• •
张丹维, 王辉, 黎占亭. 芳香大分子和超分子螺旋管构筑及其功能[J]. 化学进展, 2020, 32(11): 1665-1679.
Dan-Wei Zhang, Hui Wang, Zhan-Ting Li. Macromolecular and Supramolecular Helical Tubes: Synthesis and Functions[J]. Progress in Chemistry, 2020, 32(11): 1665-1679.
疏溶剂作用、氢键、静电作用、卤键和配位作用等非共价键作用力都可以用于控制芳香大分子和超分子的折叠和螺旋,由此形成的芳香聚合物螺旋管内径尺寸相对固定,内穴深度可调,作为主体分子可以识别或包结多种客体分子,通过络合能够产生手性诱导与传递和跨膜输送功能,也能够促进有机化学转化等。本文综述了由芳香砌块构筑的这类大分子和超分子螺旋管的构筑和功能。首先介绍了通过不同策略形成管状结构的背景,以及超分子和大分子方法的特点,着重介绍了由芳香酰胺、酰肼、三唑和乙炔重复链段的不同低聚物分子形成的分子管,并总结了形成超分子管的自组装策略,最后讨论了长高分子管的合成挑战以及这种结构独特的结构家族的新的潜在应用。
分享此文:
[1] |
Harada A, Li J, Kamachi M . Nature, 1993,364:516.
|
[2] |
Ikeda T, Ooya T , Yui N. Macromol. Rapid Commun., 2000,21:1257.
|
[3] |
Liu C Z, Yan M, Wang H, Zhang D W, Li Z T . ACS Omega, 2018,3:5165.
|
[4] |
Tasis D, Tagmatarchis N , Bianco A. Prato M. Chem. Rev., 2006,106:1105.
|
[5] |
Liu L, Niu Z, Chen J. Chinese Chem . Lett., 2018,29:571.
|
[6] |
李晓微 ( Li X W), 许海芬(Xu H F), 周晋(Zhou J), 闫格(Yan G), 张雷(Zhang L), 禚淑萍(Zhuo S P). 有机化学(Chinese Journal of Organic Chemistry), 2018,38:1917.
|
[7] |
Hartgerink J D, Clark T D , Ghadiri M R. Chem. Eur. J., 1998,4:1367.
|
[8] |
Harada A , Kamachi M. Polym. Adv. Technol., 1997,8:241.
|
[9] |
Zhang D W, Wang H , Li Z T. Macromol. Rapid Commun., 2017,38:1700179.
|
[10] |
Schwartz E, Koepf M, Kitto H J , Nolte R J M, Rowan A E. Polym. Chem., 2011,2:33.
|
[11] |
Wang Q, Chu B F, Chu J H, Liu N , Wu Z Q. ACS Macro Lett., 2018,7:127.
|
[12] |
Zhou L, Shen L, Huang J, Liu N, Zhu Y Y , Wu Z Q. Chinese J. Polym. Sci., 2018,36:163.
|
[13] |
Horne W S , Gellman S H. Acc. Chem. Res., 2008,41:1399.
|
[14] |
Ferrand Y , Huc I. Acc. Chem. Res., 2018,51:970.
|
[15] |
江华 ( Jiang H), 李巧连(Li Q L), 王光霞(Wang G X). 有机化学( Chinese Journal of Organic Chemistry), 2018,38:1065.
|
[16] |
王恒 ( Wang H), 张宇坤(Zhang Y K),邹胜(Zou S),曹金鑫(Cao J X),黄晴菲(Huang Q F),王启卫(Wang Q W), 朱槿(Zhu J). 有机化学( Chinese Journal of Organic Chemistry), 2018,38:2060.
|
[17] |
Huo Y , Zeng H. Acc. Chem. Res., 2016,49:922.
|
[18] |
刘传志 ( Liu Z T), 王辉(Wang H),张丹维(Zhang D W),赵新(Zhao X),黎占亭(Li Z T). 有机化学( Chinese Journal of Organic Chemistry), 2019,39:28.
|
[19] |
Zhang D W, Zhao X , Li Z T. Acc. Chem. Res., 2014,47:1961.
|
[20] |
Yamato K, Kline M, Gong B . Chem. Commun., 2012,48:12142.
|
[21] |
Zhang D W, Zhao X, Hou J L , Li Z T. Chem. Rev., 2012,112:5271.
|
[22] |
Zheng D, Yu C, Zheng L, Zhan Y , Jiang H. Chin. Chem. Lett., 2020,31:673.
|
[23] |
Gong B. Acc. Chem. Res., 2008,41:1376.
|
[24] |
Li Z T, Hou J L , Li C. Acc. Chem. Res., 2008,41:1343.
|
[25] |
Li Z T, Hou J L, Li C , Yi H P. Chem. Asian J., 2006,1:766.
|
[26] |
Huc I. Eur. J. Org. Chem., 2004,17.
|
[27] |
Gong B. Chem. Eur. J., 2001,7:4336.
|
[28] |
Yi H P, Shao X B, Hou J L, Li C, Jiang X K , Li Z T. New J. Chem., 2005,29:1213.
|
[29] |
Hou J L, Shao X B, Chen G J, Zhou Y X, Jiang X K, Li Z T . Am. Chem. Soc., 2004,126:12386.
|
[30] |
Li C, Ren S F, Hou J L, Yi H P, Zhu S Z, Jiang X K , Li Z T. Angew. Chem. Int. Ed., 2005,44:5725.
|
[31] |
Yi H P, Li C, Hou J L, Jiang X K, Li Z T . Tetrahedron, 2005,61:7974.
|
[32] |
Li X, Markandeya N, Jonusauskas G , McClenaghan N D, Maurizot V, Denisov S A, Huc I. Am. Chem. Soc., 2016,138:13568.
|
[33] |
Huc I, Maurizot V, Gornitzka H , Léger J M. Chem. Commun., 2002,578.
|
[34] |
Ong W Q, Zhao H, Du Z , Yeh J Z Y, Ren C, Tan L Z W, Zhang K, Zeng H. Chem. Commun., 2011,6416.
|
[35] |
Hu Z Q, Hu H Y, Chen C F . Org. Chem., 2006,71:1131.
|
[36] |
Garric J, Léger J M , Huc I. Angew. Chem. Int. Ed., 2005,44:1954.
|
[37] |
Gan Q, Ferrand Y, Bao C, Kauffmann B, Grélard A, Jiang H, Huc I . Science, 2011,331:1172.
|
[38] |
Gan Q, Wang X, Kauffmann B, Rosu F, Ferrand Y, Huc I . Nature Biotech., 2017,12:447.
|
[39] |
Guichard G, Huc I . Chem. Commun., 2011,47:5933.
|
[40] |
Gan Q, Bao C, Kauffmann B, Grélard A, Xiang J, Liu S, Huc I , Jiang H. Angew. Chem. Int. Ed., 2008,47:1715.
|
[41] |
Hanan G S, Lehn J M, Kyritsakas N, Fischer J . Chem. Soc. Chem. Commun., 1995,765.
|
[42] |
Yuan Q, Cheng Y, Lou X , Xia F. Chin. J. Chem., 2019,37:1072.
|
[43] |
王昭 ( Wang Z),郝凌云(Hao L Y),张小娟(Zhang X J),盛瑞隆(Sheng R L). 有机化学( Chinese Journal of Organic Chemistry), 2019,39:2379.
|
[44] |
Peng R, Xu Y , Cao Q. Chin. Chem. Lett., 2018,29:1465.
|
[45] |
Zhang M , Liang G. Sci. China Chem., 2018,61:1088.
|
[46] |
Wu D, Xie X, Kadi A A , Zhang Y. Chin. Chem. Lett., 2018,29:1098.
|
[47] |
Meudtner R M , Hecht S. Angew. Chem. Int. Ed., 2008,47:4926.
|
[48] |
Valverde I E, Mindt T L . Chimia, 2013,67:262.
|
[49] |
McDonald K P, Hua Y, Flood A H . 1,2,3-Triazoles and the Expanding Utility of Charge Neutral CH…Anion Interactions. In: Gale P, Dehaen W.(eds). Anion Recognition in Supramolecular Chemistry. Topics in Heterocyclic Chemistry, Berlin, Heidelberg: Springer, 2010, vol 24.
|
[50] |
Juwarker H, Lenhardt J M, Pham D M , Craig S L. Angew. Chem. Int. Ed., 2008,47:3740.
|
[51] |
Shang J, Zhao W, Li X, Wang Y, Jiang H. . Chem. Commun., 2016,52:4505.
|
[52] |
Yang L, Zhao W, Che Y K, Wang Y, Jiang H . Chinese Chem. Lett., 2017,28:1659.
|
[53] |
Wu C F, Li Z M, Xu X N, Zhao Z X, Zhao X, Wang R X , Li Z T. Chem. Eur. J., 2014,20:1418.
|
[54] |
You L Y, Chen S G, Zhao X, Liu Y, Lan W X, Zhang Y, Lu H J, Cao C Y , Li Z T. Angew. Chem. Int. Ed., 2012,51:1657.
|
[55] |
Liu Y H, Zhang L, Xu X N, Li Z M, Zhang D W, Zhao X , Li Z T. Org. Chem. Front., 2014,1:494.
|
[56] |
Lang C, Deng X, Yang F, Yang B, Wang W, Qi S, Zhang X, Zhang C, Dong Z , Liu J. Angew. Chem. Int. Ed., 2017,56:12668.
|
[57] |
Nelson J C, Saven J G, Moore J S, Wolynes P G . Science, 1997,277:1793.
|
[58] |
Prince R B, Barnes S A, Moore J S . Am. Chem. Soc., 2000,122:2758.
|
[59] |
Tanatani T, Hughes T S , Moore J S. Angew. Chem. Int. Ed., 2002,41:325.
|
[60] |
Prince R B, Brunsveld L, Meijer E W , Moore J S. Angew. Chem. Int. Ed., 2000,39:228.
|
[61] |
Inouye M, Waki M, Abe H . Am. Chem. Soc., 2004,126:2022.
|
[62] |
Chang K J, Kang B N, Lee M H, Jeong K S . Am. Chem. Soc., 2005,127:12214.
|
[63] |
Suk J m, Jeong K S . Am. Chem. Soc., 2008,130:11868.
|
[64] |
Lee C, Lee H, Lee S, Jeon H G, Jeong K S . Org. Chem. Front., 2019,6:299.
|
[65] |
Kim Y H, Calabrese J , McEwen C. J. Am. Chem. Soc., 1996,118:1545.
|
[66] |
Zhang C, Shoji Y, Higashihara T, Tsukuda A, Ochi T, Ueda M . J. Polym. Sci. Part A Polym. Chem., 2011,49:4725.
|
[67] |
Lu Y X, Shi Z M, Li Z T, Guan Z.
|
[68] |
Kanamori D , Okamura T a, Yamamoto H, Ueyama N. Angew. Chem. Int. Ed., 2005,44:969.
|
[69] |
Cao J, Kline M, Chen Z, Luan B, Lv M, Zhang W, Lian C, Wang Q, Huang Q, Wei X, Deng J, Zhu J, Gong B.
|
[70] |
Xu Y X, Zhan T G, Zhao X , Li Z T. Org. Chem. Front., 2014,1:73.
|
[71] |
Zhang P, Zhang L, Wang H, Zhang D W , Li Z T. Polym. Chem., 2015,6:2955.
|
[72] |
Zhang P, Zhang L, Wang Z K, Zhang Y C, Guo R, Wang H, Zhang D W , Li Z T. Chem. Asian J., 2016,11:1725.
|
[73] |
Zhang P, Wang Z, Zhang L, Wang H, Zhang D, Hou J , Li Z. Chin. J. Chem., 2016,34:678.
|
[74] |
Xin P, Zhu P, Su P, Hou J L, Li Z T . Am. Chem. Soc., 2014,136:13078.
|
[75] |
Si W, Xin P, Li Z T , Hou J L. Acc. Chem. Res., 2015,48:1612.
|
[76] |
Guo R, Zhang L, Wang H, Zhang D W , Li Z T. Polym. Chem., 2015,6:2382.
|
[77] |
van Gorp J J, Vekemans J A J M, Meijer E W . Chem. Commun., 2004,60.
|
[78] |
Sinkeldam R W, van Houtem M H C J, Pieterse K, Vekemans J A J M, Meijer E W . Chem. Eur. J., 2006,12:6129.
|
[79] |
Sinkeldam R W , Hoeben F J M, Pouderoijen M J, De Cat I, Zhang J, Furukawa S, De Feyter S, Vekemans J A J M, Meijer E W. Am. Chem. Soc., 2006,128:16113.
|
[80] |
Meudtner R M , Hecht S. Macromol. Rapid Commun., 2008,29:347.
|
[81] |
Meudtner R M, Ostermeier M, Goddard R, Limberg C , Hecht S. Chem. Eur. J., 2007,13:9834.
|
[82] |
Pfukwa R , Kouwer P H J, Rowan A E, Klumperman B. Angew. Chem. Int. Ed., 2013,52:11040.
|
[83] |
Zhu J, Dong Z, Lei S, Cao L, Yang B, Li W, Zhang Y, Liu J , Shen J. Angew. Chem. Int. Ed., 2015,54:3097.
|
[84] |
Lang C, Li W, Dong Z, Zhang X, Yang F, Yang B, Deng X, Zhang C, Xu J , Liu J. Angew. Chem. Int. Ed., 2016,55:9723.
|
[85] |
Chen F, Shen J, Li N, Roy A, Ye R, Ren C , Zeng H. Angew. Chem. Int. Ed., 2020,59:1440.
|
[86] |
Hecht S , Khan A. Angew. Chem. Int. Ed., 2003,42:6021.
|
[87] |
Block M A B, Hecht S . Macromolecules, 2008,41:3219.
|
[88] |
Waki M, Abe H , Inouye M. Chem. Eur. J., 2006,12:7839.
|
[89] |
Abe H, Okada K, Makida H , Inouye M. Org. Biomol. Chem., 2012,10:6930.
|
[90] |
Makida H, Abe H , Inouye M. Org. Biomol. Chem., 2015,13:1700.
|
[91] |
Zhao D , Moore J S. Org. Biomol. Chem., 2003,1:3471.
|
[92] |
Zhao D, Moore J S . Am. Chem. Soc., 2003,125:16294.
|
[93] |
Wackerly J W, Moore J S . Macromolecules, 2006,39:7269.
|
[94] |
Li W, Zhang C, Qi S, Deng X, Wang W, Yang B, Liu J, Dong Z . Polym. Chem. 2017,8:1294.
|
[95] |
Zeng C, Zhang C Y, Zhu J Y , Dong Z Y. Chinese J. Polym. Sci. 2018,36:261.
|
[96] |
Yan T, Yang F, Qi S, Fan X, Liu S, Ma N, Luo Q, Dong Z, Liu J.
|
[97] |
Zhang C, Deng X, Wang C, Bao C, Yang B, Zhang H, Qi S, Dong Z . Chem. Sci., 2019,10:8648.
|
[98] |
Zhao H, Ong W Q, Zhou F, Fang X, Chen X , Li S F Y, Su H, Cho N J, Zeng H. Chem. Sci., 2012,3:2042.
|
[99] |
Zhao H, Sheng S, Hong Y, Zeng H . Am. Chem. Soc., 2014,136:14270.
|
[100] |
Liu C Z, Koppireddi S, Wang H, Zhang D W , Li Z T. Angew. Chem. Int. Ed., 2019,58:226.
|
[101] |
Koppireddi S, Liu C Z, Wang H, Zhang D W, Li Z T . CrystEngComm, 2019,21:2626.
|
[102] |
Zhang A M, Ferguson J S, Yamato K, Zheng C, Gong B . Org. Lett., 2006,8:5117.
|
[103] |
Shi Z M, Huang J, Ma Z, Zhao X, Guan Z, Li Z T . Macromolecules, 2010,43:6185.
|
[1] | 闫吉军, 康传清*, 高连勋. 阴离子-萘四酸双酰亚胺相互作用及其应用[J]. 化学进展, 2018, 30(7): 902-912. |
[2] | 高玉霞, 梁云, 胡君, 巨勇. 基于天然小分子化合物的超分子手性自组装[J]. 化学进展, 2018, 30(6): 737-752. |
[3] | 王梅祥*. 新型大环超分子化学:从杂杯芳烃到冠芳烃——纪念黄志镗先生诞辰90周年[J]. 化学进展, 2018, 30(5): 463-475. |
[4] | 喻娜, 丁慧敏, 汪成. 有机分子笼的合成及应用[J]. 化学进展, 2016, 28(12): 1721-1731. |
[5] | 王辉, Ponmani Jeyakkumar, Sangaraiah Nagarajan, 孟江平, 周成合. 苝类化合物研究与应用[J]. 化学进展, 2015, 27(6): 704-743. |
[6] | 桂珍, 严枫, 李金昌, 葛梦圆, 鞠熀先. 锁核酸分子信标在分子识别与生物分析中的应用[J]. 化学进展, 2015, 27(10): 1448-1458. |
[7] | 蒋邦平, 郭东升, 刘育*. 苝酰亚胺和大环化合物的超分子组装[J]. 化学进展, 2013, 25(06): 869-880. |
[8] | 赵传奇, 曲晓刚*. 稀土手性配合物在核酸识别及调控方面的研究[J]. 化学进展, 2013, 25(04): 539-544. |
[9] | 张安运, 肖成梁, 柴之芳. 硅基超分子识别材料在乏燃料后处理中的研究进展[J]. 化学进展, 2011, 23(7): 1355-1365. |
[10] | 万德成, 金明, 浦鸿汀. 超分子模糊识别[J]. 化学进展, 2011, 23(10): 2095-2102. |
[11] | 戚丽 张宝华 吴芳英. 功能化量子点应用于无机离子和小分子识别[J]. 化学进展, 2010, 22(06): 1077-1085. |
[12] | 孙涛 李媛媛 张华承 郝爱友. 基于环糊精的分子印迹技术[J]. 化学进展, 2010, 22(05): 888-897. |
[13] | 陈琳 石乃恩 钱妍 解令海 范曲立 黄维. 点击化学与功能有机/聚合物材料*[J]. 化学进展, 2010, 22(0203): 406-416. |
[14] | 阚显文 尹宇新 耿志荣 王志林. 基于硅材料的分子印迹聚合物的制备及应用* [J]. 化学进展, 2010, 22(01): 107-112. |
[15] | 朱文兵,吴芳英. 硼酸类荧光受体识别单糖* [J]. 化学进展, 2009, 21(6): 1241-1253. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||