English
新闻公告
More
化学进展 2007, Vol. 19 Issue (9): 1345-1356 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

功能金属-有机骨架材料的应用

穆翠枝 徐峰* 雷威   

  1. 陕西师范大学化学与材料科学学院功能金属有机化学实验室 西安 710062
  • 收稿日期:2005-09-22 修回日期:2007-01-06 出版日期:2007-09-24 发布日期:2007-09-25
  • 通讯作者: 徐峰

Application of Functional Metal-Organic Framework Materials

Mu Cuizhi;Xu Feng*;Lei Wei   

  1. School of Chemistry and Materials Science, Shaan’xi Normal University, Xi’an 710062, China
  • Received:2005-09-22 Revised:2007-01-06 Online:2007-09-24 Published:2007-09-25
  • Contact: Xu Feng
金属有机骨架(Metal-Organic Framework,MOFs)材料由于其特殊的结构引起了科学家的广泛关注,它作为多孔材料与无机或有机的多孔材料相比具有特殊的优势,是目前新功能材料研究领域的一个热点。本文总结了金属有机骨架多孔材料在分离纯化、催化、微反应器、负离子交换、复合功能材料等方面的应用进展,并对这种新型多功能材料在设计、合成与应用方面的广阔前景作了展望。
Metal-organic framework (MOFs) materials have drawn great attention because of their unique structures. It owns great advantages compared to inorganic or organic materials and becomes one of most popular research topics in functional materials field. This review briefly summarized the new application and progress of MOFs materials in the area of separation and purification, catalysis, micro-reactor and ion exchange. In addition, several trends of designing MOFs as functional material are also presented.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Bradshaw D , Claridge J B , Cussen E J , et al . Acc. Chem.Res. , 2005 , 38 : 273 —282
[ 2 ] Hoskins B F , Robson R. J . Am. Chem. Soc. , 1990 , 112 :1546 —1554
[ 3 ] Fujita M, Kwon Y J , Washizu S , et al . J . Am. Chem. Soc. ,1994 , 116 : 1151 —1152
[ 4 ] Yaghi O M, Li G M, Li H L. Nature , 1995 , 378 : 703 —706
[ 5 ] Venkataraman D , Gardner G B , Lee S , et al . J . Am. Chem.Soc. , 1995 , 117 : 11600 —11601
[ 6 ] Kondo M, Yoshitomi T , Seki K, et al . Angew. Chem. Int . Ed.Engl . , 1997 , 36 : 1725 —1727
[ 7 ] 许炜(Xu W) , 陶占良(Tao Z L) , 陈军(Chen J ) . 化学进展(Progress in Chemistry) , 2006 , 18 : 200 —210
[ 8 ] 杨勇(Yang Y) , 沈泓滢(Shen H Y) , 邢航(Xing H) 等. 化学进展(Progress in Chemistry) , 2006 , 18 : 648 —656
[ 9 ] 赵瑞花(Zhao R H) , 杜建平(Du J P) , 谢鲜梅(Xie X M) 等.山西化工(Shanxi Chemical Industry) , 2006 , 26 : 6 —9
[10] Fiedler D , Bergman R G, Raymond K N. Angew. Chem. Int .Ed. , 2004 , 43 : 6748 —6751
[11] Sun S S , Lees A J . J . Am. Chem. Soc. , 2000 , 122 : 8956 —8967
[12] McKee D W. US 3 140 933 , 1964
[13] Chao C C. US 4 859 217 , 1989
[14] Coe C G, Kirner J F , Pierantozzi R , et al . US 5 258 058 , 1993
[15] Fitch F R , Bulow M, Ojo A F. US 5 464 467 , 1995
[16] Lemcoff N O. Stud. Surf . Sci . Catal . , 1999 , 120 : 347 —370
[17] Sircar S , Rao M B , Golden T C. Stud. Surf . Sci . Catal . , 1999 ,120 : 395 —423
[18] Strathman H , Cot L (eds. ) . Int . Conf . Inorg. Membr. , ICIM-6 , Sep. Purif . Technol . , 2001 , 25 : 1 —571
[19] Jones R D , Summerville D A , Basolo F. Chem. Rev. , 1979 ,79 : 139 —179
[20] Bytheway I , Hall M B. Chem. Rev. , 1994 , 94 : 639 —658
[21] Li G Q , Govind R. Ind. Eng. Chem. Res. , 1994 , 33 : 75 —78
[22] Yaghi O M, Li G M, Li H L. Nature , 1995 , 378 : 703 —706
[23] Chui S Y, Lo S M F , Charmant J P H , et al . Science , 1999 ,283 : 1148 —1150
[24] Chui S Y, Siu A , Williams I D. Acta Crystallogr. C , 1999 , 55 :194 —196
[25] Yaghi O M, Davis C E , Li G M, et al . J . Am. Chem. Soc. ,1997 , 119 : 2861 —2868
[26] Wang Q M, Shen D M, Bulow M, et al . J . Microporous and Mesoporous Materials , 2002 , 55 : 217 —230
[27] Pan L , Adams K M, Wang X T , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2003 , 125 : 3062 —3067
[28] Dybtsev D N , Chun H , Yoon S H , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2004 , 126 : 32 —33
[29] Dinca M, Long J R. J . Am. Chem. Soc. , 2005 , 127 : 9376 —9377
[30] Uemura K, Kitagawa S , Kondo M, et al . Chem. Eur. J . , 2002 ,8 : 3586 —3600
[31] Lee E Y, Suh M P. Angew. Chem. Int . Ed. , 2004 , 43 :2798 —2801
[32] Pan L , Parker B , Huang X Y, et al . J . Am. Chem. Soc. ,2006 , 128 : 4180 —4181
[33] Pan L , Olson D H , Ciemnolonski L R , et al . Angew. Chem.Int . Ed. , 2006 , 45 : 616 —619
[34] Mueller U , Hesse M, Lobree L , et al . WO 200270526 A1 , 2002
[35] Evans O R , Ngo H L , Lin W B. J . Am. Chem. Soc. , 2001 ,123 : 10395 —10396
[36] Snejko N , Cascales C , Gomez-Lor B , et al . Chem. Commun. ,2002 , 1366 —1367
[37] Fournier-Nguefack C , Lhoste P , Sinou D. Tetrahedron , 1997 ,53 : 4353 —4362
[38] Vidari G, di Rosa A , Zanoni G, et al . Tetrahedron : Asymmetry ,1999 , 10 : 3547 —3557
[39] Vidari G, di Rosa A , Castronovo F , et al . Tetrahedron :Asymmetry , 2000 , 11 : 981 —989
[40] Perles J , Iglesias M, Martin-Luengo M A , et al . Chem. Mater.2005 , 17 : 5837 —5842
[41] Kesanli B , Lin W B. Coordination Chemistry Reviews , 2003 ,246 : 305 —326
[42] Kepert C J , Prior T J , Rosseinsky M J . J . Am. Chem. Soc. ,2000 , 122 : 5158 —5168
[43] Bradshaw D , Prior TJ , Cussen E J , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2004 , 126 : 6106 —6114
[44] Schlichte K, Kratzke T , Kaskel S. Microporous and Mesoporous Materials , 2004 , 73 : 81 —88
[45] Evans D A , Truesdale L K, Carroll G L. J . Chem. Soc. , Chem.Commun. , 1973 , 55 —56
[46] Somanathan R , Rivero I A , Gama A , et al . Synth. Commun. ,1998 , 28 : 2043 —2048
[47] Seo J S , Whang D , Lee H , et al . Nature , 2000 , 404 : 982 —985
[48] Xiong R G, You X Z , Abrahams B F , et al . Angew. Chem. Int .Ed. , 2001 , 40 : 4422 —4425
[49] Knowles W S. Adv. Synth. Catal . , 2003 , 345 : 3 —13
[50] Noyori R. Angew. Chem. Int . Ed. , 2002 , 41 : 2008 —2022
[51] Zhou Y G, Tang W, Wang W B , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2002 , 124 : 4952 —4953
[52] Ireland T , Tappe K, Grossheimann G, et al . Chem. Eur. J . ,2002 , 8 : 843 —852
[53] Noyori R , Takaya H. Acc. Chem. Res. , 1990 , 23 : 345 —350
[54] Matsumoto T , Murayama T , Mitsuhashi S , et al . Tetrahedron Lett . , 1999 , 40 : 5043 —5046
[55] Hu A G, Ngo H L , Lin W B. J . Am. Chem. Soc. , 2003 , 125 :11490 —11491
[56] Wu C D , Hu A G, Zhang L , et al . J . Am. Chem. Soc. , 2005 ,127 : 8940 —8941
[57] Cram D J . Angew. Chem. Int . Ed. Engl . , 1988 , 27 : 1009 —1020
[58] Lehn J M. Angew. Chem. Int . Ed. Engl . , 1988 , 27 : 89 —112
[59] Takahashi K. Chem. Rev. , 1998 , 98 : 2013 —2034
[60] Breslow R , Guo T. J . Am. Chem. Soc. , 1988 , 110 : 5613 —5617
[61] Breslow R , Anslyn E. J . Am. Chem. Soc. , 1989 , 111 : 8931 —8932
[62] Breslow R , Schmuck C. J . Am. Chem. Soc. , 1996 , 118 :6601 —6606
[63] Breslow R , Zhang X J , Xu R , et al . J . Am. Chem. Soc. ,1996 , 118 : 11678 —11679
[64] Breslow R , Huang Y, Zhang X J , et al . Proc. Natl . Acad. Sci .USA , 1997 , 94 : 11156 —11158
[65] Breslow R , Dong S D. Chem. Rev. , 1998 , 98 : 1997 —2012
[66] Coolen H K A C , van Leeuwen P W N M, Nolte R J M. J . Am.Chem. Soc. , 1995 , 117 : 11906 —11913
[67] Clyde-Watson Z , Vidal-Ferran A , Twyman L J , et al . New J .Chem. , 1998 , 493 —502
[68] Mattei F , Diederich F H. Chim. Acta , 1997 , 80 : 1555 —1588
[69] Cram D J , Tanner M E , Thomas R. Angew. Chem. , 1991 , 103 :1048 —1051
[70] Warmuth R. Angew. Chem. , 1997 , 109 : 1406 —1409
[71] Warmuth R , Marvel M A. Angew. Chem. , 2000 , 112 : 1168 —1171
[72] Kêrner S K, Tucci F C , Rudkevich D M, et al . Chem. Eur. J . ,2000 , 6 : 187 —195
[73] Kusukawa T , Fujita M. J . Am. Chem. Soc. , 1999 , 121 :1397 —1398
[74] Parac T N , Caulder D L , Raymond K N. J . Am. Chem. Soc. ,1998 , 120 : 8003 —8004
[75] Ziegler M, Brumaghim J L , Raymond K N. Angew. Chem. Int .Ed. , 2000 , 39 : 4119 —4121
[76] Hoffmann H , Grünwald R. Chem. Ber. , 1961 , 94 : 186 —193
[77] Bianchini C , Mealli M D , Meli A , et al . Gazz. Chem. Ital . ,1986 , 116 : 201 —208
[78] Lee S W, Trogler W C. J . Org. Chem. , 1990 , 55 : 2644 —2648
[79] Yoshizawa M, Kusukawa T , Fujita M, et al . J . Am. Chem.Soc. , 2000 , 122 : 6311 —6312
[80] Yoshizawa M, Kusukawa T , Fujita M, et al . J . Am. Chem.Soc. , 2001 , 123 : 10454 —10459
[81] Uemura T , Kitagawa K, Horike S , et al . Chem. Commun. ,2005 , 5968 —5970
[82] Dybtsev D N , Chun H , Kim K. Angew. Chem. Int . Ed. , 2004 ,43 : 5033 —5036
[83] Chun H , Dybtsev D N , Kim H , et al . Chem. Eur. J . , 2005 ,11 : 3521 —3529
[84] Seki K, Mori Y. J . Phys. Chem. B , 2002 , 106 : 1380 —1385
[85] Seki K. Langmuir , 2002 , 18 : 2441 —2443
[86] Kitaura R , Iwahori F , Matsuda M, et al . Inorg. Chem. , 2004 ,43 : 6522 —6524
[87] Kondo M, Okubo T , Asami A , et al . Angew. Chem. Int . Ed. ,1999 , 38 : 140 —143
[88] Matsuda R , Kitaura R , Kubota Y, et al . J . Am. Chem. Soc. ,2004 , 126 : 14063 —14070
[89] Yoshizawa M, Takeyama Y, Kusukawa T , et al . Angew. Chem.Int . Ed. , 2002 , 41 : 1347 —1349
[90] Yoshizawa M, Takeyama Y, Okano T , et al . J . Am. Chem.Soc. , 2003 , 125 : 3243 —3247
[91] Fiedler D , Bergman R G, Raymond K N. Angew. Chem. Int .Ed. , 2004 , 43 : 6748 —6751
[92] Fiedler D , van Halbeek H , Bergman R G, et al . J . Am. Chem.Soc. , 2006 , 128 : 10240 —10252
[93] Caulder D L , Powers R E , Parac T N , et al . Angew. Chem. Int .Ed. , 1998 , 37 : 1840 —1843
[94] Caulder D L , Raymond K N. J . Chem. Soc. , Dalton Trans. ,1999 , 1185 —1200
[95] Caulder D L , Brückner C , Powers R E , et al . J . Am. Chem.Soc. , 2001 , 123 : 8923 —8938
[96] Davis A V , Raymond K N. J . Am. Chem. Soc. , 2005 , 127 :7912 —7919
[97] Min K S , Suh M P. J . Am. Chem. Soc. , 2000 , 122 : 6834 —6840
[98] Jung O S , Kim Y J , Lee Y A , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2000 , 122 : 9921 —9925
[99] Jung O S , Kim Y J , Lee Y A , et al . Inorg. Chem. , 2001 , 40 :2105 —2110
[100] Jung O S , Kim Y J , Kim K M, et al . J . Am. Chem. Soc. ,2002 , 124 : 7906 —7907
[101] Pan L , Woodlock E B , Wang X T , et al . Chem. Commun. ,2001 , 1762 —1763
[102] Noro S I , Kitaura R , Kondo M, et al . J . Am. Chem. Soc. ,2002 , 124 : 2568 —2583
[103] Maspoch D , Domingo N , Ruiz-Molina D , et al . J . Am. Chem.Soc. , 2004 , 126 : 730 —731
[104] Wang Z M, Zhang B , Fujiwara H , et al . Chem. Commun. ,2004 , 416 —417
[105] Xiang S C , Wu X T , Zhang J J , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2005 , 127 : 16352 —16353
[106] Moliner N , Muìoz C , Létard S , et al . Inorg. Chem. , 2000 , 39 :5390 —5393
[107] Niel V , Martinez-Agydio J M, Muìoz M C , Gaspar A B , Real J A. Inorg. Chem. , 2001 , 40 : 3838 —3839
[108] Shen Z , Zuo J L , Gao S , et al . Angew. Chem. Int . Ed. , 2000 ,39 : 3633 —3635
[109] Halder G J , Kepert C J , Moubaraki B , et al . Science , 2002 ,298 : 1762 —1765
[110] Roubeau O , Haasnoot J G, Codjovi E , et al . Chem. Mater. ,2002 , 14 : 2559 —2566
[111] Sun S S , Lees A J . J . Am. Chem. Soc. , 2000 , 122 : 8956 —8967
[112] Chen H J , Mao Z W, Gao S , et al . Chem. Commun. , 2001 ,2320 —2321
[113] Zeng M H , Gao S , Yu X L , et al . New J . Chem. , 2003 , 27 :1599 —1602
[114] Kou H Z , Gao S , Zhang J , et al . J . Am. Chem. Soc. , 2001 ,123 :11809 —11810
[115] Liu C M, Hou Y L , Zhang J , et al . Inorg. Chem. , 2002 , 41 :140 —143
[116] Ma B Q , Sun H L , Gao S , et al . Chem. Mater. , 2001 , 13 :1946 —1948
[117] Ma B Q , Zhang D S , Gao S , et al . Angew. Chem. Int . Ed. ,2000 , 39 : 3644 —3646
[118] Chen Z F , Xiong R G, Zhang J , et al . Inorg. Chem. , 2001 , 40 :4075 —4077
[119] Zhang J , Xiong R G, Chen X T , et al . Organometallics , 2001 ,20 : 4118 —4121
[120] Zheng S L , Zhang J P , Chen X M, et al . Chem. Eur. J . , 2003 ,9 : 3888 —3896
[121] Tong Y P , Zheng S L , Chen X M. Eur. J . Inorg. Chem. , 2005 ,3734 —3741
[122] Huang X C , Zheng S L , Zhang J P , et al . Eur. J . Inorg.Chem. , 2004 , 1024 —1029
[123] Han Z B , Cheng X N , Li X F , et al . Anorg. Allg. Chem. ,2005 , 631 : 937 —942
[124] Zheng Y Z , Tong M L , Zhang W X, et al . Angew. Chem. Int .Ed. , 2006 , 45 : 6310 —6314
[125] Zheng S L , Yang J H , Yu X L , et al . Inorg. Chem. , 2004 , 43 :830 —838
[126] Tong Y P , Zheng S L , Chen X M. Inorg. Chem. , 2005 , 44 :4270 —4275
[127] Zhang J P , Lin Y Y, Huang X C , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2005 , 127 : 5495 —5506
[128] Zhang J P , Lin Y Y, Huang X C , et al . Eur. J . Inorg. Chem. ,2006 , 3407 —3412
[129] Fang Q R , Zhu G S , Xue M, et al . Chem. Eur. J . , 2006 , 12 :3754 —3758
[130] Fang Q R , Zhu G S , Jin Z , et al . Angew. Chem. Int . Ed. ,2006 , 45 : 6126 —6130
[131] Liu Y J , Xiong R G, You X Z , et al . Anorg. Allg. Chem. ,2004 , 630 : 2761 —2764
[132] Wang S , Zuo J L , Gao S , et al . J . Am. Chem. Soc. , 2004 ,126 : 8900 —8901
[133] Zhang H T , Song Y, Li Y X, et al . Eur. J . Inorg. Chem. ,2005 , 766 —772
[134] Zhang H T , Li Y Z , Wang T W, et al . Eur. J . Inorg. Chem. ,2006 , 3532 —3536
[135] Moulton B , Zaworotko M J . Chem. Rev. , 2001 , 101 : 1629 —1658

[1] 杨孟蕊, 谢雨欣, 朱敦如. 化学稳定金属有机框架的合成策略[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 683-698.
[2] 王杰, 冯亚青, 张宝. MOF-COF框架杂化材料[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1308-1320.
[3] 韩冬雪, 金雪, 苗碗根, 焦体峰, 段鹏飞. 超分子组装体激发态手性的响应性[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1252-1262.
[4] 汤波, 王微, 罗爱芹. 新型多孔材料用作色谱手性固定相[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 328-341.
[5] 张巍, 谢康, 汤云灏, 秦川, 成珊, 马英. 过渡金属基MOF材料在选择性催化还原氮氧化物中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(12): 2638-2650.
[6] 李炜, 梁添贵, 林元创, 吴伟雄, 李松. 机器学习辅助高通量筛选金属有机骨架材料[J]. 化学进展, 2022, 34(12): 2619-2637.
[7] 闫保有, 李旭飞, 黄维秋, 王鑫雅, 张镇, 朱兵. 氨/醛基金属有机骨架材料合成及其在吸附分离中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2417-2431.
[8] 曹新华, 韩晴晴, 高爱萍, 王桂霞. 气态酸和有机胺响应的超分子凝胶[J]. 化学进展, 2021, 33(9): 1538-1549.
[9] 董秀婷, 张文, 赵颂, 刘新磊, 王宇新. 金属有机骨架材料的复合成型[J]. 化学进展, 2021, 33(12): 2173-2187.
[10] 冯业娜, 刘书河, 张书博, 薛彤, 庄鸿麟, 冯岸超. 基于聚合诱导自组装制备二氧化硅/聚合物纳米复合材料[J]. 化学进展, 2021, 33(11): 1953-1963.
[11] 严壮, 刘雅玲, 唐智勇. 二维导电金属有机骨架材料[J]. 化学进展, 2021, 33(1): 25-41.
[12] 施剑林, 华子乐. 无机纳米与多孔材料合成中的凝聚态化学[J]. 化学进展, 2020, 32(8): 1060-1075.
[13] 李健, 张恩爽, 刘圆圆, 黄红岩, 苏岳锋, 李文静. 超低密度气凝胶的制备及应用[J]. 化学进展, 2020, 32(6): 713-726.
[14] 赵苏艳, 刘畅, 徐浩, 杨晓博. 二维共价有机框架光催化剂[J]. 化学进展, 2020, 32(2/3): 274-285.
[15] 张鹏, 郭心洁, 张倩, 丁彩凤. 有机染料聚集在光化学传感中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(2/3): 286-297.
阅读次数
全文


摘要

功能金属-有机骨架材料的应用