• 综述 •
卢继洋, 汪田田, 李湘湘, 邬福明, 杨辉, 胡文平. 电喷印刷柔性传感器[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1982-1995.
Jiyang Lu, Tiantian Wang, Xiangxiang Li, Fuming Wu, Hui Yang, Wenping Hu. Flexible Sensors Based on Electrohydrodynamic Jet Printing[J]. Progress in Chemistry, 2022, 34(9): 1982-1995.
柔性传感器因其在弯折、扭曲、拉伸等大变形条件下具有稳定的传感性能,所以在软体机器人、可穿戴电子和生物医疗等领域具有潜在的应用前景,受到了国内外研究者的广泛关注。与传统光刻技术相比,印刷技术制造作为增材制造,具有绿色、低成本和可大面积制造的优势,被广泛应用于柔性电子器件制备。其中,电流体动力喷墨打印(电喷印)技术因其具有多种功能材料的兼容性,被认为最有可能替代传统的光刻技术,实现柔性传感器高分辨率和跨规模制造。近年来,电喷印技术在微型化柔性传感器制造领域显示出广泛的应用潜力。本综述重点介绍了电喷印刷柔性传感器的工艺、材料和应用的最新研究进展。首先,详细介绍了电流体动力喷墨打印技术的工作原理,总结了用于电喷印的各种功能性墨水材料,然后,介绍了电喷印刷中墨水和柔性基底间表界面调控的问题。随后,综述了电喷印方法在柔性压力传感器、柔性气体传感器和柔性电化学传感器等柔性传感器制造的应用进展。最后,总结讨论了下一代电喷印刷技术在柔性传感器领域的机遇与挑战。
分享此文:
[1] |
Bauer S, Bauer-Gogonea S, Graz I, Kaltenbrunner M, Keplinger C, Schwödiauer R. Adv. Mater., 2014, 26(1): 149.
doi: 10.1002/adma.201303349 URL |
[2] |
Myny K. Nat. Electron., 2018, 1(1): 30.
doi: 10.1038/s41928-017-0008-6 URL |
[3] |
Nathan A, Ahnood A, Cole M T, Lee S, Suzuki Y, Hiralal P, Bonaccorso F, Hasan T, Garcia-Gancedo L, Dyadyusha A, Haque S, Andrew P, Hofmann S, Moultrie J, Chu D P, Flewitt A J, Ferrari A C, Kelly M J, Robertson J, Amaratunga G A J, Milne W I. Proc. IEEE, 2012, 100: 1486.
doi: 10.1109/JPROC.2012.2190168 URL |
[4] |
Fan L J, Chen L, He Y, Liu H. Prog. Chem., 2021, 33(5): 767.
|
( 范路洁, 陈莉, 何崟, 刘皓. 化学进展, 2021, 33(5): 767.).
doi: 10.7536/PC200616 |
|
[5] |
Pan Z Y, Ma J Z, Zhang W B, Wei L F. Progress in Chemistry, 2020, 32: 1592.
|
( 潘朝莹, 马建中, 张文博, 卫林峰. 化学进展, 2020, 32: 1592.).
doi: 10.7536/PC200322 |
|
[6] |
Zhou K K, Dai K, Liu C T, Shen C Y. SmartMat, 2020, 1(1): e1010.
|
[7] |
Ying Z P, Huang Y A, Bu N B, Wang X M, Xiong Y L. Chinese Sci Bull, 2010, 55: 2487.
|
( 尹周平, 黄永安, 布宁斌, 王小梅, 熊有伦. 中国科学, 2010, 55: 2487.).
|
|
[8] |
Huang Y A, Ding Y J, Bian J, Su Y W, Zhou J, Duan Y Q, Yin Z P. Nano Energy, 2017, 40: 432.
doi: 10.1016/j.nanoen.2017.07.048 URL |
[9] |
Adam Bilodeau R, White E L, Kramer R K. 2015 IEEE/RSJ International Conference on Intelligent Robots and Systems (IROS), 2015, 2324.
|
[10] |
Yang H, Leow W R, Chen X D. Small Methods, 2018, 2(1): 1700259.
doi: 10.1002/smtd.201700259 URL |
[11] |
Yang H, Leow W R, Chen X D. Adv. Mater., 2018, 30(13): 1704347.
doi: 10.1002/adma.201704347 URL |
[12] |
Wu F M, Liu Y X, Zhang J, Duan S M, Ji D Y, Yang H. Small Methods, 2021, 5(12): 2100676.
doi: 10.1002/smtd.202100676 URL |
[13] |
Wang M, Yan Z, Wang T, Cai P Q, Gao S Y, Zeng Y, Wan C J, Wang H, Pan L, Yu J C, Pan S W, He K, Lu J, Chen X D. Nat. Electron., 2020, 3(9): 563.
doi: 10.1038/s41928-020-0422-z URL |
[14] |
Park Y G, Lee S, Park J U. Sensors, 2019, 19(20): 4353.
doi: 10.3390/s19204353 URL |
[15] |
Chen J, Zheng J H, Gao Q W, Zhang J J, Zhang J Y, Omisore O, Wang L, Li H. Appl. Sci., 2018, 8(3): 345.
doi: 10.3390/app8030345 URL |
[16] |
Sanderson K. Nature, 2021, 591(7851): 685.
doi: 10.1038/d41586-021-00739-z URL |
[17] |
Gang W, Gao X Y, Xing Y, Wang H P. Journal of functional materials and devices, 2021, 27: 105.
|
( 王刚, 高贤永, 邢毅, 汪浩鹏. 功能材料与器件学报, 2021, 27: 105.).
|
|
[18] |
Qi D P, Liu Z Y, Leow W R, Chen X D. MRS Bull., 2017, 42(2): 103.
doi: 10.1557/mrs.2017.7 URL |
[19] |
Lee W, Kim D, Rivnay J, Matsuhisa N, Lonjaret T, Yokota T, Yawo H, Sekino M, Malliaras G G, Someya T. Adv. Mater., 2016, 28(44): 9722.
doi: 10.1002/adma.201602237 URL |
[20] |
Liu Y H, Pharr M, Salvatore G A. ACS Nano, 2017, 11(10): 9614.
doi: 10.1021/acsnano.7b04898 URL |
[21] |
Zhang X, Jiang X P, Zhang Z, Qin H T. Int. J. Adv. Manuf. Technol., 2021, 114(1/2): 241.
doi: 10.1007/s00170-021-06858-1 URL |
[22] |
Bian Y S, Liu K, Guo Y L, Liu Y Q. Acta Chim. Sinica, 2020, 78, 848.
doi: 10.6023/A20050197 URL |
( 边洋爽, 刘凯, 郭云龙, 刘云圻. 化学学报, 2020, 78, 848.).
doi: 10.6023/A20050197 |
|
[23] |
Sekitani T, Zschieschang U, Klauk H, Someya T. Nat. Mater., 2010, 9(12): 1015.
doi: 10.1038/nmat2896 URL |
[24] |
Gili E, Caironi M, Sirringhaus H. Appl. Phys. Lett., 2012, 100(12): 123303.
doi: 10.1063/1.3696487 URL |
[25] |
Shen W F, Zhang X P, Huang Q J, Xu Q S, Song W J. Nanoscale, 2014, 6(3): 1622.
doi: 10.1039/C3NR05479A URL |
[26] |
Jang D, Kim D, Moon J. Langmuir, 2009, 25(5): 2629.
doi: 10.1021/la900059m URL |
[27] |
Matsuhisa N, Inoue D, Zalar P, Jin H, Matsuba Y, Itoh A, Yokota T, Hashizume D, Someya T. Nat. Mater., 2017, 16(8): 834.
doi: 10.1038/nmat4904 pmid: 28504674 |
[28] |
Matsuhisa N, Kaltenbrunner M, Yokota T, Jinno H, Kuribara K, Sekitani T, Someya T. Nat. Commun., 2015, 6: 7461.
doi: 10.1038/ncomms8461 pmid: 26109453 |
[29] |
Zhang J, Zhang X T, Ren X C, Hu W P. Progress in Chemistry, 2021, 33: 490.
doi: 10.7536/PC200560 |
( 张静, 张小涛, 任晓辰, 胡文平. 化学进展, 2021, 33: 490.).
doi: 10.7536/PC200560 |
|
[30] |
Yin Z P, Huang Y A, Chen R, Wu Z G, Wu H, Duan Y Q. China Basic Science, 2020, 5: 21.
|
( 尹周平, 黄永安, 陈蓉, 吴志刚, 吴豪, 段永青. 中国基础科学, 2020, 5: 21.
|
|
[31] |
Kang S B, Noh Y J, Na S I, Kim H K. Sol. Energy Mater. Sol. Cells, 2014, 122: 152.
doi: 10.1016/j.solmat.2013.11.036 URL |
[32] |
Hermerschmidt F, Mathies F, Schröder V R F, Rehermann C, Morales N Z, Unger E L, List-Kratochvil E J W. Mater. Horiz., 2020, 7(7): 1773.
doi: 10.1039/D0MH00512F URL |
[33] |
Wang Y F, Sekine T, Takeda Y, Yokosawa K, Matsui H, Kumaki D, Shiba T, Nishikawa T, Tokito S. Sci. Rep., 2020, 10: 2467.
doi: 10.1038/s41598-020-59432-2 URL |
[34] |
Duan S M, Gao X, Wang Y, Yang F X, Chen M X, Zhang X T, Ren X C, Hu W P. Adv. Mater., 2019, 31(16): 1807975.
doi: 10.1002/adma.201807975 URL |
[35] |
Seifert T, Baum M, Roscher F, Wiemer M, Gessner T. Mater. Today Proc., 2015, 2(8): 4262.
|
[36] |
Kang B, Lee W H, Cho K. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2013, 5(7): 2302.
doi: 10.1021/am302796z URL |
[37] |
Park J U, Hardy M, Kang S J, Barton K, Adair K, Mukhopadhyay D K, Lee C Y, Strano M S, Alleyne A G, Georgiadis J G, Ferreira P M, Rogers J A. Nat. Mater., 2007, 6(10): 782.
doi: 10.1038/nmat1974 URL |
[38] |
Kim S Y, Kim K, Hwang Y H, Park J, Jang J, Nam Y, Kang Y, Kim M, Park H J, Lee Z, Choi J, Kim Y, Jeong S, Bae B S, Park J U. Nanoscale, 2016, 8(39): 17113.
pmid: 27722626 |
[39] |
Morozov V N, Morozova T Y. Anal. Chem., 1999, 71(15): 3110.
pmid: 10450156 |
[40] |
An S, Lee M W, Kim N Y, Lee C M, Al-Deyab S S, James S C, Yoon S S. Appl. Phys. Lett., 2014, 105(21): 214102.
doi: 10.1063/1.4902241 URL |
[41] |
Barton K, Mishra S, Shorter K A, Alleyne A, Ferreira P, Rogers J. Mechatronics, 2010, 20(5): 611.
doi: 10.1016/j.mechatronics.2010.05.004 URL |
[42] |
Sutanto E, Shigeta K, Kim Y K, Graf P G, Hoelzle D J, Barton K L, Alleyne A G, Ferreira P M, Rogers J A. J. Micromech. Microeng., 2012, 22(4): 045008.
doi: 10.1088/0960-1317/22/4/045008 URL |
[43] |
Jeong D W, Kim G H, Kim N Y, Lee Z, Jung S D, Lee J O. RSC Adv., 2017, 7(6): 3273.
doi: 10.1039/C6RA26836F URL |
[44] |
Choi H K, Park J U, Park O O, Ferreira P M, Georgiadis J G, Rogers J A. Appl. Phys. Lett., 2008, 92(12): 123109.
doi: 10.1063/1.2903700 URL |
[45] |
Onses M S, Sutanto E, Ferreira P M, Alleyne A G, Rogers J A. Small, 2015, 11(34): 4237.
doi: 10.1002/smll.201500593 URL |
[46] |
Bober D B, Chen C H. J. Fluid Mech., 2011, 689: 552.
doi: 10.1017/jfm.2011.453 URL |
[47] |
Engstrom D S, Porter B, Pacios M, Bhaskaran H. J. Mater. Res., 2014, 29(17): 1792.
doi: 10.1557/jmr.2014.159 URL |
[48] |
Lee A, Jin H, Dang H W, Choi K H, Ahn K H. Langmuir, 2013, 29(44): 13630.
doi: 10.1021/la403111m URL |
[49] |
Abbas Z, Wang D Z, Du Z Y, Zhao K P, Du Z L, Lu L K, Cui Y, Liang J S. Microelectron. Eng., 2021, 237: 111496.
doi: 10.1016/j.mee.2020.111496 URL |
[50] |
Yang W D, Liu C Y, Zhang Z Y, Liu Y, Nie S D. J. Mater. Chem., 2012, 22(43): 23012.
doi: 10.1039/c2jm34264b URL |
[51] |
Mkhize N, Murugappan K, Castell M R, Bhaskaran H. J. Mater. Chem. C, 2021, 9(13): 4591.
doi: 10.1039/D0TC05719C URL |
[52] |
Qin H T, Dong J Y, Lee Y S. J. Manuf. Process., 2017, 28: 479.
doi: 10.1016/j.jmapro.2017.04.015 URL |
[53] |
Liu J P, Xiao L, Rao Z F, Dong B Y, Yin Z P, Huang Y A. Adv. Mater. Technol., 2018, 3(8): 1800155.
doi: 10.1002/admt.201800155 URL |
[54] |
Prasetyo F D, Yudistira H T, Nguyen V D, Byun D. J. Micromech. Microeng., 2013, 23(9): 095028.
doi: 10.1088/0960-1317/23/9/095028 URL |
[55] |
Han Y W, Dong J Y. Adv. Mater. Technol., 2018, 3(3): 1700268.
doi: 10.1002/admt.201700268 URL |
[56] |
Qin H T, Cai Y, Dong J Y, Lee Y S. J. Manuf. Sci. Eng., 2017, 139(3): 031011.
doi: 10.1115/1.4034663 URL |
[57] |
Yu D N, Hu Y, Shi J J, Tang H Y, Zhang W H, Meng Q B, Han H W, Ning Z J, Tian H. Sci. China Chem., 2019, 62(6): 684.
doi: 10.1007/s11426-019-9448-3 URL |
[58] |
Jiang H, Tang C, Wang Y. Appl. Surf. Sci., 2021, 564: 150447.
doi: 10.1016/j.apsusc.2021.150447 URL |
[59] |
Dong H F, Zhang L B, Wu T, Song H J, Luo J Q, Huang F L, Zuo C C. Org. Electron., 2021, 89: 106044.
doi: 10.1016/j.orgel.2020.106044 URL |
[60] |
Ouyang J Y. SmartMat, 2021, 2(3): 263.
doi: 10.1002/smm2.1059 URL |
[61] |
Chen Y H, Zhou H P. J. Appl. Phys., 2020, 128(6): 060903.
doi: 10.1063/5.0012384 URL |
[62] |
Li C H, Prokopec S D, Sun R X, Yousif F, Schmitz N, Subtypes P T, Clinical T, Boutros P C, Consortium P. Nat. Commun., 2020, 11: 4330.
doi: 10.1038/s41467-020-17359-2 URL |
[63] |
Lee M W, Kang D K, Kim N Y, Kim H Y, James S C, Yoon S S. J. Aerosol Sci., 2012, 46: 1.
doi: 10.1016/j.jaerosci.2011.11.002 URL |
[64] |
Bongiovanni Abel S, Molina M A, Rivarola C R, Kogan M J, Barbero C A. Nanotechnology, 2014, 25(49): 495602.
doi: 10.1088/0957-4484/25/49/495602 URL |
[65] |
Mabrook M F, Pearson C, Petty M C. Sens. Actuat. B Chem., 2006, 115(1): 547.
doi: 10.1016/j.snb.2005.10.019 URL |
[66] |
Chang J K, He J K, Lei Q, Li D C. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(22): 19116.
doi: 10.1021/acsami.8b04051 URL |
[67] |
Popa D, Wijesundara M B J, Mirza F, Sahasrabuddhe R R, Baptist J R, Wijesundara M B J, Lee W H, Popa D O. Sensors for Next Generation Robotics III, 2016, 9859: 98590.
|
[68] |
Zhang B, Lee J, Kim M, Lee N, Lee H, Byun D. Micromachines, 2019, 11(1): 13.
doi: 10.3390/mi11010013 URL |
[69] |
Zhao K P, Wang D Z, Li K, Jiang C Y, Wei Y L, Qian J H, Feng L, Du Z Y, Xu Z, Liang J S. J. Electrochem. Soc., 2020, 167(10): 107508.
doi: 10.1149/1945-7111/ab9c7e URL |
[70] |
Li K, Wang D, Yi S. Rev. Sci. Instrum., 2019, 90: 115001.
doi: 10.1063/1.5090415 URL |
[71] |
Huang J, Yang X, Wang J Y, Zhong C, Wang L, Qin J G, Li Z. J. Mater. Chem., 2012, 22(6): 2478.
doi: 10.1039/C1JM14054J URL |
[72] |
Kang K, Yang D, Park J, Kim S, Cho I, Yang H H, Cho M, Mousavi S, Choi K H, Park I. Sens. Actuat. B Chem., 2017, 250: 574.
doi: 10.1016/j.snb.2017.04.194 URL |
[73] |
Jeong Y J, Lee X, Bae J. Journal of Materials Chemistry C., 2016, 4: 4912.
doi: 10.1039/C6TC01371F URL |
[74] |
Sun J Z, Kuang M X, Song Y L. Progress in Chemistry, 2015, 27: 979.
|
( 孙加振, 邝旻翾, 宋延林. 化学进展, 2015, 27: 979.).
doi: 10.7536/PC150230 |
|
[75] |
Li H G, Liu N, Shao Z L, Li H Y, Xiao L, Bian J, Li J H, Tan Z F, Zhu M H, Duan Y Q, Gao L, Niu G D, Tang J, Huang Y A, Yin Z P. J. Mater. Chem. C, 2019, 7(47): 14867.
doi: 10.1039/C9TC04394B URL |
[76] |
Zhou P L, Yu H B, Zou W H, Wang Z D, Liu L Q. Adv. Mater. Interfaces, 2019, 6(20): 1900912.
doi: 10.1002/admi.201900912 URL |
[77] |
Yunker P J, Still T, Lohr M A, Yodh A G. Nature, 2011, 476(7360): 308.
doi: 10.1038/nature10344 URL |
[78] |
Cui L Y, Zhang J H, Zhang X M, Huang L, Wang Z H, Li Y F, Gao H N, Zhu S J, Wang T Q, Yang B. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2012, 4(5): 2775.
doi: 10.1021/am300423p URL |
[79] |
Kuang M X, Wang J X, Bao B, Li F Y, Wang L B, Jiang L, Song Y L. Adv. Opt. Mater., 2014, 2(1): 34.
doi: 10.1002/adom.201300369 URL |
[80] |
Anyfantakis M, Geng Z, Morel M, Rudiuk S, Baigl D. Langmuir, 2015, 31(14): 4113.
doi: 10.1021/acs.langmuir.5b00453 pmid: 25797472 |
[81] |
Li Y Y, Ai Q Q, Mao L N, Guo J X, Gong T X, Lin Y, Wu G T, Huang W, Zhang X S. Sci. Rep., 2021, 11: 21006.
doi: 10.1038/s41598-021-00307-5 URL |
[82] |
Cholleti E, Stringer J, Assadian M, Battmann V, Bowen C, Aw K. Sensors, 2018, 19(1): 42.
doi: 10.3390/s19010042 URL |
[83] |
Hu X H, Jiang Y G, Ma Z Q, He Q P, He Y P, Zhou T F, Zhang D Y. ACS Appl. Polym. Mater., 2020, 2(11): 4399.
doi: 10.1021/acsapm.0c00411 URL |
[84] |
Mirza F, Sahasrabuddhe R R, Baptist J R, Wijesundara M B J, Lee W H, Popa D O. Sensors for Next-Generation Robotics III, 2016: 9859.
|
[85] |
Nenow D, Trayanov A. Surf. Sci., 1989, 2132-3: 488.
|
[86] |
Zhang X, Chen X, Zhang X,. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 2018, 115: 9193.
doi: 10.1073/pnas.1809474115 pmid: 30150383 |
[87] |
Liu X H, Ma T T, Pinna N, Zhang J. Adv. Funct. Mater., 2017, 27(37): 1702168.
doi: 10.1002/adfm.201702168 URL |
[88] |
Nikolic M V, Milovanovic V, Vasiljevic Z Z, Stamenkovic Z. Sensors, 2020, 20(22): 6694.
doi: 10.3390/s20226694 URL |
[89] |
Liu X, Cheng S T, Liu H, Hu S, Zhang D Q, Ning H S. Sensors, 2012, 12(7): 9635.
doi: 10.3390/s120709635 URL |
[90] |
Hübert T, Boon-Brett L, Black G, Banach U. Sens. Actuat. B Chem., 2011, 157(2): 329.
doi: 10.1016/j.snb.2011.04.070 URL |
[91] |
Myers R T, Ayers J. J. Appl. Electrochem., 2019, 49(2): 229.
doi: 10.1007/s10800-018-1269-0 |
[92] |
Li R F, Qi H, Ma Y, Deng Y P, Liu S N, Jie Y S, Jing J Z, He J L, Zhang X, Wheatley L, Huang C X, Sheng X, Zhang M L, Yin L. Nat. Commun., 2020, 11: 3207.
doi: 10.1038/s41467-020-17008-8 URL |
[93] |
Li X L, Park H, Lee M H, Hwang B, Kim S H, Lim S. Org. Electron., 2018, 62: 400.
doi: 10.1016/j.orgel.2018.08.032 URL |
[94] |
Xu Z, Zou H Q, Wang J, Zhang M Q, Wang D Z, Liu J S. Microsyst. Technol., 2018, 24(2): 1207.
doi: 10.1007/s00542-017-3487-5 URL |
[1] | 陈超, 王古月, 田莹, 孔正阳, 李凤龙, 朱锦, 应邬彬. 自愈合聚氨酯的研究进展及其在柔性传感领域的应用[J]. 化学进展, 2023, 35(9): 1275-1293. |
[2] | 姜鸿基, 王美丽, 卢志炜, 叶尚辉, 董晓臣. 石墨烯基人工智能柔性传感器[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1166-1180. |
[3] | 苏喜, 葛闯, 陈李, 徐溢. 基于水凝胶的细菌传感检测[J]. 化学进展, 2020, 32(12): 1908-1916. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||