English
新闻公告
More
化学进展 2007, Vol. 19 Issue (05): 713-721 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

Sigma受体显像剂*

张秋艳;樊彩云;贾红梅**   

  1. 北京师范大学化学学院 放射性药物教育部重点实验室 北京100875
  • 收稿日期:2006-06-26 修回日期:2006-07-27 出版日期:2007-05-24 发布日期:2007-05-24
  • 通讯作者: 贾红梅

σ- Receptor Ligands as Imaging Agents

Zhang Qiuyan;Fan Caiyun;Jia Hongmei**   

  1. Key Laboratory of Radiopharmaceuticals , Ministry of Education,College of Chemistry, Beijing Normal University, Beijing 100875, China
  • Received:2006-06-26 Revised:2006-07-27 Online:2007-05-24 Published:2007-05-24
σ受体与细胞功能、生物过程以及许多疾病关系密切。σ1受体已成为发展精神分裂症、抑郁症、早老性痴呆和帕金森病等中枢神经系统(CNS)神经精神疾病药物新的靶点,而σ2受体是肿瘤增殖的生物标志。σ1受体显像剂的研制将为CNS神经精神疾病提供敏感特异的诊断方法,而σ2受体显像剂的研究将为肿瘤的早期诊断提供灵敏的分子探针。本文综述了σ受体显像剂的研究进展,结合σ受体显像剂的用途,详细讨论了不同σ受体显像剂的设计方法,并对其未来发展作了展望。
Sigma (σ) receptors have been proposed to be involved in cellular functions, biological processes and diseased. Sigma-1 receptors have recently been a novel target of drug development related to CNS disorders such as schizophrenia, depression, Alzheimer, and Parkinson diseases, while sigma-2 receptors are regarded as a biomarker of tumor proliferation.Sigma-1 receptor imaging agents can provide a powerful diagnostic tool to fight with neuropsychiatric diseases of human beings, while sigma-2 receptors imaging agents are the sensitive molecular probes for the early diagnosis of malignant tumor. This review provides the overview of recent advance of sigma receptors imaging agents. The emphases are focused on design methods of different sigma receptor imaging agents based on their possible applications. The trend for development of σ receptor imaging agents has also been discussed.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Martin W R , Eades C E , Thompson J A , et al . J . Pharmacol .Exp. Ther. , 1976 , 197 : 517 —532
[ 2 ] Quirion R , Bowen W D , Itzhak Y, et al . Trends Pharmacol .Sci . , 1992 , 13 : 85 —86
[ 3 ] Hellewell S B , Bowen W D. Brain Res. , 1990 , 527 : 244 —253
[ 4 ] Hellewell S B , Bruce A , Feinstein G, et al . Eur. J .Pharmacol . , 1994 , 268 : 9 —18
[ 5 ] Moebius F F , Striessnig J , Glossmann H. Trends Pharmacol .Sci . , 1997 , 18 : 67 —70
[ 6 ] Prasad P D , Li H W, Fei Y J , et al . J . Neurochem. , 1998 , 70 :443 —451
[ 7 ] Mei J , Pasternak G W. Biochem. Pharmacol . , 2001 , 62 : 349 —355
[ 8 ] Hayashi T , Su T P. J . Pharmacol . Exp. Ther. , 2003 , 306 :726 —733
[ 9 ] Aydar E , Palmer C P , Djamgoz M B. Cancer Res. , 2004 , 64 :5029 —5035
[10] Guitart X, Codony X, Monroy X. Psychopharmacology , 2004 ,174 : 301 —319
[11] Vilner B J , John C S , Bowen W D. Cancer Res. , 1995 , 55 :408 —413
[12] Mach R H , Smith C R , al2Nabulsi I , et al . Cancer Res. , 1997 ,57 : 156 —161
[13] Wheeler K T , Wang L M, Wallen C A , et al . Br. J . Cancer ,2000 , 82 : 1223 —1232
[14] De Costa B R , Radesca L , Paolo D L , et al . J . Med. Chem. ,1992 , 35 : 38 —47
[15] Maede D Y, Williams W, Bowen W D , et al . Bioorg. Med.Chem. Lett . , 2000 , 10 : 17 —18
[16] John C S , Gulden M E , Vilner B J , et al . Nucl . Med. Biol . ,1996 , 23 : 761 —766
[17] John C S , Lim B B , Geyer B C , et al . Bioconjugate Chem. ,1997 , 8 : 304 —309
[18] Ishiwata K, Noguchi J , Ishii S I , et al . Nucl . Med. Biol . ,1998 , 25 : 195 —202
[19] Shiue C Y, Shiue G G, Zhang S , et al . Nucl . Med. Biol . ,1997 , 24 : 671 —676
[20] Shine C Y, Shiue G G, Benard F , et al . Nucl . Med. Biol . ,2000 , 27 : 763 —767
[21] John C S , Vilner B J , Bowen W D. J . Med. Chem. , 1994 , 37 :1737 —1739
[22] John C S , Vilner B J , Gulden M E , et al . Cancer Res. , 1995 ,55 : 3022 —3027
[23] John C S , Gulden M E , Li J , et al . Nucl . Med. Biol . , 1998 ,25 : 189 —194
[24] John C S , Bowen W D , Fisher S J , et al . Nucl . Med. Biol . ,1999 , 26 : 377 —382
[25] Caveliers V , Everaert H , John C S , et al . J . Nucl . Med. ,2002 , 43 : 1647 —1649
[26] Mach R H , Huang Y, Freeman R A , et al . Bioorg. Med. Chem.Lett . , 2004 , 14 : 195 —202
[27] Tu Z , Dence C S , Ponde D E , et al . Nucl . Med. Biol . , 2005 ,32 : 423 —430
[28] Hou C , Tu Z , Mach R , et al . Nucl . Med. Biol . , 2006 , 33 :203 —209
[29] Huang Y, Hammond P S , Whirrett B R , et al . J . Med. Chem. ,1998 , 41 : 2361 —2370
[30] Huang Y, Hammond P S , Wu L , et al . J . Med. Chem. , 2001 ,44 : 4404 —4415
[31] Mach R H , Gage H D , Buchheimer N , et al . Synapse , 2005 ,58 : 267 —274
[32] Berardi F , Ferorelli S , Abate C , et al . J . Med. Chem. , 2004 ,47 : 2308 —2317
[33] Kassiou M, Dannals R F , Liu X, et al . Bioorg. Med. Chem. ,2005 , 13 : 3623 —3626
[34] Kawamura K, Ishiwata K, Tajima H , et al . Nucl . Med. Biol . ,1999 , 26 : 915 —922
[35] Kawamura K, Ishiwata K, Tajima H , et al . Nucl . Med. Biol . ,2000 , 27 : 255 —261
[36] Waarde A V , Buursma A R , Hospers G A P , et al . J . Nucl .Med. , 2004 , 45 : 1939 —1945
[37] Fujimura K, Matsumoto J , Niwa M, et al . Bioorg. Med. Chem. ,1997 , 5 : 1675 —1683
[38] Kawamura K, Elsinga P H , Kobayashi T , et al . Nucl . Med.Biol . , 2003 , 30 : 273 —284
[39] Elsinga P H , Tsukada H , Kakiuchi T , et al . Synapse , 2004 , 52 :29 —37
[40] Kassiou M, Pham T , Fulton R , et al . J . Label . Compd.Radiopharm. , 2005 , 48 : S83
[41] Fan C Y, Jia H M, Liu B L , et al . Science in China , Series B :Chemistry , 2006 , 49 : 169 —176
[42] 樊彩云(Fan C Y) . 北京师范大学化学学院博士学位论文(Doctoral Dissertation of Beijing Normal University) . 2005
[43] Schlyer D J , Volkow N D , Flower J S , et al . Synapse , 1992 , 11 :10 —19
[44] Gilligan P J , Cain G A , Christos T E , et al . J . Med. Chem. ,1992 , 35 : 4344 —4361
[45] Waterhouse R N , Collier T L. Nucl . Med. Biol . , 1997 , 24 :127 —134
[46] Costantino L , Gandolfi F , Sorbi C , et al . J . Med. Chem. ,2005 , 48 : 266 —273
[47] Waterhouse R N , Chapman J , Izard B , et al . Nucl . Med. Biol . ,1997 , 24 : 587 —593
[48] Waterhouse R N , Chang R C , Zhao J , et al . Nucl . Med. Biol . ,2006 , 33 : 211 —215
[49] Berardi F , Santoro S , Perrone R , et al . J . Med. Chem. , 1998 ,41 : 3940 —3947
[50] Moltzen E K, Perregaard J , Meier E. J . Med. Chem. , 1995 ,38 : 2009 —2017
[51] Gilligan P J , Kergate A A , Lewis B M, et al . J . Med. Chem. ,1994 , 37 : 364 —370
[52] Quaglia W, Giannella M, Piergentili A , et al . J . Med. Chem. ,1998 , 41 : 1557 —1560
[53] Maier C A , Wuensch B. J . Med. Chem. , 2002 , 45 : 438 —448
[54] Maier C A , Wuensch B. J . Med. Chem. , 2002 , 45 : 4923 —4930
[55] Mantegani S , Brambilla E , Cremonesi P , et al . Bioorg. Med.Chem. Lett . , 1997 , 7 : 1525 —1530
[56] John C S , Lim B B , Vilner B J , et al . J . Med. Chem. , 1998 ,41 : 2445 —2450
[57] 刘巧平(Liu Q P) . 北京师范大学化学系硕士学位论文(MS Dissertation of Beijing Normal University) . 2002
[58] Carroll F I , Bai X, Dehghani A , et al . J . Med. Chem. , 1999 ,42 : 4621 —4629
[59] Wilson A A , Dannals R F , Ravert H T , et al . J . Med. Chem. ,1991 , 34 : 1867 —1870
[60] Reddy N L , Fisher J B , Burke-Howie KJ , et al . Med. Chem.Lett . , 1993 , 3 : 2113 —2116
[61] Nguyen V H , Mardon K, Kassiou M, et al . Nucl . Med. Biol . ,1999 , 26 : 209 —215
[62] Su T P , Wu X Z , Cone E J , et al . J . Pharmacol . Exp. Ther. ,1991 , 259 : 543 —550
[63] Mach R H , Smith C R , al-Nabulsi I , et al . Cancer Res. , 1997 ,57 : 156 —161
[64] Manalllack D T , Wong M G, Contreras P C , et al . Mol .Pharmacol . , 1988 , 34 : 863 —879
[65] Glennon R A , Ablordeppey S Y, Ismaiel A M, et al . J . Med.Chem. , 1994 , 37 : 1214 —1219
[66] Huang Y, Hammond P S , Whirrett B R , et al . J . Med. Chem. ,1998 , 41 : 2361 —2370
[67] Bowen W D. Pharm. Acta Helv. , 2000 , 74 : 211 —218

[1] 顾顺心, 姜琴, 施鹏飞. 发光铱(Ⅲ)配合物抗肿瘤活性研究及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1957-1971.
[2] 冯海弟, 赵璐, 白云峰, 冯锋. 纳米金属有机框架在肿瘤靶向治疗中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1863-1878.
[3] 陈晓峰, 王开元, 梁芳铭, 姜睿祺, 孙进. 外泌体递药系统及其在肿瘤治疗中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(4): 773-786.
[4] 王嘉莉, 朱凌, 王琛, 雷圣宾, 杨延莲. 循环肿瘤细胞及细胞外囊泡的纳米检测技术[J]. 化学进展, 2022, 34(1): 178-197.
[5] 荆晓东, 孙莹, 于冰, 申有青, 胡浩, 丛海林. 肿瘤微环境响应药物递送系统的设计[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 926-941.
[6] 许惠凤, 董永强, 朱希, 余丽双. 新型二维材料MXene在生物医学的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(5): 752-766.
[7] 刘加伟, 王婧, 王其, 范曲立, 黄维. 激活型有机光声造影剂的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(2): 216-231.
[8] 王欣瑜, 赵富平, 张儒, 孙子茹, 刘胜男, 高清志. 抗肿瘤缺氧诱导因子-1的小分子抑制剂[J]. 化学进展, 2021, 33(12): 2259-2269.
[9] 官启潇, 郭和泽, 窦红静. 细胞膜修饰的纳米载体与肿瘤免疫治疗[J]. 化学进展, 2021, 33(10): 1823-1840.
[10] 郭珊, 周翔. 循环肿瘤细胞体内检测技术及其应用研究[J]. 化学进展, 2021, 33(1): 1-12.
[11] 吴晴, 唐一源, 余淼, 张悦莹, 李杏梅. 基于肿瘤微环境响应的DNA纳米结构递药系统[J]. 化学进展, 2020, 32(7): 927-934.
[12] 孙子茹, 刘胜男, 高清志. 靶向葡萄糖转运蛋白(GLUTs)抗癌药物的开发[J]. 化学进展, 2020, 32(12): 1869-1878.
[13] 宫苗, 王晓英, 王晓宁. 血液肿瘤相关生物标志物的电化学传感检测[J]. 化学进展, 2019, 31(6): 894-905.
[14] 徐子悦, 张运昌, 林佳乐, 王辉, 张丹维, 黎占亭. 药物输送体系构筑中的超分子组装策略[J]. 化学进展, 2019, 31(11): 1540-1549.
[15] 范昭璇, 赵亮, 张学记. 循环肿瘤DNA的检测:从数字化到测序[J]. 化学进展, 2019, 31(10): 1384-1395.
阅读次数
全文


摘要

Sigma受体显像剂*