所属专题: 金属有机框架材料
• 研究论文 •
杨宇州, 李政, 黄艳凤, 巩继贤, 乔长晟, 张健飞. MOF基水凝胶材料的制备及其应用[J]. 化学进展, 2021, 33(5): 726-739.
Yuzhou Yang, Zheng Li, Yanfeng Huang, Jixian Gong, Changsheng Qiao, Jianfei Zhang. Preparation and Application of MOF-Based Hydrogel Materials[J]. Progress in Chemistry, 2021, 33(5): 726-739.
近年来,金属-有机骨架材料(MOFs)因为具有优异的骨架结构、丰富的孔隙度和多功能性,吸引了众多研究者的注意,各种各样的MOFs材料和MOF基复合材料被研制。但是由于MOFs大多以晶体和粉末的形式存在,其本身的刚性和易碎性限制了它的实际应用,同时MOFs在溶液中的不稳定性会导致材料的分解,一些高结晶度的MOFs还十分脆弱易碎且不易加工,因此有研究者将MOFs与水凝胶相结合,开发出许多具有优异性能的MOF基水凝胶材料。本文综述了MOF基水凝胶材料近年的研究进展,重点介绍了MOF基水凝胶的种类及其与其他材料的协同作用,讨论了MOF基水凝胶在传感、催化、水处理、伤口敷料和药物载体等方面的优势。MOF基水凝胶具有的可加工性、稳定性、易处理性为MOFs在实际应用中的研究具有指导意义。我们概述了纯MOF水凝胶、MOF@生物有机大分子水凝胶、MOF@生物相容性水凝胶,其他MOF基复合水凝胶的最新进展以及这些复合材料的应用。
分享此文:
Classification | Hydrogels | MOFs | ref |
---|---|---|---|
Pure MOF hydrogels | - | - | |
MOF@bioorganic macromolecule hydrogels | Carrageenan | UIO-66 | |
Acacia senegal | UIO-66 | ||
Chitosan | ZIF-8 | ||
Agarose | UIO-66、ZIF-8 | ||
Alginate | ZIF-67 | ||
Konjac Glucomannan | Fe-MOF | ||
Gelatin | ZIF-8、HKUST-1 | ||
Guar gum | MIL-100 | ||
MOF@biocompatible hydrogels | PAM | UIO-68 | |
DNA Hydrogel | HKUST-1 | ||
MOF@new material composite hydrogels | rGO | ZIF-8 | |
CMC | Cu-MOF | ||
CNFs | ZIF-8 | ||
PVA | HKUST-1 |
[1] |
Murray L J, Dincă M, Long J R. Chem. Soc. Rev., 2009, 38(5):1294.
doi: 10.1039/b802256a URL |
[2] |
Deria P, Bury W, Hod I, Kung C W, Karagiaridi O, Hupp J T, Farha O K. Inorg. Chem., 2015, 54(5):2185.
doi: 10.1021/ic502639v URL |
[3] |
Wang R. Master Dissertation of Hubei Minzu University, 2019.
|
( 王锐. 湖北民族大学硕士论文, 2019.).
|
|
[4] |
Kaija A R, Wilmer C E. J. Phys. Chem. Lett., 2018, 9(15):4275.
doi: 10.1021/acs.jpclett.8b01421 pmid: 29983053 |
[5] |
Zhao J, Liu X, Wu Y P, Li D S, Zhang Q C. Coord. Chem. Rev., 2019, 391:30.
doi: 10.1016/j.ccr.2019.04.002 URL |
[6] |
Li D S, Wu Y P, Zhao J, Zhang J, Lu J Y. Coord. Chem. Rev., 2014, 261:1.
doi: 10.1016/j.ccr.2013.11.004 URL |
[7] |
Zhou W, Huang D D, Wu Y P, Zhao J, Wu T, Zhang J, Li D S, Sun C H, Feng P Y, Bu X H. Angew. Chem. Int. Ed., 2019, 58(13):4227.
doi: 10.1002/anie.v58.13 URL |
[8] |
Wang X K, Liu J, Zhang L, Dong L Z, Li S L, Kan Y H, Li D S, Lan Y Q. ACS Catal., 2019, 9(3):1726.
doi: 10.1021/acscatal.8b04887 URL |
[9] |
Yang S J, Kim T, Im J H, Kim Y S, Lee K, Jung H, Park C R. Chem. Mater., 2012, 24(3):464.
doi: 10.1021/cm202554j URL |
[10] |
Li S L, Xu Q. Energy Environ. Sci., 2013, 6(6):1656.
doi: 10.1039/c3ee40507a URL |
[11] |
Zhao M T, Yuan K, Wang Y, Li G D, Guo J, Gu L, Hu W P, Zhao H J, Tang Z Y. Nature, 2016, 539(7627):76.
doi: 10.1038/nature19763 URL |
[12] |
Hong Y S, Li F, Sun S L, Sun Q, Ye M. J. Solid State Chem., 2019, 274:315.
doi: 10.1016/j.jssc.2019.03.048 URL |
[13] |
He C B, Lu K D, Liu D M, Lin W B. J. Am. Chem. Soc., 2014, 136(14):5181.
doi: 10.1021/ja4098862 URL |
[14] |
Huang Y F, Liu M, Wang Y Q, Li Y, Zhang J M, Huo S H. RSC Adv., 2016, 6(19):15362.
doi: 10.1039/C5RA23132A URL |
[15] |
Chen Y F, Li S Q, Pei X K, Zhou J W, Feng X, Zhang S H, Cheng Y Y, Li H W, Han R D, Wang B. Angew. Chem. Int. Ed., 2016, 55(10):3419.
doi: 10.1002/anie.201511063 URL |
[16] |
Filippousi M, Turner S, Leus K, Siafaka P I, Tseligka E D, Vandichel M, Nanaki S G, Vizirianakis I S, Bikiaris D N, van der Voort P, van Tendeloo G. Int. J. Pharm., 2016, 509(1/2):208.
doi: 10.1016/j.ijpharm.2016.05.048 URL |
[17] |
Furukawa H, Ko N, Go Y B, Aratani N, Choi S B, Choi E, Yazaydin A O, Snurr R Q, O’Keeffe M, Kim J, Yaghi O M. Science, 2010, 329(5990):424.
doi: 10.1126/science.1192160 URL |
[18] |
Lv D, Chen Y W, Li Y J, Shi R F, Wu H X, Sun X J, Xiao J, Xi H X, Xia Q B, Li Z. J. Chem. Eng. Data, 2017, 62(7):2030.
doi: 10.1021/acs.jced.7b00049 URL |
[19] |
Cornell R M, Schwertmann U. The Iron Oxides: Structure, Properties, Reactions, Occurences and Uses, 2nd ed. NJ: John Wiley & Sons, 2003.5.
|
[20] |
Chubar N, Gilmour R, Gerda V, Mičušík M, Omastova M, Heister K, Man P, Fraissard J, Zaitsev V. Adv. Colloid Interface Sci., 2017, 245:62.
doi: 10.1016/j.cis.2017.04.013 URL |
[21] |
Stoller M D, Park S, Zhu Y W, An J, Ruoff R S. Nano Lett., 2008, 8(10):3498.
doi: 10.1021/nl802558y pmid: 18788793 |
[22] |
Wang L D, Qi T Y, Wu S Y, Zhang S H, Qi D, Xiao H N. J. Mater. Chem. A, 2017, 5(17):8018.
doi: 10.1039/C7TA01513E URL |
[23] |
Möller K, Yilmaz B, Müller U, Bein T. Chem. Mater., 2011, 23(19):4301.
doi: 10.1021/cm103533e URL |
[24] |
Zhang K, Liu Z W, Yan X, Hao X L, Wang M, Li C, Xi H X. Langmuir, 2017, 33(50):14396.
doi: 10.1021/acs.langmuir.7b03067 pmid: 29148783 |
[25] |
Neves P, Gomes A C, Amarante T R, Paz F A A, Pillinger M, Gonçalves I S, Valente A A. Microporous Mesoporous Mater., 2015, 202:106.
doi: 10.1016/j.micromeso.2014.09.046 URL |
[26] |
Huang Y F, Liu Q H, Li K, Li Y, Chang N. J. Sep. Sci., 2018, 41(5):1129.
doi: 10.1002/jssc.v41.5 URL |
[27] |
Huang Y F, Wang Y Q, Zhao Q S, Li Y, Zhang J M. RSC Adv., 2014, 4(89):47921.
doi: 10.1039/C4RA05515B URL |
[28] |
Wei J P, Wang H, Luo T, Zhou Z J, Huang Y F, Qiao B. Anal. Bioanal. Chem., 2017, 409(7):1895.
doi: 10.1007/s00216-016-0136-2 URL |
[29] |
Tong L, Mo M Y, Du Y L, Jing T. Mod. Chem. Res., 2018(8):188.
|
( 童琳, 莫名月, 杜奕霖, 景婷. 当代化工研究, 2018(8):188.)
|
|
[30] |
Li Z. CN 103013106 A, 2013.
|
[31] |
Li Z, He G D, Hua J C, Wu M Q, Guo W, Gong J X, Zhang J F, Qiao C S. RSC Adv., 2017, 7(18):11085.
doi: 10.1039/C6RA26419K URL |
[32] |
Xu J, Wu C Y, Qiu Y, Tang X, Zeng D W. Macromol. Rapid Commun., 2020, 41(6):1900573.
doi: 10.1002/marc.v41.6 URL |
[33] |
Liu H Z, Peng H, Xin Y M, Zhang J Y. Polym. Chem., 2019, 10(18):2263.
doi: 10.1039/C9PY00085B URL |
[34] |
Ribeiro S C, de Lima H H C, Kupfer V L, da Silva C T P, Veregue F R, Radovanovic E, Guilherme M R, Rinaldi A W. J. Mol. Liq., 2019, 294:111553.
doi: 10.1016/j.molliq.2019.111553 URL |
[35] |
Nandakumar D K, Zhang Y X, Ravi S K, Guo N, Zhang C, Tan S C. Adv. Mater., 2019, 31(10):1806730.
doi: 10.1002/adma.v31.10 URL |
[36] |
Sada K. Bull. Chem. Soc. Jpn., 2018, 91(8):1282.
doi: 10.1246/bcsj.20180096 URL |
[37] |
Ananthoji R, Eubank J F, Nouar F, Mouttaki H, Eddaoudi M, Harmon J P. J. Mater. Chem., 2011, 21(26):9587.
doi: 10.1039/c1jm11075f URL |
[38] |
Wang L Y, Xu H, Gao J K, Yao J M, Zhang Q C. Coord. Chem. Rev., 2019, 398:213016.
doi: 10.1016/j.ccr.2019.213016 URL |
[39] |
Chakraborty A, Sutar P, Yadav P, Eswaramoorthy M, Maji T K. Inorg. Chem., 2018, 57(23):14480.
doi: 10.1021/acs.inorgchem.8b02545 pmid: 30444363 |
[40] |
Ishiwata T, Kokado K, Sada K. Angew. Chem. Int. Ed., 2017, 56(10):2608.
doi: 10.1002/anie.201611338 URL |
[41] |
Chen F, Wang Y M, Guo W W, Yin X B. Chem. Sci., 2019, 10(6):1644.
doi: 10.1039/c8sc04732d pmid: 30842827 |
[42] |
Fan W T, Du J J, Kou J F, Zhang Z Y, Liu F Y. J. Rare Earths, 2018, 36(10):1036.
doi: 10.1016/j.jre.2018.03.021 URL |
[43] |
Alavi F, Emam-Djomeh Z, Yarmand M S, Salami M, Momen S M, Moosavi-Movahedi A A. Food Hydrocoll., 2018, 85:267.
doi: 10.1016/j.foodhyd.2018.07.012 URL |
[44] |
Javanbakht S, Shadi M, Mohammadian R, Shaabani A, Amini M M, Pooresmaeil M, Salehi R. J. Drug Deliv. Sci. Technol., 2019, 54:101311.
|
[45] |
Wu D B, Xu J Y, Chen Y, Yi M R, Wang Q G. Carbohydr. Polym., 2018, 181:167.
doi: 10.1016/j.carbpol.2017.10.076 URL |
[46] |
Dou C Y, Li Z, He G D, Gong J X, Liu X M, Zhang J F. Prog. Chem., 2018, 30(8):1161.
|
( 窦春妍, 李政, 何贵东, 巩继贤, 刘秀明, 张健飞. 化学进展, 2018, 30(8):1161.)
doi: 10.7536/PC180122 |
|
[47] |
Ren S Z, Li C H, Tan Z L, Hou Y, Jia S R, Cui J D. J. Agric. Food Chem., 2019, 67(12):3372.
doi: 10.1021/acs.jafc.8b06182 URL |
[48] |
Lu Y, Wei M, Wang C C, Wei W, Liu Y. Nanoscale, 2020, 12(8):4959.
doi: 10.1039/D0NR00203H URL |
[49] |
HjertÉn S. Biochim. et Biophys. Acta, 1962, 62(3):445.
doi: 10.1016/0006-3002(62)90224-X URL |
[50] |
Gao N, Huang J, Wang L Y, Feng J Y, Huang P C, Wu F Y. Appl. Surf. Sci., 2018, 459:686.
doi: 10.1016/j.apsusc.2018.08.092 URL |
[51] |
Zhang W T, Shi S, Zhu W X, Huang L J, Yang C Y, Li S H, Liu X N, Wang R, Hu N, Suo Y R, Li Z H, Wang J L. ACS Sustainable Chem. Eng., 2017, 5(10):9347.
doi: 10.1021/acssuschemeng.7b02376 URL |
[52] |
Zhu H, Zhang Q, Zhu S P. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2016, 8(27):17395.
doi: 10.1021/acsami.6b04505 URL |
[53] |
Zhuang Y, Kong Y, Wang X C, Shi B Y. New J. Chem., 2019, 43(19):7202.
doi: 10.1039/c8nj06031b |
[54] |
Park S H, Kim K, Lim J H, Lee S J. Sep. Purif. Technol., 2019, 212:611.
doi: 10.1016/j.seppur.2018.11.067 URL |
[55] |
Zhou X Y, Guo Y H, Zhao F, Shi W, Yu G H. Adv. Mater., 2020, 32(52):2007012.
doi: 10.1002/adma.v32.52 URL |
[56] |
Garai A, Shepherd W, Huo J, Bradshaw D. J. Mater. Chem. B, 2013, 1(30):3678.
doi: 10.1039/c3tb20814a URL |
[57] |
Duan C, Liu C R, Meng X, Gao K, Lu W L, Zhang Y L, Dai L, Zhao W, Xiong C Y, Wang W L, Liu Y S, Ni Y H. Carbohydr. Polym., 2020, 230:115642.
doi: 10.1016/j.carbpol.2019.115642 URL |
[58] |
Chen W H, Liao W C, Sohn Y S, Fadeev M, Cecconello A, Nechushtai R, Willner I. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(8):1870053.
doi: 10.1002/adfm.v28.8 URL |
[59] |
Lin Y N, Wang X Y, Sun Y L, Dai Y X, Sun W Y, Zhu X D, Liu H, Han R, Gao D D, Luo C N. Sensor Actuat. B: Chem., 2019, 289:56.
doi: 10.1016/j.snb.2019.03.075 URL |
[60] |
Huang X, Yin Z Y, Wu S X, Qi X Y, He Q Y, Zhang Q C, Yan Q Y, Boey F, Zhang H. Small, 2011, 7(14):1876.
doi: 10.1002/smll.201002009 pmid: 21630440 |
[61] |
Ou C F. J. Mater. Sci. Chem. Eng., 2015, 3(12):30.
|
[62] |
Mao J J, Ge M Z, Huang J Y, Lai Y K, Lin C J, Zhang K Q, Meng K, Tang Y X. J. Mater. Chem. A, 2017, 5(23):11873.
doi: 10.1039/C7TA01343D URL |
[63] |
Huang P, Yan L F. Chin. J. Chem. Phys., 2016, 29(6):742.
doi: 10.1063/1674-0068/29/cjcp1604073 URL |
[64] |
Chen W F, Yan L F. Nanoscale, 2011, 3(8):3132.
doi: 10.1039/c1nr10355e URL |
[65] |
Yang X, Shi K Y, Zhitomirsky I, Cranston E D. Adv. Mater., 2015, 27(40):6104.
doi: 10.1002/adma.201502284 URL |
[66] |
Valtakari D, Liu J, Kumar V, Xu C L, Toivakka M, Saarinen J J. Nanoscale Res. Lett., 2015, 10:386.
doi: 10.1186/s11671-015-1093-y pmid: 26437656 |
[67] |
Javanbakht S, Pooresmaeil M, Hashemi H, Namazi H. Int. J. Biol. Macromol., 2018, 119:588.
doi: 10.1016/j.ijbiomac.2018.07.181 URL |
[68] |
Carson C G, Hardcastle K, Schwartz J, Liu X T, Hoffmann C, Gerhardt R A, Tannenbaum R. Eur. J. Inorg. Chem., 2009, 2009(16):2338.
doi: 10.1002/ejic.v2009:16 URL |
[69] |
Jin H X, Xu H, Wang N, Yang L Y, Wang Y G, Yu D, Ouyang X K. Materials, 2019, 12(6):942.
doi: 10.3390/ma12060942 URL |
[70] |
Sultan S, Abdelhamid H N, Zou X D, Mathew A P. Adv. Funct. Mater., 2019, 29(2):1805372.
doi: 10.1002/adfm.v29.2 URL |
[71] |
Zhu Q, Li Y T, Wang W, Sun G, Yan K L, Wang D. Compos. Commun., 2018, 10:36.
doi: 10.1016/j.coco.2018.05.005 URL |
[72] |
Xiao J S, Chen S Y, Yi J, Zhang H F, Ameer G A. Adv. Funct. Mater., 2017, 27(1):1604872.
doi: 10.1002/adfm.v27.1 URL |
[73] |
Zhang X, Yang M, Kohr B, Morgan A, Ozkan C S. Materials Res. Soc. Symp. Proc., 2004:1, 187.
|
[74] |
Mao W Y, Wang Y Q, Qian X N, Xia L Y, Xie H X. ChemBioChem, 2019, 20(4):511.
doi: 10.1002/cbic.v20.4 URL |
[75] |
Lian X, Yan B. Chem. Commun., 2019, 55(2):241.
doi: 10.1039/C8CC08245F URL |
[76] |
Zhao L S, Gan J L, Xia T F, Jiang L C, Zhang J, Cui Y J, Qian G D, Yang Z M. J. Mater. Chem. C, 2019, 7(4):897.
doi: 10.1039/C8TC05154B URL |
[77] |
Lin Y N, Sun Y L, Dai Y X, Sun W Y, Zhu X D, Liu H, Han R, Gao D D, Luo C N, Wang X Y. Talanta, 2020, 207:120300.
doi: 10.1016/j.talanta.2019.120300 URL |
[78] |
Cheng K P, Svec F, Lv Y, Tan T W. Small, 2019, 15(49):1906245.
doi: 10.1002/smll.v15.49 URL |
[79] |
World Health Organization. Guidelines for Drinking-Water Quality:Fourth Edition Incorporating the First Addendum. GE: World Health Organization, 2017.8.
|
[80] |
Tan S C, Lee H K. Microchimica Acta, 2019, 186(8):545.
doi: 10.1007/s00604-019-3679-z URL |
[81] |
Maan O, Song P, Chen N X, Lu Q Y. Adv. Mater. Interfaces, 2019, 6(10):1970062.
doi: 10.1002/admi.v6.10 URL |
[82] |
Zhu H, Yang X, Cranston E D, Zhu S P. Adv. Mater., 2016, 28(35):7652.
doi: 10.1002/adma.201601351 |
[83] |
Zhao Q, Xie R, Luo F, Faraj Y, Liu Z, Ju X J, Wang W, Chu L Y. J. Membr. Sci., 2018, 549:151.
doi: 10.1016/j.memsci.2017.10.068 URL |
[84] |
Yao X X, Zhu G S, Zhu P G, Ma J, Chen W W, Liu Z, Kong T T. Adv. Funct. Mater., 2020, 30(13):1909389.
doi: 10.1002/adfm.v30.13 URL |
[85] |
Yu Y R, Chen G P, Guo J H, Liu Y X, Ren J N, Kong T T, Zhao Y J. Mater. Horiz., 2018, 5(6):1137.
doi: 10.1039/C8MH00647D URL |
[86] |
Zhu Y M, Yao Z C, Liu Y S, Zhang W, Geng L L, Ni T. Int. J. Nanomed., 2020, 15:333.
doi: 10.2147/IJN URL |
[87] |
Javanbakht S, Hemmati A, Namazi H, Heydari A. Int. J. Biol. Macromol., 2020, 155:876.
doi: 10.1016/j.ijbiomac.2019.12.007 URL |
[88] |
Karimzadeh Z, Javanbakht S, Namazi H. BioImpacts, 2018, 9(1):5.
doi: 10.15171/bi.2019.02 URL |
[1] | 陈一明, 李慧颖, 倪鹏, 方燕, 刘海清, 翁云翔. 含儿茶酚基团的湿态组织粘附水凝胶[J]. 化学进展, 2023, 35(4): 560-576. |
[2] | 李良春, 郑仁林, 黄毅, 孙荣琴. 多组分自组装小分子水凝胶中的自分类组装[J]. 化学进展, 2023, 35(2): 274-286. |
[3] | 宫悦, 程一竹, 胡银春. 高分子导电水凝胶的制备及在柔性可穿戴电子设备中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 616-629. |
[4] | 李红, 史晓丹, 李洁龄. 肽自组装水凝胶的制备及在生物医学中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(3): 568-579. |
[5] | 王雨萌, 杨蓉, 邓七九, 樊潮江, 张素珍, 燕映霖. 双金属MOFs及其衍生物在电化学储能领域中的应用[J]. 化学进展, 2022, 34(2): 460-473. |
[6] | 李立清, 吴盼旺, 马杰. 双网络凝胶吸附剂的构建及其去除水中污染物的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 1010-1025. |
[7] | 胡豪, 何云鹏, 杨水金. 多酸@金属-有机骨架材料的制备及其在废水处理中的应用[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 1026-1034. |
[8] | 白钰, 王拴紧, 肖敏, 孟跃中, 王成新. 燃料电池用高温质子交换膜[J]. 化学进展, 2021, 33(3): 426-441. |
[9] | 李超, 乔瑶雨, 李禹红, 闻静, 何乃普, 黎白钰. MOFs/水凝胶复合材料的制备及其应用研究[J]. 化学进展, 2021, 33(11): 1964-1971. |
[10] | 张开宇, 高国伟, 李延生, 宋钰, 温永强, 张学记. DNA水凝胶在生物传感中的应用和发展[J]. 化学进展, 2021, 33(10): 1887-1899. |
[11] | 宁鹏, 程云辉, 许宙, 丁利, 陈茂龙. 金属-有机框架材料在活性肽富集中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(4): 497-504. |
[12] | 于秋灵, 李政, 窦春妍, 赵义平, 巩继贤, 张健飞. pH敏感性智能水凝胶的设计及其应用[J]. 化学进展, 2020, 32(2/3): 179-189. |
[13] | 苏喜, 葛闯, 陈李, 徐溢. 基于水凝胶的细菌传感检测[J]. 化学进展, 2020, 32(12): 1908-1916. |
[14] | 封啸, 任颜卫, 江焕峰. 金属-有机框架材料在光催化二氧化碳还原中的应用[J]. 化学进展, 2020, 32(11): 1697-1709. |
[15] | 蔡紫煊, 张斌, 姜丽阳, 李允译, 许国贺, 马晶军. 智能响应型水凝胶药物控释体系及其应用[J]. 化学进展, 2019, 31(12): 1653-1668. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||