English
新闻公告
More
化学进展 2007, Vol. 19 Issue (06): 1026-1033 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

核酸适配体及其在化学领域的相关应用*

谢海燕;陈薛钗;邓玉林**   

  1. 北京理工大学生命科学与技术学院 北京 100081
  • 收稿日期:2006-08-03 修回日期:2006-11-29 出版日期:2007-06-24 发布日期:2007-06-24
  • 通讯作者: 邓玉林

Advance in Aptamer Research

Xie Hayan; Chen Xuechai;Deng Yulin**   

  1. School of Life Science and Technology, Beijing Institute of Technology, Beijing 100081,China
  • Received:2006-08-03 Revised:2006-11-29 Online:2007-06-24 Published:2007-06-24
核酸适配体是一小段经体外筛选得到的寡核苷酸序列,能与相应的配体进行高亲和力和强特异性的结合,它的出现为化学生物学界和生物医学界提供了一种新的高效快速识别的研究平台,并在许多方面展示了良好的应用前景。本文从核算适配体的性质和体外筛选过程等方面出发,着重综述了核算适配体的化学修饰方法及其在分析化学和酶化学中应用的研究进展。
Aptamer is a kind of synthetic oligonucleotides discriminated by in vitro screening, which is of high affinity and specificity with its ligands. Some new methods for efficient and fast detection for biological and biomedical purposes are being developed based on the molecular recognition of aptamers. In this paper, recent advance in the screening, chemical modification of aptamers and their applications in analytical and enzyme chemistry are reviewed.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Tuerk C , Gold L. Science , 1990 , 249 : 505 —510
[ 2 ] Ellington A D , Szostak J W. Nature , 1990 , 346 : 818 —822
[ 3 ] Jayasena S D. Clin. Chem. , 1999 , 45(9) : 1628 —1650
[ 4 ] Tasset D M, Kubik M F , Steiner W. J . Mol . Biol . , 1997 , 272 :688 —698
[ 5 ] Hermann T , Patel D J . Science , 2000 , 287 : 820 —825
[ 6 ] Burgstaller P , Girod A , Blind M. Drug Discovery Today , 2002 , 7(24) : 1221 —1228
[ 7 ] Goringer H , Homann M, Lorger M. Int . J . Parasitol . , 2003 , 33(12) : 1309 —1317
[ 8 ] Pieken W A , Olsen D B , Benseler F , et al . Science , 1991 , 253 :314 —316
[ 9 ] McGee D P C , Vargeese C , Zhai Y, et al . Nucleosides Nucleotides , 1995 , 14 : 1329 —1339
[10] Eaton B E , Pieken W A. Annu. Rev. Biochem. , 1995 , 64 :837 —863
[11] Kusser W. J . Biotechnol . , 2000 , 74 : 27 —38
[12] Jellinek D , Green L S , Bell C , et al . Biochemistry , 1995 , 34 :11363 —11372
[13] Pagratis N C , Bell C , Chang Y F , et al . Nat . Biotechnol . ,1997 , 15 : 68 —73
[14] Brody E N , Gold L. Mol . Biotechnol . , 2000 , 74 : 5 —13
[15] Duconge F , Toulme J J . RNA , 1999 , 5(12) : 1605 —1614
[16] Darfeuille F , Arzumanov A , Gait M J , et al . Biochemistry ,2002 , 41 : 12186 —12192
[17] Purschke W G, Eulberq D , Buchner K, et al . Proc. Natl . Acad.Sci . USA , 2006 , 103 (13) : 5173 —5178
[18] Kluβmann S , Nolte A , Bald R , et al . Nat . Biotechnol . , 1996 ,14 : 1112 —1115
[19] Agnès B , Corinne R , Catherine G, et al . Anal . Chem. , 2005 ,77 : 1993 —1998
[20] Latham J A , Johnson R , Toole J J . Nucleic Acids Res. , 1994 ,22(14) : 2817 —2822
[21] King D J , Ventura D A , Brasier A R , et al . Biochemistry , 1998 ,37 : 16489 —16493
[22] Hicke B J , Watson S R , Koenig A , et al . J . Clin. Invest . ,1996 , 98 : 2688 —2692
[23] Hicke B J , Marion C , Chang YF , et al . J . Biol . Chem. , 2001 ,276 : 48644 —48654
[24] Schmidt K S , Borkowski S , Kurreck J , et al . Nucleic Acids Res. , 2004 , 32 : 5757 —5765
[25] Darfeuille F , Hansen J B , Orum H , et al . Nucleic Acids Res. ,2004 , 32 : 3101 —3107
[26] Floege J , Ostendorf T , Janssen U , et al . Am. J . Pathol . , 1999 ,154 : 169 —179
[27] Kopylov A M, Spiridonova V A. Molecular Biology , 2000 , 34(6) : 940 —954
[28] Nelson J S , Giver L , Ellington A D , et al . Biochemistry , 1996 ,35(16) : 5339 —5344
[29] Willis M C , Collins B D , Zhang T , et al . Bioconjugate Chem. ,1998 , 9 : 573 —582
[30] Tombelli S , Minunni M, Mascini M. Biosensors and Bioelectronics , 2005 , 20 : 2424 —2434
[31] Li J W, Fang X H , Tan W H. Biochem. Biophy. Res.Commun. , 2002 , 292 : 31 —40
[32] Vicens M C , Sen A , Tan W H. ChemBioChem, 2005 , 6 : 900 —907
[33] Khaled A , Guo S , Li F , et al . Nano Lett . , 2005 , 5(9) : 1797 —1808
[34] Huang C C , Huang Y F , Cao Z H , et al . Anal . Chem. , 2005 ,77 : 5735 —5741
[35] Pavlov V , Xiao Y, Shlyahovsky B , et al . J . Am. Chem. Soc. ,2004 , 126 : 11768 —11769
[36] Dwarakanath S , Bruno J G, Shastry A , et al . Biophy. Res.Commun. , 2004 , 325 : 739 —743
[37] Korgel B A , Shieh F , Lavery L , et al . Proc. SPIE , 2005 , 5705 :159 —165
[38] Drolet D W, Moon-McDermott L , Romig T S. Nat . Biotechnol . ,1996 , 14 : 1021 —1025
[39] Rye P D , Nustad K. Biotechniques , 2001 , 30 : 290 —295
[40] Lin Y, Nieuwlandt D , Magallanez A , et al . Nucleic Acids Res. ,1996 , 24 : 3407 —3414
[41] Liss M, Petersen B , Wolf H , Prohaska E. Anal . Chem. , 2002 ,74 : 4488 —4495
[42] Stadtherr K, Wolf H , Lindner P. Anal . Chem. , 2005 , 77(11) :3437 —3443
[43] Robertson M P , Ellington A D. Nature Biotechnol . , 1999 , 17 :62 —66
[44] Peracchi A , Beigelman L , Usman N , Herschlag D. Proc. Natl .Acad. Sci . USA , 1996 , 93 : 11522 —11527
[45] Wang D Y, Lai B H , Sen D. J . Mol . Biol . , 2002 , 318 : 33 —43
[46] Robertson M P , Ellington A D. Nucleic Acids Res. , 2000 , 28 :1751 —1759
[47] Koizumi M, Soukup G A , Kerr J N , Breaker R R. Nature Struct .Biol . , 1999 , 6 : 1062 —1071
[48] Najafi-Shoushtari S H , Famulok M. RNA , 2005 , 11 : 1514 —1520
[49] TangJ , Breaker R R. Nucleic Acids Res. , 1998 , 26 ( 18) :4214 —4221
[50] Soukup G A , Breaker R R. Structure , 1999 , 7(7) : 783 —791
[51] Kertsburg A , Soukup G A. Nucleic Acids Res. , 2002 , 30 :4599 —4606
[52] Kertsburg A , Soukup G A. Nucleic Acids Res. , 2002 , 30 :4599 —4606
[53] Cho S , Kim J E , Lee B R , Kim J H , Kim B G. Nucleic Acids Res. , 2005 , 33(20) : e177
[54] Tuschl T , Eckstein F. Proc. Natl . Acad. Sci . USA , 1993 , 90 :6991 —6994
[55] Mendonsa S D , Bowser M T. Anal . Chem. , 2004 , 76 : 5387 —5392
[56] Mallikaratchy P , Stahelin R V , Tan W H , et al . Chem.Commun. , 2006 , 3229 —3231
[57] Hall B , Hesselberth J R , Ellington A D. Biosensors and Bioelectronics , 2007 , 22 : 1939 —1947
[58] Penchovsky R , Breaker R R. Nat . Biotechnol . , 2005 , 23 :1424 —1433

[1] 曹如月, 肖晶晶, 王伊轩, 李翔宇, 冯岸超, 张立群. 杂Diels-Alder 环加成反应级联RAFT聚合[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 721-734.
[2] 杨世迎, 李乾凤, 吴随, 张维银. 铁基材料改性零价铝的作用机制及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 2081-2093.
[3] 林业竣, 李艳梅. 翻译后修饰Tau蛋白及其化学全/半合成[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1645-1660.
[4] 仲宣树, 刘宗建, 耿雪, 叶霖, 冯增国, 席家宁. 材料表面性质调控细胞黏附[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1153-1165.
[5] 闫保有, 李旭飞, 黄维秋, 王鑫雅, 张镇, 朱兵. 氨/醛基金属有机骨架材料合成及其在吸附分离中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2417-2431.
[6] 刘新叶, 梁智超, 王山星, 邓远富, 陈国华. 碳基材料修饰聚烯烃隔膜提高锂硫电池性能研究[J]. 化学进展, 2021, 33(9): 1665-1678.
[7] 秦苗, 徐梦洁, 黄棣, 魏延, 孟延锋, 陈维毅. 氧化铁纳米颗粒在磁共振成像中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(9): 1264-1273.
[8] 孙皓, 宋程威, 庞越鹏, 郑时有. 锂硫电池隔膜功能化设计[J]. 化学进展, 2020, 32(9): 1402-1411.
[9] 秦瑞轩, 邓果诚, 郑南峰. 金属纳米材料表面配体聚集效应[J]. 化学进展, 2020, 32(8): 1140-1157.
[10] 孟凡宁, 刘彩云, 高立国, 马廷丽. 界面修饰策略在钙钛矿太阳能电池中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(6): 817-835.
[11] 鲁志远, 刘燕妮, 廖世军. 锂离子电池富锂锰基层状正极材料的稳定性[J]. 化学进展, 2020, 32(10): 1504-1514.
[12] 刘江波, 王丽华, 左小磊. 基于DNA的细胞膜功能化[J]. 化学进展, 2019, 31(8): 1067-1074.
[13] 王兆翔, 马君, 高玉瑞, 刘帅, 冯欣, 陈立泉. 稳定富锂层状氧化物正极材料的结构与性能[J]. 化学进展, 2019, 31(11): 1591-1614.
[14] 刘萍, 汪璟, 郝鸿业, 薛云帆, 黄俊杰, 计剑. 光化学反应在生物材料表面修饰中的应用[J]. 化学进展, 2019, 31(10): 1425-1439.
[15] 单艳群, 王晓英*. 赭曲霉毒素A的电化学适体传感检测[J]. 化学进展, 2018, 30(6): 797-808.