English
新闻公告
More
化学进展 2005, Vol. 17 Issue (03): 451-458 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

有机分子识别和聚集体组装中的非共价键协同作用*

王晓钟;陈英奇;陈新志;蒋锡夔;黎占亭**   

  1. 浙江大学化学与材料学院 杭州 310027;

    中国科学院上海有机化学研究所 生命有机化学国家重点实验室 ,上海 200032

  • 收稿日期:2004-03-01 修回日期:2004-12-01 出版日期:2005-05-24 发布日期:2005-05-24
  • 通讯作者: 黎占亭

Cooperative Non-Covalent Interaction for Organic Molecular Recognition and Self-Assembly

Wang Xiaozhong;Chen Yingqi;Chen Xinzhi;Jiang Xikui;Li Zhanting**   

  1. College of Chemistry and Materials Science, Zhejiang University;State Key Laboratory of Bio-Organic and Natural Products Chemistry, Shanghai Institute of Organic Chemistry, Chinese Academy of Sciences
  • Received:2004-03-01 Revised:2004-12-01 Online:2005-05-24 Published:2005-05-24
  • Contact: Li Zhanting
综述了近年来不同的非共价键作用力包括分子间氢键、供体-受体相互作用、π-π堆积作用、静电作用、疏溶剂作用和金属-配体配位作用等的协同作用在有机分子识别和有序聚集体组装研究中的应用.
The cooperative interaction of discrete non-covalent forces, including intermolecular hydrogen bonding, donor-acceptor interaction, k-k stacking, electrostatic interaction, solvophobic interaction, and coordination, for orgnanic molecular recognition and self-assembly has been reviewed.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Zimmerman S C , Corbin P S. Struct . Bonding (Berlin) , 2000 ,96 : 63 —94
[ 2 ] Brunsveld L , Folmer B J B , Meijer E W, Sijbesma R P. Chem.Rev. , 2001 , 101 : 4071 —4098
[ 3 ] 齐志奇(Qi Z Q) , 王晓钟(Wang X Z) , 黎占亭(Li Z T) 等.有机化学(Chinese J . Org. Chem. ) 2003 , 23 : 403 —412
[ 4 ] Amabilino D B , Stoddart J F. Chem. Rev. , 1995 , 95 : 2725 —2828
[ 5 ] Raehm L , Hamilton D G, Sanders J K M. Synlett . , 2002 ,1743 —1761
[ 6 ] Lehn J M. Polymer Int . 2002 , 51 : 825 —839
[ 7 ] Iengo E , Zangrando E , Alessio E. Eur. J . Inorg. Chem. , 2003 ,2371 —2384
[ 8 ] Gabriel G L , Iverson B L. J . Am. Chem. Soc. , 2002 , 124 :15174 —15175
[ 9 ] Parra R D , Zeng H Q , Zhu J , Gong B , et al . Chem. Eur. J . ,2001 , 7 : 4352 —4357
[10] Wu Z Q , Jiang X K, Zhu S Z, Li Z T. Org. Lett . , 2004 , 6 :229 —232
[11] Brunsveld L , Zhang H , Meijer E W, et al . J . Am. Chem. Soc. ,2000 , 122 : 6175 —6182
[12] Palmans A R A , Vekemans J A J M, Meijer E W. Chem. Eur.J . , 1997 , 3 : 300 —307
[13] El2ghayoury A , Schenning A P H J , Meijer E W, et al . Chem.Commun. , 2000 , 1969 —1970
[14] Hirschberg J H K K, Brunsveld L , Sijbesma R P , Meijer E W.Nature , 2000 , 407 : 167 —170
[15] Schenning A P H J , Jonkheijm P , Meijer E W. J . Am. Chem.Soc. , 2001 , 123 : 409 —416
[16] van Gorp J J , Vekemans J A J M, Meijer E W. J . Am. Chem.Soc. , 2002 , 124 : 14759 —14769
[17] Brunsveld L , Vekemans J A J M, Hirschberg J H K K, et al .Proc. Natl . Acad. Sci . USA , 2002 , 99 : 4977 —4982
[18] Ajayaghosh A , George S J . J . Am. Chem. Soc. , 2001 , 123 :5148 —5149
[19] Kim KS , Suh S B , KimJ C , et al . J . Am. Chem. Soc. , 2002 ,124 : 14268 —14279
[20] Zhao D , Moore J S , Chem. Commun. , 2003 , 807 —818
[21] Sanford A R , Gong B , Curr. Org. Chem. , 2003 , 7 : 1649 —1650
[22] Zhao X, Jia M X, Jiang X K, Wu L Z, Li Z T, Chen GJ . J .Org. Chem. , 2004 , 69 : 270 —279
[23] Berl V , Krische M J , Lehn J M. Chem. Eur. J . , 2000 , 6 :1938 —1946
[24] Jiang H , Dolain C , Huc I. J . Am. Chem. Soc. , 2004 , 126 :1034 —1035
[25] Jiang H , Leger J M, Huc I. J . Am. Chem. Soc. , 2003 , 125 :3448 —3449
[26] Fyfe M C T, Stoddart J F. Acc. Chem. Res. , 1997 , 30 : 393 —401
[27] Balzani V , Credi A , Raymo F M, Stoddart J F. Angew. Chem.Int . Ed. , 2000 , 39 : 3348 —3391
[28] Balzani V , Gomez-Lopez , M, Stoddart J F. Acc. Chem. Res. ,1998 , 31 : 405 —414
[29] Martinez-Diaz M V , Spencer N , Stoddart J F. Angew. Chem.Int . Ed. , 1997 , 36 : 1904 —1907
[30] Balzani V , Stoddart J F. J . Am. Chem. Soc. , 2000 , 122 :3542 —3543
[31] Pease A P , Stoddart J F. Struct . Bonding (Berlin) , 2001 , 99 :189 —236
[32] Claude S , Lehn J M, Schmidt F , et al . J . Chem. Soc. Chem.Commun. , 1991 , 1182 —1182
[33] Kato Y, Conn M M, Rebek J . J . Am. Chem. Soc. , 1994 , 116 :3219 —3225
[34] Abe H , Mawatari Y, Inouye M, et al . J . Org. Chem. , 2004 ,69 : 495 —504
[35] Inouye M, Fujimoto K, Furusyo M, Nakazumi H. J . Am. Chem.Soc. , 1999 , 121 : 1452 —1458
[36] Bertolasi V , Gilli P , Ferretti V , Gilli G. NewJ . Chem. , 2001 ,25 : 408 —415
[37] Nakash M, Clyde-Watson Z, Feeder N , et al . Chem. Eur. J .2000 , 6 : 2112 —2119
[38] Roesky H W, Andruh M. Coord. Chem. Rev. 2003 , 236 : 91 —119
[39] Johnston A G, Leigh D A , Pritchard R J , et al . Angew. Chem.Int . Ed. , 1995 , 34 : 1209 —1212
[40] Zhao X, Jiang X K, Shi M, Yu Y H , Xia W, Li Z T. J . Org.Chem. , 2001 , 66 : 7035 —7043
[41] Chen L , Zhao X, Chen Y, Zhao C X, Jiang X K, Li Z T. J .Org. Chem. , 2003 , 68 : 2704 —2712
[42] Hamilton D G, Feeder N , Prodi L , et al . J . Am. Chem. Soc. ,1998 , 120 : 1096 —1097
[43] Hamilton D G, Davies J E , Prodi L , Sanders J K M. Chem. Eur.J . , 1998 , 4 : 608 —620
[44] Wang X Z, Li X Q , Chen Y Q , Jiang X K, Li Z T. Chem. Eur.J . , 2003 , 9 : 2904 —2913
[45] Beijer F H , Sijbesma R P , Kooijman H , et al , J . Am. Chem.Soc. , 1998 , 120 : 6761 —6769
[46] Brunsveld L , Folmer B J B ,Meijer E W, et al . Chem. Rev. ,2001 , 101 : 4071 —4097
[47] Fanti C , Monti D , La Monica L , et al . J . Porph. Phthaloc ,2003 , 7 : 112 —116
[48] D′Souza F , Deviprasad G R , Zandler M E , et al . J . Phys.Chem. A , 2003 , 107 : 4801 —4807
[49] Balaban T S , Goddard R , Linke-Schaetzel M, et al . J . Am.Chem. Soc. , 2003 , 125 : 4233 —4239
[50] Ikeda C , Tanaka Y, Fujihara T, et al . Inorg. Chem. , 2001 , 40 :3395 —3405
[51] Whitesides G M, Simanek E E , Mathias J P , et al . Acc. Chem.Res. , 1995 , 28 : 37 —44
[52] Calama M C , Timmerman P , Reinhoudt D N. Angew. Chem.Int . Ed. , 2000 , 39 : 755 —758
[53] Shao X B , Jiang X K, Zhao X, Zhao C X, Chen Y, Li Z T. J .Org. Chem. , 2004 , 69 : 899 —907
[54] Liu Y, Zhao Y L , Zhang H Y, Song H B. Angew. Chem. Int .Ed. , 2003 , 42 : 3260 —3263
[55] Liu Y, Li L , Fan Z, Zhang H Y, Wu X, Liu S X, Guan X D.Nano Lett . , 2002 , 2 : 257 —260
[56] Lehn J M. Proc. Natl . Acad. Sci . USA , 2002 , 99 : 4763 —4766
[57] Tung C H , Wu L Z, Zhang L P , Chen B. Acc. Chem. Res. ,2003 , 36 : 39 —47

[1] 刘亚伟, 张晓春, 董坤, 张锁江. 离子液体的凝聚态化学研究[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1509-1523.
[2] 俞杰, 龚流柱. 手性氨基酸酰胺催化剂的发现及研究进展[J]. 化学进展, 2020, 32(11): 1729-1744.
[3] 裴强, 丁爱祥. 四重氢键自组装体系的设计与应用[J]. 化学进展, 2019, 31(2/3): 258-274.
[4] 姚闯, 张希, 黄勇力, 李蕾, 马增胜, 孙长庆. 水的结构和反常物性[J]. 化学进展, 2018, 30(8): 1242-1256.
[5] 杜凡凡, 郑映, 单国荣, 包永忠, 介素云*, 潘鹏举*. 基于氢键作用的内酯开环聚合非金属有机催化剂[J]. 化学进展, 2018, 30(6): 710-718.
[6] 闫博, 周宏伟*, 解璞, 金洗郎, 马爱洁*, 陈卫星. 化学振荡反应调控的动态可逆智能体系[J]. 化学进展, 2017, 29(7): 740-749.
[7] 伍宏伟, 陈亚运, 饶才辉, 刘传祥*. 含CH基的阴离子受体[J]. 化学进展, 2016, 28(10): 1501-1514.
[8] 傅骏青, 王晓艳, 李金花, 陈令新. 重金属离子印迹技术[J]. 化学进展, 2016, 28(1): 83-90.
[9] 钱小红, 金灿, 张晓宁, 姜艳, 林晨, 王乐勇. 方酰胺衍生物及其在离子识别中的应用[J]. 化学进展, 2014, 26(10): 1701-1711.
[10] 杨勇, 窦丹丹. 三重和四重氢键体系:设计、结构和应用[J]. 化学进展, 2014, 26(05): 706-726.
[11] 王赛, 吴斌, 段军飞, 方江邻*, 谌东中. 基于脲基氢键组装的功能超分子凝胶[J]. 化学进展, 2014, 26(01): 125-139.
[12] 付钰洁, 唐守渊*. 微波波谱法研究水与有机/生物分子的分子配合物[J]. 化学进展, 2013, 25(06): 1042-1051.
[13] 黄翠英, 李阳, 王长生*. 准确快速计算含多肽酰胺和核酸碱基的氢键复合物的氢键强度和氢键作用势能曲线[J]. 化学进展, 2012, 24(06): 1214-1226.
[14] 祁恒治, 赵蕴慧, 朱孔营, 袁晓燕. 自修复聚合物材料的研究进展[J]. 化学进展, 2011, 23(12): 2560-2567.
[15] 黎占亭. 氢键介质的芳酰胺折叠体:从构象控制到功能演化[J]. 化学进展, 2011, 23(01): 1-12.