English
新闻公告
More
化学进展 2009, Vol. 21 Issue (11): 2388-2396 前一篇   后一篇

• 《化学进展》创刊20周年纪念专辑 •

代谢组学中的分离分析科学*

汪江山;孔宏伟;路鑫;赵欣捷;许国旺**   

  1. (中国科学院大连化学物理研究所 中科院分离分析化学重点实验室 大连 116023)
  • 收稿日期:2009-07-14 出版日期:2009-11-24 发布日期:2009-10-09
  • 通讯作者: 许国旺 E-mail:xugw@dicp.ac.cn

Separation Science in the Context of Metabonomics: Current Platforms and Future Trends

Wang Jiangshan;   Kong Hongwei;   Lu Xin;   Zhao Xinjie;  Xu Guowang**   

  1. (CAS Key laboratory of Separation Science for Analytical Chemistry, Dalian Institute of Chemical Physics, Chinese Academy of Sciences, Dalian 116023, China)
  • Received:2009-07-14 Online:2009-11-24 Published:2009-10-09
  • Contact: Xu Guowang E-mail:xugw@dicp.ac.cn

代谢组学从概念的提出到现在已经有十多年的时间,它已被广泛应用于药物开发、疾病、微生物和植物等生命科学各个领域的研究,成为系统生物学不可或缺的一部分。代谢组学关注生物体系新陈代谢网络下游的小分子,分离分析科学是代谢组学技术平台的重要组成部分,与其它分析化学技术共同肩负着生物样本中代谢物全组分定性、定量的重任。本文结合我们研究组的工作,主要介绍气相色谱、液相色谱以及毛细管电泳等分离分析技术在代谢组中的应用和进展,以期对读者有所启迪。

As an indispensable technique in the context of systems biology, metabonomics/metabolomics has been proposed for over ten years and has become the focus of life sciences in the fields of drug development, healthy and plant research. Metabonomics/metabolomics aims at the downstream molecules (metabolites) of metabolism to reveal the phenomenon and mechanisms of lives by means of combination of analytical chemistry and bioinformatics. This review focuses on the currently new advances of separation sciences including gas chromatography, liquid chromatography and capillary electrophoresis in metabonomics/metabolomics as well as its applications in medicine, drug discovery and development, plant and microbe related fields, especially in the authors’ laboratory.

Contents
1 Introduction
2 Separation sciences in metabonomics
2.1 Gas chromatography
2.2 Liquid chromatography
2.3 Capillary electrophoresis
3 Perspectives

中图分类号: 

()

[ 1 ]  Oliver S G. Curr. Opin. Genet . Dev. , 1997 , 7 : 405 —409
[ 2 ]  Nicholson J K, Connelly J , Lindon J C , Holmes E. Nat . Rev.Drug. Discov. , 2002 , 1 : 153 —161
[ 3 ]  Taylor J , King R D , Altmann T, Fiehn O. Bioinformatics , 2002 , 18(Suppl 2) : S241 —S248
[ 4 ]  Dunn WB , Bailey N J , Johnson H E. Analyst , 2005 , 130 : 606 —625
[ 5 ]  许国旺(Xu G W) , 杨军( Yang J ) . 色谱(Chinese Jounral of Chromatography) , 2003 , 21 : 316 —320
[ 6 ]  Xiayan L , Legido-Quigley C. Electrophoresis , 2008 , 29 : 3724 —3736
[ 7 ]  许国旺(Xu G W) . 代谢组学: 方法与应用(Metabonomics :Methods and Their Applications) . 北京: 科学出版社(Beijing :Science Press) , 2008
[ 8 ]  许国旺(Xu GW) . 现代实用气相色谱法(Modern Practical Gas Chromatography) . 北京: 化学工业出版社(Beijing : Chemical Industry Press) , 2004
[ 9 ]  Halket J M, Zaikin V G. Eur. J . Mass Spectrom. , 2003 , 9 : 1 —21
[10 ]  Kopka J . J . Biotechnol . , 2006 , 124 : 312 —322
[11 ]  Qiu Y, Su M, Jia W, et al . Anal . Chim. Acta , 2007 , 583 : 277 —283
[12 ]  Zhang Q , Wang G, Jiye A , et al . J . Chromatogr. B Biomed. Sci .Appl . , 2007 , 854 : 20 —25
[13 ]  Dunn W B , Ellis D I. Trac-Trends in Analytical Chemistry , 2005 ,24 : 285 —294
[14 ]  Kopka J , Schauer N , Steinhauser D , et al . Bioinformatics , 2005 ,21 : 1635 —1638
[15 ]  Schauer N , Steinhauser D , Kopka J , et al . Febs. Letters , 2005 ,579 : 1332 —1337
[16 ]  Yuan K L , Kong H W, Xu G X, et al . J . Chromatogr. B Biomed.Sci . Appl . , 2007 , 850 : 236 —240
[17 ]  Kuhara T. J . Chromatogr. B Biomed. Sci . Appl . , 2001 , 758 : 3 —25
[18 ]  Lenz E M, Wilson I D. J . Proteome Res. , 2007 , 6 : 443 —458
[19 ]  Ma C F , Xu G W, Liu B Y, et al . J . Chromatogr. A , 2008 , 1186 :412 —419
[20 ]  Zhang H Y, Hu C X, Xu G W, et al . J . Pharm. Biomed. Anal . ,2007 , 43 : 151 —157
[21 ]  Fiehn O , Kopka J , Trethewey R N , Willmitzer L. Anal . Chem. ,2000 , 72 : 3573 —3580
[22 ]  Kind T, Fiehn O. BMC Bioinformatics , 2006 , 7 : 234
[23 ]  Styczynski M P , Moxley J F , Stephanopoulos G N , et al . Anal .Chem. , 2007 , 79 : 966 —973
[24 ]  Beens J , Brinkman U A. Analyst , 2005 , 130 : 123 —127
[25 ]  Koek M M, Muilwijk B , van Stee L L , Hankemeier T. J .Chromatogr. A , 2008 , 1186 : 420 —429
[26 ]  Seeley J V , Micyus N J , Bandurski S V , et al . Anal . Chem. ,2007 , 79 : 1840 —1847
[27 ]  Welthagen W, Shellie R A , Fiehn O , et al . Metabolomics , 2005 ,1 : 65 —73
[28 ]  Ma C , Liu B , Xu G, et al . J . Chromatogr. A , 2007 , 1150 : 50 —53
[29 ]  Qiu Y, Lu X, Xu G, et al . J . Pharm. Biomed. Anal . , 2007 , 43 :1721 —1727
[30 ]  Zhu S , Lu X, Xu G, et al . Anal . Chim. Acta , 2007 , 597 : 340 —348
[31 ]  May P , Wienkoop S , Walther D , et al . Genetics , 2008 , 179 :157 —166
[32 ]  Wang Y, Griffiths W J . Current Analytical Chemistry , 2007 , 3 :103 —126
[33 ]  Jia L W, Wang C , Xu G W, et al . Metabolomics , 2006 , 2 : 95 —104
[34 ]  Raffaelli A , Saba A. Mass Spectrom. Rev. , 2003 , 22 : 318 —331
[35 ]  Idborg H , Zamani L , Jacobsson S P , et al . J . Chromatogr. B Biomed. Sci . Appl . , 2005 , 828 : 9 —13
[36 ]  Bajad S U , Lu W, Rabinowitz J D , et al . J . Chromatogr. A , 2006 ,1125 : 76 —88
[37 ]  Coulier L , Bas R , Jespersen S , et al . Anal . Chem. , 2006 , 78 :6573 —6582
[38 ]  Plumb R S , Rainville P , Smith B W, et al . Anal . Chem. , 2006 ,78 : 7278 —7283
[39 ]  Xu X, Veenstra T D , Fox S D , et al . Anal . Chem. , 2005 , 77 :6646 —6654
[40 ]  Gika H G, Theodoridis GA , Wingate J E , Wilson I D. J . Proteome Res. , 2007 , 6 : 3291 —3303
[41 ]  Sangster T P , Wingate J E , Burton L , et al . Rapid Commun. Mass Spectrom. , 2007 , 21 : 2965 —2970
[42 ]  Wang C , Kong H , Xu G, et al . Anal . Chem. , 2005 , 77 : 4108 —4116
[43 ]  Jia L , Wang C , Xu G, et al . J . Pharm. Biomed. Anal . , 2007 ,43 : 646 —654
[44 ]  Yang J , Zhao X, Xu G, et al . J . Proteome Res. , 2006 , 5 : 554 —561
[45 ]  Crockford D J , Holmes E , Nicholson J K, et al . Anal . Chem. ,2006 , 78 : 363 —371
[46 ]  Chen J , Lehmann R , Xu G, et al . Anal . Chem. , 2008 , 80 :1280 —1289
[47 ]  Legido-Quigley C , Smith N W, Mallet D. J . Chromatogr. A , 2002 ,976 : 11 —18
[48 ]  Tolstikov V V , Lommen A , Fiehn O , et al . Anal . Chem. , 2003 ,75 : 6737 —6740
[49 ]  Shen Y, Zhang R , Smith R D , et al . Anal . Chem. , 2005 , 77 :3090 —3100
[50 ]  Granger J , Plumb R , Castro2Perez J , Wilson I D. Chromatographia ,2005 , 61 : 375 —380
[51 ]  Uehara T, Yokoi A , Oda Y, et al . Anal . Chem. , 2009 , 81 :3836 —3842
[52 ]  MacNair J E , Lewis KC , Jorgenson J W. Anal . Chem. , 1997 , 69 :983 —989
[53 ]  Patel K D , Jerkovich A D , Link J C , Jorgenson J W. Anal .Chem. , 2004 , 76 : 5777 —5786
[54 ]  Wilson I D , Nicholson J K, Castro-Perez J , et al . J . Proteome Res. , 2005 , 4 : 591 —598
[55 ]  Zhao X J , Wang W Z, Xu G W, et al . J . Sep. Sci . , 2006 , 29 :2444 —2451
[56 ]  Yin P Y, Zhao X J , Xu G W, et al . J . Proteome Res. , 2006 , 5 :2135 —2143
[57 ]  Li Q , Zhang Q , Li J , et al . Digestion , 2008 , 77 : 122 —130
[58 ]  Zhao X, Zhang Y, Xu G, et al . J . Chromatogr. B Biomed. Sci .Appl . , 2008 , 873 : 151 —158
[59 ]  Rezzi S , Vera F A , Martin F P , et al . J . Chromatogr. B Biomed.Sci . Appl . , 2008 , 871 : 271 —278
[60 ]  Li F , Zhao X, Wang W, Xu G. Anal . Chim. Acta , 2006 , 580 :181 —187
[61 ]  Wang Y, Lu X, Xu G. J . Sep. Sci . , 2008 , 31 : 1564 —1572
[62 ]  Wang Y, Wang J , Xu G, et al . Anal . Chem. , 2008 , 80 : 4680 —4688
[63 ]  Wang Y, Lu X, Xu G. J . Chromatogr. A , 2008 , 1181 : 51 —59
[64 ]  Shintani T, Torimura M, Sato H , et al . Anal . Sci . , 2005 , 21 :57 —60
[65 ]  Soga T, Ishikawa T, Igarashi S , et al . J . Chromatogr. A , 2007 ,1159 : 125 —133
[66 ]  Peterson Z D , Collins D C , Graves S W, et al . J . Chromatogr. B Biomed. Sci . Appl . , 2002 , 776 : 221 —229
[67 ]  Guillo C , Barlow D , Perrett D , Hanna-Brown M. J . Chromatogr.A , 2004 , 1027 : 203 —212
[68 ]  Baidoo E E , Benke P I , Keasling J D , et al . Anal . Chem. , 2008 ,80 : 3112 —3122
[69 ]  Edwards J L , Chisolm C N , Shackman J G, Kennedy R T. J .Chromatogr. A , 2006 , 1106 : 80 —88
[70 ]  Ohashi Y, Hirayama A , Soga T, et al . Mol . Biosyst . , 2008 , 4 :135 —147
[71 ]  Monton M R , Soga T. J . Chromatogr. A , 2007 , 1168 : 237 —246
[72 ]  Tanaka Y, Otsuka K, Terabe S. J . Pharm. Biomed. Anal . , 2003 ,30 : 1889 —1895
[73 ]  Mol R , de Jong G J , Somsen G W. Electrophoresis , 2005 , 26 :146 —154
[74 ]  Soga T, Ohashi Y, Ueno Y, et al . J . Proteome Res. , 2003 , 2 :488 —494
[75 ]  Xie G, Su M, Jia W, et al . Electrophoresis , 2007 , 28 : 4459 —4468
[76 ]  Jia L , Liu B F , Terabe S , Nishioka T. Anal . Chem. , 2004 , 76 :1419 —1428
[77 ]  Dolnik V , Liu S , Jovanovich S. Electrophoresis , 2000 , 21 : 41 —54
[78 ]  Phillips TM, Wellner E F. Electrophoresis , 2007 , 28 : 3041 —3048

[1] 沈爱金, 郭志谋, 梁鑫淼. 亲水作用色谱固定相的发展及应用[J]. 化学进展, 2014, 26(01): 10-18.
[2] 王智文 马向辉 陈洵 赵学明 陈涛. 微生物代谢物组学的研究方法与进展*[J]. 化学进展, 2010, 22(01): 163-172.
[3] 张延平,李寅,马延和. 细胞工厂与生物炼制*[J]. 化学进展, 2007, 19(0708): 1076-1083.
[4] 贾会坤,张奕南,冯进辉,许平. 近期工业微生物关键技术和应用[J]. 化学进展, 2007, 19(0708): 1223-1228.
[5] 孙兴权,李,静,耿美玉,管华诗. 糖组学研究中糖蛋白糖链结构分析技术[J]. 化学进展, 2007, 19(01): 130-135.
[6] 申进朝,邵学广. 浊点萃取技术及其在有机化合物分离分析中的应用[J]. 化学进展, 2006, 18(04): 482-487.
阅读次数
全文


摘要

代谢组学中的分离分析科学*