English
新闻公告
More
化学进展 2008, Vol. 20 Issue (01): 60-75 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

微通道反应器在合成反应中的应用*

穆金霞 殷学锋**   

  1. (浙江大学化学系 杭州 310027)
  • 收稿日期:2007-01-29 修回日期:2007-04-03 出版日期:2008-01-24 发布日期:2008-01-24
  • 通讯作者: 殷学锋

Application of Microfluidic Reactors on Synthesis Reactions

Mu Jinxia; Yin Xuefeng*   

  1. (Department of Chemistry, Zhejiang University, Hangzhou, 310027, China)
  • Received:2007-01-29 Revised:2007-04-03 Online:2008-01-24 Published:2008-01-24
  • Contact: Yin Xuefeng
微流控学(Microfluidics)是在微米级结构中操控纳升至皮升体积流体的技术与科学,是近10年来迅速崛起的新交叉学科。流体在微流控芯片微米级通道中,由于尺度效应导致了许多不同于宏观体系的特点,例如分子间扩散距离短、微通道的比表面积大、传热和传质速度快等,促进了微流控芯片在有机合成反应中的发展。本文总结了微通道反应器的特点、微通道反应器中常用的流体驱动技术和微通道中流体的混合技术。通过一系列在微流控芯片中进行的有机合成反应,包括液-液均相反应、催化反应、相转移反应和异常激烈的有机合成反应等,进一步说明了微通道反应器同时具有微量和连续流动的优点。微通道反应器的发展不但在合成路线的优化方面有重要意义,而且有助于相关化学工业过程的改进。
Microfluidics is the technology that processes or manipulates small (10–9 to 10–18 litres) amounts of fluids using channels with dimensions of tens to hundreds of micrometres. Microfluidic reactors have a number of advantages over conventional chemical laboratory batch methodologies, such as short molecular diffusion distance, large specific surface area, high mass and heat transfer capacity, which will be expected to promote highly effective chemical reactions in the microfluidic reactor. The main features of microfluidic reactors, the method to drive liquid through the microchannels and the method for mixing liquids in microchennels are summarized in this review. Subsequently, the effects of downscaling reaction vessels as well as the advantages of the continuous flow microfluidic approach are illustrated by a number of examples of organic reactions carried out in microfluidic devices, including liquid- liquid miscible fluid reaction, catalytic reaction, phase transfer reaction and strongly exothermic or endothermic organic synthesis. The development of microfludic reactors is not only of great significance for optimizing many synthetic procedures, but also helpful for improving related chemical industry processes.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Dittrich P S , Manz A. Nature Rev. Dru. Discov. , 2006 , 5 :211 —218
[ 2 ] J? hnisch K, Hessel V , Lêwe H , et al . Angew. Chem. Int . Ed. ,2004 , 43(4) : 406 —446
[ 3 ] Veser G. Chemical Engineering Science , 2001 , 56 : 1265 —1273
[ 4 ] Kolb G, Hessel V. Chemical Engineering Journal , 2004 , 98 : 1 —38
[ 5 ] Mitchell M C , Spikmans V , de Mello A J . Analyst , 2001 , 126 :24 —27
[ 6 ] Losey M W, Schmidt MA , Jensen KF. Ind. Eng. Chem. Res. ,2001 , 40 : 2555 —2562
[ 7 ] Hisamoto H , Saito T , Tokeshi M, et al . Chem. Commun. ,2001 , 2662 —2663
[ 8 ] Brivio M, VerboomW, Reinhoudt D N. Lab on a Chip , 2006 , 6 :329 —344
[ 9 ] Iles A , Fortt R , de Mello A J . Lab on a Chip , 2005 , 5 : 540 —544
[10] Kikutani Y, Horiuchi T , Uchiyama K, et al . Lab on a Chip ,2002 , 2 : 188 —192
[11] Salimi-Moosavi H , Tang T , Harrison D J . J . Am. Chem. Soc. ,1997 , 119 : 8716 —8717
[12] Pennemann H , Watts P , Haswell S J , et al . Organic Process Research &Development , 2004 , 8 : 422 —439
[13] Haswell S J , Watts P. Green Chemistry , 2003 , 5 : 240 —249
[14] De Mello A J . Nature , 2006 , 442 : 394 —402
[15] Fletcher P D I , Haswell SJ , Pombo-Villar E , et al . Tetrahedron ,2002 , 58 : 4735 —4757
[16] Yoshida J , Nagaki A , Iwasaki T , et al . Chem. Eng. Technol . ,2005 , 28 : 259 —266
[17] Watts P , Haswell S J . Chem. Eng. Technol . , 2005 , 28 : 290 —301
[18] Hessel V , Lêwe H. Chem. Eng. Technol . , 2005 , 28 : 267 —284
[19] Haswell S J , Middleton R J , O’Sullivan B , et al . Chem.Commun. , 2001 , 391 —398
[20] Geysen H M, Schoenen F , Wagner D , et al . Nature Rev. Drug Discov. , 2003 , 2 : 222 —230
[21] Watts P , Haswell S J . Drug Discov. Today , 2003 , 8 : 586 —593
[22] Geyer K, Codée J D C , Seeberger P H. Chem. Eur. J . , 2006 ,12 : 8434 —842
[23] Watts P , Haswell S J . Current Opinion in Chemical Biology ,2003 , 7 : 380 —387
[24] Watts P , Haswell S J . Chem. Soc. Rev. , 2005 , 34 : 235 —246
[25] 方肇伦( Fang Z L) . 微流控分析芯片(Microfluidic Analysis Chip) . 北京: 科学出版社(Beijing : Science Press) , 2003
[26] Ueno K, Kitagawa F , Kitamura N. Lab on a Chip , 2002 , 2 :231 —234
[27] Doku G N , Haswell S J , McCreedya T , et al . Analyst , 2001 ,126 : 14 —20
[28] Nikbin N , Watts P. Org. Process Res. Dev. , 2004 , 8 : 942 —944
[29] Wiles C , Watts P , Haswell S J , et al . Tetrahedron , 2005 , 61 :10757 —10773
[30] Fletcher P D I , Haswell SJ , Zhang X. Lab on a Chip , 2002 , 2 :102 —112
[31] He F Y, Liu A L , Xia X H , et al . Anal . Bioanal . Chem. ,2005 , 382 : 192 —197
[32] Bello M S. J . Chromatogr. A , 1996 , 744 : 81 —91
[33] Corstjen H , Billiet H A , Frank J , et al . Electrophoresis , 1996 ,17 : 137 —143
[34] Oki A , Takamura Y, Yoshitaka I , et al . Electrophoresis , 2002 ,23 : 2860 —2864
[35] Duffy D C , Gillis H L , Lin J , et al . Anal . Chem. , 1999 , 71 :4669 —4678
[36] Unger M A , Chou H P , Thorsen T , et al . Science , 2000 , 288 :113 —116
[37] Hosokava K, Fujii T , Endo I. Anal . Chem. , 1999 , 71 : 4781 —4785
[38] Bêhm S , Timmer B , Olthuis W, et al . J . Micromech.Microeng. , 2000 , 10 : 498 —504
[39] 穆金霞(Mu J X) , 殷学锋(Yin X F) , 王彦广(Wang Y G) . 高等学校化学学报(Chemical Journal of Chinese Universities) ,2006 , 27(11) : 2114 —2116
[40] 方肇伦( Fang Z L) . 微流控分析芯片的制作及应用(Fabrication and Application of Microfluidic Analysis Chip) . 北京: 化学工业出版社(Beijing : Chemical Industry Press ) ,2005. 129
[41] Hessel V , Hardt S , Lowe H , et al . American Institute of Chemical Engineers , 2003 , 49 : 566 —577
[42] Hardt S , Schonfeld F. American Institute of Chemical Engineers ,2003 , 49 : 578 —584
[43] Hessel V , Lêwe H , Schênfeld F. Chemical Engineering Science ,2005 , 60 : 2479 —2501
[44] Yaralioglu G G, Wygant I O , Marentis T C , et al . Anal . Chem. ,2004 , 76 : 3694 —3698
[45] Liu R H , Yang J N , Pindera M Z , et al . Lab on a Chip , 2002 ,2 : 151 —157
[46] Ukita H , Kanehira M. IEEE J . Sel . Top. Quantum Electron. ,2002 , 8 : 111 —117
[47] Paik P , Pamula V K, Pollack M G, et al . Lab on a Chip , 2003 ,3 : 28 —33
[48] Ryu K S , Shaikh K, Goluch E , et al . Lab on a Chip , 2004 , 4 :608 —613
[49] Oddy M H , Santiago J G, Mikkelsen J C. Anal . Chem. , 2001 ,73 : 5822 —5832
[50] Bessoth F G, de Mello A J , Manz A. Anal . Commun. , 1999 ,36 : 213 —215
[51] Mengeaud V , Josserand J , Girault H H. Anal . Chem. , 2002 ,74 : 4279 —4286
[52] Dertinger S K W, Chiu D T , Jeon N L , et al . Anal . Chem. ,2001 , 73(6) : 1240 —1246
[53] Stroock A D , Dertinger S K W, Ajdari A , et al . Science , 2002 ,295 : 647 —651
[54] Lin Y, Gerfen G J , Rousseau D L , et al . Anal . Chem. , 2003 ,75 : 5381 —5386
[55] Chen H , Meiners J C. Appl . Phys. Lett . , 2004 , 84 : 2193 —2195
[56] Liu R H , Stremler MA , Sharp KV , et al . J . Microelectromech.Syst . , 2000 , 9 : 190 —197
[57] Kim D S , Lee S H , Kwon T H , et al . Lab on a Chip , 2005 , 5 :739 —747
[58] Xia H M, Wan S YM, Shu C , et al . Lab on a Chip , 2005 , 5 :748 —755
[59] Jen C P , Wu C Y, Lin Y C , et al . Lab on a Chip , 2003 , 3 :77 —81
[60] Gobby D , Angeli P , Gavriilidis A. J . Micromech. Microeng. ,2001 , 11 : 126 —132
[61] Liu A L , He F Y, Xia X H , et al . Lab on a Chip , 2005 , 5 :974 —978
[62] Yang J T , Huang K J , Lin Y C. Lab on a Chip , 2005 , 5 :1140 —1147
[63] Howell P B Jr , Mott D R , Fertig S , et al . Lab on a Chip , 2005 ,5 : 524 —530
[64] Song H , Tice J D , Ismagilov R F. Angew. Chem. Int . Ed. ,2003 , 42 : 768 —772
[65] Biddiss E , Erickson D , Li D Q. Anal . Chem. , 2004 , 76 :3208 —3213
[66] Sasaki N , Kitamori T , Kim H B. Lab on a Chip , 2006 , 6 : 550 —554
[67] Coleman J T , McKechnie J , Sinton D. Lab on a Chip , 2006 , 6 :1033 —1039
[68] Wiles C , Watts P , Haswell S J , et al . Lab on a Chip , 2001 , 1 :100 —101
[69] Wiles C , Watts P , Haswell S J , et al . Chem. Commun. , 2002 ,1034 —1035
[70] Wiles C , Watts P , Haswell S J , et al . Lab on a Chip , 2002 , 2 :62 —64
[71] Kawaguehi T , Miyata H , Ataka K, et al . Chem. Int . Ed. ,2005 , 4 : 2413 —2416
[72] Hessel V , Hofmann C , Lêwe H , et al . Org. Pro. Res. &Dev. ,2004 , 8 : 511 —523
[73] Schwalbe T , Autze V , Hohmann M, et al . Org. Pro. Res. &Dev. , 2004 , 8 : 440 —454
[74] Schubert K, Brandner J , Fichtner M, et al . Microscale Thermophys. Eng. , 2001 , 5 : 17 —39
[75] Skelton V , Greenway G M, Haswell S J , et al . Analyst , 2001 ,126 : 11 —13
[76] Skelton V , Greenway G M, Haswell S J , et al . Analyst , 2001 ,126 : 7 —10
[77] Watts P , Wiles C , Haswell S J , et al . Chem. Commun. , 2001 ,990 —991
[78] Watts P , Wiles C , Haswell S J , et al . Tetrahedron , 2002 , 58 :5427 —5439
[79] Watts P , Haswell S J , Pombo-Villar E. Chem. Eng. J . , 2004 ,101 : 237 —240
[80] Watts P , Wiles C , Haswell S J , et al . Lab on a Chip , 2002 , 2 :141 —144
[81] George V ,Watts P , Haswell SJ , et al . Chem. Commun. , 2003 ,2886 —2887
[82] Flêgel O , Codée J D C , Seebach D , et al . Angew. Chem. Int .Ed. , 2006 , 45 : 7000 —7003
[83] Fürmeier S , Griep-Raming J , Hayen A , et al . Chem. Eur. J . ,2005 , 11 : 5545 —5554
[84] Wensink H , Benito-Lopez F , Hermes D H , et al . Lab on a Chip ,2005 , 5 : 280 —284
[85] Brivio M, Tas N R , Goedbloed M H , et al . Lab on a Chip ,2005 , 5 : 378 —381
[86] Brivio M, Oosterbroek R E , Verboom W, et al . Lab on a Chip ,2005 , 5 : 1111 —1112
[87] Garcia-Egido E , Spikmans V , Wong S Y F , et al . Lab on a Chip , 2003 , 3 : 73 —76
[88] Baxendale I R , Deeley J , Griffiths-Jones C M, et al . Chem.Commun. , 2006 , 2566 —2568
[89] Lu S Y, Watts P , Chin F T , et al . Lab on a Chip , 2004 , 4 :523 —525
[90] Lu H , Schmidt MA , Jenson KF. Lab on a Chip , 2001 , 1 : 22 —28
[91] Garcia-Egido E , Wong S Y F , Warrington B H. Lab on a Chip ,2002 , 2 : 31 —33
[92] Fernandez-Suarez M, Wong S Y F , Warrington B H. Lab on a Chip , 2002 , 2 : 170 —174
[93] Taghavi-Moghadam S , Kleemann A , Golbig K G. Organic Process Research &Development , 2001 , 5 : 652 —658
[94] Pennemann H , Hessel V , Lêwe H. Chemical Engineering Science , 2004 , 59 : 4789 —4794
[95] Kawai K, Ebata T , Kitazume T. J . Fluorine Chem. , 2005 , 126 :956 —961
[96] Lêwe H , Hessel V , Lêb P , et al . Organic Process Research & Development , 2006 , 10(6) : 1144 —1152
[97] Sands M, Haswell S J , Kelly S M, et al . Lab on a Chip , 2001 ,1 : 64 —65
[98] Wiles C , Watts P , Haswell SJ , et al . Org. Process. Res. Dev. ,2004 , 8 : 28 —32
[99] Brivio M, Oosterbroek R E , Verboom W, et al . Chem.Commun. , 2003 , 1924 —1925
[100] Greenway G M, Haswell S J , Morgan D O , et al . Sensors Actuators B , 2000 , 63 : 153 —158
[101] Wan Y S S , Chau J L H , Yeung KL , et al . Journal of Catalysis ,2004 , 223 : 241 —249
[102] Wiles C , Watts P , Haswell S J . Tetrahedron , 2005 , 61 : 5209 —5217
[103] Lai S M, Martin2Aranda R , Yeung K L. Chem. Commun. ,2003 , 218 —219
[104] Wiles C , Watts P , Haswell S J . Tetrahedron , 2004 , 60 : 8421 —8427
[105] Haswell S J , O’Sullivan B , Styring P. Lab on a Chip , 2001 , 1 :164 —166
[106] Knitter R , Liauw M A. Lab on a Chip , 2004 , 4 : 378 —383
[107] Yeong K K, Gavriilidis A , Zapf R , et al . Catal . Today , 2003 ,81 : 641 —651
[108] Ajmera S K, Losey M W, Jensen K F. AIChE Journal , 2001 ,47 : 1639 —1648
[109] Gorges R , Meyer S , Kreisel G. J Photochem. Photobiol . A ,2004 , 167 : 95 —99
[110] Kobayashi J , Mori Y, Okamoto K, et al . Science , 2004 , 304 :1305 —1308
[111] He P , Haswell S J , Fletcher P D I. Lab on a Chip , 2004 , 4 :38 —41
[112] Wilson N G, McCreedy T. Chem. Commun. , 2000 , 733 —734
[113] McCreedy T , Wilson N G. Analyst , 2001 , 126 : 21 —23
[114] Hsing I M, Srinivasan R , Harold M P , et al . Chem. Eng. Sci . ,2000 , 55 : 3 —13
[115] Rebrov E V , de Croon M H J M, Schouten J C. Catal . Today ,2001 , 69 : 183 —192
[116] Wêrz O , Jêckel K P , Richter T , et al . Chem. Eng. Technol . ,2001 , 24 : 138 —142
[117] Miller P W, Long N J , de Mello A J , et al . Chem. Commun. ,2006 , 546 —548
[118] Wêrz O , Jêckel K P , Richter T , et al . Chemical Engineering Science , 2001 , 56 : 1029 —1033
[119] Burns J R , Ramshaw C. Lab on a Chip , 2001 , 1 : 10 —15
[120] Ueno M, Hisamoto H , Kitamori T , et al . Chem. Commun. ,2003 , 936 —937
[121] Mu J X, Yin X F , Wang Y G. Synlett , 2005 , 20 : 3163 —3165
[122] Kikutani Y, Hibara A , Uchiyama K, et al . Lab on a Chip , 2002 ,2 : 193 —196
[123] De Bellefon C , Tanchoux N , Caravieilhes S , et al . Angew.Chem. , 2000 , 112 : 3584 —3587 ; Angew. Chem. Int . Ed. ,2000 , 39 : 3442 —3445
[124] Matsuoka S , Hibara A , Ueno M, et al . Lab on a Chip , 2006 , 6 :1236 —1238
[125] Wootton R C R , Fortt R , Mello A J . Lab on a Chip , 2002 , 2 :5 —7
[126] Pennemann H , Hessel V , Lêwe H , et al . Org. Process Res.Dev. , 2005 , 9 : 188 —192
[127] Ducry L , Roberge D M. Angew. Chem. , 2005 , 117 : 8186 —8189
[128] Mikami K, IslamMN , Yamanaka M, et al . Tetrahedron Letters ,2004 , 45 : 3681 —3683
[129] Mikami K, Yamanaka M, Islam M M, et al . Tetrahedron Lett . ,2003 , 44 : 7545 —7548
[130] Chambers R D , Spink R C H. Chem. Commun. , 1999 , 883 —884
[131] Chambers R D , Holling D , Spink R C H , et al . Lab on a Chip ,2001 , 1 : 132 —137
[132] J? hnisch K, Baerns M, Hessel V , et al . J . Fluorine Chem. ,2000 , 105 : 117 —128
[133] Chambers R D , Fox M A , Sandford G. Lab on a Chip , 2005 , 5 :1132 —1139
[134] Hessel V , Angeli P , Gavriilidis A , et al . Ind. Eng. Chem.Res. , 2005 , 44 : 9750 —9769
[135] Lêb P , Lêwe H , Hessel V. Journal of Fluorine Chemistry , 2004 ,125 : 1677 —1694
[136] J? hnisch K, Dingerdissen U. Chem. Eng. Technol . , 2005 , 28 :426 —427
[137] De Mas N , Gunther A , Schmidt M A , et al . Ind. Eng. Chem.Res. , 2003 , 42 : 698 —710
[138] Miyake N , Kitazume T. Journal of Fluorine Chemistry , 2003 ,122 : 243 —246
[139] Chambers R D , Holling D , Sandford G, et al . J . FluorineChem. , 2004 , 125 : 661 —671
[140] Chambers R D , Holling D , Sandford G, et al . J . FluorineChem. , 2002 , 117 : 99 —101
[141] Chambers R D , Holling D , Rees A J , et al . J . Fluorine Chem. ,2003 , 119 : 81 —82
[142] Wootton R C R , Fortt R , Mello A J . Org. Proc. Res. Dev. ,2002 , 6 : 187 —189

[1] 鄢剑锋, 徐进栋, 张瑞影, 周品, 袁耀锋, 李远明. 纳米碳分子——合成化学的魅力[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 699-708.
[2] 戚琦, 徐佩珠, 田志东, 孙伟, 刘杨杰, 胡翔. 钠离子混合电容器电极材料的研究进展[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2051-2062.
[3] 董秀婷, 张文, 赵颂, 刘新磊, 王宇新. 金属有机骨架材料的复合成型[J]. 化学进展, 2021, 33(12): 2173-2187.
[4] 王娜娜, 王官武. 机械研磨条件下凝聚态有机合成探究[J]. 化学进展, 2020, 32(8): 1076-1085.
[5] 丁跃, 卢波, 季君晖. 聚乳酸基生物可降解材料的相容性[J]. 化学进展, 2020, 32(6): 738-751.
[6] 缪谦, 杨代月. 从含有八元环的稠环芳烃到具有负曲率的碳纳米结构:进展与展望[J]. 化学进展, 2020, 32(11): 1835-1845.
[7] 付如刚, 李政, 高磊. 直接以碳化钙为炔源合成有机化合物[J]. 化学进展, 2019, 31(9): 1303-1313.
[8] 屈孟男*, 侯琳刚, 何金梅*, 马雪瑞, 袁明娟, 刘向荣. 功能化超疏水材料的研究与发展[J]. 化学进展, 2016, 28(12): 1774-1787.
[9] 邹怀波, 汪华华, 梅光泉, 刘海洋, 张启光. 铁咔咯配合物在有机合成中的催化应用[J]. 化学进展, 2015, 27(6): 666-674.
[10] 徐艺凇, 张凤香, 厉嘉云, 白赢, 肖文军, 彭家建. 聚乙二醇功能化离子液体的制备及其在有机反应中的应用[J]. 化学进展, 2015, 27(10): 1400-1412.
[11] 沈海民, 武宏科, 史鸿鑫, 纪红兵, 余武斌. 非均相环糊精在水相有机合成反应中的应用[J]. 化学进展, 2015, 27(1): 70-78.
[12] 戚华彪, 周光正, 于福海, 葛蔚, 李静海. 颗粒物质混合行为的离散单元法研究[J]. 化学进展, 2015, 27(1): 113-124.
[13] 董航, 张林, 陈欢林, 高从堦. 混合基质水处理膜:材料、制备与性能[J]. 化学进展, 2014, 26(12): 2007-2018.
[14] 陈杨军, 刘湘圣, 王海波, 王寅, 金桥, 计剑. 生物医用纳米颗粒表面的两性离子化设计[J]. 化学进展, 2014, 26(11): 1849-1858.
[15] 王爱玲, 郑学良, 赵壮志, 李长平, 郑学仿. 深共融溶剂在有机合成中的应用[J]. 化学进展, 2014, 26(05): 784-795.