• 综述与评论 •
彭帅伟, 汤卓夫, 雷冰, 冯志远, 郭宏磊, 孟国哲. 仿生定向液体输送的功能材料表面设计与应用[J]. 化学进展, 2022, 34(6): 1321-1336.
Shuaiwei Peng, Zhuofu Tang, Bing Lei, Zhiyuan Feng, Honglei Guo, Guozhe Meng. Design and Application of Bionic Surface for Directional Liquid Transportation[J]. Progress in Chemistry, 2022, 34(6): 1321-1336.
无外界能量输入及设备辅助的情况下,在基底表面上控制液体自发输送在微流控和流体低能耗运输中具有重要意义。然而,液体的自发输送会被接触角滞后效应及摩擦阻力所阻碍。自然界中的生物(如蝴蝶翅膀、仙人掌、猪笼草、蜘蛛丝和沙漠甲虫)特殊的表面形貌结构能够将收集到的水分自发输送。受此启发,通过表面调控等方法人工合成材料的仿生表界面也可以自发运输液体。近十余年,仿生表面的液体定向输送得到了广泛关注和深入研究,预期在定向集水、宏观液体输送、油水分离、微流控系统等领域具有广泛的应用前景。本综述系统地介绍了定向运输液体功能材料的原理、合成方法及其应用,深入解析了制约其应用的主要因素,并总结和展望了定向运输液体的功能材料在未来发展中所面对的机遇与挑战。
分享此文:
Surface type | Manufacturing method | Origin of gradient | Limitation |
---|---|---|---|
Chemical gradient | Liquid disffusion[ | Solution concentration gradient | Selection of solvent is complicated |
Gas diffusion[ | Gas concentration gradient | Reactants need to be in gas state | |
RF plasma discharge[ | Plasma treatment time gradient | Easily affected by chemical property of substrate material | |
Physical gradient | Laser ablation[ | Surface patterning | Surface property of substrate material is easily changed |
Asymmetric strechitng[ | Micro groove width | Only applicable to soft materials such as elastomer, gels | |
Hot embossing[ | Micro groove width | 3D pattern cannot be embossed | |
Hierarchical structure | 3D printing[ | 3D structure | Only applicable to small devices due to contraints of device volume |
[1] |
Park K C, Kim P, Grinthal A, He N, Fox D, Weaver J C, Aizenberg J. Nature, 2016, 531(7592): 78.
doi: 10.1038/nature16956 URL |
[2] |
Gong X J, Gao X F, Jiang L. Adv. Mater., 2017, 29(45): 1703002.
doi: 10.1002/adma.201703002 URL |
[3] |
Liu M J, Wang S T, Jiang L. Nat. Rev. Mater., 2017, 2(7): 17036.
doi: 10.1038/natrevmats.2017.36 URL |
[4] |
Zheng Y M, Gao X F, Jiang L. Soft Matter, 2007, 3(2): 178.
doi: 10.1039/B612667G URL |
[5] |
Chen H W, Ran T, Gan Y, Zhou J J, Zhang Y, Zhang L W, Zhang D Y, Jiang L. Nat. Mater., 2018, 17(10): 935.
doi: 10.1038/s41563-018-0171-9 URL |
[6] |
Chaudhury M K, Whitesides G M. Science, 1992, 256(5063): 1539.
pmid: 17836321 |
[7] |
Daniel S, Chaudhury M K, Chen J C. Science, 2001, 291(5504): 633.
pmid: 11158672 |
[8] |
Gölander C G, Caldwell K, Lin Y S. Colloids Surf., 1989, 42(1): 165.
doi: 10.1016/0166-6622(89)80084-8 URL |
[9] |
Elwing H, Welin S, Askendal A, Nilsson U, LundstrÖm I. J. Colloid Interface Sci., 1987, 119(1): 203.
doi: 10.1016/0021-9797(87)90260-8 URL |
[10] |
Genzer J, Bhat R R. Langmuir, 2008, 24(6): 2294.
doi: 10.1021/la7033164 pmid: 18220435 |
[11] |
Wang S L, Wang T Q, Ge P, Xue P H, Ye S S, Chen H X, Li Z B, Zhang J H, Yang B. Langmuir, 2015, 31(13): 4032.
doi: 10.1021/acs.langmuir.5b00328 URL |
[12] |
Dunn A, Wasley T J, Li J. Appl. Surf. Sci., 2016, 371: 583.
doi: 10.1016/j.apsusc.2016.03.054 URL |
[13] |
Pitt W G. J. Colloid Interface Sci., 1989, 133(1): 223.
doi: 10.1016/0021-9797(89)90295-6 URL |
[14] |
Zhang P C, Liu H L, Meng J X, Yang G, Liu X L, Wang S T, Jiang L. Adv. Mater., 2014, 26(19): 3131.
doi: 10.1002/adma.201305914 URL |
[15] |
Li C X, Li N, Zhang X S, Dong Z C, Chen H W, Jiang L. Angew. Chem. Int. Ed., 2016, 55(48): 14988.
doi: 10.1002/anie.201607514 URL |
[16] |
Li C X, Dai H, Gao C. P. Natl. Acad. Sci. USA, 2019, 116: 12704.
doi: 10.1073/pnas.1821493116 URL |
[17] |
Chatterjee A, Derby M M, Peles Y, Jensen M K. Int. J. Heat Mass Transf., 2014, 71: 675.
doi: 10.1016/j.ijheatmasstransfer.2013.12.069 URL |
[18] |
Zhou S, Yu C L, Li C X, Dong Z C, Jiang L. J. Mater. Chem. A, 2019, 7(31): 18244.
doi: 10.1039/C9TA04770K URL |
[19] |
Zhang Y X, Cao M Y, Peng Y, Jin X, Tian D L, Liu K S, Jiang L. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(5): 1870032.
doi: 10.1002/adfm.201870032 URL |
[20] |
Liimatainen V, Sariola V, Zhou Q. Adv. Mater., 2013, 25(16): 2275.
doi: 10.1002/adma.201204696 URL |
[21] |
Gao L C, McCarthy T J. Langmuir, 2006, 22(14): 6234.
doi: 10.1021/la060254j URL |
[22] |
Brochard F. Langmuir, 1989, 5(2): 432.
doi: 10.1021/la00086a025 URL |
[23] |
de Gennes P G, Brochard-Wyart F, QuÉrÉ D. New York, NY: Springer, 2004.
|
[24] |
Zheng Y F, Cheng J, Zhou C L, Xing H T, Wen X F, Pi P H, Xu S P. Langmuir, 2017, 33(17): 4172.
doi: 10.1021/acs.langmuir.7b00227 URL |
[25] |
Li C X, Yu C L, Hao D Z, Wu L, Dong Z C, Jiang L. Adv. Funct. Mater., 2018, 28(49): 1707490.
doi: 10.1002/adfm.201707490 URL |
[26] |
Young T. Phil. Trans. R. Soc., 1805, 95: 65.
doi: 10.1098/rstl.1805.0005 URL |
[27] |
Yang J T, Yang Z H, Chen C Y, Yao D J. Langmuir, 2008, 24(17): 9889.
doi: 10.1021/la8004695 URL |
[28] |
Wenzel R N. Ind. Eng. Chem., 1936, 28(8): 988.
doi: 10.1021/ie50320a024 URL |
[29] |
Feng L, Li S H, Li H J, Zhai J, Song Y L, Jiang L, Zhu D B. Angew. Chem. Int. Ed., 2002, 41(7): 1221.
doi: 10.1002/1521-3773(20020402)41:7【-逻*辑*与-】#x00026;lt;1221::AID-ANIE1221【-逻*辑*与-】#x00026;gt;3.0.CO;2-G URL |
[30] |
Jin X, Shi B R, Zheng L C, Pei X H, Zhang X Y, Sun Z Q, Du Y, Kim J H, Wang X L, Dou S X, Liu K S, Jiang L. Adv. Funct. Mater., 2014, 24(18): 2721.
doi: 10.1002/adfm.201304184 URL |
[31] |
Zheng Y M, Bai H, Huang Z B, Tian X L, Nie F Q, Zhao Y, Zhai J, Jiang L. Nature, 2010, 463(7281): 640.
doi: 10.1038/nature08729 URL |
[32] |
Cassie A B D, Baxter S. Trans. Faraday Soc., 1944, 40: 546.
doi: 10.1039/tf9444000546 URL |
[33] |
Neuhaus S, Spencer N D, Padeste C. ACS Appl. Mater. Interfaces, 2012, 4(1): 123.
doi: 10.1021/am201104q URL |
[34] |
Li J, Zhou X, Li J,. Sci. Adv., 2017, 3: 3530.
|
[35] |
Li J Q, Song Y X, Zheng H X, Feng S L, Xu W H, Wang Z K. Soft Matter, 2019, 15(9): 1902.
doi: 10.1039/C9SM00072K URL |
[36] |
Wu D, Wang J N, Wu S Z. Adv. Funct. Mater., 2011, 21: 2927.
doi: 10.1002/adfm.201002733 URL |
[37] |
Cai Y, Lin L, Xue Z X, Liu M J, Wang S T, Jiang L. Adv. Funct. Mater., 2014, 24(6): 809.
doi: 10.1002/adfm.201302034 URL |
[38] |
Zhang F X, Low H Y. Langmuir, 2007, 23(14): 7793.
doi: 10.1021/la700293y URL |
[39] |
Tie L, Guo Z G, Liu W M. J. Colloid Interface Sci., 2015, 453: 142.
doi: 10.1016/j.jcis.2015.04.066 URL |
[40] |
Ju J, Bai H, Zheng Y M, Zhao T Y, Fang R C, Jiang L. Nat. Commun., 2012, 3: 1247.
doi: 10.1038/ncomms2253 URL |
[41] |
Parker A R, Lawrence C R. Nature, 2001, 414(6859): 33.
doi: 10.1038/35102108 URL |
[42] |
Chen H W, Zhang P F, Zhang L W, Liu H L, Jiang Y, Zhang D Y, Han Z W, Jiang L. Nature, 2016, 532(7597): 85.
doi: 10.1038/nature17189 URL |
[43] |
Comanns P, Buchberger G, Buchsbaum A. J. R. Soc. Interface, 2015, 12: 20150415.
doi: 10.1098/rsif.2015.0415 URL |
[44] |
Kim K, Kim H, Ho Park S, Joon Lee S. Front. Plant Sci., 2017, 8: 1777.
doi: 10.3389/fpls.2017.01777 URL |
[45] |
Malik F T, Clement R M, Gethin D T. Philos. T. R. Soc. A, 2016, 374: 20160110.
|
[46] |
Luo C, Wang X. Sci. Rep., 2017, 7: 9717.
doi: 10.1038/s41598-017-10036-3 URL |
[47] |
Xu T, Lin Y, Zhang M. ACS Nano, 2016, 10: 10681.
doi: 10.1021/acsnano.6b05595 URL |
[48] |
Li J, Guo Z G. Nanoscale, 2018, 10(29): 13814.
doi: 10.1039/C8NR04354J URL |
[49] |
Rykaczewski K, Jordan J S, Linder R. Langmuir, 2016, 32: 9335.
doi: 10.1021/acs.langmuir.6b02173 pmid: 27537082 |
[50] |
Guo L, Tang G H. Int. J. Heat Mass Transf., 2015, 84: 198.
doi: 10.1016/j.ijheatmasstransfer.2014.12.072 URL |
[51] |
Luo C. Langmuir, 2015, 31(43): 11809.
doi: 10.1021/acs.langmuir.5b03600 URL |
[52] |
Li X, Yang Y, Liu L. Adv. Mater. Interfaces, 2020, 7: 1901752.
doi: 10.1002/admi.201901752 URL |
[53] |
Becker N, Oroudjev E, Mutz S. Nat. Mater., 2003, 2: 278.
doi: 10.1038/nmat858 URL |
[54] |
Cranford S W. J. R. Soc. Interface, 2013, 10(82): 20130148.
doi: 10.1098/rsif.2013.0148 URL |
[55] |
Yarger J L, Cherry B R, van der Vaart A. Nat. Rev. Mater., 2018, 3(3): 18008.
doi: 10.1038/natrevmats.2018.8 URL |
[56] |
Krasnov I, Seydel T, Greving I. J. R. Soc. Interface, 2016, 13: 20160506.
doi: 10.1098/rsif.2016.0506 URL |
[57] |
Blackledge T A, Boutry C, Wong S C. J. Exp. Biol., 2009, 212: 1981.
doi: 10.1242/jeb.028944 URL |
[58] |
Vollrath F, Porter D. Soft Matter, 2006, 2(5): 377.
doi: 10.1039/b600098n pmid: 32680251 |
[59] |
Carroll B J. J. Colloid Interface Sci., 1976, 57(3): 488.
doi: 10.1016/0021-9797(76)90227-7 URL |
[60] |
Shang L, Fu F, Cheng Y. Small, 2017, 13: 1600286.
doi: 10.1002/smll.201600286 URL |
[61] |
Nørgaard T, Dacke M. Front. Zool., 2010, 7(1): 23.
doi: 10.1186/1742-9994-7-23 URL |
[62] |
Guadarrama-Cetina J, Mongruel A, Medici M G. Eur. Phys. J. E., 2014, 37: 1.
doi: 10.1140/epje/i2014-14001-x URL |
[63] |
Bohn H F, Federle W. Proc. Natl. Acad. Sci.U.S.A., 2004, 101: 14138.
doi: 10.1073/pnas.0405885101 URL |
[64] |
Labonte D, Robinson A, Bauer U, Federle W. Acta Biomater., 2021, 119: 225.
doi: 10.1016/j.actbio.2020.11.005 pmid: 33189952 |
[65] |
Chen H W, Zhang P, Zhang L. Nature, 2016, 532: 85.
doi: 10.1038/nature17189 URL |
[66] |
Zhang P F, Zhang L, Chen H. Adv. Mater., 2017, 29.
|
[67] |
Oliver J F, Huh C, Mason S G. J. Colloid Interface Sci., 1977, 59(3): 568.
doi: 10.1016/0021-9797(77)90052-2 URL |
[68] |
Concus P, Finn R. P. Natl. Acad. Sci. USA, 1969, 63: 292.
doi: 10.1073/pnas.63.2.292 URL |
[69] |
Morgenthaler S, Zink C, Spencer N D. Soft Matter, 2008, 4(3): 419.
doi: 10.1039/b715466f pmid: 32907200 |
[70] |
Liedberg B, Wirde M, Tao Y T. Langmuir, 1997, 13: 5329.
doi: 10.1021/la962053t URL |
[71] |
Sant S, Hancock M J, Donnelly J P. CAN J. Chem. Eng., 2010, 88: 899.
doi: 10.1002/cjce.20411 URL |
[72] |
Zhang J L, Han Y C. Langmuir, 2007, 23(11): 6136.
doi: 10.1021/la063376k URL |
[73] |
Sun C, Zhao X W, Han Y H, Gu Z Z. Thin Solid Films, 2008, 516(12): 4059.
doi: 10.1016/j.tsf.2008.01.011 URL |
[74] |
Feng S L, Zhu P G, Zheng H X, Zhan H Y, Chen C, Li J Q, Wang L Q, Yao X, Liu Y H, Wang Z K. Science, 2021, 373(6561): 1344.
doi: 10.1126/science.abg7552 URL |
[75] |
Chu K H, Xiao R, Wang E N. Nat. Mater., 2010, 9(5): 413.
doi: 10.1038/nmat2726 URL |
[76] |
Soltani M, Golovin K. RSC Adv., 2020, 10(66): 40569.
doi: 10.1039/D0RA08627D URL |
[77] |
Wu L, Dong Z, Kuang M. Adv. Funct. Mater., 2015, 25: 2237.
doi: 10.1002/adfm.201404559 URL |
[78] |
Li C L, Yu C, Zhou S. P. Natl. Acad. Sci. USA, 2020, 117: 23436.
doi: 10.1073/pnas.2011935117 URL |
[79] |
Malik F, Clement R, Gethin D. Bioinspir. Biomim., 2014, 9: 031002.
doi: 10.1088/1748-3182/9/3/031002 URL |
[80] |
Zhang L B, Wu J B, Hedhili M N, Yang X L, Wang P. J. Mater. Chem. A, 2015, 3(6): 2844.
doi: 10.1039/C4TA05862C URL |
[81] |
Seo D, Lee C, Nam Y. Langmuir, 2014, 30(51): 15468.
doi: 10.1021/la5041486 URL |
[82] |
Li K, Ju J, Xue Z. Nat. Commun., 2013, 4: 2276.
doi: 10.1038/ncomms3276 URL |
[83] |
Zheng S, Du M, Miao W. Adv. Funct. Mater., 2018, 28: 1800832.
doi: 10.1002/adfm.201800832 URL |
[84] |
Blossey R. Nat. Mater., 2003, 2(5): 301.
pmid: 12728235 |
[85] |
Squires T M, Quake S R. Rev. Mod. Phys., 2005, 77(3): 977.
doi: 10.1103/RevModPhys.77.977 URL |
[86] |
Kotz K T, Noble K A, Faris G W. Appl. Phys. Lett., 2004, 85(13): 2658.
doi: 10.1063/1.1797538 URL |
[87] |
Bavière R, Boutet J, Fouillet Y. Microfluid. Nanofluidics, 2008, 4(4): 287.
doi: 10.1007/s10404-007-0173-4 URL |
[88] |
Wu H P, Zhu K, Cao B B, Zhang Z, Wu B B, Liang L H, Chai G Z, Liu A P. Soft Matter, 2017, 13(16): 2995.
doi: 10.1039/C6SM02864K URL |
[89] |
Stone H A, Stroock A D, Ajdari A. Annu. Rev. Fluid Mech., 2004, 36: 381.
doi: 10.1146/annurev.fluid.36.050802.122124 URL |
[90] |
Fang G P, Li W, Wang X F, Qiao G J. Langmuir, 2008, 24(20): 11651.
doi: 10.1021/la802033q URL |
[91] |
Li C X, Wu L, Yu C. Angew. Chem. Int. Ed., 2017, 56: 13623.
doi: 10.1002/anie.201706665 URL |
[1] | 许金凯, 蔡倩倩, 于占江, 廉中旭, 田纪文, 于化东. 金属基仿生超滑表面制造及其应用[J]. 化学进展, 2021, 33(6): 958-974. |
[2] | 王桂龙, 崔辛, 陈莹, 胡振峰, 梁秀兵, 陈甫雪. 基于贻贝启发的水下仿生胶黏剂[J]. 化学进展, 2021, 33(12): 2378-2391. |
[3] | 茅瓅波, 高怀岭, 孟玉峰, 杨玉露, 孟祥森, 俞书宏. 凝聚态化学视角下的生物矿化[J]. 化学进展, 2020, 32(8): 1086-1099. |
[4] | 周晨, 吴俊涛*. 仿生微纳米纤维黏附材料[J]. 化学进展, 2018, 30(12): 1863-1873. |
[5] | 韦存茜, 严杰, 唐浩, 张庆华, 詹晓力, 陈丰秋. 灌注液体型光滑多孔表面制备及应用[J]. 化学进展, 2016, 28(1): 9-17. |
[6] | 刘娟, 杨青林*, 徐晶晶, 刘克松*, 郭林, 江雷. 仿壁虎和贻贝黏附材料[J]. 化学进展, 2012, (10): 1946-1954. |
[7] | 周官强,陈新,邵正中. 基于动物丝蛋白的人工纺丝*[J]. 化学进展, 2006, 18(0708): 933-938. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||