English
新闻公告
More
化学进展 2008, Vol. 20 Issue (0708): 1021-1031 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

多相催化剂上烯烃交叉歧化反应*

李新 张维萍** 李秀杰 刘盛林   

  1. (中国科学院大连化学物理研究所 催化国家重点实验室 大连 116023)
  • 收稿日期:2007-09-12 修回日期:2007-10-21 出版日期:2008-08-24 发布日期:2008-08-24
  • 通讯作者: 张维萍

Heterogeneous Catalysts for Olefin Cross-Metathesis

Li Xin; Zhang Weiping**; Li Xiujie; Liu Shenglin   

  1. (State Key Laboratory of Catalysis, Dalian Institute of Chemical Physics, Chinese Academy of Sciences, Dalian 116023, China)
  • Received:2007-09-12 Revised:2007-10-21 Online:2008-08-24 Published:2008-08-24
  • Contact: Zhang Weiping
烯烃歧化反应广泛用于石油化工和有机合成领域。本文介绍了常用于烯烃交叉歧化反应的多相催化剂,如负载型Re、Mo、W催化剂及其特点,影响催化剂活性的因素,如金属价态、结构、分散度、载体性质及助剂影响等,探讨了烯烃歧化反应的机理及其可能的失活途径。
Olefin metathesis has been widely used in the fields of petrochemical industry and organic synthesis. It can be classified as ring-opening metathesis, ring-opening metathesis polymerization, ring-closing metathesis, cross-metathesis, etc. Recent developments in the heterogeneous catalysts for olefin cross-metathesis are summarized in this review. Much attention has been paid not only to the heterogeneous catalysts based on Re, Mo and W, but also to the effects that may influence the catalyst activity, such as the metal oxidation state, structure and dispersion of the active species, properties of the support and the addition of promoters, etc. The reaction mechanisms and possible deactivation routes are also discussed in detail.

中图分类号: 

()

[ 1 ] 李蕊琼(Li R Q) , 傅尧( Fu Y) , 刘磊(Liu L) . 有机化学(Chin. J . Org. Chem. ) , 2004 , 24 : 1004 —1017
[ 2 ] Schrock R R , Hoveyda A H. Angew. Chem. Int . Ed. , 2003 ,42 : 4592 —4633
[ 3 ] Schrock R R. J . Mol . Catal . A , 2004 , 213 : 21 —30
[ 4 ] Trnka T M, Grubbs R H. Acc. Chem. Res. , 2001 , 34 : 18 —29
[ 5 ] Grubbs R H , Chang S. Tetrahedron , 1998 , 54 : 4413 —4450
[ 6 ] Schrock R R. Angew. Chem. Int . Ed. , 2006 , 45 : 3748 —3759
[ 7 ] Grubbs R H. Angew. Chem. Int . Ed. , 2006 , 45 : 3760 —3765
[ 8 ] Chauvin Y. Angew. Chem. Int . Ed. , 2006 , 45 : 3741 —3747
[ 9 ] Grubbs R H , Chang S. Acc. Chem. Res. , 1995 , 28 : 446 —452
[10] Mol J C. J . Mol . Catal . A , 2004 , 213 : 39 —45
[11] 白尔铮(Bai E Z) . 精细石油化工( Speciality Petrochem. Fine Petro. ) , 2001 , 2 : 24 —28
[12] 冯静(Feng J) . 化学推进剂与高分子材料( Chem. Propel .Poly. Mat . ) , 2006 , 4 : 20 —23
[13] 瞿勇(Qu Y) , 唐华荣(Tang H R) , 白尔铮(Bai E Z) 等. 石油化工(Petrochem. Technol . ) , 2002 , 31 : 1017 —1021
[14] 李影辉(Li Y H) , 增群英(Zeng Q Y) , 万书宝(Wan S B)等. 现代化工( Mod. Chem. Ind. ) , 2005 , 25 : 23 —26
[15] Banks R L , Bailey G C. Ind. Eng. Chem. Prod. Res. Dev. ,1964 , 3 : 170 —173
[16] Drǎgutan V , Balaban A T , Dimonie M. Olefin Metathesis and Ring-Opening Polymerization of Cyclo-Olefins , 2nd revisededition. John Wiley &Sons , Ltd. , 1985. 28 —29
[17] Crain D L. J . Catal . , 1969 , 13 : 110 —113
[18] Drǎgutan V , Balaban A T , Dimonie M. Olefin Metathesis and Ring-Opening Polymerization of Cyclo-Olefins , 2nd revisededition. John Wiley &Sons , Ltd. , 1985. 31
[19] Hasegawa S , Tanaka T , Kudo M, et al . Catal . Lett . , 1992 , 12 :255 —266
[20] Tanaka K, Miyahara K. J . Mol . Catal . , 1982 , 15 : 133 —146
[21] 黄声骏(Huang S J ) , 辛文杰(Xin W J ) , 刘盛林(Liu S L)等. 石油化工(Petrochem. Technol . ) , 2003 , 32 : 191 —194
[22] Liu S L , Huang S J , Xu L Y, et al . Catal . Today , 2004 , 93/95 :471 —476
[23] Huang S J , Liu S L , Xu L Y, et al . J . Mol . Catal . A , 2005 ,226 : 61 —68
[24] Mol J C. J . Mol . Catal . , 1991 , 65 : 145 —162
[25] Mol J C. Catal . Today , 1999 , 51 : 289 —299
[26] Banks R L , Banasiak D S , Hudson P S , et al . J . Mol . Catal . ,1982 , 15 : 21 —33
[27] Schalkwyk C , Spamer A , Moodley D J , et al . Appl . Catal . A ,2003 , 255 : 121 —131
[28] Basrur A G, Patwardhan S R , Vyas S N. J . Catal . , 1991 , 127 :86 —95
[29] Luckner R C , McConchie G E , Wills G B. J . Catal . , 1973 , 28 :63 —68
[30] Andreini A , Mol J C. J . Coll . Interf . Sci . , 1981 , 84 : 58 —65
[31] Pennella F , Banks R L. J . Catal . , 1973 , 31 : 304 —308
[32] Yermakov Y I. Catal . Rev. Sci . Eng. , 1976 , 13 : 77 —120
[33] Iwasawa Y, Kubo H , Hmamamura H , et al . J . Mol . Catal . ,1985 , 28 : 191 —208
[34] Iwasawa Y, Kubo H , Yamagishi M, et al . Chem. Lett . , 1980 ,1165 —1168
[35] Shelimov B N , Elev I V , Kazansky V B. J . Catal . , 1986 , 98 :70 —81
[36] Engelhardt J , Goldwasser J , Hall W K, et al . J . Catal . , 1982 ,76 : 48 —60
[37] Golawasser J , Engelhardt J , Hall W K, et al . J . Catal . , 1981 ,70 : 275 —286
[38] Grünert W, Stakheev A Y, Feldhaus R , et al . J . Catal . , 1992 ,135 : 287 —299
[39] Ramos I R , Ruiz A G, Homs N , et al . J . Mol . Catal . , 1995 ,95 : 147 —154
[40] Rappe A K, Goddard W A. J . Am. Chem. Soc. , 1982 , 104 :448 —456
[41] Thomas R , Moulijn J A , de Beer V HJ , et al . J . Mol . Catal . ,1980 , 8 : 161 —174
[42] Tanaka K, Miyahara K, Tanaka K I. Proc. 7th Int . Congr.Catal . Tokyo. Amsterdam: Elsevier , 1981. 1318
[43] Zhang B A , Liu N S , Lin Q S , et al . J . Mol . Catal . , 1991 , 65 :15 —28
[44] Aritani H , Fukudao O , Yamamoto T , et al . Chem. Lett . , 2000 ,66 —67
[45] Aritani H , Fukuda O , Miyaji A , et al . Appl . Sur. Sci . , 2001 ,180 : 261 —269
[46] Brown T L. J . Mol . Catal . , 1981 , 12 : 41 —62
[47] Duquette L G, Cieslinsky R C , Jung C W, et al . J . Catal . ,1984 , 90 : 362 —365
[48] Xu Y, Huang J , Guo X. J . Mol . Catal . , 1991 , 65 : 275 —285
[49] Edrevakardjieva R M, Andreev A A. J . Mol . Catal . , 1988 , 46 :201 —207
[50] Xu Y, Wei Y, Guo X, et al . J . Mol . Catal . , 1986 , 36 : 79 —89
[51] Xu Y, Huang J , Guo X, et al . J . Mol . Catal . , 1991 , 65 :275 —285
[52] Nakamura R , Echigoya E. J . Mol . Catal . , 1982 , 15 : 147 —156
[53] Kuznetsov B N , Startsev A N , Yermakov Y I. J . Mol . Catal . ,1980 , 8 : 135 —145
[54] Mol J C. Handbook of Heterogeneous Catalysis ( eds. Ertl G,Knzinger H , Weitkamp J ) , vol . 5. Weinheim: Wiley VCH ,1977. 2387 —2400
[55] Castellan A , Bart J C J , Vaghi A , et al . J . Catal . , 1976 , 42 :162 —172
[56] Iwasawa Y, Ichinose H , Ogasawara S. J . Chem. Soc. Faraday Trans. , 1981 , 77 : 1763 —1777
[57] Sibeijn M, Mol J C. Appl . Catal . , 1991 , 67 : 279 —295
[58] Handzlik J , Ogonowski J , Stoch J , et al . Appl . Catal . A , 2006 ,312 : 213 —219
[59] Henker M, Wendlandt K P , Valyon J , et al . Appl . Catal . ,1991 , 69 : 205 —220
[60] Rajagopal S , Marini H J , Miranda R , et al . J . Catal . , 1994 ,147 : 417 —428
[61] Kiviat F E , Petrakis L. J . Phys. Chem. , 1973 , 77 : 1232 —1239
[62] Drǎgutan V , Balaban A T , Dimonie M. Olefin Metathesis and Ring-Opening Polymerization of Cyclo-Olefins , 2nd revisededition. John Wiley &Sons , Ltd. , 1985. 40 —41
[63] Huang S J , Chen F C , Liu S L , et al . J . Mol . Catal . A , 2007 ,267 : 224 —233
[64] Huang S J , Liu S L , Zhu Q J , et al . Appl . Catal . A , 2007 ,323 : 94 —103
[65] Vuurman M, Stufkens D J , Oskam A , et al . J . Mol . Catal . ,1992 , 76 : 263 —285
[66] Hardcastle F D , Wachs I E , Horsley J A , et al . J . Mol . Catal . ,1988 , 46 : 15 —36
[67] Olsthoorn A A , Boelhouwer C. J . Catal . , 1976 , 46 : 197 —206
[68] Arnoldy P , van Oers E M, de Beer V H J , et al . J . Catal . ,1985 , 93 : 231 —245
[69] Spronk R , Mol J C. Proc. 10th Int . Congr. Catal . (eds. Guczi L , et al . ) . Amsterdam: Elsevier , 1993. 2071
[70] Ookoshi T , Onaka M. Chem. Commun. , 1998 , 2399 —2400
[71] Oikawa T , Ookoshi T , Tanaka T , et al . Micro. Meso. Mat . ,2004 , 74 : 93 —103
[72] Vaghi A , Castellan A , Bart J C J , et al . J . Catal . , 1976 , 42 :381 —387
[73] Thomas R , Moulijn J A. J . Mol . Catal . , 1982 , 15 : 157 —172
[74] Startsev A N , Klimov O V , Khomyakova E A. J . Catal . , 1993 ,139 : 134 —141
[75] Hietala J , Root A , Knuuttila P. J . Catal . , 1994 , 150 : 46 —55
[76] Spronk R , van Veen J A R , Mol J C. J . Catal . , 1993 , 144 :472 —483
[77] Sibeijn M, Spronk R , Mol J C , et al . Catal . Lett . , 1991 , 8 :201 —208
[78] Sheu F C , Hong C T , Huang W L , et al . Catal . Lett . , 1992 ,14 : 297 —304
[79] Xu X D , Mol J C. J . Chem. Soc. Chem. Commun. , 1985 ,631 —633
[80] Schekler-Nahama F , Clause O , Commereuc D , et al . Appl .Catal . A , 1998 , 167 : 237 —245
[81] Li X J , Zhang W P , Bao X H , et al . J . Catal . , 2007 , 250 :55 —66
[82] Mol J C , Andreini A. J . Mol . Catal . , 1988 , 46 : 151 —156
[83] Li X J , Zhang W P , Bao X H , et al . J . Mol . Catal . A , 2006 ,250 : 94 —99
[84] Handzlik J , Stoch J , Ogonowski J , et al . J . Mol . Catal . A ,2000 , 157 : 237 —243
[85] Kalu?a L , Vít Z , Zdra? il M. Appl . Catal . A , 2005 , 282 : 247 —253
[86] Topka P , Balcar H , Rathousky J , et al . Micro. Meso. Mat . ,2006 , 96 : 44 —54
[87] Tanaka K, Tanaka K. J . Chem. Soc. Chem. Commun. , 1984 ,748 —749
[88] Tanaka K, Sasaki M, Toyoshima I. J . Phys. Chem. , 1988 , 92 :4730 —4733
[89] Tanaka K, Tanaka K. J . Chem. Soc. Faraday Trans. , 1987 ,83 : 1859 —1868
[90] Handzlik J , Ogonowski J . Catal . Lett . , 2002 , 83 : 287 —290
[91] Andreini A , Xu X D , Mol J C. Appl . Catal . , 1986 , 27 : 31 —40
[92] Mol J C. J . Mol . Catal . , 1982 , 15 : 35 —45
[93] Handzlik J , Ogonowski J . Catal . Lett . , 2003 , 88 : 119 —122
[94] Tanaka K, Tanaka K. J . Chem. Soc. Faraday Trans. , 1988 ,84 : 601 —608
[95] Tarasov A L , Shelimov B N , Kazansky V B , et al . J . Mol .Catal . A , 1997 , 115 : 219 —228
[96] Astruc D. New J . Chem. , 2005 , 29 : 42 —56
[97] Connon S J , Blechert S. Angew. Chem. Int . Ed. , 2003 , 42 :1900 —1923
[98] Mol J C , Moulijn J A , Boelhouwer C , et al . J . Chem. Soc.Chem. Commun. , 1983 , 130 —132
[99] Vikulov KA , Elev I V , Shelimov B N , et al . J . Mol . Catal . ,1989 , 55 : 126 —145
[100] Shelimov B N , Elev I V , Kazansky V B. J . Mol . Catal . , 1988 ,46 : 187 —200
[101] Vikulov K A , Shelimov B N , Kazansky V B. J . Mol . Catal . ,1991 , 65 : 393 —402
[102] Vikulov K A , Shelimov B N , Kazansky V B. J . Mol . Catal . ,1992 , 72 : 117 —125
[103] Gao F , Wang Y L , Tysoe W T. J . Am. Chem. Soc. , 2006 ,128 : 7091 —7096
[104] Mol J C. Catal . Today , 1999 , 51 : 289 —299
[105] Laverty D T , Rooney J J , Stewart A. J . Catal . , 1976 , 45 :110 —113
[106] Anpo M, Kondo M, Kubokawa Y, et al . J . Chem. Soc. Faraday Trans. , 1988 , 84 : 2771 —2782
[107] Anpo M, Tanahashi I , Kubokawa Y. J . Chem. Soc. Faraday Trans. , 1982 , 78 : 2121 —2128
[108] Spronk R , Andreini A , Mol J C. J . Mol . Catal . , 1991 , 65 :219 —235
[109] Bibby D M, Howe R F , McLellan G D. Appl . Catal . A , 1992 ,93 : 1 —34
[110] Guisnet M, Magnoux P. Stud. Sur. Sci . Catal . , 1994 , 88 : 53 —68
[111] Van Schalkwyk C , Spamer A , Moodley D J . Appl . Catal . A ,2003 , 255 : 143 —152
[112] Kwini M N , Botha J M. Appl . Catal . A , 2005 , 280 : 199 —208
[113] Rodriguezramos I , Guerreroruiz A , Homs N , et al . J . Mol .Catal . A , 1995 , 195 : 147 —154
[114] Amigues P , Chauvin Y, Commereuc D , et al . J . Mol . Catal . ,1991 , 65 : 39 —90
[115] Lehman S E , Schwendeman J E , O’Donnell P M, et al .Inorganica Chimica Acta , 2003 , 345 : 190 —198
[116] Bradshaw C P C , Howman E J , Turner L. J . Catal . , 1967 , 7 :269 —276
[117] Ivin K J , Mol J C. Olefin Metathesis and Polymerization. San Diego : Academic Press , 1997. 97
[118] 黄声骏(Huang S J ) , 刘盛林(Liu S L) , 徐龙伢(Xu L Y)等. 石油化工(Petrochem. Technol . ) , 2003 , 32 : 743 —746
[119] Wang L P , Soto C , Tysoe W T. J . Catal . , 1993 , 143 : 92 —101
[120] Bartlett B F , Schneerson V , Tysoe WT. Catal . Lett . , 1995 , 32 :1 —7
[121] Bartlett B F , Molero H , Tysoe W T. J . Catal . , 1997 , 167 :470 —481
[122] Wu G, Bartlett B F , Tysoe W T. J . Catal . , 1998 , 173 : 172 —176
[123] Bartlett B F , Tysoe W T. Catal . Lett . , 1997 , 46 : 101 —106
[124] Vikulov K V , Shelimov B N , Mol J C , et al . J . Mol . Catal . ,1994 , 90 : 61 —67
[125] Handzlik J . J . Catal . , 2003 , 220 : 23 —34

[1] 余抒阳, 罗文雷, 解晶莹, 毛亚, 徐超. 锂离子电池释热机理与模型及安全改性技术研究综述[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 620-642.
[2] 陈一明, 李慧颖, 倪鹏, 方燕, 刘海清, 翁云翔. 含儿茶酚基团的湿态组织粘附水凝胶[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 560-576.
[3] 张晓菲, 李燊昊, 汪震, 闫健, 刘家琴, 吴玉程. 第一性原理计算应用于锂硫电池研究的评述[J]. 化学进展, 2023, 35(3): 375-389.
[4] 贾斌, 刘晓磊, 刘志明. 贵金属催化剂上氢气选择性催化还原NOx[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1678-1687.
[5] 张明珏, 凡长坡, 王龙, 吴雪静, 周瑜, 王军. 以双氧水或氧气为氧化剂的苯羟基化制苯酚的催化反应机理[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1026-1041.
[6] 吴飞, 任伟, 程成, 王艳, 林恒, 张晖. 基于生物炭的高级氧化技术降解水中有机污染物[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 992-1010.
[7] 李美蓉, 唐晨柳, 张伟贤, 凌岚. 纳米零价铁去除水体中砷的效能与机理[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 846-856.
[8] 赵洁, 邓帅, 赵力, 赵睿恺. 湿气源吸附碳捕集: CO2/H2O共吸附机制及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 643-664.
[9] 张柏林, 张生杨, 张深根. 稀土元素在脱硝催化剂中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 301-318.
[10] 何闯, 鄂爽, 闫鸿浩, 李晓杰. 碳点在润滑领域中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 356-369.
[11] 楚弘宇, 王天予, 王崇臣. MOFs基材料高级氧化除菌[J]. 化学进展, 2022, 34(12): 2700-2714.
[12] 赵自通, 张真真, 梁志宏. 催化水解反应的肽基模拟酶的活性来源、催化机理及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2386-2404.
[13] 白文己, 石宇冰, 母伟花, 李江平, 于嘉玮. Cs2CO3辅助钯催化X—H (X=C、O、N、B)官能团化反应的理论计算研究[J]. 化学进展, 2022, 34(10): 2283-2301.
[14] 苏原, 吉可明, 荀家瑶, 赵亮, 张侃, 刘平. 甲醛氧化催化剂及反应机理[J]. 化学进展, 2021, 33(9): 1560-1570.
[15] 王学川, 王岩松, 韩庆鑫, 孙晓龙. 有机小分子荧光探针对甲醛的识别及其应用[J]. 化学进展, 2021, 33(9): 1496-1510.
阅读次数
全文


摘要

多相催化剂上烯烃交叉歧化反应*