原子转移自由基聚合的最新研究进展*

李强 张丽芬 柏良久 缪洁 程振平 朱秀林

化学进展 ›› 2010, Vol. 22 ›› Issue (11) : 2079-2088.

PDF(1107 KB)
English
PDF(1107 KB)
化学进展 ›› 2010, Vol. 22 ›› Issue (11) : 2079-2088.
引用本文:

引用本文
李强 张丽芬 柏良久 缪洁 程振平 朱秀林. 原子转移自由基聚合的最新研究进展*[J]. 化学进展, 2010, 22(11): 2079-2088
Atom Transfer Radical Polymerization[J]. Progress in Chemistry, 2010, 22(11): 2079-2088
特约稿

原子转移自由基聚合的最新研究进展*

  • 李强   张丽芬   柏良久   缪洁   程振平**   朱秀林**
作者信息 +

Atom Transfer Radical Polymerization

  • Li  Qiang   Zhang Lifen  Bai Liangjiu  Miao Jie    Cheng Zhenping**   Zhu Xiulin**
Author information +
文章历史 +

摘要

原子转移自由基聚合(ATRP)是目前为止最具工业化应用前景的“活性”/可控自由基聚合之一。近年来对其广泛的研究使这一技术逐渐向着“提高可操作性”与“尽可能地减少金属催化剂用量”方面发展;与此同时,诞生了不同催化体系的ATRP衍生技术,如反向原子转移自由基聚合(RATRP)、正向反向同时引发的原子转移自由基聚合(SR&NI ATRP)、引发剂连续再生催化剂原子转移自由基聚合(ICAR ATRP)、电子转移生成催化剂的原子转移自由基聚合(AGET ATRP)和电子转移再生催化剂原子转移自由基聚合(ARGET ATRP)等多种基于ATRP的新方法。本文概述了这几种ATRP体系的发展历程与基本原理,并对其国内外的最新研究进展进行了综述。

Abstract

Atom transfer radical polymerization (ATR)is one of the most promising industrial application methods of “living”/controlled radical polymerization. For recent years, the extensive research on ATRP has been focusing on “simplifying the operation of polymerization” and “minimizing the amount of metal catalyst”. Several new ATRP techniques with different catalyst systems have been developed at the same time, such as, reverse atom transfer radical polymerization (RATRP), simultaneous reverse and normal initiation ATRP (SR&NI ATRP), initiators for continuous activator regeneration ATRP (ICAR ATRP), activators generated by electron transfer for ATRP (AGET ATRP) and activators regenerated by electron transfer for ATRP (ARGET ATRP). This paper reviewed the development and basic principles of these ATRP systems.

Contents
1. Introduction
2. Overview of ATRP
2.1. Normal ATRP
2.2. RATRP
2.3. SR&NI ATRP
2.4. ICAR ATRP
2.5. AGET ATRP
2.6. ARGET ATRP
3. Conclusion

关键词

原子转移自由聚合 / “活性”可控自由基聚合 / 反向原子转移自由基聚合

Key words

atom transfer radical polymerization( ATRP) / “living”/controlled radical polymerization / Reverse atom transfer radical polymerization (RATRP)

参考文献

[1] Otsu T, Yoshida M. Macromol. Chem. Rapid Commun., 1982, 3: 123—127
[2] Otsu T. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2000, 38: 2121—2136
[3] Georges M K, Vergin R P N, Kazmaier P M, Harmer G K. Macromolecules, 1993, 26: 2987—2988
[4] Hawker C J, Bosman A W, Harth E. Chem. Rev., 2001, 101: 3661—3688
[5] Sciannamea V, Jerome R, Detrembleur C. Chem. Rev., 2008, 108: 1104—1126
[6] Chiefari J, Chong Y K, Ercole F, Krstina J, Jeffry J, Le T P, Rezzardo E, Thang S H. Macromolecules, 1998, 31: 5559—5562
[7] Moad G, Rizzardo E, Thang S H. Polymer, 2008, 49: 1079—1131
[8] Boyer C, Bulmus V, Davis T P, Ladmiral V, Liu J Q, Perrier S. Chem. Rev., 2009, 109: 5402—5436
[9] Wang J S, Matyjaszewski K. J. Am. Chem. Soc., 1995, 117: 5614—5165
[10] Percec V, Narboiu B. Macromolecules, 1995, 28: 7970—7972
[11] Matyjaszewski K, Tsarevsky N V. Nature Chem., 2009, 1: 276—288
[12] Shen Y Q, Tang H D, Ding S J. Prog. Polym. Sci., 2004, 29: 1053—1078
[13] Tsarevsky N V, Matyjaszewski K. Chem. Rev., 2007, 107: 2270—2299
[14] Chen Z P, Zhu X L, Chen G J, Xu W J, Lu J M. J. Polym. Sci. Part A: Polym. Chem., 2002, 40: 3823—3834
[15] Kato M, Kamigaito M, Sawamoto M, Higashimura T. Macromolecules, 1995, 28: 1721—1723
[16] Wang J S, Matyjaszewski K. Macromolecules, 1995, 28: 7572—7573
[17] Gromada J, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2001, 34: 7664—7671
[18] Matyjaszewski K, Jakubowski W, Min K, Tang W, Huang J, Braunecker W A, Tsarevsky N V. PNAS, 2006, 103: 15309—15314
[19] Jakubowski W, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2005, 38: 4139—4146
[20] Jakubowski W, Min K, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2006, 39: 39—45
[21] Zhang M, Ray W H. J. Appl. Polym. Sci., 2002, 86: 1630—1662
[22] Wu T, Mei Y, Cabral J T, Xu C, Beers K L. J. Am. Chem. Soc., 2004, 126: 9880—9881
[23] Schork F J, Smulders W J. Appl. Polym. Sci., 2004, 92: 539—542
[24] Matyjaszewski K, Xia J H. Chem. Rev., 2001, 101: 2921—2990
[25] Ouchi M, Terashima T, Sawamoto M. Chem. Rev., 2009, 109: 4963—5050
[26] Cunningham M F. Prog. Polym. Sci., 2008, 33: 365—398
[27] Zetterlund P B, Kagawa Y, Okubo M. Chem. Rev., 2008, 108: 3747—3794
[28] Gao H F, Matyjaszewski K. Prog. Polym. Sci., 2009, 34: 317—350
[29] Shen Y Q, Zhu S P, Pelton R. Macromol. Rapid Commun., 2000, 21: 956—959
[30] Shen Y Q, Zhu S P. AIChE J., 2002, 48: 2609—2619
[31] Chan N, Boutti S, Cunningham M F, Hutchinson R A. Macromol. React. Eng., 2009, 3: 222—231
[32] Wu T, Mei Y, Xu C, Byrd H C M, Beers K L. Macromol. Rapid Commun., 2005, 26: 1037—1042
[33] Noda T, Grice A J, Levere M E, Haddleton D M. Eur. Polym. J., 2007, 43: 2321—2330
[34] Müller M, Cunningham M F, Hutchinson R A. Macromol. React. Eng., 2008, 2: 31—36
[35] Tsarevsky N V, Matyjaszewski K. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2006, 44: 5098—5112
[36] Tsarevsky N V, Matyjaszewski K. Chem. Rev., 2007, 107: 2270—2299
[37] Xu F J, Neoh K G, Kang E T. Prog. Polym. Sci., 2009, 34: 719—761
[38] Coessens V, Pintauer T, Matyjaszewski K. Prog. Polym. Sci., 2001, 26: 337—377
[39] Bajpai A K, Shukla S K, Bhanu S, Kankane S. Prog. Polym. Sci., 2008, 33: 1088—1118
[40] McCormick C L, Kirkland S E, York A W. Polym. Rev., 2006, 46: 421—443
[41] Barbey R, Lavanant L, Paripovic D, Schüwer N, Sugnaux C, Tugulu S, Klok H A. Chem. Rev., 2009, 109: 5437—5527
[42] Kamigaito M, Ando T, Sawamoto M. Chem. Rev., 2001, 101: 3689—3745
[43] Saikia P J, Goswami A, Baruah S D. J. Appl. Polym. Sci., 2002, 86: 386—394
[44] Li M, Min K, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2004, 37: 2106—2112
[45] Li M, Jahed N M, Min K, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2004, 37: 2434—2441
[46] Braunecker W A, Matyjaszewski K. Prog. Polym. Sci., 2007, 32: 93—146
[47] Mueller L, Jakubowski W, Tang W, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2007, 40: 6464—6472
[48] Plichta A, Li W W, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2009, 42: 2330—2332
[49] Zhang L F, Miao J, Cheng Z P, Zhu X L. Macromol. Rapid Commun., 2010, 31: 275—280
[50] Min K, Gao H F, Matyjaszewski K. J. Am. Chem. Soc., 2005, 127: 3825—3830
[51] Min K, Jakubowski W, Matyjaszewski K. Macromol. Rapid Commun., 2006, 27: 594—598
[52] Matyjaszewski K, Coca S, Gaynor S G, Wei M L, Woodworth B E. Macromolecules, 1997, 30: 7348—7350
[53] De V A, Klumperman B, De Wet—Roos D, Sanderson R D. Macromol. Chem. Phys., 2001, 202: 1645—1648
[54] Gnanou Y, Hizal G J. Polym. Sci., Part A: Polym., Chem. 2004, 42: 351—359
[55] Min K, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2005, 38: 8131—8134
[56] Min K, Yu S, Lee H, Mueller L, Sheiko S, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2007, 40: 6557—6563
[57] Gao H F, Min K, Matyjaszewski, K. Macromol. Chem. Phys., 2006, 207: 1709—1717
[58] Li W, Min K, Matyjaszewski K, Stoffelbach F, Charleux B. Macromolecules, 2008, 41: 6387—6392
[59] Stoffelbach F, Belardi B, Santos J M R C A, Tessier L, Matyjaszewski K, Charleux B. Macromolecules, 2007, 40: 8813—8816
[60] Stoffelbach F, Griffete N, Buiab C, Charleux B. Chem. Commun., 2008, 4807—4809
[61] Dong H C, Mantha V, Matyjaszewski K. Chem. Mater., 2009, 21: 3965—3972
[62] Oh J K, Perineau F, Charleux B, Matyjaszewski K. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2009, 47: 1771—1781
[63] Tang H D, Radosz M, Shen Y Q. Macromol. Rapid Commun., 2006, 27: 1127—1131
[64] Oh J K, Matyjaszewski K. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2006, 44: 3787—3796
[65] Kwiatkowski P, Jurczak J, Pietrasik J, Jakubowski W, Mueller L, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2008, 41: 1067—1069
[66] Oh J K, Min K, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2006, 39: 3161—3167
[67] Grignard B, Jérme C, Calberg C, Jérme R, Wang W X, Howdle S M, Detrembleur C. Macromolecules, 2008, 41: 8575—8583
[68] Hu Z Q, Shen X R, Qiu H Y, Lai G Q, Wu J R, Li W Q. Eur. Polym. J., 2009, 45: 2313—2318
[69] Min K, Gao H F, Matyjaszewski K. J. Am. Chem. Soc., 2006, 128: 10521—10526
[70] Oh J K, Perineau F, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2006, 39: 8003—8010
[71] Hizal G, Tunca U, Aras S, Mert H. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2006, 44: 77—87
[72] Tan Y, Yang Q B, Sheng D K, Su X F, Xu K, Song C L, Wang P X. e-Polymers, 2008, no. 025
[73] Wu D X, Yang Y F, Cheng X H, Liu L, Tian J, Zhao H Y. Macromolecules, 2006, 39: 7513—7519
[74] Jakubowski W, Matyjaszewski K. Macromol. Symp., 2006, 240: 213—223
[75] Yamamura Y, Matyjaszewski K. J. Macromol. Sci.: Part A: Pure and Appl. Chem., 2007, 44: 1035—1039
[76] Esteves A C C, Bombalski L, Trindade T, Matyjaszewski K, Barros-Timmons A. Small, 2007, 3: 1230—1236
[77] Zhao H Y, Kang X L, Liu L. Macromolecules, 2005, 38: 10619—10622
[78] Taniguchi T, Kasuya M, Kunisada Y, Miyai T, Nagasawa H, Nakahira T. Colloids and Surfaces B: Biointerfaces, 2009, 71: 194—199
[79] Qian H, He L. Anal. Chem., 2009, 81: 4536—4542
[80] Pintauer T, Matyjaszewski K. Chem. Soc. Rev., 2008, 37: 1087—1097
[81] Oh J K, Dong H, Zhang R, Matyjaszewski K, Schlaad H. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2007, 45: 4764—4772
[82] Zhang L F, Cheng Z P, Shi S P, Li Q H, Zhu X L. Polymer, 2008, 49: 3054—3059
[83] Zhang L F, Cheng Z P, Tang F, Li Q, Zhu X L. Macromol. Chem. Phys., 2008, 209: 1705—1713
[84] Luo R, Sen A. Macromolecules, 2008, 41: 4514—4518
[85] Bai L J, Zhang L F, Zhu J, Cheng Z P, Zhu X L. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2009, 47: 2002—2008
[86] Zhang L F, Cheng Z P, Lü Y T, Zhu X L. Macromol. Rapid Commun., 2009, 30: 543—547
[87] Tang F, Zhang L F, Zhu J, Cheng Z P, Zhu X L. Ind. Eng. Chem. Res., 2009, 48: 6216—6223
[88] Li Q, Zhang L F, Zhang Z B, Zhou N C, Cheng Z P, Zhu X L. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2010, 48: 2006—2015
[89] Jakubowski W, Matyjaszewski K. Angew. Chem. Int. Ed., 2006, 118: 4594—4598
[90] Min K, Gao H F, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2007, 40: 1789—1791
[91] Jakubowski W, Kirci—Denizli B, Gil R R, Matyjaszewski K. Macromol. Chem. Phys., 2008, 209: 32—39
[92] Tanaka K, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2007, 40: 5255—5260
[93] Chen H, Yang L X, Liang Y, Hao Z H, Lu Z X. J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem., 2009, 47: 3202—3207
[94] Dong H C, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2008, 41: 6868—6870
[95] Matyjaszewski K, Dong H, Jakubowski W, Pietrasik J, Kusumo A. Langmuir, 2007, 23: 4528—4531
[96] Li W W, Gao H F, Matyjaszewski K. Macromolecules, 2009, 42: 927—932
[97] Jonsson M, Nystrm D, Nordin O, Malmstrm E. Eur. Polym. J., 2009, 45: 2374—2382
[98] Chan N, Cunningham M F, Hutchinson R A. Macromol. Chem. Phys., 2008, 209: 1797—1805
[99] Zhang L F, Tang H D, Tang J B, Shen Y Q, Meng L G, Radosz M, Arulsamy N. Macromolecules, 2009, 42: 4531—4538
[100] Kwak Y, Matyjaszewski K. Polym. Int., 2009, 58: 242—247

基金

国家自然科学基金


PDF(1107 KB)

6537

Accesses

0

Citation

Detail

段落导航
相关文章

/