• 综述 •
邓祥宇, 张宝昌, 曲倩. 蛋白化学合成中的片段增溶策略[J]. 化学进展, 2023, 35(11): 1579-1594.
Deng Xiangyu, Zhang Baochang, Qu Qian. Segment Solubilizing Strategy in Protein Chemical Synthesis[J]. Progress in Chemistry, 2023, 35(11): 1579-1594.
蛋白质在多种生物过程和生物医学研究中起到关键作用,获取高度均一性的蛋白质样品是这类生化研究的重要一环。相较于重组表达法,蛋白质化学合成能够更为稳健地获取精准修饰的,甚至是人为设计的蛋白质。而一些可作为药物靶点的重要蛋白(如人源白细胞介素-2、K+通道蛋白Kir5.1等)在化学合成过程中面临多肽片段溶解度不佳的问题,为后续的纯化、表征、连接反应等操作带来困难。这类问题的主要原因可能是这些目标蛋白的多肽片段之间易通过疏水相互作用、氢键等作用模式自组装形成二级结构,进而使得片段溶解度降低。增溶标签策略是这类问题的解决途径之一,本文介绍了在多肽片段主链、侧链和骨架上安装增溶标签的策略,选取膜蛋白FCER1G、共伴侣蛋白GroES等蛋白作为目标展示,并对增溶标签策略未来的发展方向作出展望。
分享此文:
[33] |
Mitchell N J, Malins L R, Liu X Y, Thompson R E, Chan B, Radom L, Payne R J. J. Am. Chem. Soc., 2015, 137(44): 14011.
|
[34] |
Tan Y, Li J S, Jin K, Liu J M, Chen Z Y, Yang J, Li X C. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59(31): 12741.
|
[35] |
Bode J W. Acc. Chem. Res., 2017, 50(9): 2104.
|
[36] |
Pusterla I, Bode J W. Nat. Chem., 2015, 7(8): 668.
|
[37] |
Zuo C, Zhang B C, Yan B J, Zheng J S. Org. Biomol. Chem., 2019, 17(4): 727.
|
[38] |
Tang S, Si Y Y, Wang Z P, Mei K R, Chen X, Cheng J Y, Zheng J S, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2015, 54(19): 5713.
|
[39] |
Fang G M, Wang J X, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2012, 51(41): 10347.
|
[40] |
Pech A, Achenbach J, Jahnz M, Schülzchen S, Jarosch F, Bordusa F, Klussmann S. Nucleic Acids Res, 2017, 45(7): 3997.
|
[41] |
Xu W L, Jiang W J, Wang J X, Yu L P, Chen J, Liu X Y, Liu L, Zhu T F. Cell Discov., 2017, 3: 17008.
|
[42] |
Weinstock M T, Jacobsen M T, Kay M S. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 2014, 111(32): 11679.
|
[43] |
Kumar K S A, Bavikar S N, Spasser L, Moyal T, Ohayon S, Brik A. Angew. Chem. Int. Ed., 2011, 50(27): 6137.
|
[44] |
Shi W W, Shi C W, Wang T Y, Li Y L, Zhou Y K, Zhang X H, Bierer D, Zheng J S, Liu L. J. Am. Chem. Soc., 2022, 144(1): 349.
|
[45] |
Li Y L, Heng J, Sun D M, Zhang B C, Zhang X, Zheng Y P, Shi W W, Wang T Y, Li J Y, Sun X O, Liu X Y, Zheng J S, Kobilka B K, Liu L. J. Am. Chem. Soc., 2021, 143(42): 17566.
|
[46] |
Wang J X, Fang G M, He Y, Qu D L, Yu M, Hong Z Y, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2015, 54(7): 2194.
|
[47] |
Wu H X, Wei T Y, Ngai W L, Zhou H Y, Li X C. J. Am. Chem. Soc., 2022, 144(32): 14748.
|
[48] |
Hojo H, Takei T, Asahina Y, Okumura N, Takao T, So M, Suetake I, Sato T, Kawamoto A, Hirabayashi Y. Angew. Chem. Int. Ed., 2021, 60(25): 13900.
|
[49] |
Zhou X M, Zuo C, Li W Q, Shi W W, Zhou X W, Wang H F, Chen S M, Du J F, Chen G Y, Zhai W J, Zhao W S, Wu Y H, Qi Y M, Liu L, Gao Y F. Angew. Chem. Int. Ed., 2020, 59(35): 15114.
|
[50] |
Zuo C, Tang S, Zheng J S. J. Pept. Sci., 2015, 21: 540.
|
[51] |
Shen F, Huang Y C, Tang S, Chen Y X, Liu L. Isr. J. Chem., 2011, 51(8/9): 940.
|
[52] |
Venkatakrishnan A J, Deupi X, Lebon G, Tate C G, Schertler G F, Babu M M. Nature, 2013, 494(7436): 185.
|
[53] |
Gouaux E, MacKinnon R. Science, 2005, 310(5753): 1461.
|
[54] |
Bill R M, Henderson P J F, Iwata S, Kunji E R S, Michel H, Neutze R, Newstead S, Poolman B, Tate C G, Vogel H. Nat. Biotechnol., 2011, 29(4): 335.
|
[55] |
Yıldırım M A, Goh K I, Cusick M E, Barabási A L, Vidal M. Nat. Biotechnol., 2007, 25(10): 1119.
|
[56] |
Zheng J S, Yu M, Qi Y K, Tang S, Shen F, Wang Z P, Xiao L, Zhang L H, Tian C L, Liu L. J. Am. Chem. Soc., 2014, 136(9): 3695.
|
[57] |
Rohrbacher F, Zwicky A, Bode J W. Chem. Sci., 2017, 8(5): 4051.
|
[58] |
Shen F, Tang S, Liu L. Sci. China Chem., 2011, 54(1): 110.
|
[59] |
Valiyaveetil F I, MacKinnon R, Muir T W. J. Am. Chem. Soc., 2002, 124(31): 9113.
|
[60] |
Tailhades J, Patil N A, Hossain M A, Wade J D. J. Pept. Sci., 2015, 21(3): 139.
|
[61] |
Liu F, Luo E Y, Flora D B, Mezo A R. Angew. Chem. Int. Ed., 2014, 53(15): 3983.
|
[62] |
Sohma Y, Chiyomori Y, Kimura M, Fukao F, Taniguchi A, Hayashi Y, Kimura T, Kiso Y. Bioorg. Med. Chem., 2005, 13(22): 6167.
|
[63] |
Zhang B C, Li Y L, Shi W W, Wang T Y, Zhang F, Liu L. Chem. Res. Chin. Univ., 2020, 36(5): 733.
|
[64] |
Chang H N, Liu B Y, Qi Y K, Zhou Y, Chen Y P, Pan K M, Li W W, Zhou X M, Ma W W, Fu C Y, Qi Y M, Liu L, Gao Y F. Angew. Chem. Int. Ed., 2015, 54(40): 11760.
|
[65] |
Lahiri S, Brehs M, Olschewski D, Becker C F W. Angew. Chem. Int. Ed., 2011, 50(17): 3988.
|
[66] |
Bianchi E, Ingenito R, Simon R J, Pessi A. J. Am. Chem. Soc., 1999, 121(33): 7698.
|
[67] |
Johnson E C B, Kent S B H. Tetrahedron Lett., 2007, 48(10): 1795.
|
[68] |
Loomis C R, Walsh J P, Bell R M. J. Biol. Chem., 1985, 260(7): 4091.
|
[69] |
Sohma Y, Pentelute B, Whittaker J, Hua Q X, Whittaker L, Weiss M, Kent S B H. Angew. Chem. Int. Ed., 2008, 47(6): 1102.
|
[70] |
Johnson E C B, Malito E, Shen Y Q, Rich D, Tang W J, Kent S B H. J. Am. Chem. Soc., 2007, 129(37): 11480.
|
[71] |
Paradís-Bas M, Tulla-Puche J, Albericio F. Org. Lett., 2015, 17(2): 294.
|
[72] |
Harris P W R, Brimble M A. Biopolymers, 2010, 94(4): 542.
|
[73] |
Englebretsen D R, Robillard G T. Tetrahedron, 1999, 55(21): 6623.
|
[74] |
Bello C, Farbiarz K, Möller J F, Becker C F W, Schwientek T. Chem. Sci., 2014, 5(4): 1634.
|
[75] |
Englebretsen D R, Choma C T, Robillard G T. Tetrahedron Lett., 1998, 39(27): 4929.
|
[76] |
Englebretsen D R, Choma C T, Robillard G T. Tetrahedron Lett., 1998, 39(27): 2417.
|
[77] |
Englebretsen D R, Alewood P F. Tetrahedron Lett., 1996, 37(46): 8431.
|
[78] |
Maity S K, Mann G, Jbara M, Laps S, Kamnesky G, Brik A. Org. Lett., 2016, 18(12): 3026.
|
[79] |
McGinty R K, Tan S. Chem. Rev., 2015, 115(6): 2255.
|
[80] |
Li J B, Li Y Y, He Q Q, Li Y M, Li H T, Liu L. Org. Biomol. Chem., 2014, 12(29): 5435.
|
[81] |
Tsuda S, Mochizuki M, Ishiba H, Yoshizawa-Kumagaye K, Nishio H, Oishi S, Yoshiya T. Angew. Chem. Int. Ed., 2018, 57(8): 2105.
|
[82] |
Birnbaum F, Nassal M. J. Virol., 1990, 64(7): 3319.
|
[83] |
Tsuda S, Masuda S, Yoshiya T. ChemBioChem, 2019, 20(16): 2063.
|
[84] |
Pomroy N C, Deber C M. Tetrahedron, 1999, 275(2): 224.
|
[85] |
Liu J M, Wei T Y, Tan Y, Liu H, Li X C. Chem. Sci., 2022, 13(5): 1367.
|
[86] |
Cao W, Rosen D B, Ito T, Bover L, Bao M S, Watanabe G, Yao Z B, Zhang L, Lanier L L, Liu Y J. J. Exp. Med., 2006, 203(6): 1399.
|
[87] |
Agouridas V, El Mahdi O, Cargoët M, Melnyk O. Bioorg. Med. Chem., 2017, 25(18): 4938.
|
[88] |
Hiberg-Nielsen R, Westh P, Arleth L. Biophys. J., 2009, 96(1): 153.
|
[89] |
Tan Z P, Shang S Y, Danishefsky S J. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 2011, 108(11): 4297.
|
[1] |
Kulkarni S S, Sayers J, Premdjee B, Payne R J. Nat. Rev. Chem., 2018, 2(4): 0122.
|
[2] |
Lin H N, Caroll K S. Chem. Rev., 2018, 118(3): 887.
|
[3] |
Ai H S, Sun M S, Liu A J, Sun Z X, Liu T T, Cao L, Liang L J, Qu Q, Li Z C, Deng Z H, Tong Z B, Chu G C, Tian X L, Deng H T, Zhao S W, Li J B, Lou Z Y, Liu L. Nat. Chem. Biol., 2022, 18(9): 972.
|
[4] |
Yu Y Y, Zheng Q Y, Erramilli S K, Pan M, Park S, Xie Y, Li J X, Fei J Y, Kossiakoff A A, Liu L, Zhao M L. Nat. Chem. Biol., 2021, 17(8): 896.
|
[5] |
Pan M, Zheng Q Y, Wang T, Liang L J, Mao J X, Zuo C, Ding R C, Ai H S, Xie Y, Si D, Yu Y Y, Liu L, Zhao M L. Nature, 2021, 600(7888): 334.
|
[6] |
Liang L J, Chu G C, Qu Q, Zuo C, Mao J X, Zheng Q Y, Chen J N, Meng X B, Jing Y, Deng H T, Li Y M, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2021, 60(31): 17171.
|
[7] |
Pan M, Zheng Q Y, Ding S, Zhang L J, Qu Q, Wang T, Hong D N, Ren Y J, Liang L J, Chen C L, Mei Z Q, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2019, 58(9): 2627.
|
[8] |
Zuo C, Shi W W, Chen X X, Glatz M, Riedl B, Flamme I, Pook E, Wang J W, Fang G M, Bierer D, Liu L. Sci. China Chem., 2019, 62(10): 1371.
|
[9] |
Muttenthaler M, King G F, Adams D J, Alewood P F. Nat. Rev. Drug Discov., 2021, 20(4): 309.
|
[10] |
Christou G A, Katsiki N, Blundell J, Fruhbeck G, Kiortsis D N. Obes. Rev., 2019, 20(6): 805.
|
[11] |
Bassotti G, Usai-Satta P, Bellini M. Expert Opin. Pharmacother., 2018, 19(11): 1261.
|
[12] |
Scheen A J. Expert. Opin. Biol. Ther., 2017, 17: 485.
|
[13] |
Hamano N, Komaba H, Fukagawa M. Expert Opin. Pharmacother., 2017, 18(5): 529.
|
[14] |
Chang R, Chen J L, Zhang G Y, Li Y, Duan H Z, Luo S Z, Chen Y X. J. Am. Chem. Soc., 2022, 144(27): 12147.
|
[15] |
Sun J, Xiao L L, Li B, Zhao K L, Wang Z L, Zhou Y, Ma C, Li J J, Zhang H J, Herrmann A, Liu K. Angew. Chem. Int. Ed., 2021, 60(44): 23687.
|
[16] |
Ma C, Dong J J, Viviani M, Tulini I, Pontillo N, Maity S, Zhou Y, Roos W H, Liu K, Herrmann A, Portale G. Sci. Adv., 2020, 6(29): eabc0810.
|
[17] |
Li J J, Li B, Sun J, Ma C, Wan S K, Li Y X, Göstl R, Herrmann A, Liu K, Zhang H J. Adv. Mater., 2020, 32(17): 2000964.
|
[18] |
Wu D D, Sinha N, Lee J, Sutherland B P, Halaszynski N I, Tian Y, Caplan J, Zhang H V, Saven J G, Kloxin C J, Pochan D J. Nature, 2019, 574(7780): 658.
|
[19] |
Conibear A C, Watson E E, Payne R J, Becker C F W. Chem. Soc. Rev., 2018, 47(24): 9046.
|
[20] |
Gao S, Pan M, Zheng Y, Huang Y C, Zheng Q Y, Sun D M, Lu L N, Tan X D, Tan X L, Lan H, Wang J X, Wang T, Wang J W, Liu L. J. Am. Chem. Soc., 2016, 138(43): 14497.
|
[21] |
Pan M, Gao S, Zheng Y, Tan X D, Lan H, Tan X L, Sun D M, Lu L N, Wang T, Zheng Q Y, Huang Y C, Wang J W, Liu L. J. Am. Chem. Soc., 2016, 138(23): 7429.
|
[22] |
Wang Z M, Xu W L, Liu L, Zhu T F. Nat. Chem., 2016, 8(7): 698.
|
[23] |
Sun H, Brik A. Acc. Chem. Res., 2019, 52(12): 3361.
|
[24] |
Merrifield R B. J. Am. Chem. Soc., 1963, 85(14): 2149.
|
[25] |
Hartrampf N, Saebi A, Poskus M, Gates Z P, Callahan A J, Cowfer A E, Hanna S, Antilla S, Schissel C K, Quartararo A J, Ye X, Mijalis A J, Simon M D, Loas A, Liu S, Jessen C, Nielsen T E, Pentelute B L. Science, 2020, 368(6494): 980.
|
[26] |
Sato K, Farquhar C E, Rodriguez J, Pentelute B L. J. Am. Chem. Soc., 2023, 145(24): 12992.
|
[27] |
Dawson P E, Muir T W, Clark-Lewis I, Kent S B H. Science, 1994, 266(5186): 776.
|
[28] |
Li Y M, Li Y T, Pan M, Kong X Q, Huang Y C, Hong Z Y, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2014, 53(8): 2198.
|
[29] |
Zheng J S, Tang S, Qi Y K, Wang Z P, Liu L. Nat. Protoc., 2013, 8(12): 2483.
|
[30] |
Fang G M, Li Y M, Shen F, Huang Y C, Li J B, Lin Y, Cui H K, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2011, 50(33): 7645.
|
[31] |
Liu H, Li X C. Acc. Chem. Res., 2018, 51(7): 1643.
|
[32] |
Zhang Y F, Xu C, Lam H Y, Lee C L, Li X C. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 2013, 110(17): 6657.
|
[90] |
Thevis M, Schanzer W. Mini Rev. Med. Chem., 2007, 7(5): 533.
|
[91] |
Asahina Y, Komiya S, Ohagi A, Fujimoto R, Tamagaki H, Nakagawa K, Sato T, Akira S, Takao T, Ishii A, Nakahara Y, Hojo H. Angew. Chem. Int. Ed., 2015, 54(28): 8226.
|
[92] |
Taniguchi T, Matsui H, Fujita T, Takaoka C, Kashima N, Yoshimoto R, Hamuro J. Nature, 1983, 302(5906): 305.
|
[93] |
Chhabra S R, Hothi B, Evans D J, White P D, Bycroft B W, Chan W C. Tetrahedron Lett., 1998, 39(12): 1603.
|
[94] |
Jacobsen M T, Petersen M E, Ye X, Galibert M, Lorimer G H, Aucagne V, Kay M S. J. Am. Chem. Soc., 2016, 138(36): 11775.
|
[95] |
Ellis R J, Hemmingsen S M. Trends Biochem. Sci., 1989, 14(8): 339.
|
[96] |
Fulcher J M, Petersen M E, Giesler R J, Cruz Z S, Eckert D M, Francis J N, Kawamoto E M, Jacobsen M T, Kay M S. Org. Biomol. Chem., 2019, 17(48): 10237.
|
[97] |
Tsuda S, Nishio H, Yoshiya T. Chem. Commun., 2018, 54(64): 8861.
|
[98] |
Aggeli A, Bell M, Boden N, Keen J N, Knowles P F, McLeish T C B, Pitkeathly M, Radford S E. Nature, 1997, 386(6622): 259.
|
[99] |
Bosques C J, Imperiali B. J. Am. Chem. Soc., 2003, 125(25): 7530.
|
[100] |
Huang Y C, Li Y M, Chen Y, Pan M, Li Y T, Yu L, Guo Q X, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2013, 52(18): 4858.
|
[101] |
Tanida I, Ueno T, Kominami E. Methods Mol. Biol., 2008, 445: 77.
|
[102] |
Johnson E C B, Kent S B H. J. Am. Chem. Soc., 2006, 128(22): 7140.
|
[103] |
Li J B, Tang S, Zheng J S, Tian C L, Liu L. Acc. Chem. Res., 2017, 50(5): 1143.
|
[104] |
Johnson T, Quibell M, Owen D, Sheppard R C. J. Chem. Soc., Chem. Commun., 1993(4): 369.
|
[105] |
Weygand F, Steglich W, Bjarnason J, Akhtar R, Khan N M. Tetrahedron Lett., 1966, 7(29): 3483.
|
[106] |
Zheng J S, He Y, Zuo C, Cai X Y, Tang S, Wang Z A, Zhang L H, Tian C L, Liu L. J. Am. Chem. Soc., 2016, 138(10): 3553.
|
[107] |
Sakai A, St Claire M, Faulk K, Govindarajan S, Emerson S U, Purcell R H, Bukh J. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 2003, 100(20): 11646.
|
[108] |
Gan S W, Surya W, Vararattanavech A, Torres J. PLoS One, 2014, 9(1): e78494.
|
[109] |
Tang S, Zuo C, Huang D L, Cai X Y, Zhang L H, Tian C L, Zheng J S, Liu L. Nat. Protoc., 2017, 12(12): 2554.
|
[110] |
Zhang B C, Deng Q, Zuo C, Yan B J, Zuo C, Cao X X, Zhu T F, Zheng J S, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2019, 58(35): 12231.
|
[111] |
Chemuru S, Kodali R, Wetzel R. Pept. Sci., 2014, 102(2): 206.
|
[112] |
Zhang B C, Zheng Y P, Chu G C, Deng X Y, Wang T Y, Shi W W, Zhou Y K, Tang S, Zheng J S, Liu L. Angew. Chem. Int. Ed., 2023, 62(33): e202306270.
|
[113] |
Ollivier N, SÉnÉchal M, Desmet R, Snella B, Agouridas V, Melnyk O. Nat. Commun., 2022, 13: 6667.
|
[114] |
Chisholm T S, Kulkarni S S, Hossain K R, Cornelius F, Clarke R J, Payne R J. J. Am. Chem. Soc., 2020, 142(2): 1090.
|
[115] |
Jin S J, Brea R J, Rudd A K, Moon S P, Pratt M R, Devaraj N K. Nat. Commun., 2020, 11: 2793.
|
[1] | 王新月, 金康. 多肽及蛋白质的化学合成研究[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 526-542. |
[2] | 林建云, 罗时荷, 杨崇岭, 肖颖, 杨丽庭, 汪朝阳. 生物基高分子型止血材料和伤口敷料[J]. 化学进展, 2021, 33(4): 581-595. |
[3] | 于帅兵, 王召璐, 庞绪良, 王蕾, 李连之, 林英武. 多肽基金属离子传感器[J]. 化学进展, 2021, 33(3): 380-393. |
[4] | 张晗, 丁家旺, 秦伟. 基于多肽识别的电化学生物传感技术[J]. 化学进展, 2021, 33(10): 1756-1765. |
[5] | 王子瑄, 王跃飞, 齐崴, 苏荣欣, 何志敏. DNA-多肽复合分子的设计、组装与应用[J]. 化学进展, 2020, 32(6): 687-697. |
[6] | 白凌闯, 赵静, 冯亚凯. 多功能基因递送系统促进内皮细胞增殖[J]. 化学进展, 2019, 31(2/3): 300-310. |
[7] | 林代武, 邢起国, 王跃飞, 齐崴, 苏荣欣, 何志敏. 多肽超分子手性自组装与应用[J]. 化学进展, 2019, 31(12): 1623-1636. |
[8] | 徐柳, 钱晨, 朱辰奇, 陈志鹏, 陈瑞*. 基于多肽的纳米药物递送系统的研究[J]. 化学进展, 2018, 30(9): 1341-1348. |
[9] | 王志鹏, 田长麟, 郑基深. 聚酰胺类多肽二级结构模拟物的结构设计与性质分析[J]. 化学进展, 2016, 28(9): 1328-1340. |
[10] | 马晓川, 费浩. 金属配位在多肽与蛋白质研究中的应用[J]. 化学进展, 2016, 28(2/3): 184-192. |
[11] | 王见伟, 宋利锋, 赵瑾, 原续波. 基于多肽结构的聚合物水凝胶[J]. 化学进展, 2015, 27(4): 373-384. |
[12] | 王军, 张阿方. 多肽基超分子螺旋聚合物[J]. 化学进展, 2015, 27(10): 1413-1424. |
[13] | 梁妍钰, 唐姗, 郑基深. 细胞穿透环肽[J]. 化学进展, 2014, 26(11): 1793-1800. |
[14] | 宋利锋, 赵瑾, 袁晓燕. 多糖多肽水凝胶的增强研究[J]. 化学进展, 2014, 26(0203): 385-393. |
[15] | 高帅, 郭叶, 李海燕, 方葛敏. 订书肽的合成与应用[J]. 化学进展, 2014, 26(01): 100-109. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||