English
新闻公告
More
化学进展 2007, Vol. 19 Issue (9): 1419-1427 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

超临界流体技术制备纳米材料的研究与展望

许群;倪伟   

  1. 郑州大学材料工程学院 郑州 450052
  • 收稿日期:2005-09-19 修回日期:2006-10-18 出版日期:2007-09-24 发布日期:2007-09-25
  • 通讯作者: 许群

Nanomaterials Preparation in the supercritical fluid system

Xu Qun; Ni Wei   

  1. College of Materials Science and Engineering, Zhengzhou University, Zhengzhou 450052, China
  • Received:2005-09-19 Revised:2006-10-18 Online:2007-09-24 Published:2007-09-25
  • Contact: Xu Qun
纳米科技是人们普遍关注的重要领域,而纳米材料充当其中的基础性角色。本文介绍了在新兴绿色环保介质——超临界流体中纳米材料的合成及其制备,涉及范围包括从准零纳米微粒到三维纳米材料,从无机纳米材料到有机聚合物纳米材料。其中不仅介绍了超临界流体中纳米材料的制备方法,同时也包括制备过程中超临界流体特殊性质,如溶胀、塑化和地表面张力所起的重要作用,并对超临界流体技术在纳米材料制备中的应用前景进行展望。
The development of nano science and technology will produce a deep and essential revolution of science and technology. During this process, nanomaterials will play an important and foundational role. This paper gives an overview on a newly arisen green and environmentally friendly solvent, supercritical fluid and its application in the preparation process of nanomaterials from semi-zero-dimensional particles to three-dimensional materials and from inorganic nanomaterials to organic polymeric nanomaterials. Not only different methods about supercritical CO2 used in nanomaterials preparation are introduced, but also the unique properties of supercritical CO2 and its advantages during the preparation process, such as swelling effect, plasticizing effect and low surface tension, etc., are also referred. In addition, the potential applications of supercritical fluids in nanomaterial fabrications in the future are expected.

中图分类号: 

()

[ 1 ] DeSimone J M, Maury E E , Menceloglu Y Z , et al . Science ,1994 , 265 : 356 —359
[ 2 ] DeSimone J M, Guan Z , Elsbernd C S. Science , 1992 , 257 :945 —947
[ 3 ] Lepilleur C , Beckman E J . Macromolecules , 1997 , 30 ( 4 ) :745 —756
[ 4 ] O’Neill M L , Yates M Z , Harrison K L , et al . Macromolecules ,1997 , 30(17) : 5050 —5059
[ 5 ] Jessop P G, Ikariya T , Noyori R. Chem. Rev. , 1999 , 99 (2) :475 —493
[ 6 ] Hancu D , Beckman E J . Ind. Eng. Chem. Res. , 1999 , 38(7) :2824 —2841
[ 7 ] Mesiano A J , Beckman E J , Russell A J . Chem. Rev. , 1999 , 99(2) : 623 —634
[ 8 ] Darensbourg D J , Holtcamp M W. Coord. Chem. Rev. , 1996 ,153 : 155 —174
[ 9 ] Liu H , Yates M Z. Langmuir , 2002 , 18(16) : 6066 —6070
[10] Roverchon E , Porta G D , Sannino D , et al . Powder Technology ,1999 , 102 (2) : 127 —134
[11] Chattopadhyay P , Gupta R B. Ind. Eng. Chem. Res. , 2000 , 39(7) : 2281 —2289
[12] Reverchon E , Adami R , De Marco I , et al . J . Supercritical Fluids , 2005 , 35 : 76 —82
[13] Ohde H , Ohde M, Bailey F , et al . Nano Lett . , 2002 , 2 (7) :721 —724
[14] Ohde H , Hunt F , Wai C M. Chem. Mater. , 2001 , 13 (11) :4130 —4135
[15] Cason J P , Khambaswadkar K, Roberts C B. Ind. Eng. Chem.Res. , 2000 , 39(12) : 4749 —4755
[16] Kitchens C L , Roberts C B. Ind. Eng. Chem. Res. , 2004 , 43(19) : 6070 —6081
[17] Chattopadhyay P , Gupta R B. Ind. Eng. Chem. Res. , 2003 , 42(3) : 465 —472
[18] Zhang J L , Han B X, Liu J C , et al . Chem. Commun. , 2001 ,24 : 2724 —2725
[19] Zhang J L , Han B X, Liu J C , et al . Chem. Eur. J . , 2002 , 8(17) : 3879 —3883
[20] Zhang J L , Liu Z M, Han B X, et al . Chem. Eur. J . , 2004 , 10(14) : 3531 —3536
[21] Zhang J L , Liu Z M, Han B X, et al . J . Phys. Chem. B , 2004 ,108(7) : 2200 —2204
[22] Zhang J L , Han B X, Chen J , et al . Biotech. Bioengin. , 2005 ,89 : 274 —279
[23] Iijima S. Nature , 1991 , 354 : 56 —58
[24] Treacy M M J , Ebbesen T W, Gibson J M. Nature , 1996 , 381 :678 —680
[25] Moore G. Electronics , 1965 , 38 : 114 —117
[26] Tans S J , Verschueren A R M, Dekker C. Nature , 1998 , 393 :49 —52
[27] Dai H J , Hafner J H , Rinzler A G, et al . Nature , 1996 , 384 :147 —151
[28] Poncharal P , Wang Z L , Ugarte D , et al . Science , 1999 , 283 :1513 —1516
[29] Kong J , Franklin N R , Zhou C W, et al . Science , 2000 , 287 :622 —625
[30] Collins P G, Bradley K, Ishigami M, et al . Science , 2000 , 287 :1801 —1804
[31] Dillon A C , Jones K M, Bekkedahl T A , et al . Nature , 1997 ,386 : 377 —379
[32] Wang Q H , Setlur A A , Lauerhaas J M, et al . Appl . Phys.Lett . , 1998 , 72 : 2912 —2913
[33] Fan S S , Michael G, Dai H J , et al . Science , 1999 , 283 : 512 —514
[34] Sun Z Y, Liu Z M, Han B X, et al . Adv. Mater. , 2005 , 17 :928 —932
[35] Fu L , Liu Z M, Liu Q Q , et al . Adv. Mater. , 2004 , 16 (4) :350 —352
[36] Dai X H , Liu Z M, Han B X, et al . Chemical Communications ,2004 , 2190 —2191
[37] Sun Z Y, Yuan H Q , Liu Z M, et al . Adv. Mater. , 2005 , 17 :2993 —2997
[38] Holmes J D , Johnston K P , Doty R C , et al . Science , 2000 ,287 : 1471 —1473
[39] Schlittler R R , Seo J W, Gimzewski J K, et al . Science , 2001 ,292 : 1136 —1139
[40] Hamada N , Sawada S I , Oshiyama A. Phys. Rev. Lett . , 1992 ,68 : 1579 —1581
[41] Thess A , Lee R , Smalley R E , et al . Science , 1996 , 273 :483 —487
[42] Iijima S , Ichihashi T. Nature , 1993 , 363 : 603 —605
[43] Terrones M, Grobert N , Walton D R M, et al . Nature , 1997 ,388 : 52 —55
[44] Li J , Papadopoulos C , Xu J M, et al . Appl . Phys. Lett . , 1999 ,75 : 367 —369
[45] Lüthi R , Schlittler R R , Brugger J , et al . Appl . Phys. Lett . ,1999 , 75 : 1314 —1316
[46] DeSimone J M, Maury E E , Menceloglu Y Z , et al . Science ,1994 , 265 : 356 —359
[47] Blackburn J M, Long D P , Watkins J J , et al . Science , 2001 ,294 : 141 —145
[48] Kondoh E , Shigama K. Thin Solid Films , 2005 , 491 : 228 —234
[49] Ryan K M, Erts D , Olin H , et al . J . Am. Chem. Soc. , 2003 ,125(20) : 6284 —6288
[50] Fukushima Y, Wakayama H. J . Phys. Chem. B , 1999 , 103 :3062 —3064
[51] Watkins J J , McCarthy T J . Macromolecules , 1994 , 27 : 4845 —4847
[52] Arora K A , Lesser A J , McCarthy T J . Macromolecules , 1994 ,32 : 2562 —2567
[53] Li D , Han B X. Macromolecules , 2000 , 33(12) : 4555 —4560
[54] Sun D H , Zhang R , Liu Z M, et al . Macromolecules , 2005 , 38 :5617 —5624
[55] Sun D H , Wang B , He J , et al . Polymer , 2004 , 45 ( 11) :3805 —3810
[56] Li D , Liu Z M, Han B X. Polymer , 2002 , 43(19) : 5363 —5367
[57] 陈立军(Chen L J ) , 张心亚(Zhang X Y) , 陈焕钦(Chen H X)等. 化工新型材料(New Chem. Mater. ) , 2005 , 33(9) : 5 —9
[58] Klempner D , Frisch K C. Polymeric Foams. New York : Hanser ,1991
[59] Hanabusa K, Okui K, Karaki K, et al . J . Chem. Soc. Chem.Commun. , 1992 , 1371 —1375
[60] Gulik-Kryzwicki T , Fouquey C , Lehn J . Proc. Natl . Acad. Sci .USA , 1993 , 90 : 163 —167
[61] Vanhoorne P , Jerome R. Macromolecules , 1995 , 28 : 5664 —5670
[62] Pitsikalis M, Hadjichristidis N , Mays J W. Macromolecules ,1996 , 29 : 179 —184
[63] Maitra U , Kumar P V , Chandra N , et al . Chem. Commun. ,1999 , 595 —596
[64] Fredericks J R , Hamilton A D. Comprehensive Supramolecular Chemistry ( eds. Sauvage J P , Hosseini M W) . Oxford :Pergamon , 1996. 565 —594
[65] Endo K, Sawaki T , Koyanagi M, et al . J . Am. Chem. Soc. ,1995 , 117 : 8341 —8352
[66] Ung A T , Bishop R , Craig D C , et al . J . Chem. Soc. Chem.Commun. , 1991 , 1012 —1014
[67] Shi C , Beckman E J , Hamilton A D , et al . Science , 1999 , 286 :1540 —1543
[68] Kresge C T , Leonowicz M E , Roth W J , et al . Nature , 1992 ,359 : 710 —712
[69] Zhao D Y, Feng J L , Huo Q S , et al . Science , 1998 , 279 :548 —552
[70] Lu Y F , Gangull R , Drewien C A , et al . Nature , 1997 , 389 :364 —368
[71] Tanev P T , Pinnavaia TJ . Science , 1995 , 267 : 865 —867
[72] Melosh N A , Lipic P , Bates F S , et al . Macromolecules , 1999 ,32 : 4332 —4342
[73] Trau M, Yao N , Kim E , et al . Nature , 1997 , 390 : 674 —676
[74] Tolbert S H , Firouzi A , Stucky GD , et al . Science , 1997 , 278 :264 —268
[75] Fan H J , Xu Q , Li J , et al . Materi . Sci . Eng. A , 2006 , 422 :272 —277
[76] Fan H J , Xu Q , Guo Y Q , et al . Ind. Eng. Chem. Res. , 2006 ,45 : 5009 —5012
[77] Xu Q , Fan H J , Guo Y Q , et al . Materi . Sci . Eng. A , 2006 ,435/436 : 158 —162
[78] Fan H Y, Lu Y F , Stump A , et al . Nature , 2000 , 405 : 56 —60
[79] Whitesides G M, Mathias J P , Seto C T. Science , 1991 , 254 :1312 —1319
[80] Stupp S I , Braun P V. Science , 1997 , 277 : 1242 —1248
[81] Aksay I A , Trau M, Manne S , et al . Science , 1996 , 273 : 892 —898
[82] Mann S. Nature , 1993 , 365 : 499 —505
[83] Bates F S , Schulz M F , Khandpur A K, et al . Faraday Discuss. ,1994 , 98 : 7 —18
[84] Sundararajan N , Yang S , Ogino K, et al . Chem. Mater. , 2000 ,12 : 41 —48
[85] Thurn-Albrecht T , Steiner R , DeRouchey J , et al . Adv. Mater. ,2000 , 12 : 787 —791
[86] Huang E , Rockford L , Russell T P , et al . Nature , 1998 , 395 :757 —758
[87] Segalman R A , Yokoyama H , Kramer E J . Adv. Mater. , 2001 ,13 : 1152 —1155
[88] Mansky P , DeRouchey J , Russell T P , et al . Macromolecules ,1998 , 31 : 4399 —4401
[89] Lin Z Q , Kim D H , Russell T P , et al . Adv. Mater. , 2002 , 14(19) : 1373 —1376
[90] Pai R A , Humayun R , Watkins J J , et al . Science , 2004 , 303 :507 —510
[91] Jensen H , Soloviev A , Li Z S , et al . Applied Surface Science ,2005 , 246 : 239 —249
[92] Moran P D , Bartlett J R , Bowmaker GA , et al . J . Sol 2Gel Sci .Technol . , 1999 , 15 : 251 —262
[93] Soloviev A , Jensen H , S? gaard E G, et al . J . Mater. Sci . ,2003 , 38 : 3315 —3318
[94] Jensen H , S? gaard E G. WO 2 004 001 2782A2 , 2003
[95] Rolison D R. Science , 2003 , 299 : 1698 —1701
[96] Wang Z W, Wang T J , Wang Z W, et al . J . Supercritical Fluids ,2006 , 37 : 125 —130
[97] Tatsuda N , Itahara H , Setoyama N , et al . Carbon , 2005 , 43 :2358 —2365
[98] Ke Y C , Long C F , Qi Z N. J . Appl . Polym. Sci . , 1999 , 71 :1139 —1146
[99] Hu X B , Lesser A J . J . Polym. Sci . Part B , Polym. Phys. ,2003 , 41(19) : 2275 —2289
[100] Hu X, Lesser A J . Polymer , 2004 , 45 : 2333 —2340
[101] Beckman E , Porter R S. J . Polym. Sci . Part B , Polym. Phys. ,1987 , 25 : 1511 —1517
[102] Gross S M, Flowers D , Roberts G, et al . Macromolecules , 1999 ,32 : 3167 —3169
[103] Gross S M, Roberts G, Kiserow D J , et al . Macromolecules ,2000 , 33 : 40 —45
[104] Gross S M, Roberts G, Kiserow D J , et al . Macromolecules ,2001 , 34 : 3916 —3920
[105] Nam P H , Okamoto M, Maiti P , et al . Nano Letters , 2001 , 1 :503 —505
[106] Nam P H , Maiti P , Okamoto M, et al . Polym. Eng. Sci . , 2002 ,42 : 1907 —1918
[107] Han XM, Zeng C C , Lee L J , et al . Polym. Eng. Sci . , 2003 ,43 : 1261 —1275
[108] Zeng C C , Han X M, Lee L J , et al . Adv. Mater. , 2003 , 15(20) : 1743 —1747
[109] Krause B , Sijbesma H J , Munuklu P , et al . Macromolecules ,2001 , 34 : 8792 —8801
[110] Krause B , Kloth M, van der Vegt N F A , et al . Ind. Eng.Chem. Res. , 2002 , 41 : 1195 —1204
[111] Krause B , Diekmann K, van der Vegt N F A , et al .Macromolecules , 2002 , 35 : 1738 —1745
[112] Zhang Z , Handa Y P. J . Mater. Sci . Lett . , 2003 , 22 : 135 —137
[113] Reverchon E , Cardea S , Rappo E S. Journal of Membrane Science , 2006 , 273 : 97 —105

[1] 王丹丹, 蔺兆鑫, 谷慧杰, 李云辉, 李洪吉, 邵晶. 钼酸铋在光催化技术中的改性与应用[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 606-619.
[2] 刘峻, 叶代勇. 抗病毒涂层[J]. 化学进展, 2023, 35(3): 496-508.
[3] 廖子萱, 王宇辉, 郑建萍. 碳点基水相室温磷光复合材料研究进展[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 263-373.
[4] 李璇, 黄炯鹏, 张一帆, 石磊. 二维材料的一维纳米带[J]. 化学进展, 2023, 35(1): 88-104.
[5] 陆峰, 赵婷, 孙晓军, 范曲立, 黄维. 近红外二区发光稀土纳米材料的设计及生物成像应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1348-1358.
[6] 朱月香, 赵伟悦, 李朝忠, 廖世军. Pt基金属间化合物及其在质子交换膜燃料电池阴极氧还原反应中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1337-1347.
[7] 周晋, 陈鹏鹏. 二维纳米材料的改性及其环境污染物治理方面的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1414-1430.
[8] 李芳远, 李俊豪, 吴钰洁, 石凯祥, 刘全兵, 彭翃杰. “蛋黄蛋壳”结构纳米电极材料设计及在锂/钠离子/锂硫电池中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1369-1383.
[9] 孙浩, 王超鹏, 尹君, 朱剑. 用于电催化析氧反应电极的制备策略[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 519-532.
[10] 王才威, 杨东杰, 邱学青, 张文礼. 木质素多孔碳材料在电化学储能中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 285-300.
[11] 李彬, 于颖, 幸国香, 邢金峰, 刘万兴, 张天永. 手性无机纳米材料圆偏振发光的研究进展[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2340-2350.
[12] 郑明心, 谭臻至, 袁金颖. 光响应Janus粒子体系的构建与应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2476-2488.
[13] 漆晨阳, 涂晶. 无抗生素纳米抗菌剂:现状、挑战与展望[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2540-2560.
[14] 王嘉莉, 朱凌, 王琛, 雷圣宾, 杨延莲. 循环肿瘤细胞及细胞外囊泡的纳米检测技术[J]. 化学进展, 2022, 34(1): 178-197.
[15] 曹祥康, 孙晓光, 蔡光义, 董泽华. 耐久型超疏水表面:理论模型、制备策略和评价方法[J]. 化学进展, 2021, 33(9): 1525-1537.