English
新闻公告
More
化学进展 2007, Vol. 19 Issue (06): 893-901 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

过氧亚硝酸根对蛋白质损伤的研究进展*

王云海;罗云敬**;钟儒刚   

  1. 北京工业大学生命科学与生物工程学院 北京 100022
  • 收稿日期:2006-08-21 修回日期:2006-08-29 出版日期:2007-06-24 发布日期:2007-06-24
  • 通讯作者: 罗云敬

Protein Damage Induced by Peroxynitrite

Wang Yunhai;Luo Yunjing**;Zhong Rugang   

  1. College of Life Science and Bioengineering, Beijing University of Technology, Beijing 100022, China
  • Received:2006-08-21 Revised:2006-08-29 Online:2007-06-24 Published:2007-06-24
过氧亚硝酸根--一氧化氮和超氧根阴离子快速结合的产物,是生物体内产生的一种强氧化剂和细胞毒性物质,它可以介导生物大分子包括DNA、蛋白质和脂质的修饰和损伤。近年来,由于许多疾病条件下都发现大量过氧亚硝酸根诱导的蛋白质损伤产物,因此过氧亚硝酸根与蛋白质的相互作用引起了人们的广泛关注。本文详尽地介绍了过氧亚硝酸根介导蛋白质损伤对人体的病理作用和过氧亚硝酸根与蛋白质作用机制等方面的最新研究进展,并对未来过氧亚硝酸根与蛋白质相互作用的研究作了展望。
Peroxynitrite, the product of the fast reaction between nitric oxide and superoxide radicals, is a strong oxidant and cytotoxic agent in vivo. It can attack biological molecules, including proteins, lipids and DNA. In recent years, the interactions of peroxynitrite and proteins have attracted considerable interest because peroxynitrite-mediated protein damage has been found in variety of disease. In this paper, we discuss the potential pathological significance of protein damage induced by peroxynitrite in detail, and the molecular mechanisms of protein modification by peroxynitrite are reviewed as well. Moreover, the future developments of the interaction between peroxynitrite and protein are also prospected.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Alvarez B , Radi R1 Amino Acids , 2003 , 25 : 295 —311
[ 2 ] Trostchansky A , Batthyány C , Botti H , et al . Arch. Biochem.Biophys. , 2001 , 395 : 225 —232
[ 3 ] 胡燕(Hu Y) , 黄开勋(Huang K X) . 无机化学学报(Chinese Journal of Inorganic Chemistry) , 2004 , 20 : 241 —246
[ 4 ] Shishehbor M H , Aviles R J , Brennan M L , et al . JAMA , 2003 ,289 : 1675 —1680
[ 5 ] Li J F , Su J L , Li W Y, et al . Neurosci . Lett . , 2003 , 350 :173 —177
[ 6 ] Moreno-Manzano V , Ishikawa Y, Lucio-Cazana J , et al . J . Biol .Chem. , 2000 , 275 : 12684 —12691
[ 7 ] Hermo R , Mier C , Mazzotta M, et al . Clin. Hem. Lab. Med. ,2005 , 43 : 601 —606
[ 8 ] Botti H , Trostchansky A , Batthyany C , et al . IUBMB Life ,2005 , 57 : 407 —412
[ 9 ] White C R , Brock T A , Chang L Y, et al . Proc. Natl . Acad.Sci . USA , 1994 , 91 : 1044 —1048
[10] Trostchansky A , Batthyány C , Botti H , et al . Arch. Biochem.Biophys. , 2001 , 395 : 225 —232
[11] Rubbo H , Trostchansky A , Botti H , et al . Biol . Chem. , 2002 ,36 : 547 —552
[12] Guy R A , Maguire G F , Crandall I , et al . Atherosclerosis , 2001 ,155 : 19 —28
[13] Botti H , Batthyany C , Trostchansky A , et al . Free Radical Bio.Med. , 2004 , 36 : 152 —162
[14] Matsunaga T , Nakajima T , Sonoda M, et al . J . Biochem. ,2001 , 130 : 285 —293
[15] Pennathur S , Bergt C , Shao B H , et al . J . Biolo. Chem. , 2004 ,279 : 42977 —42983
[16] Shao B H , Bergt C , Fu X Y, et al . J . Biol . Chem. , 2005 , 280 :5983 —5993
[17] Fujimoto Y, Uno E , Sakuma S. Prostag. Leukotr. Ess. , 2004 ,71 : 335 —340
[18] Deeb R S , Resnick M J , Mittar D , et al . J . Lipid Res. , 2002 ,43 : 1718 —1726
[19] Deeb R S , Hao G, Gross S S , et al . J . Lipid Res. , 2006 , 47 :898 —911
[20] Zou M H , Klein T , Pasquet J P , et al . Biochem. J . , 1998 ,336 : 507 —512
[21] Zou M H , Shi CM, Cohen R A. Diabetes , 2002 , 51 : 198 —203
[22] Cooke C L M, Davidge S T. Am. J . Physiol . Cell Physiol . ,2002 , 282 : C395 —C402
[23] Mihm M J , Coyle C M, Schanbacher B L , et al . Cardiovasc.Res. , 2001 , 49 : 798 —807
[24] Mihm M J , Bauer J A. Biochimie , 2002 , 84 : 1013 —1019
[25] Reynolds M R , Berry R W, Binder L I. Biochemistry , 2005 , 44 :1690 —1700
[26] Reynolds M R , Lukas T J , Berry R W, et al . Biochemistry ,2006 , 45 : 4314 —4326
[27] Guillozet-Bongaarts A L , Garcia2Sierra F , Reynolds M R , et al .Neurobiol . Aging , 2005 , 26 : 1015 —1022
[28] Takahashi T , Yamashita H , Nakamura T , et al . Brain Res. ,2002 , 938 : 73 —80
[29] Ischiropoulos H. Parkinson’s Disease : the Life Cycle of the Dopamine Neuron Annals of the New York Academy of Sciences ,2003 , 991 : 93 —100
[30] Norris E H , Giasson B I , Ischiropoulos H , et al . J . Biol .Chem. , 2003 , 278 : 27230 —27240
[31] Ara J , Przedborski S , Naini A B , et al . Proc. Natl . Acad. Sci .USA , 1998 , 95 : 7659 —7663
[32] Blanchard-Fillion B , Souza J M, Friel T , et al . J . Biol . Chem. ,2001 , 276 : 46017 —46023
[33] Macmillan-Crow L A , Greendorfer J S , Vickers S M, et al . Arch.Biochem. Biophys. , 2000 , 377 : 350 —356
[34] Cobbs C S , Samanta M, Harkins L E , et al . Arch. Biochem.Biophys. , 2001 , 394 : 167 —172
[35] Cobbs C S , Whisenhunt T R , Wesemann D R , et al . Cancer Res. , 2003 , 63 : 8670 —8673
[36] Radi R , Beckman J S , Bush K M, et al . J . Biol . Chem. , 1991 ,266 : 4244 —4250
[37] Trujillo M, Radi R. Arch. Biochem. Biophys. , 2002 , 397 :91 —98
[38] Carballal S , Radi R , Kirk M C , et al . Biochemistry , 2003 , 42 :9906 —9914
[39] Goldstein S , Lind J , Merenyi G. Chem. Rev. , 2005 , 105 :2457 —2470
[40] 廖力夫(Liao L F) , 邓健(Deng J ) , 袁亚莉(Yuan Y L) 等. 分析化学(Chinese Journal of Analytical Chemistry) , 2001 , 29 :1196 —1198
[41] Quijano C , Alvarez B , Gatti R M, et al . Biochem. J . , 1997 ,322 : 167 —173
[42] Bonini M G, Augusto O. J . Biol . Chem. , 2001 , 276 : 9749 —9754
[43] Pryor W A , Jin X, Squadrito G L , et al . Proc. Natl . Acad. Sci .USA , 1994 , 91 : 11173 —11177
[44] Perrin D , Koppenol W H. Arch. Biochem. Biophys. , 2000 ,377 : 266 —272
[45] Jensen J L , Miller B L , Zhang X P , et al . J . Am. Chem. Soc. ,1997 , 119 : 4749 —4757
[46] Musaev D G, Geletii Y V , Hill CL. J . Phys. Chem. A , 2003 ,107 : 5862 —5873
[47] Alvarez B , Rubbo H , Kirk M, et al . Chem. Res. Toxicol . ,1996 , 9 : 390 —396
[48] Padmaja S , Ramazenian M S , Bounds P L. Redox Rep. , 1996 ,2 : 173 —177
[49] Pietraforte D , Minetti M. Biochem. J . , 1997 , 321 : 743 —750
[50] 佟静(Tong J ) , 李象远(Li X Y) . 化学学报(Acta Chimica Sinica) , 2002 , 60 : 1029 —1034
[51] Chen Y R , Chen C L , Chen W G, et al . J . Biol . Chem. , 2004 ,279 : 18054 —18062
[52] 王云海(Wang Y H) , 刘永东(Liu Y D) , 罗云敬(Luo Y J ) 等.物理化学学报(Acta Physico-Chimica Sinica ) , 2006 , 22 :1266 —1271
[53] 张伟(Zhang W) , 罗云敬(Luo Y J ) , 王云海(Wang Y H) 等.无机化学学报(Chinese Journal of Inorganic Chemistry) , 2006 ,22 : 1113 —1117
[54] Souza J M, Daikhin E , Yudkoff M, et al . Arch. Biochem.Biophys. , 1999 , 371 : 169 —178
[55] Turko I V , Murad F. Pharmacol . Rev. , 2002 , 54 : 619 —634
[56] Berlett B S , Levine R L , Stadtman E R. Proc. Natl . Acad. Sci .USA , 1998 , 95 : 2784 —2789
[57] Savvides S N , Scheiwein M, Bêhme C C , et al . J . Biol . Chem. ,2002 , 277 : 2779 —2784
[58] Reynolds M R , Berry R W, Binder L I. Biochemistry , 2005 , 44 :13997 —14009
[59] Macmillan-CrowL A , Thompson J A. Arch. Biochem. Biophys. ,1999 , 366 : 82 —88
[60] Souza J M, Daikhin E , Yudkoff M. Arch. Biochem. Biophys. ,1999 , 371 : 169 —187
[61] Beinert H , Holm R H , Munck E. Science , 1997 , 277 : 653 —659
[62] Han D , Canali R , Garcia J , et al . Biochemistry , 2005 , 44 :11986 —11996
[63] 许松伟(Xu S W) , 姜忠义(Jiang Z Y) , 吴洪(Wu H) . 有机化学(Chinese Journal of Organic Chemistry) , 2005 , 25 : 629 —633
[64] CrowJ P , Beckman J S , McCord J M. Biochemistry , 1995 , 34 :3544 —3552
[65] Macmillan-Crow L A , Crow J P , Thompson J A. Biochemistry ,1998 , 37 : 1613 —1622
[66] Batthyány C , Souza J M, Durán R , et al . Biochemistry , 2005 ,44 : 8038 —8046
[67] Lin H L , Kent U M, Zhang H M, et al . Chem. Res. Toxicol . ,2003 , 16 : 129 —136
[68] Guittet O , Decottignies P , Serani L , et al . Biochemistry , 2000 ,39 : 4640 —4648
[69] Amici M, Lupidi G, Angeletti M, et al . Free Radic. Biol .Med. , 2003 , 34 : 987 —996
[70] Cassina A M, Hodara R , Souza J M, et al . J . Biol . Chem. ,2000 , 275 : 21409 —21415
[71] Zhang H , Joseph J , Feix J , et al . Biochemistry , 2001 , 40 :7675 —7686
[72] Heijnen C G M, Haenen G R M M, Vekemans J A J M, et al .Environ. Toxicol . Phar. , 2001 , 10 : 199 —206
[73] García-Nogales P , Almeida A , Bolaìos J P. J . Bio. Chem. ,2003 , 278 : 864 —874
[74] Bolaìos J P , García-Nogales P , Almedia A. Curr. Pharm.Design , 2004 , 10 : 867 —877

[1] 王妍妍, 陈丽敏, 李思扬, 来鲁华. 无序蛋白质在生物分子凝聚相形成与调控中的作用[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1610-1618.
[2] 张沐雅, 刘嘉琪, 陈旺, 王利强, 陈杰, 梁毅. 蛋白质凝聚作用在神经退行性疾病中的作用机制研究[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1619-1625.
[3] 陈雅琼, 宋洪东, 吴懋, 陆扬, 管骁. 蛋白质-多糖复合体系在活性物质传递中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(10): 2267-2282.
[4] 张雨竹, 詹菁, 刘倩, 周群芳, 江桂斌. 大气细颗粒物引发的神经毒性和分子机理[J]. 化学进展, 2021, 33(5): 713-725.
[5] 林子涵, 陈煌, 董嘉伟, 赵道辉, 李理波. 纳米孔生物分子检测研究[J]. 化学进展, 2020, 32(5): 562-580.
[6] 宁鹏, 程云辉, 许宙, 丁利, 陈茂龙. 金属-有机框架材料在活性肽富集中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(4): 497-504.
[7] 梁阿新, 汤波, 孙立权, 张鑫, 侯慧鹏, 罗爱芹. 用于N-糖肽/糖蛋白分离富集的新型材料[J]. 化学进展, 2019, 31(7): 996-1006.
[8] 王晓娟, 刘真真, 陈奇, 王小强, 黄方. 石墨烯材料与蛋白质的相互作用[J]. 化学进展, 2019, 31(2/3): 236-244.
[9] 徐国华, 李从刚, 刘买利. 类细胞环境下蛋白质结构与功能的NMR研究[J]. 化学进展, 2017, 29(1): 75-82.
[10] 王荣民, 孙康祺, 王建凤, 何玉凤, 宋鹏飞, 熊玉兵. 天然高分子复合羟基磷灰石材料的制备与应用[J]. 化学进展, 2016, 28(6): 885-895.
[11] 田亮, 姚琛, 王怡红*. 电化学生物传感应用于体外检测的研究[J]. 化学进展, 2016, 28(12): 1824-1833.
[12] 慈吉良, 康宏亮, 刘晨光, 贺爱华, 刘瑞刚. 两性离子聚合物的抗蛋白质吸附机理及其应用[J]. 化学进展, 2015, 27(9): 1198-1212.
[13] 赵媛, 曾金, 林英武. 基于蛋白质骨架的人工水解酶的理性设计[J]. 化学进展, 2015, 27(8): 1102-1109.
[14] 石婷, 陈铭, 陈雄平, 汪汲涛, 万锕俊, 赵一雷. 蛋白质巯基亚硝基化分子机制及其疾病相关性[J]. 化学进展, 2015, 27(5): 594-600.
[15] 丁鹏, 陈掀, 李秀玲, 卿光焱, 孙涛垒, 梁鑫淼. 基于纳米粒子的糖蛋白/糖肽分离富集方法[J]. 化学进展, 2015, 27(11): 1628-1639.