• 综述 •
黄帅, 陶钰, 黄银亮. 基于液晶聚合物的光致形变复合材料[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2012-2023.
Shuai Huang, Yu Tao, Yinliang Huang. Photodeformable Composite Materials Based on Liquid Crystalline Polymers[J]. Progress in Chemistry, 2022, 34(9): 2012-2023.
可变形液晶聚合物是近年来的研究热点,它们在人造肌肉、软机器人和智能光学设备等智能软系统的开发中表现出巨大潜力。然而,传统热响应液晶聚合物的应用通常受到聚合物基体的低热导率以及对外部加热装置高度依赖性的限制。相比之下,光控方法具有许多优点,包括具有非接触式、远程原位以及精确操纵的能力,这有助于开发各种不受限制且可远程操作的智能软器件。最近,通过引入有机或无机光响应组分作为功能添加剂来开发光控可变形液晶聚合物有许多重要进展。其中,通过功能模块、液晶相和聚合物基质之间的相互作用,所引入组分的多种功能可以与液晶聚合物的定向变形行为相结合。本文将重点介绍掺入光敏有机染料或无机纳米组分的可光操作液晶聚合物复合体系的设计策略、制造方法和工作原理,并简要总结它们可能的应用和未来的发展。
分享此文:
[1] |
Li X, Ma S D, Hu J, Ni Y, Lin Z Q, Yu H F. J. Mater. Chem. C, 2019, 7(3): 622.
doi: 10.1039/C8TC05186K URL |
[2] |
Kuang M X, Wang J X, Jiang L. Chem. Soc. Rev., 2016, 45(24): 6833.
doi: 10.1039/C6CS00562D URL |
[3] |
Teyssier J, Saenko S V, van der Marel D, Milinkovitch M C. Nat. Commun., 2015, 6: 6368.
doi: 10.1038/ncomms7368 pmid: 25757068 |
[4] |
Yang J J, Zhang X F, Zhang X, Wang L, Feng W, Li Q. Adv. Mater., 2021, 33(14): 2004754.
doi: 10.1002/adma.202004754 URL |
[5] |
Walther A. Adv. Mater., 2020, 32(20): 1905111.
doi: 10.1002/adma.201905111 URL |
[6] |
Wang L, Urbas A M, Li Q. Adv. Mater., 2020, 32(41): 1801335.
doi: 10.1002/adma.201801335 URL |
[7] |
Wang M, Ma D Y, Wang C J. Prog. Chem., 2020, 32: 1452.
|
( 王猛, 马丹阳, 王成杰. 化学进展, 2020, 32: 1452.).
doi: 10.7536/PC200335 |
|
[8] |
Huang S, Shen Y K, Bisoyi H K, Tao Y, Liu Z C, Wang M, Yang H, Li Q. J. Am. Chem. Soc., 2021, 143(32): 12543.
doi: 10.1021/jacs.1c03661 URL |
[9] |
Yu H F, Ikeda T. Adv. Mater., 2011, 23(19): 2149.
doi: 10.1002/adma.201100131 URL |
[10] |
Huang S, Chen Y X, Ma S D, Yu H F. Angew. Chem. Int. Ed., 2018, 57(38): 12524.
doi: 10.1002/anie.201807379 URL |
[11] |
Chen L, Bisoyi H K, Huang Y L, Huang S, Wang M, Yang H, Li Q. Angew. Chem. Int. Ed., 2021, 60(30): 16394.
doi: 10.1002/anie.202105278 URL |
[12] |
Huang S, Huang Y L, Li Q. Small Struct., 2021, 2(9): 2100038.
doi: 10.1002/sstr.202100038 URL |
[13] |
Chen L, Chu D, Cheng Z G, Wang M, Huang S. Polymer, 2020, 208: 122962.
doi: 10.1016/j.polymer.2020.122962 URL |
[14] |
Wu Y H, Yang Y, Qian X J, Chen Q M, Wei Y, Ji Y. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59(12): 4778.
doi: 10.1002/anie.201915694 URL |
[15] |
Chen Q M, Yang Y, Wei Y, Ji Y. Acta Polym. Sin., 2019, 50(5): 451.
|
( 陈巧梅, 杨洋, 危岩, 吉岩. 高分子学报, 2019, 50(5): 451.).
|
|
[16] |
Huang Y L, Bisoyi H K, Huang S, Wang M, Chen X M, Liu Z Y, Yang H, Li Q. Angew. Chem. Int. Ed., 2021, 60(20): 11247.
doi: 10.1002/anie.202101881 URL |
[17] |
Yu H F. Prog. Polym. Sci., 2014, 39(4): 781.
doi: 10.1016/j.progpolymsci.2013.08.005 URL |
[18] |
Xue P, Bisoyi H K, Chen Y H, Zeng H, Yang J J, Yang X, Lv P F, Zhang X M, Priimagi A, Wang L, Xu X H, Li Q. Angew. Chem. Int. Ed., 2021, 60(7): 3390.
doi: 10.1002/anie.202014533 URL |
[19] |
Pang X L, Qin L, Xu B, Liu Q, Yu Y L. Adv. Funct. Mater., 2020, 30(32): 2002451.
doi: 10.1002/adfm.202002451 URL |
[20] |
Dong L L, Zhao Y. Mater. Chem. Front., 2018, 2(11): 1932.
doi: 10.1039/C8QM00363G URL |
[21] |
White T J. J. Polym. Sci. B Polym. Phys., 2018, 56(9): 695.
doi: 10.1002/polb.24576 URL |
[22] |
Sydney Gladman A, Matsumoto E A, Nuzzo R G, Mahadevan L, Lewis J A. Nat. Mater., 2016, 15(4): 413.
doi: 10.1038/nmat4544 pmid: 26808461 |
[23] |
Lu H F, Wang M, Chen X M, Lin B P, Yang H. J. Am. Chem. Soc., 2019, 141(36): 14364.
doi: 10.1021/jacs.9b06757 URL |
[24] |
Gelebart A H, Jan Mulder D, Varga M, Konya A, Vantomme G, Meijer E W, Selinger R L B, Broer D J. Nature, 2017, 546(7660): 632.
doi: 10.1038/nature22987 URL |
[25] |
Wang Z J, Cai S Q. J. Mater. Chem. B, 2020, 8(31): 6610.
doi: 10.1039/D0TB00754D URL |
[26] |
Lu X L, Zhang H, Fei G X, Yu B, Tong X, Xia H S, Zhao Y. Adv. Mater., 2018, 30(14): 1706597.
doi: 10.1002/adma.201706597 URL |
[27] |
Lv J A, Liu Y Y, Wei J, Chen E Q, Qin L, Yu Y L. Nature, 2016, 537(7619): 179.
doi: 10.1038/nature19344 URL |
[28] |
Liu Q, Liu Y Y, Lv J A, Chen E Q, Yu Y L. Adv. Intell. Syst., 2019, 1(6): 1900060.
doi: 10.1002/aisy.201900060 URL |
[29] |
Shahsavan H, Salili S M, Jákli A, Zhao B X. Adv. Mater., 2017, 29(3): 1604021.
doi: 10.1002/adma.201604021 URL |
[30] |
Wang Y P, Yang X B, Chen Y F, Wainwright D K, Kenaley C P, Gong Z Y, Liu Z M, Liu H, Guan J, Wang T M, Weaver J C, Wood R J, Wen L. Sci. Robot., 2017, 2(10): eaan8072.
doi: 10.1126/scirobotics.aan8072 URL |
[31] |
Liu D Q, Liu L, Onck P R, Broer D J. Proc. Natl. Acad. Sci., 2015, 112: 3880.
doi: 10.1073/pnas.1419312112 URL |
[32] |
Liu D Q, Broer D J. Angew. Chem. Int. Ed., 2014, 53(18): 4542.
doi: 10.1002/anie.201400370 URL |
[33] |
Bisoyi H K, Li Q. Acc. Chem. Res., 2014, 47(10): 3184.
doi: 10.1021/ar500249k URL |
[34] |
Ohzono T, Suzuki K, Yamaguchi T, Fukuda N. Adv. Opt. Mater., 2013, 1(5): 374.
doi: 10.1002/adom.201300128 URL |
[35] |
Mehta K, Peeketi A R, Liu L, Broer D, Onck P, Annabattula R K. Appl. Phys. Rev., 2020, 7(4): 041306.
doi: 10.1063/5.0014619 URL |
[36] |
Kotikian A, Truby R L, Boley J W, White T J, Lewis J A. Adv. Mater., 2018, 30(10): 1870063.
doi: 10.1002/adma.201870063 URL |
[37] |
Ube T, Ikeda T. Angew. Chem. Int. Ed., 2014, 53(39): 10290.
doi: 10.1002/anie.201400513 URL |
[38] |
Petsch S, Rix R, Khatri B, Schuhladen S, Müller P, Zentel R, Zappe H. Sens. Actuat. A Phys., 2015, 231: 44.
doi: 10.1016/j.sna.2014.10.014 URL |
[39] |
Zheng Z G, Li Y N, Bisoyi H K, Wang L, Bunning T J, Li Q. Nature, 2016, 531(7594): 352.
doi: 10.1038/nature17141 URL |
[40] |
Wang L, Li Q. Chem. Soc. Rev., 2018, 47(3): 1044.
doi: 10.1039/C7CS00630F URL |
[41] |
Yamada M, Kondo M, Mamiya J I, Yu Y L, Kinoshita M, Barrett C, Ikeda T. Angew. Chem. Int. Ed., 2008, 47(27): 4986.
doi: 10.1002/anie.200800760 URL |
[42] |
Zeng H, Wani O M, Wasylczyk P, Kaczmarek R, Priimagi A. Adv. Mater., 2017, 29(30): 1701814.
doi: 10.1002/adma.201701814 URL |
[43] |
Hu J, Wang W Z, Yu H F. Adv. Intell. Syst., 2019, 1(8): 1900050.
doi: 10.1002/aisy.201900050 URL |
[44] |
Cresta V, Romano G, Kolpak A, Zalar B, Domenici V. Polymers, 2018, 10(7): 773.
doi: 10.3390/polym10070773 URL |
[45] |
Ji Y, Marshall J E, Terentjev E M. Polymers, 2012, 4(1): 316.
doi: 10.3390/polym4010316 URL |
[46] |
Verpaalen R C P, Engels T, Schenning A P H J, Debije M G. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2020, 12(35): 38829.
doi: 10.1021/acsami.0c10802 URL |
[47] |
Bisoyi H K, Urbas A M, Li Q. Adv. Opt. Mater., 2018, 6(15): 1800458.
doi: 10.1002/adom.201800458 URL |
[48] |
Gelebart A H, Vantomme G, Meijer E W, Broer D J. Adv. Mater., 2017, 29(18): 1606712.
doi: 10.1002/adma.201606712 URL |
[49] |
Gelebart A H, Mulder D J, Vantomme G, Schenning A P H J, Broer D J. Angew. Chem. Int. Ed., 2017, 56(43): 13436.
doi: 10.1002/anie.201706793 pmid: 28834188 |
[50] |
Spence G T, Hartland G V, Smith B D. Chem. Sci., 2013, 4(11): 4240.
doi: 10.1039/c3sc51978c URL |
[51] |
Guo L X, Liu M H, Sayed S M, Lin B P, Keller P, Zhang X Q, Sun Y, Yang H. Chem. Sci., 2016, 7(7): 4400.
doi: 10.1039/C6SC00758A URL |
[52] |
Nie Z Z, Zuo B, Wang M, Huang S, Chen X M, Liu Z Y, Yang H. Nat. Commun., 2021, 12: 2334.
doi: 10.1038/s41467-021-22644-9 URL |
[53] |
Liu L, Liu M H, Deng L L, Lin B P, Yang H. J. Am. Chem. Soc., 2017, 139(33): 11333.
doi: 10.1021/jacs.7b06410 pmid: 28786668 |
[54] |
Ge F J, Yang R, Tong X, Camerel F, Zhao Y. Angew. Chem. Int. Ed., 2018, 57(36): 11758.
doi: 10.1002/anie.201807495 URL |
[55] |
Liu W, Guo L X, Lin B P, Zhang X Q, Sun Y, Yang H. Macromolecules, 2016, 49(11): 4023.
doi: 10.1021/acs.macromol.6b00640 URL |
[56] |
Liu Y L, Ai K L, Liu J H, Deng M, He Y Y, Lu L H. Adv. Mater., 2013, 25(9): 1353.
doi: 10.1002/adma.201204683 URL |
[57] |
Li Z, Yang Y, Wang Z H, Zhang X Y, Chen Q M, Qian X J, Liu N, Wei Y, Ji Y. J. Mater. Chem. A, 2017, 5(14): 6740.
doi: 10.1039/C7TA00458C URL |
[58] |
Tian H M, Wang Z J, Chen Y L, Shao J Y, Gao T, Cai S Q. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2018, 10(9): 8307.
doi: 10.1021/acsami.8b00639 URL |
[59] |
Lan R C, Sun J, Shen C, Huang R, Zhang Z P, Zhang L Y, Wang L, Yang H. Adv. Mater., 2020, 32(14): 1906319.
doi: 10.1002/adma.201906319 URL |
[60] |
Wang H, Bisoyi H K, Li B X, McConney M E, Bunning T J, Li Q. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59(7): 2684.
doi: 10.1002/anie.201913977 pmid: 31802595 |
[61] |
Li Y N, Wang M F, White T J, Bunning T J, Li Q. Angew. Chem. Int. Ed., 2013, 52(34): 8925.
doi: 10.1002/anie.201303786 URL |
[62] |
Lin S Y, Gutierrez-Cuevas K G, Zhang X F, Guo J B, Li Q. Adv. Funct. Mater., 2021, 31(7): 2007957.
doi: 10.1002/adfm.202007957 URL |
[63] |
Kondo M. Polym. J., 2020, 52(9): 1027.
|
[64] |
Yu Y L, Nakano M, Ikeda T. Nature, 2003, 425(6954): 145.
doi: 10.1038/425145a URL |
[65] |
Li M H, Keller P, Li B, Wang X, Brunet M. Adv. Mater., 2003, 15(78): 569.
doi: 10.1002/adma.200304552 URL |
[66] |
Ryabchun A, Bobrovsky A, Stumpe J, Shibaev V. Macromol. Rapid Commun., 2012, 33(11): 991.
doi: 10.1002/marc.201100837 URL |
[67] |
Yang R, Zhao Y. Angew. Chem. Int. Ed., 2017, 56(45): 14202.
doi: 10.1002/anie.201709528 URL |
[68] |
Camacho-Lopez M, Finkelmann H, Palffy-Muhoray P, Shelley M. Nat. Mater., 2004, 3(5): 307.
pmid: 15107840 |
[69] |
Kumar K, Knie C, BlÉger D, Peletier M A, Friedrich H, Hecht S, Broer D J, Debije M G, Schenning A P H J. Nat. Commun., 2016, 7: 11975.
doi: 10.1038/ncomms11975 URL |
[70] |
Pang X L, Xu B, Qing X, Wei J, Yu Y L. Macromol. Rapid Commun., 2018, 39(1): 1700237.
doi: 10.1002/marc.201700237 URL |
[71] |
Yu H F, Dong C, Zhou W M, Kobayashi T, Yang H. Small, 2011, 7(21): 3039.
doi: 10.1002/smll.201101098 URL |
[72] |
Ma S D, Li X, Huang S, Hu J, Yu H F. Angew. Chem. Int. Ed., 2019, 58(9): 2655.
doi: 10.1002/anie.201811808 URL |
[73] |
Verpaalen R C P, Pilz da Cunha M, Engels T A P, Debije M G, Schenning A P H J. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59(11): 4532.
doi: 10.1002/anie.201915147 pmid: 31922315 |
[74] |
Wang M, Lin B P, Yang H. Nat. Commun., 2016, 7: 13981.
doi: 10.1038/ncomms13981 URL |
[75] |
Anisotropic Nanomaterials: Preparation, Properties and Applications. Eds.: Li Q. Springer, 2015.
|
[76] |
Wang L, Bisoyi H K, Zheng Z G, Gutierrez-Cuevas K G, Singh G, Kumar S, Bunning T J, Li Q. Mater. Today, 2017, 20(5): 230.
doi: 10.1016/j.mattod.2017.04.028 URL |
[77] |
Yuan Z K, Xiao X F, Li J, Zhao Z, Yu D S, Li Q. Adv. Sci., 2018, 5(2): 1700626.
doi: 10.1002/advs.201700626 URL |
[78] |
Jain P K, Huang X H, El-Sayed I H, El-Sayed M A. Acc. Chem. Res., 2008, 41(12): 1578.
doi: 10.1021/ar7002804 URL |
[79] |
WÓjcik M M, WrÓbel J, Jańczuk Z Z, Mieczkowski J, GÓrecka E, Choi J, Cho M, Pociecha D. Chem. Eur. J., 2017, 23(37): 8912.
doi: 10.1002/chem.201700723 URL |
[80] |
Zhang J D, Wang J, Zhao L N, Yang W L, Bi M, Wang Y C, Niu H Y, Li Y X, Wang B S, Gao Y C, Li C S, Huang X Z. Chem. Res. Chin. Univ., 2017, 33(5): 839.
doi: 10.1007/s40242-017-7067-0 URL |
[81] |
Wu W, Yao L M, Yang T S, Yin R Y, Li F Y, Yu Y L. J. Am. Chem. Soc., 2011, 133(40): 15810.
doi: 10.1021/ja2043276 URL |
[82] |
Jiang Z, Xu M, Li F Y, Yu Y L. J. Am. Chem. Soc., 2013, 135(44): 16446.
doi: 10.1021/ja406020r pmid: 24088066 |
[83] |
Zhang P, Wu B, Huang S, Cai F, Wang G J, Yu H F. Polymer, 2019, 178: 121644.
doi: 10.1016/j.polymer.2019.121644 URL |
[84] |
Zhang S J, Pelligra C I, Feng X D, Osuji C O. Adv. Mater., 2018, 30(18): 1705794.
doi: 10.1002/adma.201705794 URL |
[85] |
Yang H, Liu J J, Wang Z F, Guo L X, Keller P, Lin B P, Sun Y, Zhang X Q. Chem. Commun., 2015, 51(60): 12126.
doi: 10.1039/C5CC02599K URL |
[86] |
Wu Z Y, Liu L, Cheng P, Fang J L, Xu T C, Chen D Z. J. Mater. Chem. C, 2019, 7(45): 14245.
doi: 10.1039/C9TC04651H URL |
[87] |
Wang Y C, Dang A L, Zhang Z F, Yin R, Gao Y C, Feng L, Yang S. Adv. Mater., 2020, 32(46): 2004270.
doi: 10.1002/adma.202004270 URL |
[88] |
Hamon M A, Itkis M E, Niyogi S, Alvaraez T, Kuper C, Menon M, Haddon R C. J. Am. Chem. Soc., 2001, 123(45): 11292.
pmid: 11697973 |
[89] |
Yang L Q, Setyowati K, Li A, Gong S Q, Chen J. Adv. Mater., 2008, 20(12): 2271.
doi: 10.1002/adma.200702953 URL |
[90] |
Li C S, Liu Y, Lo C W, Jiang H R. Soft Matter, 2011, 7(16): 7511.
doi: 10.1039/c1sm05776f URL |
[91] |
Ji Y, Huang Y Y, Terentjev E M. Langmuir, 2011, 27(21): 13254.
doi: 10.1021/la202790a URL |
[92] |
Matsuyama A. J. Chem. Phys., 2010, 132(21): 214902.
doi: 10.1063/1.3447892 URL |
[93] |
Kohlmeyer R R, Chen J. Angew. Chem. Int. Ed., 2013, 52(35): 9234.
doi: 10.1002/anie.201210232 pmid: 23483636 |
[94] |
Kim H, Lee J A, Ambulo C P, Lee H B, Kim S H, Naik V V, Haines C S, Aliev A E, Ovalle-Robles R, Baughman R H, Ware T H. Adv. Funct. Mater., 2019, 29(48): 1905063.
doi: 10.1002/adfm.201905063 URL |
[95] |
Camargo C J, Campanella H, Marshall J E, Torras N, Zinoviev K, Terentjev E M, Esteve J. J. Micromech. Microeng., 2012, 22(7): 075009.
doi: 10.1088/0960-1317/22/7/075009 URL |
[96] |
Marshall J E, Ji Y, Torras N, Zinoviev K, Terentjev E M. Soft Matter, 2012, 8(5): 1570.
doi: 10.1039/C1SM06656K URL |
[97] |
Deng J, Li J F, Chen P N, Fang X, Sun X M, Jiang Y S, Weng W, Wang B J, Peng H S. J. Am. Chem. Soc., 2016, 138(1): 225.
doi: 10.1021/jacs.5b10131 pmid: 26678012 |
[98] |
Sun X M, Wang W, Qiu L B, Guo W H, Yu Y L, Peng H S. Angew. Chem. Int. Ed., 2012, 51(34): 8520.
doi: 10.1002/anie.201201975 URL |
[99] |
Wang W, Sun X M, Wu W, Peng H S, Yu Y L. Angew. Chem. Int. Ed., 2012, 51(19): 4644.
doi: 10.1002/anie.201200723 pmid: 22489075 |
[100] |
Wang M, Sayed S M, Guo L X, Lin B P, Zhang X Q, Sun Y, Yang H. Macromolecules, 2016, 49(2): 663.
doi: 10.1021/acs.macromol.5b02388 URL |
[101] |
Loomis J, King B, Panchapakesan B. Appl. Phys. Lett., 2012, 100(7): 073108.
doi: 10.1063/1.3685479 URL |
[102] |
Stankovich S, Dikin D A, Dommett G H B, Kohlhaas K M, Zimney E J, Stach E A, Piner R D, Nguyen S T, Ruoff R S. Nature, 2006, 442(7100): 282.
doi: 10.1038/nature04969 URL |
[103] |
Yang Y K, Zhan W J, Peng R G, He C G, Pang X C, Shi D A, Jiang T, Lin Z Q. Adv. Mater., 2015, 27(41): 6376.
doi: 10.1002/adma.201503680 URL |
[104] |
Yu L, Cheng Z X, Dong Z J, Zhang Y H, Yu H F. J. Mater. Chem. C, 2014, 2(40): 8501.
doi: 10.1039/C4TC01097C URL |
[105] |
Cheng Z X, Wang T J, Li X, Zhang Y H, Yu H F. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2015, 7(49): 27494.
doi: 10.1021/acsami.5b09676 URL |
[106] |
Zuo B, Wang M, Lin B P, Yang H. Nat. Commun., 2019, 10: 4539.
doi: 10.1038/s41467-019-12583-x pmid: 31586123 |
[107] |
Pilz da Cunha M, Kandail H S, den Toonder J M J, Schenning A P H J. Proc. Natl. Acad. Sci., 2020, 117(30): 17571.
doi: 10.1073/pnas.2004748117 URL |
[108] |
Pilz da Cunha M, Ambergen S, Debije M G, Homburg E F G A, den Toonder J M J, Schenning A P H J. Adv. Sci., 2020, 7(5): 1902842.
doi: 10.1002/advs.201902842 URL |
[109] |
Wang Z J, Li K, He Q G, Cai S Q. Adv. Mater., 2019, 31(7): 1806849.
doi: 10.1002/adma.201806849 URL |
[1] | 郑明心, 曾敏, 陈曦, 袁金颖. 光响应形变液晶聚合物的结构与应用[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 914-925. |
[2] | 孙胜童,汤慧,武培怡. 液晶聚合物材料的红外光谱表征*[J]. 化学进展, 2009, 21(01): 182-199. |
[3] | 孟凡宝,廉娇,高永梅. 含氟液晶研究进展*[J]. 化学进展, 2008, 20(04): 499-507. |
[4] | 徐婉娴,尹若元,林里,俞燕蕾. 液晶弹性体刺激形变研究*[J]. 化学进展, 2008, 20(01): 140-147. |
[5] | 邓登,朱光明,宋斐,校峰,王金花. 液晶弹性体的研究进展*[J]. 化学进展, 2006, 18(10): 1352-1360. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||