English
新闻公告
More
化学进展 2011, Vol. 23 Issue (01): 65-79 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

颗粒乳化剂的研究及应用

易成林1, 杨逸群1, 江金强1, 刘晓亚1, 江明2   

  1. 1. 江南大学化学与材料工程学院 无锡 21412;
    2. 复旦大学聚合物分子工程教育部重点实验室 上海 200433
  • 收稿日期:2010-06-01 修回日期:2010-08-01 出版日期:2011-01-20 发布日期:2011-09-02
  • 作者简介:e-mail:lxy@jiangnan.edu.cn
  • 基金资助:

    国家自然科学基金项目(No.20974041,50673038,20704017)和复旦大学聚合物分子工程教育部重点实验室开放基金资助

Research and Application of Particle Emulsifiers

Yi Chenglin1, Yang Yiqun1, Jiang Jinqiang1, Liu Xiaoya1, Jiang Ming2   

  1. 1. Department of Chemistry and Material Engineering, Jiangnan University, Wuxi 21412;
    2. The Key Laboratory of Molecular Engineering of Polymers, Ministry of Education Fudan University, Shanghai 200433, China
  • Received:2010-06-01 Revised:2010-08-01 Online:2011-01-20 Published:2011-09-02

近年来,颗粒乳化剂因其在食品、采油、化妆品、医药、催化以及功能纳米材料制备等领域具有潜在应用前景而备受关注。本文综述了近来颗粒乳化剂的研究进展,归纳了颗粒乳化剂的种类,包括:无机纳米粒子、表面改性或杂化的无机粒子、有机纳米粒子以及特殊的颗粒乳化剂Janus粒子;并对颗粒乳化剂能够在油水界面稳定吸附的热力学机理和动力学行为进行了阐述,颗粒乳化剂在油水界面接触角以及粒径大小是其在界面稳定吸附的关键参数,而颗粒在油水界面的排布方式则主要受粒子之间相互作用的影响。重点介绍了颗粒乳化剂的热点应用,包括:(1)利用颗粒乳化剂制备Pickering乳液,以及通过对颗粒乳化剂的功能化,使得Pickering乳液具备环境响应性(即pH、盐浓度、温度、紫外光、磁场敏感响应性);(2)以颗粒乳化剂为构筑基元、以Pickering乳液为模板制备Janus颗粒、Colloidosome、具有多级结构的粒子或膜,以及多孔结构材料;(3) Janus粒子在催化领域的应用。

In recent years, great attention have been paid to particle emulsifiers due to their potential application prospects in food, oil recovery, cosmetics, pharmaceutical, catalyst and the preparation of functional nano-materials. The recent research progress in particle emulsifiers is reviewed in this paper. The types of particle emulsifiers are summarized, including inorganic nanoparticles, surface modified or hybrid inorganic particles, organic nanoparticles and special particle emulsifier, Janus particles; the thermodynamic mechanism and kinetic behaviors of the particle emulsifiers stabled at the oil-water interface are elucidated; the contact angle of the particle emulsifiers at the phase interface and the particle size are key parameters that effect the adsorption stability of particles at the interface, while the arrangement pattern of particle emulsifiers in the oil-water interface is affected mainly by the interaction between particles. The recent application of the particle emulsifiers is also highlighted, including (1) preparation of Pickering emulsions, and functional modification of particle emulsifiers to make emulsions sensitive to pH, salt concentration, temperature, UV light, magnetic field; (2) preparation of Janus particles, colloidosomes, the particles or membranes with multi-level structures, and materials with porous structures using particle emulsifier as block and Pickering emulsion as template; (3) application of Janus particles in catalysis.

中图分类号: 

()

[1] Ramsden W. Proc. R. Soc. Lond., 1903, 72: 156—164
[2] Pickering S U. J. Chem. Soc. Trans., 1907, 91: 2001 — 2021
[3] Binks B P. Curr. Opin. Colloid Interface Sci., 2002, 7: 21—41
[4] Duan L, Chen M, Zhou S, Wu L. Langmuir, 2009, 25(6): 3467—3472
[5] Li D, He Y, Wang S. J. Phys. Chem. C, 2009, 113(30): 12927—12929
[6] Bon S A F, Colver P J. Langmuir, 2007, 23(16): 8316—8322
[7] Shen M, Resasco D E. Langmuir, 2009, 25(18): 10843—10851
[8] Fujii S, Okada M, Furuzono T. J. Colloid Interface Sci., 2007, 315(1): 287—296
[9] Ding S, Liu B, Zhang C, Wu Y, Xu H, Qu X, Liu J, Yang Z. J. Mater. Chem., 2009, 19(21): 3443—3448
[10] Yang F, Liu S, Xu J, Lan Q, Wei F, Sun D. J. Colloid Interface Sci., 2006, 302(1): 159—169
[11] Lan Q, Liu C, Yang F, Liu S, Xu J, Sun D. J. Colloid Interface Sci., 2007, 310(1): 260—269
[12] Yang F, Niu Q, Lan Q, Sun D. J. Colloid Interface Sci., 2007, 306(2): 285—295
[13] Lin Y, Skaff H, Bker A, Dinsmore A D, Emrick T, Russell T P. J. Am. Chem. Soc., 2003, 125: 12690—12691
[14] Li J, Stver H D H. Langmuir, 2008, 24(23): 13237—13240
[15] Sugita N, Nomura S, Kawaguchi M. Colloids Surf. A, 2008, 328(1/3): 114—122
[16] Sarbu T, Sirk K, Lowry G V, Matyjaszewski K, Tilton R D. Langmuir, 2005, 21(22): 9873—9878
[17] Wu Y, Zhang J, Zhao H. J. Polym. Sci. Part A: Polym. Chem., 2009, 47(6): 1535—1543
[18] Binks B P, Murakami R, Armes S P, Fujii S. Langmuir, 2006, 22(5): 2050—2057
[19] Amalvy J I, Armes S P, Binks B P, Rodrigues J A, Unali G F. Chem. Commun., 2003, (15): 1826—1827
[20] Binks B P, Rodrigues J A. Angew. Chem. Int. Ed., 2005, 44(3): 441—444
[21] Ngai T, Behrens S H, Auweter H. Chem. Commun., 2005, (3): 331—333
[22] Zhang K, Wu W, Guo K, Chen J, Zhang P. Langmuir, 2010, 26(11): 7971—7980
[23] Brugger B, Richtering W. Langmuir, 2008, 24(15): 7769—7777
[24] Akartuna I, Tervoort E, Wong J C H, Studart A R, Gauckler L J. Polymer, 2009, 50(15): 3645—3651
[25] Fujii S, Cai Y, Weaver J V M, Armes S P. J. Am. Chem. Soc., 2005, 127(20): 7304—7305
[26] 杨逸群(Yang Y Q), 易成林(Yi C L), 王益华(Wang Y H), 江金强(Jiang J Q), 刘晓亚(Liu X Y). 物理化学学报(Acta Phys. -Chim. Sin. ), 2009, 25(11): 2225—2231
[27] 刘晓亚(Liu X Y), 王益华(Wang Y H), 易成林(Yi C L), 冯艳(Feng Y), 江金强(Jiang J Q), 崔正刚(Cui Z G), 陈明清(Chen M Q). 化学学报(Acta Chimica Sinica), 2009, 67(5): 447—452
[28] Liu X, Yi C, Zhu Y, Yang Y, Jiang J, Cui Z, Jiang M. J. Colloid Interface Sci., 2010, 351(2): 315—322
[29] Hu M, McClements D J, Decker E A. J. Agric. Food Chem., 2003, 51(6): 1696—1700
[30] He Y, Li K. J. Colloid Interface Sci., 2007, 306(2): 296—299
[31] Cayre O, Paunov V N, Velev O D. Chem. Commun., 2003, 2296—2297
[32] Paunov V, Cayre O. Adv. Mater., 2004, 16(9/10): 788—791
[33] Aveyard R, Binks B P, Clint J H. Adv. Colloid Interface Sci., 2003, 100/102: 503—546
[34] Pieranski P. Phys. Rev. Lett., 1980, 45(7): 569—572
[35] Binks B P, Lumsdon S O. Langmuir, 2000, 16(23): 8622—8631
[36] Binks B P, Lumsdon S O. Langmuir, 2001, 17(15): 4540—4547
[37] Binks B P, Philip J, Rodrigues J A. Langmuir, 2005, 21(8): 3296—3302
[38] Boker A, He J, Emrick T, Russell T P. Soft Matter, 2007, 3(10): 1231—1248
[39] Read E S, Fujii S, Amalvy J I, Randall D P, Armes S P. Langmuir, 2004, 20(18): 7422—7429
[40] Tarimala S, Dai L L. Langmuir, 2003, 20(9): 3492—3494
[41] Tarimala S, Ranabothu S R, Vernetti J P, Dai L L. Langmuir, 2004, 20(13): 5171—5173
[42] Dai L L, Sharma R, Wu C Y. Langmuir, 2005, 21(7): 2641—2643
[43] Tarimala S, Wu C Y, Dai L L. Langmuir, 2006, 22(18): 7458—7461
[44] Wu C Y, Tarimala S, Dai L L. Langmuir, 2006, 22(5): 2112—2116
[45] Dai L L, Tarimala S, Wu C Y, Guttula S, Wu J. Scanning, 2008, 30(2): 87—95
[46] Ma H, Dai L L. Langmuir, 2009, 25(19): 11210—11215
[47] Dinsmore A D, Hsu M F, Nikolaides M G, Marquez M, Bausch A R, Weitz D A. Science, 2002, 298(5595): 1006—1009
[48] Fujii S, Armes S P, Binks B P, Murakami R. Langmuir, 2006, 22(16): 6818—6825
[49] Ngai T, Auweter H, Behrens S H. Macromolecules, 2006, 39(23): 8171—8177
[50] Aveyard R, Clint J H, Nees D, Paunov V N. Langmuir, 2000, 16(4): 1969—1979
[51] Song Y, Luo M, Dai L L. Langmuir, 2009, 26(1): 5—9
[52] 杨飞(Yang F), 王君(Wang J), 蓝强(Lan Q), 孙德军(Sun D J), 李传宪(Li C X). 化学进展(Progress in Chemistry), 2009, 21(7/8): 1418—1426
[53] Wang J, Yang F, Tan J, Liu G, Xu J, Sun D. Langmuir, 2010, 26(8): 5397—5404
[54] Wang J, Yang F, Li C, Liu S, Sun D. Langmuir, 2008, 24(18): 10054—10061
[55] Binks B P, Rodrigues J A. Angew. Chem. Int. Ed., 2007, 46(28): 5389—5392
[56] Wu Y, Zhang C, Qu X, Liu Z, Yang Z. Langmuir, 2010, 26(12): 9442—9448
[57] Binks B P, Murakami R, Armes S P, Fujii S, Schmid A. Langmuir, 2007, 23(17): 8691—8694
[58] Fujii S, Read E S, Binks B P, Armes S P. Adv. Mater., 2005, 17(8): 1014—1018
[59] Dupin D, Armes S P, Connan C, Reeve P, Baxter S M. Langmuir, 2007, 23(13): 6903—6910
[60] Brugger B, Rosen B A, Richtering W. Langmuir, 2008, 24(21): 12202—12208
[61] Zhang L, Eisenberg A. Science, 1995, 268: 1728—1731
[62] Tian F, Yu Y, Wang C, Yang S. Macromolecules, 2008, 41(10): 3385—3388
[63] Liu X, Kim J S, Wu J, Eisenberg A. Macromolecules, 2005, 38(16): 6749—6751
[64] Riegel I C, Eisenberg A, Petzhold C L, Samios D. Langmuir, 2002, 18(8): 3358—3363
[65] Liu X, Jiang M, Yang S, Chen M, Chen D, Yang C, Wu K. Angew. Chem. Int. Ed., 2002, 41(16): 2950—2953
[66] Melle S, Lask M, Fuller G G. Langmuir, 2005, 21(6): 2158—2162
[67] Correa-Duarte M A, Salgueirio-Maceira V, Rodríguez-González B, Liz-Marzán L M, Kosiorek A, Kandulski W, Giersig M. Adv. Mater., 2005, 17(16): 2014—2018
[68] Cole-Hamilton D J. Science, 2010, 327(5961): 41—42
[69] Crossley S, Faria J, Shen M, Resasco D E. Science, 2010, 327(5961): 68—72
[70] Ho C C, Chen W S, Shie T Y, Lin J N, Kuo C. Langmuir, 2008, 24(11): 5663—5666
[71] Lattuada M, Hatton T A. J. Am. Chem. Soc., 2007, 129(42): 12878—12889
[72] Hong L, Jiang S, Granick S. Langmuir, 2006, 22(23): 9495—9499
[73] Perro A, Meunier F, Schmitt V, Ravaine S. Colloids Surf. A, 2009, 332(1): 57—62
[74] Jiang S, Granick S. Langmuir, 2008, 24(6): 2438—2445
[75] Suzuki D, Tsuji S, Kawaguchi H. J. Am. Chem. Soc., 2007, 129(26): 8088—8089
[76] Zhang J, Jin J, Zhao H. Langmuir, 2009, 25(11): 6431—6437
[77] Cohen I, Li H, Hougland J L, Mrksich M, Nagel S R. Science, 2001, 292: 265—267
[78] He X, Ge X W, Wang M, Zhang Z. Polymer, 2005, 46(18): 7598—7604
[79] Ao Z, Yang Z, Wang J, Zhang G, Ngai T. Langmuir, 2009, 25(5): 2572—2574
[80] Chen Y, Wang C, Chen J, Liu X, Tong Z. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2009, 47(5): 1354—1367
[81] Cauvin S, Colver P J, Bon S A F. Macromolecules, 2005, 38(19): 7887—7889
[82] Colver P J, Chen T, Bon S A F. Macromol. Symp., 2006, 245/246(1): 34—41
[83] Bon S A F, Chen T. Langmuir, 2007, 23(19): 9527—9530
[84] Colver P J, Colard C A L, Bon S A F. J. Am. Chem. Soc., 2008, 130(50): 16850—16851
[85] He X, Ge X, Liu H, Wang M, Zhang Z. Chem. Mater., 2005, 17(24): 5891—5892
[86] He X, Ge X, Liu H, Zhou H, Zhang Z. Colloids Surf. A, 2007, 301(1/3): 80—84
[87] Yuan Q, Yang L, Wang M, Wang H, Ge X, Ge X. Langmuir, 2009, 25(5): 2729—2735
[88] Ge X, Wang M, Wang H, Yuan Q, Ge X, Liu H, Tang T. Langmuir, 2009, 26(3): 1635—1641
[89] Sun W, Ji J, Shen J. Langmuir, 2008, 24(20): 11338—11341
[90] Widawski G, Rawiso M, Franois B. Nature, 1994, 369: 387—389
[91] Studart A R, Gonzenbach U T, Tervoort E, Gauckler L J. J. Am. Ceram. Soc., 2006, 89(6): 1771—1789
[92] Colver P J, Bon S A F. Chem. Mater., 2007, 19(7): 1537—1539
[93] Gurevitch I, Silverstein M S. J. Polym. Sci. Part A: Polym. Chem., 2010, 48(7): 1516—1525
[94] Binks B P, Clint J H, Fletcher P D I, Lees T J G, Taylor P. Chem. Commun., 2006, 3531—3533
[95] Horozov T S. Curr. Opin. Colloid Interface Sci., 2008, 13(3): 134—140
[96] Binks B P, Fletcher P D I. Langmuir, 2001, 17(16): 4708—4710
[97] Glaser N, Adams D J, Bker A, Krausch G. Langmuir, 2006, 22(12): 5227—5229

[1] 徐怡雪, 李诗诗, 马晓双, 刘小金, 丁建军, 王育乔. 表界面调制增强铋基催化剂的光生载流子分离和传输[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 509-518.
[2] 赵晓竹, 李雯, 赵学瑞, 何乃普, 李超, 张学辉. MOFs在乳液中的可控生长[J]. 化学进展, 2023, 35(1): 157-167.
[3] 陈浩, 徐旭, 焦超男, 杨浩, 王静, 彭银仙. 多功能核壳结构纳米反应器的构筑及其催化性能[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1911-1934.
[4] 唐森林, 高欢, 彭颖, 李明光, 陈润锋, 黄维. 钙钛矿光伏电池的非辐射复合损耗及调控策略[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1706-1722.
[5] 刘亚伟, 张晓春, 董坤, 张锁江. 离子液体的凝聚态化学研究[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1509-1523.
[6] 孔祥瑞, 窦静, 陈淑贞, 汪冰冰, 吴志军. 同步辐射技术在大气科学领域的研究进展[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 963-972.
[7] 卢明龙, 张晓云, 杨帆, 王 练, 王育乔. 表界面调控电催化析氧反应[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 547-556.
[8] 郑明心, 谭臻至, 袁金颖. 光响应Janus粒子体系的构建与应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2476-2488.
[9] 陈龙, 黄少博, 邱景义, 张浩, 曹高萍. 聚合物固态锂电池电解质/负极界面[J]. 化学进展, 2021, 33(8): 1378-1389.
[10] 陆嘉晟, 陈嘉苗, 何天贤, 赵经纬, 刘军, 霍延平. 锂电池用无机固态电解质[J]. 化学进展, 2021, 33(8): 1344-1361.
[11] 李文涛, 钟海, 麦耀华. 锂二次电池中的原位聚合电解质[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 988-997.
[12] 吕苏叶, 邹亮, 管寿梁, 李红变. 石墨烯在神经电信号检测中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(4): 568-580.
[13] 杨冬, 高可奕, 杨百勤, 雷蕾, 王丽霞, 薛朝华. 微流控合成体系的装置分类及其用于纳米粒子的制备[J]. 化学进展, 2021, 33(3): 368-379.
[14] 张元霞, 鲍艳, 马建中. 两亲性Janus粒子的合成及其在Pickering乳液中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(2): 254-262.
[15] 杨琪, 邓南平, 程博闻, 康卫民. 锂电池中的凝胶聚合物电解质[J]. 化学进展, 2021, 33(12): 2270-2282.
阅读次数
全文


摘要

颗粒乳化剂的研究及应用