• 综述 •
宋一龙, 赵爽, 李昆锋, 费志方, 陈国兵, 杨自春. 直接电纺纤维海绵的制备及应用[J]. 化学进展, 2023, 35(11): 1686-1700.
Song Yilong, Zhao Shuang, Li Kunfeng, Fei Zhifang, Chen Guobing, Yang Zichun. Preparation and Application of Direct Electrospun Fibrous Sponges[J]. Progress in Chemistry, 2023, 35(11): 1686-1700.
静电纺丝纤维海绵是一种以一维纤维为构筑单元的蓬松三维(3D)材料,由于维度的增加,该材料具备许多比传统电纺薄膜更加突出的优点,在各领域都表现巨大的应用潜力。随着对电纺三维结构研究的深入,如何直接通过静电纺丝获取稳定的纤维海绵并提高其性能已成为当前面临的关键挑战。本文系统综述了近年来直接电纺制备纤维海绵的各种新策略,讨论了其内在机理、特点以及代表性的研究成果,总结了该材料在组织工程、环境治理、安全防护和智能设备等领域的应用现状,提出了其现阶段面临的一些挑战,展望了电纺海绵在未来的发展方向。
分享此文:
Material | Preparation method | Working temperature (℃) | Thermal conductivity(mW·m-1·K-1) | Mechanical property | Applications | ref |
---|---|---|---|---|---|---|
PSU/PU | Humidity induced phase separation | / | 27.08 | Elongation at break is 160% | Insulation and flame retardant in cold environment | |
Mullite | Sol-controlled self-assembly | -196~1300 | 22.8 | The tensile strain is 100% | Thermal protection system of aircraft | |
ZrO2-TiO2 | Sol-controlled self-assembly | -196~1200 | 27 | / | Insulation at high temperatures | |
PMMA/PU | Humidity induced phase separation | / | 25.28 | The tensile stress is 159.02 kPa | Thermal insulation material | |
PSU/PU | Humidity induced phase separation | -196~ | 25.8 | The tensile stress is 1 MPa | Heat preservation in cold environment | |
PPSU/PU/PAI | Humidity induced phase separation | / | 24.6 | ~0% plastic deformation after 100 compressions tests at a large compressive strain of 50% | Heat preservation in cold environment | |
PSU/ZrC | Humidity induced phase separation | -100~100 | 25.2 | The material could withstand over 10 000 times its weight | Thermal insulation and photothermal conversion in cold environment | |
ZrO2 | Air-assisted electrospinning | ~1300 | 26(25℃) | Poisson’s ratio and thermal expansion coefficient are almost 0 | Thermal insulation at extreme high temperatures | |
104(1000℃) | ||||||
ZrO2-Al2O3Stack layer by layer~130032.2High compression strength of more than 1100 kPa (at a strain of 90%)Thermal insulation at extreme high temperatures86 |
[36] |
Cao L T, Si Y, Yin X, Yu J Y, Ding B. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2019, 11(38): 35333.
|
[37] |
Wu H Y, Zhao L, Zhang S C, Si Y, Yu J Y, Ding B. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2021, 13(15): 18165.
|
[38] |
Yu W J, Xin B J, Lu Z. Compos. Commun., 2022, 32: 101164.
|
[39] |
Liang T, Parhizkar M, Edirisinghe M, Mahalingam S. Eur. Polym. J., 2014, 61: 72.
|
[40] |
Wu H Y, Zhao L, Si Y, Zhang S C, Yu J Y, Ding B. Compos. Commun., 2021, 25: 100766.
|
[41] |
Feng Y Y, Zong D D, Hou Y J, Yin X, Zhang S C, Duan L Y, Si Y, Jia Y T, Ding B. J. Colloid Interface Sci., 2021, 593: 59.
|
[42] |
Liu H, Zhang S C, Liu L F, Yu J Y, Ding B. Adv. Funct. Mater., 2019, 29(39): 1904108.
|
[43] |
Weinbreck F, Tromp R H, de Kruif C G. Biomacromolecules, 2004, 5(4): 1437.
|
[44] |
Chang G Q, Zhu X F, Li A K, Kan W W, Warren R, Zhao R G, Wang X L, Xue G, Shen J Y, Lin L W. Mater. Des., 2016, 97: 126.
|
[45] |
Wang H L, Zhang X, Wang N, Li Y, Feng X, Huang Y, Zhao C S, Liu Z L, Fang M H, Ou G, Gao H J, Li X Y, Wu H. Sci. Adv., 2017, 3(6): e1603170.
|
[46] |
Wang H L, Lin S, Yang S, Yang X D, Song J N, Wang D, Wang H Y, Liu Z L, Li B, Fang M H, Wang N, Wu H. Small, 2018, 14(19): 1800258.
|
[47] |
Wang H L, Huang Y, Liao S Y, He H C, Wu H. IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci., 2019, 358(5): 052015.
|
[48] |
Zhou Y M, Wang H B, He J X, Qi K, Ding B, Cui S Z. Fibers Polym., 2018, 19(10): 2169.
|
[49] |
Guo J R, Fu S B, Deng Y P, Xu X, Laima S J, Liu D Z, Zhang P Y, Zhou J, Zhao H, Yu H X, Dang S X, Zhang J N, Zhao Y D, Li H, Duan X F. Nature, 2022, 606(7916): 909.
|
[50] |
He X X, Zheng J, Yu G F, You M H, Yu M, Ning X, Long Y Z. J. Phys. Chem. C, 2017, 121(16): 8663.
|
[51] |
Sun D H, Chang C, Li S, Lin L W. Nano Lett., 2006, 6(4): 839.
|
[52] |
Luo G X, Teh K S, Liu Y M, Zang X N, Wen Z Y, Lin L W. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2015, 7(50): 27765.
|
[53] |
Park Y S, Kim J, Oh J M, Park S, Cho S, Ko H, Cho Y K. Nano Lett., 2020, 20(1): 441.
|
[54] |
Vong M, Speirs E, Klomkliang C, Akinwumi I, Nuansing W, Radacsi N. RSC Adv., 2018, 8(28): 15501.
|
[55] |
Yousefzadeh M, Latifi M, Amani-Tehran M, Teo W E, Ramakrishna S. J. Eng. Fibers Fabr., 2012, 7(2): 17.
|
[56] |
Schneider O D, Weber F, Brunner T J, Loher S, Ehrbar M, Schmidlin P R, Stark W J. Acta Biomater., 2009, 5(5): 1775.
|
[57] |
Zhou Y G, Hu Z Y, Du D P, Tan G Z. Int. J. Adv. Manuf. Technol., 2019, 100(9/12): 3045.
|
[58] |
Zhou Y, Tan G Z. ASME 2018 13th International Manufacturing Science and Engineering Conference. 2018.
|
[59] |
Tan G Z, Zhou Y G. Nano Micro Lett., 2018, 10(4): 73.
|
[60] |
Zhou Y G, Mahesh T, Edward L. Q, Tan G Z. JOM, 2019, 71: 956.
|
[61] |
Zhu P, Lin A M, Tang X C, Lu X Z, Zheng J Y, Zheng G F, Lei T P. AIP Adv., 2016, 6(5): 55304.
|
[62] |
Zaman M A U, Sooriyaarachchi D, Zhou Y G, Tan G Z, Du D P. Adv. Manuf., 2021, 9(3): 414.
|
[63] |
Kim J I, Kim J Y, Park C H. Sci. Rep., 2018, 8: 3424.
|
[64] |
Lin S J, Xue Y P, Chang G Q, Han Q L, Chen L F, Jia Y B, Zheng Y G. Mater. Res. Express, 2018, 5(2): 025401.
|
[65] |
Shah Hosseini N, Bölgen N, Khenoussi N, Yılmazş N, Yetkin D, Hekmati A H, Schacher L, Adolphe D. Int. J. Polym. Mater. Polym. Biomater., 2018, 67(3): 143.
|
[66] |
Hong S, Kim G. Appl. Phys. A, 2011, 103(4): 1009.
|
[67] |
Yang X L, Chen X, Zhao J Y, Lv W L, Wu Q L, Ren H J, Chen C T, Sun D P. J. Nanomater., 2021, 2021: 4639317.
|
[68] |
Ki C S, Kim J W, Hyun J H, Lee K H, Hattori M, Rah D K, Park Y H. J. Appl. Polym. Sci., 2007, 106(6): 3922.
|
[69] |
Kasuga T, Obata A, Maeda H, Ota Y, Yao X F, Oribe K. J. Mater. Sci. Mater. Med., 2012, 23(10): 2349.
|
[70] |
Mi H Y, Jing X, Huang H X, Turng L S. Mater. Lett., 2017, 204: 45.
|
[71] |
Baji A, Mai Y W, Wong S C, Abtahi M, Chen P. Compos. Sci. Technol., 2010, 70(5): 703.
|
[72] |
Song J Y, Kim D Y, Yun H J, Kim J H, Yi C C, Park S M. Compos. Sci. Technol., 2022, 227: 109629.
|
[73] |
Zhong H L, Huang J, Wu J, Du J H. Nano Res., 2022, 15(2): 787.
|
[1] |
Rahmati M, Mills D K, Urbanska A M, Saeb M R, Venugopal J R, Ramakrishna S, Mozafari M. Prog. Mater. Sci., 2021, 117: 100721.
|
[2] |
Hu J, Zhang S F, Tang B T. Energy Storage Mater., 2021, 37: 530.
|
[3] |
Li X Y, Zhou R F, Wang Z Z, Zhang M H, He T S. J. Mater. Chem. A, 2022, 10(4): 1642.
|
[4] |
Gbewonyo S, Carpenter A W, Gause C B, Mucha N R, Zhang L F. Mater. Des., 2017, 134: 218.
|
[5] |
Ponce-Alcántara S, Martín-Sánchez D, PÉrez-Márquez A, Maudes J, Murillo N, García-RupÉrez J. Opt. Mater. Express, 2018, 8(10): 3163.
|
[6] |
Cho H J, Kim Y H, Park S, Kim I D. ChemNanoMat, 2020, 6(7): 1014.
|
[7] |
Haghighat F, Hosseini Ravandi S A, Nasr Esfahany M, Valipouri A. J. Mater. Sci., 2018, 53(6): 4665.
|
[8] |
Danish Ali Zaidi S, Wang C, Jin Y Z, Zhu S D, Yuan H F, Yang Y Y, Chen J. J. Alloys Compd., 2020, 848: 156531.
|
[9] |
Xia S H, Zhang Y Y, Zhao Y, Wang X, Yan J H. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2021, 13(37): 44768.
|
[10] |
Cheng Y, An Q, Li D W, Fu Y Y, Zhang W, Zhang Y. J. Text. Res., 2021, 42(03):71.
|
( 成悦, 安琪, 李大伟, 付译鋆, 张伟, 张瑜. 纺织学报, 2021, 42(03):71.)
|
|
[11] |
Liu H Z, Li D W, Shen Y, Deng B Y. Fibers Polym., 2021, 22(3): 664.
|
[12] |
Zong D D, Bai W Y, Geng M, Yin X, Yu J Y, Zhang S C, Ding B. ACS Nano, 2022, 16(9): 13740.
|
[13] |
Zheng Z B, Wu H Y, Si Y, Jia Y T, Ding B. Compos. Commun., 2021, 27: 100788.
|
[14] |
Li Y, Wang J, Qian D J, Chen L, Mo X M, Wang L, Wang Y, Cui W G. J. Nanobiotechnology, 2021, 19(1): 131.
|
[15] |
Li S Y, Qiu F, Xia Y G, Chen D R, Jiao X L. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2022, 14(17): 19409.
|
[16] |
Rao F, Yuan Z P, Li M, Yu F, Fang X X, Jiang B G, Wen Y Q, Zhang P X. Artif. Cells Nanomed. Biotechnol., 2019, 47(1): 491.
|
[17] |
Mi H Y, Jing X, Napiwocki B N, Li Z T, Turng L S, Huang H X. Chem. Eng. J., 2018, 331: 652.
|
[18] |
Yan G D, Yu J, Qiu Y J, Yi X H, Lu J, Zhou X S, Bai X D. Langmuir, 2011, 27(8): 4285.
|
[74] |
Ng R, Zang R, Yang K K, Liu N, Yang S T. RSC Adv., 2012, 2(27): 10110.
|
[75] |
Choi W, Lee S, Kim S H, Jang J H. Macromol. Biosci., 2016, 16(6): 824.
|
[76] |
Li L, Zhou G L, Wang Y, Yang G, Ding S, Zhou S B. Biomaterials, 2015, 37: 218.
|
[77] |
Taskin M B, Xu R D, Gregersen H, Nygaard J V, Besenbacher F, Chen M L. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2016, 8(25): 15864.
|
[78] |
Qian Y, Song J, Zheng W, Zhao X, Ouyang Y, Yuan W, Fan C. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(14): 1707077.
|
[79] |
Walser J, Stok K S, Caversaccio M D, Ferguson S J. Biofabrication, 2016, 8(2): 025007.
|
[80] |
Zhang Y G, Zhang M M, Cheng D R, Xu S X, Du C, Xie L, Zhao W. Biomater. Sci., 2022, 10(6): 1423.
|
[81] |
McClure M J, Wolfe P S, Simpson D G, Sell S A, Bowlin G L. Biomaterials, 2012, 33(3): 771.
|
[82] |
Bosworth L A, Alam N, Wong J K, Downes S. J. Mater. Sci. Mater. Med., 2013, 24(6): 1605.
|
[83] |
Eom S S, Park S M, Hong H J, Kwon J J, Oh S R, Kim J S, Kim D S. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2020, 12(46): 51212.
|
[84] |
Zou Y L, Shi L, Zhou Y, Yao L R. Tech. Text., 2014, 32(9): 22.
|
( 邹亚玲, 石琳, 周颖, 姚理荣. 产业用纺织品, 2014, 32(9): 22.)
|
|
[85] |
Ozkal A, Callioglu F C. Applied Acoustics, 2020(11): 107468.
|
[86] |
Bai W Y, Zong D D, Liu X Y, Wang F, Yin X, Yu J Y, Zhang S C, Ding B. J. Text. Inst., 2023(4):1.
|
[87] |
Zhang X X, Wang F, Dou L Y, Cheng X T, Si Y, Yu J Y, Ding B. ACS Nano, 2020, 14(11): 15616.
|
[88] |
Dong J H, Xie Y S, Liu L X, Deng Z Z, Liu W, Zhu L Y, Wang X Q, Xu D, Zhang G H. Adv. Eng. Mater., 2022, 24(8): 2101603.
|
[89] |
Zhang H N, Xie Y X, Song Y, Qin X H. Colloids Surf., A, 2021, 624: 126834.
|
[90] |
Chen X, Xu Y, Liang M, Ke Q, Fang Y, Xu H, Jin X, Huang C. J. Hazard. Mater., 2018, 347: 325.
|
[91] |
Feng Z B, Long Z W, Yu T. J. Electrost., 2016, 83: 52.
|
[19] |
Li M M, Long Y Z. Mater. Sci. Forum, 2011, 688: 95.
|
[20] |
Deitzel J M, Kleinmeyer J, Harris D, Beck Tan N C. Polymer, 2001, 42(1): 261.
|
[21] |
Sun B, Long Y Z, Yu F, Li M M, Zhang H D, Li W J, Xu T X. Nanoscale, 2012, 4(6): 2134.
|
[22] |
Bonino C A, Efimenko K, Jeong S I, Krebs M D, Alsberg E, Khan S A. Small, 2012, 8(12): 1928.
|
[23] |
Cai S B, Xu H L, Jiang Q R, Yang Y Q. Langmuir, 2013, 29(7): 2311.
|
[24] |
Chen X, Xu Y, Zhang W X, Xu K L, Ke Q F, Jin X Y, Huang C. Nanoscale, 2019, 11(17): 8185.
|
[25] |
Sun B, Long Y Z, Zhang H D, Li M M, Duvail J L, Jiang X Y, Yin H L. Prog. Polym. Sci., 2014, 39(5): 862.
|
[26] |
Han Z Y, Cheng Z Q, Chen Y, Li B, Liang Z W, Li H F, Ma Y J, Feng X. Nanoscale, 2019, 11(13): 5942.
|
[27] |
Mi H Y, Li H, Jing X, Zhang Q, Feng P Y, He P, Liu Y J. Sep. Purif. Technol., 2020, 241: 116700.
|
[28] |
Vong M, Diaz Sanchez F J, Keirouz A, Nuansing W, Radacsi N. Mater. Des., 2021, 208: 109916.
|
[29] |
Cheng X T, Liu Y T, Si Y, Yu J Y, Ding B. Nat. Commun., 2022, 13: 2637.
|
[30] |
Szewczyk P K, Stachewicz U. Adv. Colloid Interface Sci., 2020, 286: 102315.
|
[31] |
Mailley D, HÉbraud A, Schlatter G. Macromol. Mater. Eng., 2021, 306(7): 2100115.
|
[32] |
Zhang R H, Gong X B, Wang S, Tian Y C, Liu Y T, Zhang S C, Yu J Y, Ding B. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2021, 13(48): 58027.
|
[33] |
Kim J I, Lee J C, Kim M J, Park C H, Kim C S. Mater. Lett., 2019, 236: 510.
|
[34] |
Chen X, Xu Y, Liang M M, Ke Q F, Fang Y Y, Xu H, Jin X Y, Huang C. J. Hazard. Mater., 2018, 347: 325.
|
[35] |
Zhao L, Wu H Y, Jiao W L, Yin X, Si Y, Yu J Y, Ding B. Compos. Commun., 2021, 25: 100681.
|
[92] |
Liu Z G, Wang P K. Aerosol. Sci. Technol., 1997, 26(4): 313.
|
[93] |
Yu Y S, Tao Y B, Wang F L, Chen X, He Y L. Sep. Purif. Technol., 2020, 251: 117318.
|
[94] |
Chen X, Xu Y, Zhang W X, Xu K L, Ke Q F, Jin X Y, Huang C. Nanoscale, 2019, 11(17): 8185.
|
[95] |
Gao Y, Zhou Y S, Xiong W, Wang M M, Fan L S, Rabiee-Golgir H, Jiang L J, Hou W J, Huang X, Jiang L, Silvain J F, Lu Y F. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2014, 6(8): 5924.
|
[96] |
Liu S Z, Zhang Y, Fan L Y, Zhang Q, Zhou Y. Materials Reports, 2020, 34(17): 17099.
|
( 刘帅卓, 张颖, 范雷倚, 张骞, 周莹. 材料导报, 2020, 034(017): 17099.)
|
|
[97] |
Venkatesan N, Yuvaraj P, Fathima N N. Mater. Chem. Phys., 2022, 286: 126190.
|
[98] |
Song J N, Wang H Y, Li Z W, Long Y Z, Liu Z L, Wang H L, Li X Y, Fang M H, Li B, Wu H. Chem. Eng. J., 2018, 343: 638.
|
[99] |
Tai M H, Tan B Y L, Juay J, Sun D D, Leckie J O. Chem. Eur. J., 2015, 21(14): 5395.
|
[100] |
Mi H Y, Li H, Jing X, Zhang Q, Feng P Y, He P, Liu Y J. Sep. Purif. Technol., 2020, 241: 116700.
|
[101] |
Bian Y, Liu K., Ran Y. Nat. Commun., 2022, 13: 7163.
|
[102] |
Tropp J, Ihde M H, Williams A K, White N J, Eedugurala N, Bell N C, Azoulay J D, Bonizzoni M. Chem. Sci., 2019, 10(44): 10247.
|
[103] |
Yang H Z, Ma C, Wei S J, Zhou Z L, Tian Z K. Adv. Text. Technol., 2023, 31(2): 256.
|
( 杨海贞, 马闯, 魏肃桀, 周泽林, 田征坤. 现代纺织技术, 2023, 31(2): 256.)
|
|
[104] |
Yao H B, Ge J, Wang C F, Wang X, Hu W, Zheng Z J, Ni Y, Yu S H. Adv. Mater., 2013, 25(46): 6692.
|
[105] |
Wu X D, Han Y Y, Zhang X X, Zhou Z H, Lu C H. Adv. Funct. Mater., 2016, 26(34): 6246.
|
[106] |
Han J W, Kim B, Li J, Meyyappan M. Appl. Phys. Lett., 2013, 102(5): 051903.
|
[107] |
Yang G, Luo H J, Ding Y P, Yang J W, Li Y F, Ma C Q, Yan J, Zhuang X P. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2023, 15(5): 7380.
|
[108] |
Si Y, Yu J Y, Tang X M, Ge J L, Ding B. Nat. Commun., 2014, 5: 5802.
|
[109] |
Zhang M, Wang Y, Zhang Y Y, Song J, Si Y, Yan J H, Ma C L, Liu Y T, Yu J Y, Ding B. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59(51): 23252.
|
[110] |
Xu T, Li X F, Liang Z P, Amar V S, Huang R Z, Shende R V, Fong H. Adv. Fiber Mater., 2020, 2(2): 74.
|
[1] | 李红, 史晓丹, 李洁龄. 肽自组装水凝胶的制备及在生物医学中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 568-579. |
[2] | 牛小连, 刘柯君, 廖子明, 徐慧伦, 陈维毅, 黄棣. 基于骨组织工程的静电纺纳米纤维[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 342-355. |
[3] | 邹丹青, 王琮, 肖斐, 魏宇琛, 耿林, 王磊. Janus 粒子在环境检测领域中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(11): 2056-2068. |
[4] | 左新钢, 张昊岚, 周同, 高长有. 调控细胞迁移和组织再生的生物材料研究[J]. 化学进展, 2019, 31(11): 1576-1590. |
[5] | 赵君, 黄仁亮, 齐崴, 王跃飞, 苏荣欣, 何志敏. 苯丙氨酸二肽类分子自组装:分子设计、结构调控与材料应用[J]. 化学进展, 2014, 26(09): 1445-1459. |
[6] | 杨正龙, 徐晓黎, 赵宇馨. 硫醇-烯/炔点击化学制备有机/无机杂化材料[J]. 化学进展, 2014, 26(06): 996-1004. |
[7] | 孙盟盟, 何勇, 杨万泰, 尹梅贞. 磷酸乙二酯类聚合物的合成及其生物应用[J]. 化学进展, 2013, 25(12): 2093-2102. |
[8] | 张金超*, 胡毅*, 余四旺, 高愈希, 张海松. 转化医学研究中的生物无机化学问题探讨[J]. 化学进展, 2013, 25(04): 469-478. |
[9] | 郭风, 朱桂茹, 高从堦. 有机-无机杂化介孔二氧化硅在环境保护中的应用[J]. 化学进展, 2011, 23(6): 1237-1250. |
[10] | 张金超 刘丹丹 周国强 申世刚. 纳米材料在组织工程中的应用*[J]. 化学进展, 2010, 22(11): 2232-2237. |
[11] | 姚响,庹新林,王晓工. 可降解聚氨酯型组织工程多孔支架材料的制备* [J]. 化学进展, 2009, 21(0708): 1546-1552. |
[12] | 魏宏亮,王连才,张爱英,朱凯强,冯增国. 可注射水凝胶的制备与应用*[J]. 化学进展, 2004, 16(06): 1008-. |
[13] | 崔俊锋,尹玉姬,何淑兰,姚康德. 骨组织工程支架材料研究进展*[J]. 化学进展, 2004, 16(02): 299-. |
[14] | 蔡开勇,林松柏,姚康德. 组织工程相关生物材料表面工程的研究进展[J]. 化学进展, 2001, 13(01): 56-. |
[15] | 张国栋,杨纪元,冯新德,顾忠伟. 聚乳酸的研究进展[J]. 化学进展, 2000, 12(01): 89-. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||