English
新闻公告
More
化学进展 2009, Vol. 21 Issue (05): 873-879 前一篇   后一篇

• 金属药物专辑 •

SOD模拟及其抗氧化和抗炎症功能的研究进展*

胡平1;吴耿伟1;夏青2;毛宗万1**   

  1. (1.中山大学化学与化学工程学院   生物无机与合成化学教育部重点实验室/有害生物控制与资源利用国家重点实验室 广州 510275; 2.北京大学药学院 北京 100191)
  • 收稿日期:2009-03-02 修回日期:2009-01-27 出版日期:2009-05-24 发布日期:2009-05-05
  • 通讯作者: 毛宗万 E-mail:cesmzw@mail.sysu.edu.cn

Achievement in SOD Mimics with Antioxidant and Anti-Inflammation Functions

Hu Ping1;  Wu Gengwei1;  Xia Qing2;  Mao Zongwan1**   

  1.  (1.MOE Key Laboratory of Bioinorganic and Synthetic Chemistry/the State Key Laboratory for Biological Control, School of Chemistry and Chemical Engineering, Sun Yat-Sen University, Guangzhou 510275, China;
    2. School of Pharmaceutical Sciences, Peking University Health Science Center, Beijing 100191, China)
  • Received:2009-03-02 Revised:2009-01-27 Online:2009-05-24 Published:2009-05-05
  • Contact: Mao Zongwan E-mail:cesmzw@mail.sysu.edu.cn

超氧化物歧化酶(superoxide dismutase, 简称SOD) 作为生物体内超氧离子自由基的清除剂, 具备有效抗氧化、抗炎症、抗衰老之功效, 并用于临床, 其化学模拟引起了人们的广泛研究兴趣。本文将简要介绍近年来SOD 人工模拟酶及其生物医学活性研究所取得的重要进展, 特别是Cu,Zn-SOD 模拟物结构与功能的相互关系、Mn-SOD 模拟物的生物活性及其医学应用。

As effective radical scavengers in vivo, superoxide dismutases (SODs) have the antioxidant, anti-inflammation and anti-aging functions, and have been applied in clinical treatments as drugs. Therefore, there is still an increasing interest in design and development of artificial SODs for potential application. In this article, a brief introduction about the research achievement of SOD mimics and their biomedical activities during past decades is shown. Our attention focuses on the relation between the structure and biological function of Cu,Zn-SOD mimics as well as the bio-activity and application of Mn-SOD mimics in medicine.

Contents
1 Introduction
2 Mn-SOD mimics
2.1 Mn-porphyrin complexes
2.2 Metaphore complexes
2.3 Other Mn-SOD mimics
3 Cu,Zn-SOD mimics
4 Summary

中图分类号: 

()

[ 1 ]  Bice F , Andrea H. Free Radic. Biol . Med. , 2003 , 34 : 1507 —1516
[ 2 ]  Finkel T, Holbrook N J . Nature , 2000 , 408 : 239 —247
[ 3 ]  Hoye A T, Davoren J E , Wipf P. Acc. Chem. Res. , 2008 , 41 :87 —97
[ 4 ]  Kovacs J A. Science , 2003 , 299 : 1024 —1025
[ 5 ]  Valentine J S , Wertz D L , Lyons T J , et al . Curr. Opin. Chem.Biol . , 1998 , 2 : 253 —262
[ 6 ]  Serhan C N , Savill J . Nat . Immunol . , 2005 , 6 : 1191 —1197
[ 7 ]  Fridovich I. Annu. Rev. Biochem. , 1975 , 44 : 147 —159
[ 8 ]  Mates J M, Sanchez-Jimenez F M. Int . J . Biochem. Cell Biol . ,2000 , 32 : 157 —170
[ 9 ]  Thompson C B. Science , 1995 , 267 : 1456 —1461
[10 ]  Beg A A , Baltimore D. Science , 1996 , 274 : 782 —784
[11 ]  Orr W C , Sohal R S. Science , 1994 , 263 : 1128 —1130
[12 ]  Bonatto D. Free Radi . Biol . Med. , 2007 , 43 : 557 —567
[13 ]  Zhao Y F , Chaiswing L , Oberley T D , et al . Cancer Research ,2005 , 65 : 1401 —1405
[14 ]  Rezvani H R , Mazurier F , Cario-Andre M, et al . J . Biol . Chem. ,2006 , 281 : 17999 —18007
[15 ]  Esco R , Valencia J , Coronel P , et al . Int . J . Radiat . Oncol . ,2004 , 60 : 1211 —1219
[16 ]  Batinic-Haberle I , Spasojevic I , Stevens R D , et al . J . Chem. Soc.Dalton Trans. , 2002 , 13 : 2689 —2696
[17 ]  Batinic-Haberle I , Spasojevic I , Hambright L , et al . Inorg. Chem. ,1999 , 38 : 4011 —4022
[18 ]  Batinic-Haberle I , Spasojevic I , Stevens R D , et al . Dalton Transactions , 2004 , 1696 —1702
[19 ]  Okado-Matsumoto A , Batinic-Haberle I , Fridovich I. Free Radic.Biol . Med. , 2004 , 37 : 401 —410
[20 ]  Batinic-Haberle I , Spasojevic I , Stevens R D , et al . J . Chem. Soc.Dalton Trans. , 2006 , 617 —624
[21 ]  DeFreitas-Silva G, Reboucas J S , Spasojevic I , et al . Arch.Biochem. Biophys. , 2008 , 477 : 105 —112
[22 ]  Cruthirds D L , Novak L , Akhi K M, et al . Arch. Biochem.Biophys. , 2003 , 412 : 27 —33
[23 ]  Dobashi K, Ghosh B , Orak J K, et al . Mol . Cell . Biochem. ,2000 , 205 : 1 —11
[24 ]  Valentine J S , Srinivasan C , Munroe W, et al . J . Inorg. Biochem. ,2007 , 101 : 1875 —1882
[25 ]  Spasojevic I , Chen YM, Noel TJ , et al . Free Radic. Biol . Med. ,2007 , 42 : 1193 —1200
[26 ]  Gauter-Fleckenstein B , Fleckenstein K, Owzar K, et al . Free Radic. Biol . Med. , 2008 , 45 : 2012210
[27 ]  Sharma S S , Gupta S. Euro. J . Pharmacol . , 2007 , 561 : 72 —79
[28 ]  Saba H , Batinic-Haberle I , Munusamy S , et al . Free Radic. Biol .Med. , 2007 , 42 : 1571 —1578
[29 ]  Riley D P , Henke S L , Lennon P J , et al . Inorg. Chem. , 1996 ,35 : 5213 —5231
[30 ]  Riley D P , Lennon P J , Neumann W L , et al . J . Am. Chem.Soc. , 1997 , 119 : 6522 —6528
[31 ]  Riley D P , Henke S L , Lennon P J , et al . Inorg. Chem. , 1999 ,38 : 1908 —1917
[32 ]  Cuzzocrea S , Mazzon E , Dugo L , et al . Brit . J . Pharmacol . , 2001 ,132 : 19 —29
[33 ]  Aston K, Rath N , Naik A , et al . Inorg. Chem. , 2001 , 40 : 1779 —1789
[34 ]  Salvemini D , Mazzon E , Dugo L , et al . Brit . J . Pharmacol . , 2001 ,132 : 815 —827
[35 ]  Marzocca C , Vannacci A , Cuzzocrea S , et al . Inflamm. Res. ,2003 , 52 : S23 —S24
[36 ]  Salvemini D , Zweier J L , Samouilov A , et al . Science , 1999 , 286 :304 —306
[37 ]  Masini E , Cuzzocrea S , Mazzon E , et al . Brit . J . Pharmacol . ,2002 , 136 : 905 —917
[38 ]  Shimizu K, Rajapakse N , Horiguchi T, et al . Brain Res. , 2003 ,963 : 8 —14
[39 ]  Murphy C K, Fey E G, Watkins B A , et al . Clin. Canc. Res. ,2008 , 14 : 4292 —4297
[40 ]  Cuzzocrea S , Mazzon E , di Paola R , et al . Arth. Rheum. , 2005 ,52 : 1929 —1940
[41 ]  Macarthur H , Couri D M, Wilken G H , et al . Crit . Care. Med. ,2003 , 31 : 237 —245
[42 ]  Baker K, Marcus C B , Huffman K, et al . J . Pharmacol . Exp.Ther. , 1998 , 284 : 215 —221
[43 ]  Pong K, Doctrow S R , Huffman K, et al . Exp. Neurol . , 2001 ,171 : 84 —97
[44 ]  Peng J , Stevenson F F , Doctrow S R , et al . J . Biol . Chem. , 2005 ,280 : 29194 —29198
[45 ]  Matthijssens F , Back P , Braeckman B P , et al . Free Radic. Biol .Med. , 2008 , 45 : 708 —715
[46 ]  Vajragupta O , Boonchoong P , Sumanont Y, et al . Bioorg. Med.Chem. , 2003 , 11 : 2329 —2337
[47 ]  Vajragupta O , Boonchoong P , Watanabe H , et al . Free Radic. Biol .Med. , 2003 , 35 : 1632 —1644
[48 ]  Spasojevic I , Batinic-Haberle I , Stevens R D , et al . Inorganic Chemistry , 2001 , 40 : 726 —739
[49 ]  Ohtsu H , Shimazaki Y, Odani A , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2000 , 122 : 5733 —5741
[50 ]  Li D F , Li S , Yang D X, et al . Inorg. Chem. , 2003 , 42 : 6071 —6080
[51 ]  Patel R N , Singh N , Shukla K K, et al . J . Inorg. Biochem. ,2005 , 99 : 651 —663
[52 ]  Lu Q , Luo Q H , Dai A B , et al . Chem. Soc. Chem. Commun. ,1990 , 1429 —1430
[53 ]  Mao Z W, Chen D , Tang W X, et al . Polyhedron , 1992 , 11 :191 —196
[54 ]  Mao Z W, Chen M Q , Tan X S , et al . Inorg. Chem. , 1995 , 34 :2889 —2893
[55 ]  Fu H , Zhou Y H , Chen WL , et al . J . Am. Chem. Soc. , 2006 ,128 : 4924 —4925
[56 ]  Zhou Y H , Fu H , Zhao W X, et al . Inorg. Chem. , 2007 , 46 :734 —739
[57 ]  Barik A , Mishra B , Shen L , et al . Free Radic. Biol . Med. , 2005 ,39 : 811 —822
[58 ]  Gonzalez-Alvarez M, Alzuet G, Borras J , et al . J . Inorg.Biochem. , 2003 , 96 : 443 —451
[59 ]  Gonzalez-Alvarez M, Alzuet G, Borras J , et al . Inorg. Chem. ,2005 , 44 : 9424 —9433
[60 ]  Asayama S , Hanawa T, Nagaoka S , et al . Mol . Pharm. , 2007 , 4 :484 —486
[61 ]  Yu H J , Ge Y, Wang Y, et al . Biochem. Biophys. Res.Commun. , 2007 , 358 : 873 —878
[62 ]  Yan F , Yang W K, Li X Y, et al . BBA-Gen. Subjects , 2008 ,1780 : 869 —872

[1] 李享, 石家愿, 邱爽, 王明芳, 刘长林*. SOD1抑制与活性氧信号转导的调控[J]. 化学进展, 2018, 30(10): 1475-1486.
[2] 杨露姣, 张颖, 程璇. 先驱体转化法制备硅硼碳氮陶瓷的结构与性能[J]. 化学进展, 2016, 28(2/3): 308-316.
[3] 李思迪, 侯信, 亓洪昭, 赵瑾, 原续波. 外泌体:为高效药物投递策略提供天然的内源性纳米载体[J]. 化学进展, 2016, 28(2/3): 353-362.
[4] 王秀君*, 李欣, 唐修文. Nrf2通路在肿瘤化学预防中的研究进展[J]. 化学进展, 2013, 25(09): 1544-1552.
[5] 裴菲, 何玉凤, 李晓晓, 王荣民*, 李刚, 赵婷婷. 具有模拟SOD功能的大分子[J]. 化学进展, 2013, 25(0203): 340-349.
[6] 蔡余, 王永健, 王健, 宋婵, 于奡. 抗氧化剂活性的电子顺磁共振(EPR)研究[J]. 化学进展, 2011, 23(9): 1959-1972.
[7] 马小媛, 钱卫平. 抗氧化能力评价方法[J]. 化学进展, 2011, 23(8): 1737-1746.
[8] 余凌虹,刘耕陶. 五味子联苯环辛烯类木脂素成分的结构与药理活性关系和药物创新[J]. 化学进展, 2009, 21(01): 66-76.
[9] 刘俊秋,罗贵民,沈家骢. 仿硒酶研究进展[J]. 化学进展, 2007, 19(012): 1928-1938.
[10] 沈涛,张天乐,刘长林. 铜锌超氧化物歧化酶的突变与神经退行性紊乱的生物无机化学[J]. 化学进展, 2004, 16(05): 813-.
[11] 魏俊发,俞贤达,金道森. 锰超氧化物歧化酶及其化学模拟研究[J]. 化学进展, 1997, 9(01): 14-.