1002/anie.201911342 pmid: 31715082 |
[29] |
Jiang K, Wang Y C, Lin C J, Zheng L C, Du J R, Zhuang Y X, Xie R J, Li Z J, Lin H W. Light. Sci. Appl., 2022, 11: 80.
doi: 10.1038/s41377-022-00767-y |
[30] |
Mo L Q, Liu H, Liu Z M, Xu X K, Lei B F, Zhuang J L, Liu Y L, Hu C F. Adv. Opt. Mater., 2022, 10(10): 2102666.
doi: 10.1002/adom.v10.10 URL |
[31] |
Liang Y C, Cao Q, Liu K K, Peng X Y, Sui L Z, Wang S P, Song S Y, Wu X Y, Zhao W B, Deng Y, Lou Q, Dong L, Shan C X. ACS Nano, 2021, 15(10): 16242.
doi: 10.1021/acsnano.1c05234 URL |
[32] |
Dong X W, Wei L M, Su Y J, Li Z L, Geng H J, Yang C, Zhang Y F. J. Mater. Chem. C, 2015, 3(12): 2798.
doi: 10.1039/C5TC00126A URL |
[33] |
Li Q J, Zhou M, Yang Q F, Wu Q, Shi J, Gong A H, Yang M Y. Chem. Mater., 2016, 28(22): 8221.
doi: 10.1021/acs.chemmater.6b03049 URL |
[34] |
Liu H Z, Wang F, Wang Y P, Mei J J, Zhao D X. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2017, 9(21): 18248.
doi: 10.1021/acsami.7b01067 URL |
[35] |
Liu J C, Wang N, Yu Y, Yan Y, Zhang H Y, Li J Y, Yu J H. Sci. Adv., 2017, 3(5): 1603171.
|
[36] |
Jiang K, Wang Y H, Cai C Z, Lin H W. Adv. Mater., 2018, 30(26): 1800783.
doi: 10.1002/adma.v30.26 URL |
[37] |
Tao S Y, Lu S Y, Geng Y J, Zhu S J, Redfern S A T, Song Y B, Feng tanglue, Xu W Q, Yang B. Angew. Chem. Int. Ed., 2018, 57(9): 2393.
doi: 10.1002/anie.201712662 URL |
[38] |
Long P, Feng Y Y, Cao C, Li Y, Han J K, Li S W, Peng C, Li Z Y, Feng W. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(37): 1870263.
doi: 10.1002/adfm.v28.37 URL |
[39] |
Wang F, Xie Z, Zhang H, Liu C Y, Zhang Y G. Adv. Funct. Mater., 2011, 21(6): 1027.
doi: 10.1002/adfm.201002279 URL |
[40] |
Zhu R H, Jing W, Zhu J. Principle and application of room temperature phosphorescence analysis. Beijing: Science Press, 1991, 1.
|
(朱若华, 金伟军. 室温磷光分析法原理与应用. 北京: 科学出版社, 1991, 1.).
|
|
[41] |
Ma Q Q, Wang J, Li Z H, Lv X B, Liang L, Yuan Q. Small, 2019, 15(32): 1804969.
doi: 10.1002/smll.v15.32 URL |
[42] |
Sun S K, Wang H F, Yan X P. Acc. Chem. Res., 2018, 51(5): 1131.
doi: 10.1021/acs.accounts.7b00619 URL |
[43] |
Wang Y S, Gao H Q, Yang J, Fang M M, Ding D, Tang B Z, Li Z. Adv. Mater., 2021, 33(18): 2007811.
doi: 10.1002/adma.v33.18 URL |
[44] |
Yang J H, Zhang Y H, Wu X H, Dai W B, Chen D, Shi J B, Tong B, Peng Q, Xie H Y, Cai Z X, Dong Y P, Zhang X. Nat. Commun., 2021, 12: 4883.
doi: 10.1038/s41467-021-25174-6 |
[45] |
Deng Y H, Zhao D X, Chen X, Wang F, Song H, Shen D Z. Chem. Commun., 2013, 49(51): 5751.
doi: 10.1039/c3cc42600a URL |
[46] |
Wang W, Li Y M, Cheng L, Cao Z Q, Liu W G. J. Mater. Chem. B, 2014, 2(1): 46.
doi: 10.1039/c3tb21370f pmid: 32261297 |
[47] |
Jiang K, Wang Y H, Cai C Z, Lin H W. Chem. Mater., 2017, 29(11): 4866.
doi: 10.1021/acs.chemmater.7b00831 URL |
[48] |
Gao Y F, Zhang H L, Jiao Y, Lu W J, Liu Y, Han H, Gong X J, Shuang S M, Dong C. Chem. Mater., 2019, 31(19): 7979.
doi: 10.1021/acs.chemmater.9b02176 URL |
[49] |
Wang C, Chen Y Y, Xu Y L, Ran G X, He Y M, Song Q J. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2020, 12(9): 10791.
doi: 10.1021/acsami.9b20500 URL |
[50] |
Wang J, Sun X B, Pan W, Wang J P. Microchem. J., 2022, 178: 107408.
doi: 10.1016/j.microc.2022.107408 URL |
[51] |
Feng tanglue, Zhu S J, Zeng Q S, Lu S Y, Tao S Y, Liu J J, Yang B. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(15): 12262.
doi: 10.1021/acsami.7b14857 URL |
[52] |
Li Q J, Zhou M, Yang M Y, Yang Q F, Zhang Z X, Shi J. Nat. Commun., 2018, 9: 734.
doi: 10.1038/s41467-018-03144-9 |
[53] |
Wang C, Chen Y Y, Hu T T, Chang Y, Ran G X, Wang M, Song Q J. Nanoscale, 2019, 11(24): 11967.
doi: 10.1039/c9nr03038g pmid: 31188373 |
[54] |
Li W, Wu S S, Xu X K, Zhuang J L, Zhang H R, Zhang X J, Hu C F, Lei B F, Kaminski C F, Liu Y L. Chem. Mater., 2019, 31(23): 9887.
doi: 10.1021/acs.chemmater.9b04120 URL |
[55] |
Jia J, Lu W J, Gao Y F, Li L, Dong C, Shuang S M. Talanta, 2021, 231: 122350.
doi: 10.1016/j.talanta.2021.122350 URL |
[56] |
Stöber W, Fink A, Bohn E. J. Colloid Interface Sci., 1968, 26(1): 62.
doi: 10.1016/0021-9797(68)90272-5 URL |
[57] |
Arriagada F J, Osseo-Asare K. J. Colloid Interface Sci., 1999, 211(2): 210.
doi: 10.1006/jcis.1998.5985 URL |
[58] |
Li C Y, Duan T, Yang Y S. Mater. Rev., 2009, 23(S1): 151.
|
(李朝毅, 段涛, 杨玉山. 材料导报, 2009, 23(S1): 151.).
|
|
[59] |
Ma Y, Chen H S, Zhang W L, Wang J L. Chemistry, 2013, 76(4): 364.
|
(马勇, 陈宏书, 张五龙, 王结良. 化学通报, 2013, 76(4): 364.).
|
|
[60] |
Wang F Y, Peng Q Q, Hu J, Hu X, Peng H Q, Li L, Xiao D, Zheng B Z, Du J. New J. Chem., 2019, 43(31): 12410.
doi: 10.1039/C9NJ02151E URL |
[61] |
Zhou T Y, Wang Q, Li H, Wang Y. J. Mol. Sci., 2021(6): 501.
|
(周天越, 王权, 李皓, 王耀. 分子科学学报, 2021, 37(06): 501.).
|
|
[62] |
Hao C X, Bai Y F, Chen Z Z, Geng F S, Qin J, Zhou T, Feng F. Dyes Pigments, 2022, 197: 109890.
doi: 10.1016/j.dyepig.2021.109890 URL |
[63] |
Hao C X, Bai Y F, Zhao L, Bao Y Y, Bian J N, Xu H, Zhou T, Feng F. Dyes Pigments, 2022, 198: 109955.
doi: 10.1016/j.dyepig.2021.109955 URL |
[64] |
Jiang K, Zhang L, Lu J F, Xu C X, Cai C Z, Lin H W. Angew. Chem. Int. Ed., 2016, 55(25): 7231.
doi: 10.1002/anie.201602445 pmid: 27135645 |
[65] |
Wu X Y, Ma C H, Liu J C, Liu Y S, Luo S, Xu M C, Wu P, Li W, Liu S X. ACS Sustainable Chem. Eng., 2019, 7(23): 18801.
doi: 10.1021/acssuschemeng.9b03281 URL |
[66] |
Li Q J, Zhou M, Yang M Y, Yang Q F, Zhang Z X, Shi J. Nat. Commun., 2018, 9: 734.
doi: 10.1038/s41467-018-03144-9 |
[67] |
Zheng Y, Zhou Q, Yang Y, Chen X H, Wang C, Zheng X, Gao L, Yang C L. Small, 2022, 18(19): 2201223.
doi: 10.1002/smll.v18.19 URL |
[68] |
Sánchez-Barragán I, Costa-Fernández J M, Sanz-Medel A, Valledor M, Campo J C. Trac Trends Anal. Chem., 2006, 25(10): 958.
doi: 10.1016/j.trac.2006.07.009 URL |
[69] |
Kuijt J, Ariese F, Brinkman U A T, Gooijer C. Anal. Chim. Acta, 2003, 488(2): 135.
doi: 10.1016/S0003-2670(03)00675-5 URL |
[70] |
Wang H F, He Y, Ji T R, Yan X P. Anal. Chem., 2009, 81(4): 1615.
doi: 10.1021/ac802375a pmid: 19170523 |
[71] |
He Y, Wang H F, Yan X P. Anal. Chem., 2008, 80(10): 3832.
doi: 10.1021/ac800100y URL |
[72] |
Tan L, Kang C C, Xu S Y, Tang Y W. Biosens. Bioelectron., 2013, 48: 216.
doi: 10.1016/j.bios.2013.04.024 URL |
[73] |
Lu C S, Su Q, Yang X M. Nanoscale, 2019, 11(34): 16036.
doi: 10.1039/C9NR03989A URL |
[74] |
Fu M, Feng Z Y, Wang J, Zhu Y, Gan L L, Yang X M. Appl. Surf. Sci., 2022, 571: 151298.
doi: 10.1016/j.apsusc.2021.151298 URL |
[75] |
Feng Z Y, Wang J C, Chen X, Liu J, Zhu Y, Yang X M. Colloids Surf. B Biointerfaces, 2022, 210: 112236.
doi: 10.1016/j.colsurfb.2021.112236 URL |
[76] |
Su Q, Gan L L, Zhu Y, Yang X M. Sens. Actuat. B Chem., 2021, 335: 129715.
doi: 10.1016/j.snb.2021.129715 URL |
[77] |
Baker S N, Baker G A. Angew. Chem., Int. Ed., 2010, 49: 6726.
doi: 10.1002/anie.200906623 URL |
[78] |
Xu X Y, Ray R, Gu Y L, Ploehn H J, Gearheart L, Raker K, Scrivens W A. J. Am. Chem. Soc., 2004, 126(40): 12736.
doi: 10.1021/ja040082h URL |
[79] |
Li H T, Kang Z H, Liu Y, Lee S T. J. Mater. Chem., 2012, 22(46): 24230.
doi: 10.1039/c2jm34690g URL |
[80] |
Cao L, Wang X, Meziani M J, Lu F S, Wang H F, Luo P G, Lin Y, Harruff B A, Veca L M, Murray D, Xie S Y, Sun Y P. J. Am. Chem. Soc., 2007, 129(37): 11318.
pmid: 17722926 |
[81] |
Zhai X Y, Zhang P, Liu C J, Bai T, Li W C, Dai L M, Liu W G. Chem. Commun., 2012, 48(64): 7955.
doi: 10.1039/c2cc33869f URL |
[82] |
Tao H Q, Yang K, Ma Z, Wan J M, Zhang Y J, Kang Z H, Liu Z. Small, 2012, 8(2): 281.
doi: 10.1002/smll.201101706 URL |
[83] |
Yang S T, Cao L, Luo P G, Lu F S, Wang X, Wang H F, Meziani M J, Liu Y F, Qi G, Sun Y P. J. Am. Chem. Soc., 2009, 131(32): 11308.
doi: 10.1021/ja904843x URL |
[84] |
Wang Q L, Huang X X, Long Y J, Wang X L, Zhang H J, Zhu R, Liang L P, Teng P, Zheng H Z. Carbon, 2013, 59: 192.
doi: 10.1016/j.carbon.2013.03.009 URL |
[85] |
Liu C J, Zhang P, Zhai X Y, Tian F, Li W C, Yang J H, Liu Y, Wang H B, Wang W, Liu W G. Biomaterials, 2012, 33(13): 3604.
doi: 10.1016/j.biomaterials.2012.01.052 URL |
[86] |
Liang Y C, Gou S S, Liu K K, Wu W J, Guo C Z, Lu S Y, Zang J H, Wu X Y, Lou Q, Dong L, Gao Y F, Shan C X. Nano Today, 2020, 34: 100900.
doi: 10.1016/j.nantod.2020.100900 URL |
[87] |
Zhang J Y, Lu X M, Tang D D, Wu S H, Hou X D, Liu J W, Wu P. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(47): 40808.
doi: 10.1021/acsami.8b15318 URL |
[88] |
Miao W F, Zou W S, Zhao Q C, Wang Y Q, Chen X, Wu S B, Liu Z M, Xu T W. J. Membr. Sci., 2021, 639: 119754.
doi: 10.1016/j.memsci.2021.119754 URL |
[89] |
Jiang K, Sun S, Zhang L, Lu Y, Wu A G, Cai C Z, Lin H W. Angew. Chem. Int. Ed., 2015, 54(18): 5360.
doi: 10.1002/anie.201501193 pmid: 25832292 |
[90] |
Kang C Y, Tao S Y, Yang F, Yang B. Aggregate, 2022, 3(2): e169.
|
[91] |
Wu T Y, Huang J B, Yan Y. Cell Rep. Phys. Sci., 2022, 3(2): 100771.
|
[92] |
Wang J F, Li A S, Li Z. Prog. Chem., 2022(3): 487.
|
(王金凤, 李爱森, 李振. 化学进展, 2022(3): 487.).
|
|
[93] |
Song S Y, Liu K K, Cao Q, Mao X, Zhao W B, Wang Y, Liang Y C, Zang J H, Lou Q, Dong L, Shan C X. Light. Sci. Appl., 2022, 11: 146.
doi: 10.1038/s41377-022-00837-1 |
[94] |
Yang X, Ai L, Yu J K, Waterhouse G I N, Sui L Z, Ding J, Zhang B W, Yong X, Lu S Y. Sci. Bull., 2022, 67(14): 1450.
doi: 10.1016/j.scib.2022.06.013 pmid: 36546188 |
[1] | 何静, 陈佳, 邱洪灯. 中药碳点的合成及其在生物成像和医学治疗方面的应用[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 655-682. |
[2] | 陈戈慧, 马楠, 于帅兵, 王娇, 孔金明, 张学记. 可卡因免疫及适配体生物传感器[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 757-770. |
[3] | 鲍艳, 许佳琛, 郭茹月, 马建中. 基于微纳结构的高灵敏度柔性压力传感器[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 709-720. |
[4] | 王丹丹, 蔺兆鑫, 谷慧杰, 李云辉, 李洪吉, 邵晶. 钼酸铋在光催化技术中的改性与应用[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 606-619. |
[5] | 赵京龙, 沈文锋, 吕大伍, 尹嘉琦, 梁彤祥, 宋伟杰. 基于人体呼气检测应用的气体传感器[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 302-317. |
[6] | 钟衍裕, 王正运, 刘宏芳. 抗坏血酸电化学传感研究进展[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 219-232. |
[7] | 李璇, 黄炯鹏, 张一帆, 石磊. 二维材料的一维纳米带[J]. 化学进展, 2023, 35(1): 88-104. |
[8] | 张荡, 王曦, 王磊. 生物酶驱动的微纳米马达在生物医学领域的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2035-2050. |
[9] | 王克青, 薛慧敏, 秦晨晨, 崔巍. 二苯丙氨酸二肽微纳米结构的可控组装及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1882-1895. |
[10] | 卢继洋, 汪田田, 李湘湘, 邬福明, 杨辉, 胡文平. 电喷印刷柔性传感器[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1982-1995. |
[11] | 袁传军, 王猛, 李明, 包金鹏, 孙鹏瑞, 高荣轩. 基于碳点的发光材料在潜在手印显现中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2108-2120. |
[12] | 李姝慧, 李倩倩, 李振. 从单分子到分子聚集态科学[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1554-1575. |
[13] | 陆峰, 赵婷, 孙晓军, 范曲立, 黄维. 近红外二区发光稀土纳米材料的设计及生物成像应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1348-1358. |
[14] | 朱月香, 赵伟悦, 李朝忠, 廖世军. Pt基金属间化合物及其在质子交换膜燃料电池阴极氧还原反应中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1337-1347. |
[15] | 李芳远, 李俊豪, 吴钰洁, 石凯祥, 刘全兵, 彭翃杰. “蛋黄蛋壳”结构纳米电极材料设计及在锂/钠离子/锂硫电池中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1369-1383. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||