English
新闻公告
More
化学进展 2008, Vol. 20 Issue (0708): 1136-1142 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

硫酸类肝素的结构、功能、修饰与合成*

孙自才 魏峥** 魏可镁   

  1. (福州大学糖生物化学研究所 福州 350002)
  • 收稿日期:2007-09-17 修回日期:2007-11-21 出版日期:2008-08-24 发布日期:2008-08-24
  • 通讯作者: 魏峥

Heparan sulfate: Structure, Function, modification and Synthesis

Sun Zicai; Wei Zheng**; Wei Kemei   

  1. (Research Center of glycan biochemistry, Fuzhou University, Fuzhou 350002, China)
  • Received:2007-09-17 Revised:2007-11-21 Online:2008-08-24 Published:2008-08-24
  • Contact: Wei Zheng
硫酸类肝素是一种结构十分复杂,承担着多种独特生物功能的糖胺聚糖。本文解析了硫酸类肝素的分子结构特征以及分子结构与生物功能之间的关系,综述了对硫酸类肝素结构修饰与功能模拟,生物和化学合成等方面的研究进展,对该领域研究体系和研究方法进行了评述和展望。
Heparan sulfate is a typical kind of glycosaminoglycan(GAG), having complex structures and charged with many particular biological activities. This paper elucidated the structures of heparan sulfate as well as the structure-function relationships, reviews the chief work of structural modification, simulation as well as biosynthesis and chemical synthesis.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Rademacher T N , Dwek R A. Ann. Rev. Biochem. , 1998 , 57 :785 —838
[ 2 ] Shriver Z , Raguram S , Sasisekharan R. Nat . Rev. , 2004 , 3 :863 —873
[ 3 ] Lander A D , Selleck S B. J . Cell Biol . , 2000 , 148 ( 2 ) :227 —232
[ 4 ] Varki A , Cummings R , Esko J , et al . Essentials of Glycobiology.New York : Cold Spring Harbor Laboratory Press , 1999
[ 5 ] Linker A , Hoffman P , Sampson P , Meyer K. Biochim. Biophys.Acta , 1958 , 29 : 443 —444
[ 6 ] Garg H G, Linhardt R J , Hales C A. Chemistry and Biology of Heparin and Heparan Sulfate. Amsterdam: Elsevier Science Ltd. , 2005
[ 7 ] Esko J D , Selleck S B. Annu. Rev. Biochem. , 2002 , 71 :435 —471
[ 8 ] Yamada S , Yamane Y, Sugahara K, et al . J . Biol . Chem. ,1998 , 273 (4) : 1863 —1871
[ 9 ] Chuang WL , Marie D C , Rabenstein D L. Anal . Chem. , 2001 ,73 : 2310 —2316
[10] Kreuger J , Spillmann D , Li J , Lindahl U. J . Cell Biol . , 2006 ,174(3) : 323 —327
[11] Whitelock J M, Renato V I. Chem. Rev. , 2005 , 105 :2745 —2764
[12] Salek-Ardakani S , Arrand J R , Shaw D , et al . Blood , 2000 , 96 :1879 —1888
[13] Eslin D E , Zhang C , Samuels K J , et al . Blood , 2004 , 104(10) : 3173 —3180
[14] Ashikari-Hada S , Habuchi H , Kariya Y, et al . J . Biol . Chem. ,2004 , 279 (13) : 12346 —12354
[15] Lange T , Guttmann-Raviv N , Baruch L , et al . J . Biol . Chem. ,2003 , 278 (19) : 17164 —17169
[16] Atsushi I , Hiroko H , Koji K, Yutaka S. Biochem. Biophys.Res. Commun. , 2003 , 308 : 858 —865
[17] Laffont I , Shuvaev V V , Briand O , et al . BBA-Mol . Cell . Biol .L. , 2002 , 1583 (1) : 99 —107
[18] Futamura M, Dhanasekaran P , Handa T , et al . J . Biol . Chem. ,2005 , 280 : 5414 —5422
[19] Isnard N , Robert L , Renard G. Cell Biol . Int . , 2003 , 27 :779 —784
[20] Chen J , Jones C L , Liu J . Chem. Biol . , 2007 , 14 ( 9 ) :986 —993
[21] Feitsma K, Hausser H , Robenek H , et al . J . Biol . Chem. ,2000 , 275 : 9396 —9402
[22] Tu H , Sasaki T , Snellman A , et al . J . Biol . Chem. , 2002 ,277 : 23092 —23099
[23] Blackhall F H , Merry C L , Lyon M, et al . Biochem. J . , 2003 ,375 : 131 —139
[24] Messmore H L , Wehrmacher W H , Coyne E , et al . Semin.Thromb. Hemostasis. , 2004 , 30 : 81 —88
[25] Garg H G, Yu L , Hales C A , et al . BBA-Mol . Bas. Dis. ,2003 , 1639 (3) : 225 —231
[26] Prisco G D , Bandel C , Cockerell C J , Ehrig T. J . Am. Acad.Dermat . , 2004 , 50(2) : 253 —257
[27] Schmidtke M, Karger A , Meerbach A , et al . Virology , 2003 ,311 : 134 —143
[28] Horssen J V , Wesseling P , Heuvel L P , et al . Lancet Neurology ,2003 , 2(8) : 482 —492
[29] Nakanishi K, Komatsu Y, Kogawa N , Matsushita H. Biochem.Biophys. Res. Commun. , 2005 , 329 (1) : 356 —361
[30] Argyris E G, Kulkosky J , Meyer M E , et al . Virology , 2004 ,330 : 481 —486
[31] Vives R R , Imberty A , Sattentau Q J , Lortat2Jacob H. J . Biol .Chem. , 2005 , 280 : 21353 —21357
[32] Meyer G. Ann. Oncol . , 2007 , 18 : 609 —610
[33] Agnes Y YL , Frederick R R , Jim A J . J . Clin. Oncol . , 2005 ,23 : 2119 —2120 ; 2123 —2135
[34] Chen J , Liu J . BBA2Gen. Subj . , 2005 , 1725 (2) : 190 —200
[35] Codée J D C , Overkleeft H S , van der Marel G A , et al . Drug Discovery Today : Technol . , 2004 , 1(3) : 317 —326
[36] Chu C L , Goerges A L , Nugent M A. Biochem. J . , 2005 , 44(36) : 12203 —12213
[37] Guerrini M, Agulles T , Bisio A , et al . Biochem. Biophys. Res.Commun. , 2002 , 292 (1) : 222 —230
[38] Lundin L , Larsson H , Kreuger J , et al . J . Biol . Chem. , 2000 ,275 : 24653 —24660
[39] Liu J , Shriver Z , Pope RM, et al . J . Biol . Chem. , 2002 , 277 :33456 —33467
[40] Tiwari V , Clement C , Duncan M B , et al . J . Gen. Virol . ,2004 , 85 : 805 —809
[41] Shukla D , Liu J , Blaiklock P , et al . Cell , 1999 , 99 : 13 —22
[42] Zilka A , Landau G, Hershkovitz O , et al . Biochem. J . , 2005 ,44(44) : 14477 —14485
[43] Blackhall F H , Merry C L , Lyon M, et al . Biochem. J . , 2003 ,375 : 131 —139
[44] Walker A , Gallagher J T. Biochem. J . , 1996 , 317 : 871 —877
[45] Feitsma K, Hausser H , Robenek H , Kresse H , Vischer P. J .Biol . Chem. , 2000 , 275 : 9396 —9402
[46] Parthasarathy N , Gotow L F , Bottoms J D , et al . J . Biol .Chem. , 1998 , 273 : 21111 —21114
[47] Carmeliet P , Jain R K. Nature , 2000 , 407 : 249 —257
[48] Inoue Y, Nagasawa K. Carbohydr. Res. , 1976 , 46 : 87 —95
[49] Jaseja M, Rej R N , Sauriol F , et al . Can. J . Chem. , 1989 , 67 :1449 —1456
[50] Ayotte L , Perlin A S. Carbohydr. Res. , 1986 , 145 : 267 —277
[51] Maccarana M, Casu B , Lindahl U. J . Biol . Chem. , 1994 , 269(5) : 23889 —23905
[52] Hanno B , Harald S , Bernd H , et al . Carbohydr. Res. , 1998 ,308 : 381 —388
[53] Dulce P G, Veronique B C , Vincent R , et al . Macromolecules ,2005 , 38 : 4647 —4654
[54] Zhi Z L , Powell A K, Turnbull J E. Anal . Chem. , 2006 , 78 :4786 —4793
[55] Suda Y, Arano A , Fukui Y, et al . Bioconjugate Chem. , 2006 ,17 : 1125 —1135
[56] De Raucourt E , Mauray S , Chaubet F. J . Biomed. Mater. Res. ,1998 , 41 : 49 —57
[57] Akashi M, Sakamoto N , Suzuki K, et al . Bioconjugate Chem. ,1996 , 7 : 393 —395
[58] Sie P , Ofosu F , Fernandez F , et al . Br. J . Haematol . , 1986 ,64 : 707 —714
[59] Baba M, Nakajima M, Schols D , et al . Antiviral Res. , 1988 , 9 :335 —343
[60] Ghosh P , Smith M. Biogerontology , 2002 , 3(1P2) : 85 —88
[61] Yu G, Gunay N S , Linhardt R J , et al . Eur. J . Med. Chem. ,2002 , 37 : 783 —791
[62] Lee E , Pavy M, Young N , et al . Antiviral Res. , 2006 , 69(1) :31 —38
[63] Khachigian L M, Parish C R. Drug Rev. , 2004 , 22(1) : 1 —6
[64] Ishida K, Wierzba M K, Teruya T , et al . Chem. Biol . , 2004 ,11(3) : 367 —377
[65] Osada H , Ishida K, Simizu S. Eur. J . Can. Suppl . , 2006 , 4(12) : 16
[66] Raghuraman A , Tiwari V , Zhao Q , et al . Biomacromolecules ,2007 , 8(5) : 1759 —1763
[67] Raiber E A , Wilkinson J A , Manetti F , et al . Bioorg. Med.Chem. Lett . , 2007 , 17(22) : 6321 —6325
[68] 蔡孟深(Cai M S) , 李中军(Li Z J ) . 糖化学—基础、反应、合成、分离及结构( Carbohydrate Chemistry2Fundamentals ,Reactions , Synthesis , Isolation and Structures) . 北京: 化学工业出版社(Beijing : Chemical Industry Press) , 2007
[69] Gorsi B , Stringer S E. Trends Cell Biol . , 2007 , 17 ( 4 ) :173 —177
[70] Ragazzi M, Ferro D R , Perly B , et al . Carbohydr. Res. , 1987 ,165 : c1 —c5
[71] Petitou M, Lormeau J C , Choay J . Semin. Thromb. Hemostasis ,1991 , 17 : 143 —147
[72] Turpie A G, Eriksson B I , Lassen M R , et al . Curr. Opin.Hematol . , 2003 , 10 : 327 —332
[73] Prabhu A , Venot A , Boons G J . Org. Lett . , 2003 , 5 :4975 —4978
[74] De Paz J L , Angulo J , Lassaletta J M, et al . ChemBioChem,2001 , 2(9) : 673 —685
[75] Fan R H , Achkar J , Jesus M, et al . Org. Lett . , 2005 , 7(22) :5095 —5098
[76] Orgueira H A , Bartolozzi A , Schell P , et al . Chem. Eur. J . ,2003 , 9 : 140 —169
[77] Poletti L , Lay L. Eur. J . Org. Chem. , 2003 , 16 : 2999 —3024
[78] Karst N A , Linhardt R. Curr. Med. Chem. , 2003 , 10 (19) :1993 —2031
[79] Lee J C , Lu X A , Kulkarni S S , Wen Y S , et al . J . Am. Chem.Soc. , 2004 , 126 : 476 —477
[80] Yu H N , Furukawa J I , Ikeda T , et al . Org. Lett . , 2004 , 6 :723 —726
[81] Lubineau A , Lortat-Jacob H , Gavard O , et al . Chem. Eur. J . ,2004 , 10 : 4265 —4282
[82] Code J D C , Stubba B , Schiattarella M, et al . J . Am. Chem.Soc. , 2005 , 127 : 3767 —3773
[83] Noti C , Seeberger P H. Chem. Biol . , 2005 , 12 : 731 —756
[84] Lu L D , Shie C R , Suvarn S , et al . Org. Lett . , 2006 , 8(26) :5995 —5998
[85] Raghuraman A , Mosier P D , Desai U R. J . Med. Chem. , 2006 ,49 : 3553 —3562
[86] Silvian L , Jin P , Carmillo P , et al . Biochemistry , 2006 , 45 :6801 —6812

[1] 曹如月, 肖晶晶, 王伊轩, 李翔宇, 冯岸超, 张立群. 杂Diels-Alder 环加成反应级联RAFT聚合[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 721-734.
[2] 杨世迎, 李乾凤, 吴随, 张维银. 铁基材料改性零价铝的作用机制及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2081-2093.
[3] 杨启悦, 吴巧妹, 邱佳容, 曾宪海, 唐兴, 张良清. 生物基平台化合物催化转化制备糠醇[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1748-1759.
[4] 林业竣, 李艳梅. 翻译后修饰Tau蛋白及其化学全/半合成[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1645-1660.
[5] 徐鹏, 俞飚. 聚糖化学合成的挑战和可能的凝聚态化学问题[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1548-1553.
[6] 仲宣树, 刘宗建, 耿雪, 叶霖, 冯增国, 席家宁. 材料表面性质调控细胞黏附[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1153-1165.
[7] 李炜, 梁添贵, 林元创, 吴伟雄, 李松. 机器学习辅助高通量筛选金属有机骨架材料[J]. 化学进展, 2022, 34(12): 2619-2637.
[8] 赵自通, 张真真, 梁志宏. 催化水解反应的肽基模拟酶的活性来源、催化机理及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2386-2404.
[9] 闫保有, 李旭飞, 黄维秋, 王鑫雅, 张镇, 朱兵. 氨/醛基金属有机骨架材料合成及其在吸附分离中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2417-2431.
[10] 陈雅琼, 宋洪东, 吴懋, 陆扬, 管骁. 蛋白质-多糖复合体系在活性物质传递中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(10): 2267-2282.
[11] 刘新叶, 梁智超, 王山星, 邓远富, 陈国华. 碳基材料修饰聚烯烃隔膜提高锂硫电池性能研究[J]. 化学进展, 2021, 33(9): 1665-1678.
[12] 林建云, 罗时荷, 杨崇岭, 肖颖, 杨丽庭, 汪朝阳. 生物基高分子型止血材料和伤口敷料[J]. 化学进展, 2021, 33(4): 581-595.
[13] 刘文杰, 刘凯会, 张彦伟, 王良, 张梦裔, 李静. 糖基化在新型冠状病毒侵染中的机制及药物研发中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(4): 524-532.
[14] 程丽丽, 章赟, 朱烨坤, 吴瑛. 选择性氧化HMF[J]. 化学进展, 2021, 33(2): 318-330.
[15] 刘毅强, 裘依梅, 唐兴, 孙勇, 曾宪海, 林鹿. 化学催化葡萄糖异构化果糖[J]. 化学进展, 2021, 33(11): 2128-2137.