English
新闻公告
More
化学进展 2010, Vol. 22 Issue (01): 186-193 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

肿瘤诊断的MRI造影剂*

王玲昀;陈秋云**;魏斌   

  1. (江苏大学化学化工学院 镇江 212013)
  • 收稿日期:2009-02-23 修回日期:2009-04-01 出版日期:2010-01-24 发布日期:2010-01-07
  • 通讯作者: 陈秋云 E-mail:chenqy@ujs.edu.cn
  • 基金资助:

    江苏省自然基金;江苏大学高级人才基金

MRI Contrast Agent for the Diagnosis of Tumor

Wang Lingyun;  Chen Qiuyun**;  Wei Bin   

  1. (College of Chemistry and Chemical Engineering, Jiangsu University, Zhenjiang 212013, China)
  • Received:2009-02-23 Revised:2009-04-01 Online:2010-01-24 Published:2010-01-07
  • Contact: Chen Qiuyun E-mail:chenqy@ujs.edu.cn

磁共振成像是临床上常用的无侵入性肿瘤早期诊断手段,常常需要借助造影剂来提高诊断能力。造影剂可缩短质子的弛豫时间,间接地改变质子所产生的信号强度并能改变体内局部组织中水质子的弛豫速率,提高正常与患病部位的成像对比度。本文较系统地评述了目前国内外用于肿瘤成像造影剂的研究进展,并讨论了顺磁性造影剂的发展前景。

Magnetic resonance imaging is commonly used as clinical non-invasive means in early diagnosis of tumor. It often requires contrast agent to improve the effectiveness of diagnosis. MRI contrast agent can shorten proton relaxation time and change the signal intensity of proton indirectly. It also can change the relaxation rate of the water proton in the sub-regional organizations of the body and improve the imaging contrast between normal and abnormal tissues. In this paper, the research progress of contrast agent was systematically reviewed. The development of paramagnetic contrast agents was discussed.

Contents
1 Introduction
2 The research about MRI contrast agent for cancer detection
2.1 Small molecule paramagnetic contrast agent
2.2 Macromolecular paramagnetic contrast agent
2.3 SPIO particles and ferromagnetic particles
2.4 Nano-structure contrast agent
3 Prospects

中图分类号: 

()

[ 1 ]  俞开潮(Yu K C) , 王国平(Wang G P) , 丁尚武(Ding SW)等. 波谱学杂志( Chin. Journal of Magnetic Resonance ) ,2004, 21 (4) : 505—525
[ 2 ]  陈星荣(Chen X R) , 沈天真( Shen T Z) , 段承祥(Duan C X) 等. 全身CT和MR I (Whole Body CT and MRI) . 上海: 上海医科大学出版社( Shanghai: Shanghai Medical University Press) , 1994. 67
[ 3 ]  罗毅(Luo Y) , 卓仁禧( Zhuo R X) , 史玉亭( Shi Y T) . 世界临床药物(World ClinicalDrugs) , 1995, 16 (4) : 200—208
[ 4 ]  Weinmann H J, Brasch R C, PressW R, et al. Am. J. Roentgenol. , 1984, 142: 619—624
[ 5 ]  张善荣( Zhang S R) , 任吉民( Ren J M) , 裴奉奎( Pei F K) . 化学进展( Progress in Chemistry) , 1995, 7 (2) : 98—112
[ 6 ]  Cacheris W P, Quay S C, Rocklage SM. Magn. Reson. Imaging, 1990, 8: 467—481
[ 7 ]  Jebasingh B, Alexander V. Inorg. Chem. , 2005, 44:9434—9443
[ 8 ]  Broan C J, Cox J P C, Craig A S, et al. Chem. Soc. Perkin Trans. , 1991, 87—89
[ 9 ]  林日增(Lin R Z) , 张雪林( Zhang X L) . 新医学(New Medicine) , 1999, 30 (3) : 173—174
[ 10 ]  Watson A D. J. Alloy Compd. , 1994, 207 /208: 14—19
[ 11 ]  Caravan P, Ellison J J, McMurry T J, et al. Chem. Rev. ,1999, 99: 2293—2352
[ 12 ]  李中峰(Li Z F) , 李伟生(LiW S) , 廖沛球(Liao P Q) 等.高等学校化学学报( Chemical Journal of Chinese Universi-ties) , 2007, 11 (28) : 2021—2025
[ 13 ]  Winkelman J, Hayes J E. Nature, 1963, 200: 903—904
[ 14 ]  Megnin F, Faustino P J, Lyon R C, et al. Biochim. Biophys.Acta, 1987, 929: 173—181
[ 15 ]  Chopp M, Hetzel FW, J iang Q. Radiat. Res. , 1990, 121:288—294
[ 16 ]  WilmesL J, Hoehnm B M, Els T, et al. Magn. Reson. Imag. ,1993, 3: 5—12
[ 17 ]  Hoehn B M, Norris D, Bockhorst K, et al. Magn. Reson.Med. , 1992, 27: 201—213
[ 18 ]  Bockhorst K, Hoehn B M, Kocher M, et al. Magn. Reson.Imag. , 1990, 8: 499—504
[ 19 ]  Place D A, Faustino P J, Berghmans K K. Magn. Reson.Imag. , 1992, 10: 919—928
[ 20 ]  Dong P, Choi P, Schmiedl U P, et al. Biochem. , 1995, 34:3416—3422
[ 21 ]  Brasch R C. Magn. Reson. Med. , 1991, 22: 282—287
[ 22 ]  Snow R A, Ladd D L, Toner J L, et al. CA121128950, 1994
[ 23 ]  Zheng Q, Dai H Q, MerrittM E, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2005, 127: 16178—16188
[ 24 ]  YuhW T C, Engelken J D, Muhonen GM, et al. AJNR, 1992,13: 335—345
[ 25 ]  Endres P J, MacRenaris K W, Vogt S, et al. Bioconjug.Chem. , 2008, 19: 2049—2059
[ 26 ]  周晓力( Zhou X L) , 罗智(Luo Z) , 唐大宗( TangD Z) 等.中国药学杂志( Chinese Pharmaceutical Journal) , 2007, 11(42) : 1640—1644
[ 27 ]  刘晶莹(Liu J Y) , 郑玉峰( Zhen Y F) . 材料导报(Materials Review) , 2007, 5 (21) : 69—72
[ 28 ]  Wiener E C, Konda S, Shadron A, et al. Invest Radiol. , 1997,32: 748—754
[ 29 ]  Corot C, Robert P, Lancelot E, et al. Magn. Reson. Med. ,2008, 60: 1337—1346
[ 30 ]  Rudovsky J, Botta M, Hermann P, et al. Bioconjug. Chem. ,2006, 17: 975—987
[ 31 ]  Unger E, Fritz T, Wu GL, et al. J. Liposome Res. , 1994, 4:811—834
[ 32 ]  Unger E, Shen D K, Fritz T, et al. Invest. Radiol. , 1994, 29:S168—S169
[ 33 ]  Gunanathan C, Paris A, Furman-Haran E, et al. Bioconjug.Chem. , 2007, 18: 1361—1365
[ 34 ]  Thomp sonM K, Misselwitz B, Tso L S, et al. Med. Chem. ,2005, 48: 3874—3877
[ 35 ]  Wilson L. Interface, 1998, 11: 24—28
[ 36 ]  MikawaM, Kato H, Okumura M, et al. Bioconjugate Chem. ,2001, 12: 510—514
[ 37 ]  Bolskar R D, Benedetto A F, Husebo L O, et al. J. Am.Chem. Soc. , 2003, 125: 5471—5478
[ 38 ]  Zhang E Y, Shu C Y, Feng L, et al. J. Phys. Chem. B,2007, 111: 14223—14226
[ 39 ]  Shu C Y, Wang C R, Zhang J F, et al. Chem. Mater. , 2008,20: 2106—2109
[ 40 ]  罗丽(Luo L) , 郑书展( Zheng S Z) , 张世平( Zhang S P)等. 西北大学学报( Science Journal of Northwest University On-line) , 2004, 2 (11) : 110—119
[ 41 ]  Renshaw R F, Owen C S, McLaughin A C, et al. Magn. Reson.Med. , 1986, 3: 217—225
[ 42 ]  Stark D D, Weissledar R, Elizando G. Radiology, 1988, 168:297—301
[ 43 ]  Bach-Gansmo T, Fahlvik A K, Ericsson A, et al. Invest Radiol. , 1994, 29: 339—344
[ 44 ]  Bulte J W M, Douglas T, Mann S, et al. Invest. Radiol. ,1994, 29: S214—S216
[ 45 ]  Ferrucci J T, Stark D D. AJR, 1990, 155: 943—950
[ 46 ]  王晶(Wang J) , 徐玉清(Xu Y Q) , 王文秀(Wang W X) .生物技术(Biotechnology) , 2007, 14 (5) : 386—390
[ 47 ]  Guo Z J, Saddler P J. Angew. Chem. Int. Ed. , 1999, 38:1512—1531
[ 48 ]  SuzukiM, Honda H, Kobayashi T, et al. Brain Tumor Pathol. ,1996, 13: 127—132
[ 49 ]  刘岘(Liu X) , 许乙凯(Xu Y K) , 黄其鎏(Huang Q L) . 中国医学影像学杂志( Chinese Journal of Medical Imaging) ,2002, 10 (1) : 454—457
[ 50 ]  Li Z, Sun Q, Gao M Y. Angew. Chem. Int. Ed. , 2005, 44:123—126
[ 51 ]  Li Z, WeiL, GaoM Y, et al. Adv. Mater. , 2005, 17: 1001—1005
[ 52 ]  Hu F Q, Wei L, Zhou Z, et al. Adv. Mater. , 2006, 18:2553—2556
[ 53 ]  Mintorovitch J, Duerinckx A J, Goldman M D, et al. Magn. Reson. Imag. , 2000, 18: 81—87
[ 54 ]  Kopelman R, Philbert M, Koo Y E L, et al. J. Magn. Magn.Mater. , 2005, 293: 404—411
[ 55 ]  Alric C, Taleb J, Geraldine L D, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2008, 130: 5908—5915
[ 56 ]  Choi J S, Jun Y W, Yeon S I, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2006, 128: 15982—15983
[ 57 ]  Lee H, Lee E, Kim D K, et al. J. Am. Chem. Soc. , 2006,128: 7383—7389
[ 58 ]  Su C H, Sheu H S, Lin C Y, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2007, 129: 2139—2146
[ 59 ]  Lin Y S, Hung Y, Su J K, et al. J. Phys. Chem. B, 2004,108: 15608—15611
[ 60 ]  Anderson E A, Isaacman S, Peabody D S, et al. Nano Lett. ,2006, 6: 1160—1164
[ 61 ]  Frias J C, Williams K J, Fisher E A, et al. J. Am. Chem.Soc. , 2004, 126: 16316—16317
[ 62 ]  Huang C C, Liu T Y, Su C H, et al. Chem. Mater. , 2008, 20:3840—3848
[ 63 ]  Kim J S, RieterW J, KathrynM L, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2007, 129: 8962—8963
[ 64 ]  刘立志(Liu L Z) , 郭刚军(Guo G J) , 曾木生( Zeng M S)等. 中华医学杂志(National Medical Journal of China) , 2007,87 (4) : 240—243
[ 65 ]  Sharma P, Brown S C, Bengtsson N, et al. Chem. Mater. ,2008, 20: 6087—6094
[ 66 ]  王秩秋(Wang Z Q) , 单良( Shan L) , 王颂平(Wang S P)等. 生物物理学报(Acta Biophysica Sinica) , 2008, 24 ( 4) :315—322
[ 67 ]  Endres P J, Paunesku T, Vogt S, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2007, 129: 15760—15761
[ 68 ]  Huh YM, Jun YW, Song H T, et al. J. Am. Chem. Soc. ,2005, 127: 12387—12391

[1] 顾顺心, 姜琴, 施鹏飞. 发光铱(Ⅲ)配合物抗肿瘤活性研究及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1957-1971.
[2] 冯海弟, 赵璐, 白云峰, 冯锋. 纳米金属有机框架在肿瘤靶向治疗中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1863-1878.
[3] 陈晓峰, 王开元, 梁芳铭, 姜睿祺, 孙进. 外泌体递药系统及其在肿瘤治疗中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 773-786.
[4] 王嘉莉, 朱凌, 王琛, 雷圣宾, 杨延莲. 循环肿瘤细胞及细胞外囊泡的纳米检测技术[J]. 化学进展, 2022, 34(1): 178-197.
[5] 荆晓东, 孙莹, 于冰, 申有青, 胡浩, 丛海林. 肿瘤微环境响应药物递送系统的设计[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 926-941.
[6] 许惠凤, 董永强, 朱希, 余丽双. 新型二维材料MXene在生物医学的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(5): 752-766.
[7] 赵平平, 杨军星, 施健辉, 朱静怡. 基于树状大分子的SPECT成像造影剂的构建及其应用[J]. 化学进展, 2021, 33(3): 394-405.
[8] 刘加伟, 王婧, 王其, 范曲立, 黄维. 激活型有机光声造影剂的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(2): 216-231.
[9] 王欣瑜, 赵富平, 张儒, 孙子茹, 刘胜男, 高清志. 抗肿瘤缺氧诱导因子-1的小分子抑制剂[J]. 化学进展, 2021, 33(12): 2259-2269.
[10] 官启潇, 郭和泽, 窦红静. 细胞膜修饰的纳米载体与肿瘤免疫治疗[J]. 化学进展, 2021, 33(10): 1823-1840.
[11] 郭珊, 周翔. 循环肿瘤细胞体内检测技术及其应用研究[J]. 化学进展, 2021, 33(1): 1-12.
[12] 秦苗, 徐梦洁, 黄棣, 魏延, 孟延锋, 陈维毅. 氧化铁纳米颗粒在磁共振成像中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(9): 1264-1273.
[13] 吴晴, 唐一源, 余淼, 张悦莹, 李杏梅. 基于肿瘤微环境响应的DNA纳米结构递药系统[J]. 化学进展, 2020, 32(7): 927-934.
[14] 孙子茹, 刘胜男, 高清志. 靶向葡萄糖转运蛋白(GLUTs)抗癌药物的开发[J]. 化学进展, 2020, 32(12): 1869-1878.
[15] 杨悦, 王珏玉, 赵敏, 崔岱宗. 病毒模板合成的金属纳米材料及应用[J]. 化学进展, 2019, 31(7): 1007-1019.
阅读次数
全文


摘要

肿瘤诊断的MRI造影剂*