English
新闻公告
More
化学进展 2010, Vol. 22 Issue (0203): 322-330 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

多孔分子筛材料的合成*

王义1;李旭光2;薛志元1;李全芝2**   

  1. (1. 复旦大学分析测试中心  上海  200433; 2. 复旦大学化学系   上海  200433)
  • 收稿日期:2009-04-21 修回日期:2009-08-06 出版日期:2010-03-24 发布日期:2010-03-18
  • 通讯作者: 李全芝 E-mail:qzli@fudan.edu.cn

Synthesis of Porous Molecular Sieves

Wang Yi1;  Li Xuguang2;  Xue Zhiyuan1;  Li Quanzhi2**   

  1. (1. Center of Analysis and Measurement, Fudan University, Shanghai 200433, China; 2. Department of Chemistry, Fudan University, Shanghai 200433, China)
  • Received:2009-04-21 Revised:2009-08-06 Online:2010-03-24 Published:2010-03-18
  • Contact: Li Quanzhi E-mail:qzli@fudan.edu.cn

综述了近年来微孔、介孔分子筛的改进以及多级孔复合分子筛材料的合成研究进展,包括各类分子筛的结构特点、制备方法、改性合成以及应用前景等;并分析了各种合成方法及合成的材料的优点,指出了存在的问题,探讨了分子筛类材料的发展前景。

Porous molecular sieves, as a kind of important inorganic materials, have been greatly concerned by researchers. The development of the research, such as structure, methods of preparation, improvement, applications and so on are reviewed, which based on the different porous molecular sieves, involving improved microporous molecular sieves, improved mesoporous molecular sieves and hierarchical-porous composite molecular sieves. The strongpoints and deficiencies of porous materials synthesized by different methods are analyzed. The prospects for porous molecular sieves are expected.

Contents
1 Introduction
2 Microporous molecular sieves
2.1 Creating mesopores in zeolite crystals by post treatment method
2.2 Synthesizing mesoporous zeolites by confined space method
3 Mesoporous molecular sieves
3.1 Enhancing hydrothermal stability and catalytic activity of mesoporous molecular sieves by modifying their frameworks
3.2 Mesoporous molecular sieves whose pore walls contain secondary structural units of zeolites
4 Micro-mesoporous molecular sieve composites
4.1 Hydrothermal synthesis
4.2 Physical synthesis
5 Micro-microporous molecular sieve composites
6 Molecular sieves with macropores
7 Conclusion and prospects

中图分类号: 

()

[ 1 ]  Norbert H. Chem. Rev. , 2008, 108 (3) : 1052—1103
[ 2 ]  Soler-Illia G J A A, Sanchez C, Lebeau B, et al. Chem. Rev. , 2002, 102: 4093—4138
[ 3 ]  Baerlocher C, Xie D, MccuskerL B, et al. Nat. Mater. , 2008, 7: 631—635
[ 4 ]  Friedrich H, De-Jongh P E, De-Jongh K P, et al. Chem. Rev. , 2009, 109 (5) : 1613—1629
[ 5 ]  Sing K S W, Everett D H, Pierotti R A, et al. Pure & App l. Chem. , 1985, 57 (4) : 603—619
[ 6 ]  Corma A. Chem. Rev. , 1995, 95: 559—614
[ 7 ]  Giudici R, Kouwenhoven H W, Prins R. App lied Catalysis A: General, 2000, 203: 101—110
[ 8 ]  Saxton R J, Crocco G L, Zajacek J G. EP 0690024A2, 1996
[ 9 ]  Omegra A, Vasic M, Prins R, et al. Phys. Chem. Chem. Phys. , 2004, 6: 447—452
[ 10 ]  Katada N, Kageyama Y, Takahara K, et al. J. Molecular Catalysis A: Chemical, 2004, 211: 119—130
[ 11 ]  Shu S, Husain S, Koros W J. Ind. Eng. Chem. Res. , 2007, 46 (3) : 767—772
[ 12 ]  刘兴云(Liu X Y) , 裴站芬( Pei Z F) , 佘励勤( She L Q)等. 催化学报(Chinese Journal of Catalysis) , 1994, 15 (4) , 296—230
[ 13 ]  刘兴云(Liu X Y) , 裴站芬( Pei Z F) , 佘励勤( She L Q)等. 催化学报(Chinese Journal of Catalysis) , 1994, 15 (4) , 279—284
[ 14 ]  Cooper V A, Denkewicz R P, Hertzenberg E P, et al. US 5242677, 1993
[ 15 ]  Groen J C, Jansen J C, Moulijn J A, et al. J. Phys. Chem. B, 2004, 108: 13062— 13065
[ 16 ]  Groen J C, Bach T, Perez-Ramirez J, et al. J. Am. Chem. Soc. , 2005, 127: 10792—17093
[ 17 ]  Groen J C, Zhu W D, Perez-Ramirez J, et al. J. Am. Chem. Soc. , 2007, 129: 355—360
[ 18 ]  Groen J C, Peffer L A A, Perez-Ramirez J, et al. Chem. Eur. J. , 2005, 11: 4983—4995
[ 19 ]  Groen J C, Moulijn J A, Perez-Ramirez J. J. Mater. Chem. , 2006, 16: 2121—2131
[ 20 ]  Zhang C M, Liu Q, Xu Z, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2003, 62: 157—163
[ 21 ]  Van Donk S, Janssen A H, Bitter J H, et al. Catal. Rev. , 2003, 45: 297—319
[ 22 ]  Garica-Bennett A E, Kupferschmidt N, Sakamoto Y, et al. Angew. Chem. Int. Ed. , 2005, 44: 5317—5322
[ 23 ]  Xiao F S. Acta Petrolei Sinica, 2006, 22 ( Z1) : 10—14
[ 24 ]  Beck J S, Vartuti J C, Roth W J, et al. J. Am. Chem. Soc. , 1992, 114 (27) : 10834—10843
[ 25 ]  Taramasso M, Perego G, Notari B. US 4410501, 1981
[ 26 ]  DavisM E. Nature, 1993, 364: 391—392
[ 27 ]  Liu Y, Zhang W, Pinnavaia T J. J. Am. Chem. Soc. , 2000, 122: 8791—8792
[ 28 ]  Agundez J, Diaz I, Sastre E, et al. Chem. Commun. , 2003, 150—151
[ 29 ]  Mikaya R. Angew. Chem. Int. Ed. , 1999, 38: 2930—2934
[ 30 ]  Schmidt2Winkel P. Chem. Mater. , 2000, 12 (3) : 686—696
[ 31 ]  Cho E B, Char K. Chem. Mater. , 2004, 16: 270—275
[ 32 ]  Verlooy P, Aerts A, Lebedev O I, et al. Chem. Commun. , 2009, 28: 4287—4289
[ 33 ]  Pan Y C, Wu H Y, Jheng G L, et al. J. Phys. Chem. C, 2009, 113 (7) : 2690—2698
[ 34 ]  Han Y, Li D, Xiao F, et al. Angew. Chem. Int. Ed. , 2003, 42: 3633—3637
[ 35 ]  王树国(Wang S G) , 吴东(Wu D) , 岳勇(Yue Y)等. 物理化学学报( Acta Physico2Chimica Sinica ) , 2001, 17 ( 7 ) : 659—661
[ 36 ]  Kim J C, Yoo D T. Micropor. Mesopor. Mater. , 2002, 49: 125—137
[ 37 ]  Ryoo R, Jun S. J. Phys. Chem. B, 1997, 101 (3) : 317—320
[ 38 ]  Chen D H, Li Z, Yu C Z, et al. Chem. Mater. , 2005, 17 (12) : 3228—3234
[ 39 ]  KimW J, Yoo J C, Hayhurst D T. Micropor. Mesopor. Mater. , 2000, 39: 177—185
[ 40 ]  Lin S, Haller G L. J. Phys. Chem. B, 2002, 106: 8437—8448
[ 41 ]  Kim J M, Kwak J H, Jun S, et al. J. Phys. Chem. , 1995, 99: 16742—16747
[ 42 ]  Zhao Z L, Liu Y M, Wu H H, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2009, 123: 324—330
[ 43 ]  Park D, Nishiyama N, Egashira Y, Ind. Eng. Chem. Res. , 2001, 40: 6105—6110
[ 44 ]  Koyano K A, Tatsumi T. J. Phys. Chem. B, 1997, 101: 9436—9440
[ 45 ]  Kao H M, Liao C H, Palani A, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2008, 113: 212—223
[ 46 ]  Jun S, Kim J M, Ryoo R. Micropor. Mesopor. Mater. , 2000, 41: 119—127
[ 47 ]  Mokaya R. J. Phys. Chem. B, 1999, 103 ( 46 ) : 10204—10208
[ 48 ]  Song K, Guan J Q, Wang Z Q, et al. App l. Surf. Sci. , 2009, 255: 5843—5846
[ 49 ]  Huo Q, Margolese D I, Stucky G D. Chem. Mater. , 1996, 8: 4134—4144
[ 50 ]  Zhao W, Li Q. Chem. Mater. , 2003, 15: 4160—4162
[ 51 ]  Kim S S, Zhang W Z, Pinnavaia T J. Science, 1998, 282: 302—1305
[ 52 ]  Kozheunikov I V, Sinnema A, Jansen R J, et al. Catal. Lett. , 1995, 30: 241—252
[ 53 ]  Li R F, Yu F, Li F X, et al. J. Solid State Chemistry, 2009, 182: 991—994
[ 54 ]  Xia Q H, Hidajat K. Chem. Commun. , 2000, 2229—2230
[ 55 ]  Fu G Y, Fyfe C A, Schwiegerw W, et al. Angew. Chem. Int. Ed. , 1995, 34: 1499—1502
[ 56 ]  Di Y, Yu Y, Xiao F S, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2003, 62 (3) : 221—228
[ 57 ]  Kloetstra K R, Bekkum H V, Jansen C. Chem. Commun. , 1997, 2281—2282
[ 58 ]  Liu Y, Zhang W, Pinnavaia T J. Angew. Chem. Int. Ed. , 2001, 40 (7) : 1255—1258
[ 59 ]  Liu Y, Pinnavaia T J. Chem. Mater. , 2002, 14: 3—5
[ 60 ]  Wang H, Liu Y, Pinnavaia T J. J. Phys. Chem. B. , 2006, 110 (10) : 4524—4526
[ 61 ]  Zhang Z T, Han Y, Xiao F S, et al. Angew. Chem. Int. Ed. , 2001, 40: 1258—1261
[ 62 ]  Zhang Z T, Han Y, Xiao F S, et al. J. Am. Chem. Soc. , 2001, 123: 5014—5021
[ 63 ]  Han Y, Xiao F S, Wu S, et al. J. Phys. Chem. B, 2001, 105: 7963—7966
[ 64 ]  Sun Y Y, Han Y , Xiao F S, et al. J. Phys. Chem. B, 2003, 107: 1853—1857
[ 65 ]  Lin K, Sun Z, Xiao F S, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2004, 72: 193—201
[ 66 ]  孔令东(Kong L D) , 刘苏(Liu S) , 贺鹤勇(He H Y)等. 化学通报(Chemisrty) , 2003, 66: 678—680
[ 67 ]  李强(Li Q) , 窦涛(Dou T) , 李玉平(Li Y P)等. 燃料化学学报( Journal of Fuel Chemistry and Technology) , 2006, 34 (1): 105—108
[ 68 ]  Huang L M, Guo W P, Li Q Z, et al. J. Phys. Chem. B, 2000, 104: 2817—2823
[ 69 ]  张晔( Zhang Y) , 吴东(Wu D) , 孙予罕( Sun Y H) 等. 燃料化学学报( Journal of Fuel Chemistry and Technology) , 2001, 29: 28—29
[ 70 ]  马广伟(Ma G W) , 葛学贵(Ge X G) , 黄少云(Huang S Y) . 工业催化( Industrial Catalysis) , 2003, 11 (1) : 40—42
[ 71 ]  黄海燕(Huang H Y) , 申宝剑( Shen B J) , 潘惠芳( Pan H F)等. 化学学报(Acta Chimica Sinica) , 2002, 60: 1350—1352
[ 72 ]  Raja H, Poladi P R, Landry C C. J. Solid State Chem. , 2002, 167: 363—369
[ 73 ]  Liu L P, Xiong G, Zhao Z, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2009, 123: 221—227
[ 74 ]  Karlsson A, Stocker M, Schmidt R. Micropor. Mesopor. Mater. , 1999, 27: 181—192
[ 75 ]  Karlsson A, StockerM, Schmidt R. Stud. Surf. Sci. Catal. , 2002, 129: 99—102
[ 76 ]  陈晓银(Chen X Y) , 丁国忠(Ding G Z) , 陈海鹰(Chen H Y)等. 高等学校化学学报(Chemical Research in Chinese Universities) , 1996, 2: 186—189
[ 77 ]  J i Y Y, Wang C Y, Xiao F S, et al. J. Phys. Chem. C, 2008, 112: 19367—19371
[ 78 ]  Kloetstra K R, Zandbergen H W, Jansen J C. Micropor. Mater. , 1996, 6: 287—293
[ 79 ]  李福祥(Li F X) , 吴岚(Wu L) , 秦梦庚(QingM G) . 燃料化学学报( Journal of Fuel Chemistry and Technology) , 1998, 26 (2) : 102—106
[ 80 ]  申宝剑( Shen B J) , 黄海燕(Huang H Y) , 李海丽(Li H L)等. CN 1393404, 2003
[ 81 ]  李玉平(Li Y P) , 李香兰(Li X L) , 窦涛(Dou T)等. 燃料化学学报( Journal of Fuel Chemistry and Technology) , 2002, 30 (2) : 162—166
[ 82 ]  李永昕(Li Y X) , 张艳华( Zhang Y H) , 薛冰(Xue B) . 无机材料学报( Journal of Inorganic Materials) , 2006, 21 ( 5 ) : 1209—1216
[ 83 ]  Waller P, Shan Z P, Maschese L, et al. Chem. Eur. J. , 2004, 10: 4970—4976
[ 84 ]  Fang Y M, Hu H Q. J. Am. Chem. Soc. , 2006, 128: 10636—10637
[ 85 ]  On D T, Kaliaguine S. Angew. Chem. Int. Ed. , 2001, 40 (17) : 3248—3251
[ 86 ]  On D T, Lutic D, Kaliaguine S. Micropor. Mesopor. Mater. , 2001, 44 /45: 435—444
[ 87 ]  Prokesova P, Mintova S, Bein C T, et al. Materials Science and Engineering C, 2003, 23: 1001—1005
[ 88 ]  Prokesova P, Mintova S, Bein C T, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2003, 64: 165—174
[ 89 ]  Guo W, Huang L, Deng P, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2001, 44 /45: 427—434
[ 90 ]  Guo W, Xiong C, Huang L, et al. J. Mater. Chem. , 2001, 11: 1886—1890
[ 91 ]  Goto Y, Fukushima Y, Ratu P, et al. J. Por. Mater. , 2002, 9: 43—48
[ 92 ]  Kochvon K, Roos K, Klemt A, et al. Erdol Erdgas Kohle, 1998, 12: 609—613
[ 93 ]  Le V R, Yao J, Dufresne L. Catal. Today, 1996, 31 ( 3 /4) : 247—255
[ 94 ]  徐春丽(Xu C L) , 郭士岭( Guo S L) , 张忠东( Zhang Z D)等. 工业催化( Industrial Catalysis) , 2008, 10 (16) : 92—94
[ 95 ]  周朋燕( Zhou P Y) , 李晓峰(Li X F) , 窦涛(Dou T)等. 工业催化( Industrial Catalysis) , 2008, 10 (16) : 80—83
[ 96 ]  刘百军(Liu B J) , 曾贤君( Zeng X J ) , 赵震( Zhao Z)等. 催化学报( Chinese Journal of Catalysis ) , 2008, 9 ( 29 ) : 940—944
[ 97 ]  郭群(Guo Q) , 贾卫( J iaW) , 李瑞丰(Li R F)等. 太原理工大学学报( Journal of Taiyuan University of Technology) , 2008, 3 (39) : 222—225
[ 98 ]  Fajula F, Figueras F, Dutartre R, et al. US 494658, 1990
[ 99 ]  马忠林(Ma Z L) , 赵天波( Zhao T B) , 赵宝宁( Zhao B N)等. 石油学报(Acta. Petrol. Sin. ) , 2004, 20 (2) : 21—27
[ 100 ] 申宝剑( Shen B J) , 陈洪林(Chen H L) , 潘惠芳( Pan H F) . 燃料化学学报( Journal of Fuel Chemistry and Technology) , 2004, 32 (6) : 746—749
[ 101 ] 张强( Zhang Q) , 李春义(Li C Y) , 杨朝合(Yang Z H)等. 高等学校化学学报(Chemical Journal of Chinese Universities) , 2007, 11 (28) : 2030—2034
[ 102 ] 张强( Zhang Q) , 李春义(Li C Y) , 杨朝合(Yang Z H)等. 催化学报( Chinese Journal of Catalysis ) , 2007, 6 ( 28 ) : 541—546
[ 103 ] Gutierrez M C, Pico F, Rubio F, et al. J. Mater. Chem. , 2009, 19: 1236—1239
[ 104 ] Stein A. Micropor. Mesopo. Mater. , 2001, 44 /45: 227—239
[ 105 ] Velev O D, Jede T A, Lobo R F, et al, Nature, 1997, 389 (6650) : 447—448
[ 106 ] Huang L M, Wang Z B, Zhao D Y, et al. J. Am. Chem. Soc. , 2000, 122 (14) : 3530—3531
[ 107 ] Wang Y J, Tang Y, Gao Z, et al. Chem. Lett. , 2000, 29 (5) : 510—511
[ 108 ] Choi M, Na K, Ryoo R. Chem. Commun. , 2009, 2845—2847
[ 109 ] Lei Q, Zhao T B, Zheng M F, et al. Chem. Lett. , 2006, 35 (5) : 490—491
[ 110 ] Oh C G, Baek Y, Ihm S K. Adv. Mater. , 2005, 17 ( 3 ) : 270—273
[ 111 ] Yang X Y, Li Y, Van Tendeloo G, et al. Adv. Mater. , 2009, 21: 1368—1372
[ 112 ] Liu H T, Bao X J, Wei W, et al. Micropor. Mesopor. Mater. , 2003, 66: 117—125
[ 113 ] Kuang D, Brezesinski T, Smarsly B. J. Am. Chem. Soc. , 2004, 126 (34) : 10534—10535
[ 114 ] Sen T, Tiddy G J T, Casci J L, et al. Angew. Chem. Int. Ed. , 2003, 42 (38) : 4649—4653
[ 115 ] Xu L, Wu S J, Kan Q B, et al. Catal. Commun. , 2008, 9 (6) : 1272—1276
[ 116 ] Xu L, Wu S J, Kan Q B, et al. Catal. Commun. , 2008, 9 (10) : 1970—1973

[1] 彭鹏, 张占全, 王有和, Fazle Subhan, 阎子峰. 多级孔分子筛的制备与催化应用[J]. 化学进展, 2013, 25(12): 2028-2037.
[2] 罗淑文,陈彤,曾毅,王公应. 钛硅介孔分子筛*[J]. 化学进展, 2008, 20(0203): 212-220.
[3] 宋艳,李永红. 介孔分子筛的应用研究新进展[J]. 化学进展, 2007, 19(05): 659-664.
[4] 吴平易,季生福,胡林华,李成岳. 介孔分子筛孔中过渡金属的组装及其催化应用*[J]. 化学进展, 2007, 19(04): 437-443.
[5] 翟尚儒,魏莉,杨东江,吴东,孙予罕. 硅铝基微孔/介孔复合分子筛的制备与应用*[J]. 化学进展, 2006, 18(10): 1330-1337.
阅读次数
全文


摘要

多孔分子筛材料的合成*