English
新闻公告
More
化学进展 2004, Vol. 16 Issue (03): 349- 前一篇   后一篇

• 综述与评论 •

Gemini表面活性剂合成进展*

姚志钢1,2;李干佐1**;董凤兰1;胡艾希3   

  1. (1. 山东大学胶体与界面化学教育部重点实验室 济南 250100;2. 邵阳学院化学与材料科学工程系 邵阳 422001;3. 湖南大学化学化工学院 长沙 410082)
  • 收稿日期:2003-05-01 修回日期:2003-12-01 出版日期:2004-05-24 发布日期:2004-05-24
  • 通讯作者: 李干佐

Progress in Synthesis in Gemini Surfactants

Yao Zhigang1,2;Li Ganzuo1**;Dong Fenglan1;Hu Aixi3   

  1. (1. Key Laboratory for Colloid and Interface Chemistiy of Ministry of Education, Shandong University, Jinan 250100, China; 2.Department of Chemistry and Materials Science Engineering, Shaoyang College, Shaoyang 422001, China; 3. College of Chemistry and Chemical Engineering, Hunan University, Changsha 410082, China)
  • Received:2003-05-01 Revised:2003-12-01 Online:2004-05-24 Published:2004-05-24
  • Contact: Li Ganzuo
系统总结了近百种Gemini表面活性剂的合成路线和方法,并且按照其结构特点分门别类地进行比较和归纳,对今后Gemini表面活性剂的合成发展方向提出了一些看法,这对促进此类新颖表面活性剂的工业化进程将具有指导意义。
With a systematic summary of the processes and procedures for the synthesis of nearly 100 kinds of Gem-ini surfactants and a detailed comparison and classification of Gemini surfactants as well in terms of their structural fea-tures, this paper is designated to propose some new ideas of the development of the synthesis of Gemini surfactants, which are dedicated for the promotion of the industrialization of the novel Gemini surfactants.

中图分类号: 

()

[ 1 ] Rosen M J . Chemtech. , 1993 , (3) :30 —33
[2] Zana R. Curr. Opin. Colloid Interface Sci . , 1996 , 1 (5) :566 —571
[3] 赵剑曦(Zhao J X) . 化学进展(Prog. Chem. ) , 1999 , 11 (4) :348 —357
[4] Menger F M, Keiper J S. Angew. Chem. Int . Ed. , 2000 , 39 :1906 —1920
[5] 唐世华(Tang S H) , 黄建滨(Huang J B) , 李子臣(Li Z C) 等.日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2001 ,(6) :26 —29
[6] 唐世华(Tang S H) , 黄建滨(Huang J B) , 李子臣(Li Z C) 等.自然科学进展( Progress in Natural Science) , 2001 , 11 (12) :1240 —1251
[7] Zana R. Adv. Colloid Interfac. , 2002 , 97 (1P3) :205 —253
[8] Menger F M, Littalu C A. J . Am. Chem. Soc. , 1991 , 113 :1451 —1452
[9] Menger F M, Littalu C A. J . Am. Chem. Soc. , 1993 , 115 :10083 —10090
[10] Zhu Y P , Masuyama A , Nakatsuji T, et al . Jpn. Oil Chem.Soc. , 1991 , 40 (5) :473 —477
[11] TaeSeong K, Toshiyuki K, Yohji N , et al . J . Am. Oil . Chem.Soc. , 1996 , 73 (7) :907 —911
[12] 池田功( Isao I) , 崔正刚(Cui Z G) . 日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2001 , (3) :27 —30
[13] Tae Seong K, Toshikazu H , Isao I. J . Am. Oil . Chem. Soc. ,1996 , 73 (1) :67 —71
[14] 池田功( Isao I) , 崔正刚(Cui Z G) . 日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2001 , (4) :36 —38
[15] Esumi K, Goino M, Koide Y. J . Colloid Interface Sci . , 1996 ,183 :539 —545
[16] In M, Aguerre-Chariol O , Zana R. J . Phys. Chem. B , 1999 ,103 :7747 —7750
[17] Menger F M, Migulin V A. J . Org. Chem. , 1999 , 64 :8916 —8921
[18] Menger F M, Keiper J S , Azov V. Langmuir , 2000 , 16 :2062 —2067
[19] Oda R , Huc I , Danino D , et al . Langmuir , 2000 , 16 :9759 —9769
[20] 池田功( Isao I) , 崔正刚(Cui Z G) . 日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2001 , (5) :28 —31
[21] Qystein R , Anita R , Liv L , et al . Molecules , 2001 , (6) :979 —987
[22] 陈功(Chen G) , 黄鹏程(Huang P C) , 马云容(Ma Y R) 等.精细化工(Fine Chemicals) , 2001 , 18 (8) :440 —442
[23] Blanzat M, Perea E , Pico-Lattes I , et al . Langmuir , 1999 , 15 :6163 —6169
[24] Menger F M, Bessie N A M. J . Am. Chem. Soc. , 2001 , 123 :875 —885
[25] 郭祥峰(Guo X F) , 陈华群(Chen H Q) , 贾丽华(Jia L H) . 精细化工(Fine Chemicals) , 2002 , 19 (7) :376 —377 , 393
[26] Perez L , Pinazo A , Rosen M J , et al . Langmuir , 1998 , 14 :2307 —2315
[27] Caroline M, Christele P , Myrna M, et al . J . Am. Chem. Soc. ,2001 , 123 (26) :6215 —6220
[28] Mirviss S , Steichen B , Spellane D , et al . WO 39 241 , 2000
[29] Julian E , Margarita S D , Paul W, et al . Langmuir , 2002 , 18 :7837 —7844
[30] Frederick C B , Verona N J . US 2 524 218 , 1950
[31] Sumida Y. Chem. Commun. , 1998 , 2385
[32] Yasushi S , Toshihiyo O , Araki M, et al . Langmuir , 1998 , 14 :7450 —7455
[33] Jaeger D A , Brown E L G. Langmuir , 1996 , 12 :1976 —1980
[34] Raths H C. WO 46 513 , 1997
[35] David J T, Ruoxin L , Jiang Y. US 5 789 371 , 1998
[36] Zhu Y P , Masuyama A , Kobata Y, et al . J . Colloid Interface Sci . , 1993 , 158 :40 —45
[37] 范歆(Fan X) , 方云(Fang Y) . 日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2000 , 30 (3) :21 —23
[38] 黄智(Huang Z) , 李成海(Li C H) , 梁宇宁(Liang Y N) 等. 精细化工(Fine Chemicals) , 2002 , 19 (11) : 621 —622
[39] Duivenvoorde F L , Feiters M C , Gaast S J , et al . Langmuir ,1997 , 13 :3737 —3743
[40] Sommerdijk N A J M, Hoeks T H L , Synak M, et al . J . Am.Chem. Soc. , 1997 , 119 :4338 —4344
[41] Jaeger D A , Wang Y P , Pennington R L. Langmuir , 2002 , 18 :9259 —9266
[42] Zhu Y P , Araki M, Mitsuo O. J . Am. Oil . Chem. Soc. , 1991 ,68 (4) :268 —271
[43] Robert L R. US 5 846 923 , 1998
[44] Zhu Y P , Masuyama A , Okahara M. J . Am. Oil . Chem. Soc. ,1990 , 67 (7) :459 —463
[45] Dreja M. Langmuir , 1999 , 15 :391 —399
[46] Masuyama A , Endo C , Jakeda S. Chem. Commun. , 1998 ,(18) : 2023 —2024
[47] Masuyama A , Endo C , Jakeda S , et al . Langmuir , 2000 , 16 :368 —373
[48] Philippe R , Dominique H , Desmurs J R , et al . Chem. Phys.Lipids , 1999 , 99 :21 —32
[49] Jenning S K. Chem. Commun. , 1998 , (18) : 1951
[50] Ramesh V , Stephen Z. US 5 585 516 , 1996
[51] Klaus K, Wolf R. US 5 997 610 , 1999
[52] 谢红璐(Xie H L) , 王伟(Wang W) , 王万兴(Wang W X) . 精细化工(Fine Chemicals) , 2002 , 19 (11) :1 —2
[53] Tomomichi O , Naoyuki E , Masami F , et al . J . Am. Oil . Chem.Soc. , 1996 , 73 (1) :31 —37
[54] 袁淑军(Yuan S J ) , 吕春绪(Lu C X) , 蔡春(Cai C) . 精细化工(Fine Chemicals) , 2002 , 19 (11) :626 —627 , 660
[55] Rosen M J , Zhu Z H , Hua X Y. J . Am. Oil . Chem. Soc. ,1992 , 69 (1) :30 —33
[56] Mitsuo O , Araki M. US 5 160 450 , 1992
[57] Li R X, Tracy D J , Yang J , et al . US 6 121 222 , 2000
[58] Li R X, Tracy D J . US 5 952 290 , 1999
[59] Klaus K, Herbert K, Wulf R. US 5 962 726 , 1999
[60] Klaus K, Wolfgang S. US 5 977 404 , 1999
[61] Connor D S , Fu Y C , Scheibel J J . US 5 512 699 , 1996
[62] Scheibel J J , Connor D S , Fu Y C. US 5 534 197 , 1996
[63] Wang S M. US 5 622 938 , 1997
[64] Tracy D J , Li R X, Yang J . US 5 863 886 , 1999
[65] Mariano J L C , Jose K, Alicia F C. Tetrahedron Letters , 1997 ,38 (23) :3995 —3998
[66] Gao C L , Whitcombe M J , Vulfson E N. Enzyme and Microbial Technology , 1999 , 25 :264 —270
[67] Johnsson M, Jan A , Engberts B F N. J . Am. Chem. Soc. ,2003 , 125 (3) :757 —760
[68] Tracy D J , Li R X, Yang J . US 5 846 926 , 1998
[69] Tracy D J , Li R X. US 5 900 397 , 1999
[70] Paddon-Jones G, Regismond S , Kwetkat K, et al . J . Colloid Interface Sci . , 2001 , 243 :496 —502
[71] Tracy D J , Li R X, Dahanayake M S , et al . US 5 811 384 , 1998
[72] Tracy D J , Li R X, Dahanayake M S , et al . US 5 945 393 , 1999
[73] Tracy D J , Li R X, Dahanayake M S , et al . US 6 204 297 , 2001
[74] 顾强(Gu Q) , 李干佐(Li G Z) , 沈强(Shen Q) 等. 精细化工(Fine Chemicals) , 1999 , 16 (suppl . ) :37 —40
[75] Gattmann A T. US 3 244 724 , 1996
[76] Menger F M, Peresypkin A V. J . Am. Chem. Soc. , 2001 , 123(26) :5614 —5615
[77] Menger F M, Seredyuk V A , Apkarian R P , et al . J . Am.Chem. Soc. , 2002 , 124 (42) :12408 —12409
[78] Klaus K. US 6 034 271 , 2000
[79] Philippe R , Charles M, Luc L , et al . Tetrahedron Letters , 39 :1357 —1360
[80] Alami E , Holmberg K, Eastoe J . J . Colliod Interface Sci . ,2002 , 247 :447 —455
[81] Alami E , Holmberg K. J . Colliod Interface Sci . , 2001 , 239 :230 —240
[82] Hattori N. Colloid Polym. Sci . , 1999 , 277 (4) :361
[83] Santanu B , Soma D. Langmuir , 1999 , 15 :3400 —3410
[84] 赵剑曦(Zhao J X) . 日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2002 , 32 (3) :39 —42
[85] 罗明道(Luo M D) , 颜肖慈(Yan X C) , 张高勇(Zhang G Y) .日用化学工业(China Surfactant Detergent &Cosmetics) , 2002 ,32 (3) :5 —7
[86] Israelachvili J N , Mitchell D J , Nirham B W. J . Chem. Soc. ,Faraday Trans. Ⅱ, 1976 , 72 :1525 —1568

[1] 何静, 陈佳, 邱洪灯. 中药碳点的合成及其在生物成像和医学治疗方面的应用[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 655-682.
[2] 鄢剑锋, 徐进栋, 张瑞影, 周品, 袁耀锋, 李远明. 纳米碳分子——合成化学的魅力[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 699-708.
[3] 杨孟蕊, 谢雨欣, 朱敦如. 化学稳定金属有机框架的合成策略[J]. 化学进展, 2023, 35(5): 683-698.
[4] 王新月, 金康. 多肽及蛋白质的化学合成研究[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 526-542.
[5] 刘雨菲, 张蜜, 路猛, 兰亚乾. 共价有机框架材料在光催化CO2还原中的应用[J]. 化学进展, 2023, 35(3): 349-359.
[6] 龚智华, 胡莎, 金学平, 余磊, 朱园园, 古双喜. 磷酸酯类前药的合成方法与应用[J]. 化学进展, 2022, 34(9): 1972-1981.
[7] 林业竣, 李艳梅. 翻译后修饰Tau蛋白及其化学全/半合成[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1645-1660.
[8] 宝利军, 危俊吾, 钱杨杨, 王雨佳, 宋文杰, 毕韵梅. 酶响应性线形-树枝状嵌段共聚物的合成、性能及应用[J]. 化学进展, 2022, 34(8): 1723-1733.
[9] 徐鹏, 俞飚. 聚糖化学合成的挑战和可能的凝聚态化学问题[J]. 化学进展, 2022, 34(7): 1548-1553.
[10] 王鹏, 刘欢, 杨妲. 烯烃的氢甲酰化串联反应研究[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1076-1087.
[11] 马晓清. 石墨炔在光催化及光电催化中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1042-1060.
[12] 李诗宇, 阴永光, 史建波, 江桂斌. 共价有机框架在水中二价汞吸附去除中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(5): 1017-1025.
[13] 尹晓庆, 陈玮豪, 邓博苑, 张佳路, 刘婉琪, 彭开铭. 超润湿膜在乳化液破乳中的应用及作用机制[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 580-592.
[14] 赵聪媛, 张静, 陈铮, 李建, 舒烈琳, 纪晓亮. 基于电活性菌群的生物电催化体系的有效构筑及其强化胞外电子传递过程的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 397-410.
[15] 闫保有, 李旭飞, 黄维秋, 王鑫雅, 张镇, 朱兵. 氨/醛基金属有机骨架材料合成及其在吸附分离中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(11): 2417-2431.
阅读次数
全文


摘要

Gemini表面活性剂合成进展*